عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

İran destekli silahlı grupların saldırıları ABD’nin Gazze savaşının yayılması korkusunu artırdı

Riyad Zirvesi’nden çıkan bakanlar heyeti, bugün Çin'de Gazze’deki krizin çözüm yollarını görüşecekler. Kahire ve Doha esir ve mahkûm takası anlaşması için koordinasyon halindeler.

İsrail askerleri dün Gazze'de bıraktıkları yıkımın ortasında (Reuters)
İsrail askerleri dün Gazze'de bıraktıkları yıkımın ortasında (Reuters)
TT
TT

İran destekli silahlı grupların saldırıları ABD’nin Gazze savaşının yayılması korkusunu artırdı

İsrail askerleri dün Gazze'de bıraktıkları yıkımın ortasında (Reuters)
İsrail askerleri dün Gazze'de bıraktıkları yıkımın ortasında (Reuters)

İsrail ordusu dün Şifa Hastanesi'nin tüm bölümlerine baskın düzenleyerek hastaneye su, yiyecek ve tıbbi malzeme girişini engelledi. Öte yandan İran destekli silahlı grupların Irak, Suriye, Lübnan ve Yemen'de tekrarlanan saldırıları, ABD’nin Gazze savaşının ateşinin bölgedeki diğer ülkelere de sıçrayabileceğine dair korkularını artırdı.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Galant'ın dün İsrail'in Gazze'de çok cepheli bir savaş yürüttüğünü söylemesi, ABD’nin bu yöndeki korkularını daha da güçlendirdi. Gallant, Hizbullah’ın Lübnan’dan İsrail'e binden fazla füze fırlattığı, ancak bunun bedelini her gün ağır bir şekilde ödediği açıklamasında bulundu.

ABD basınında yer alan haberlere göre Washington’da, Ortadoğu'da konuşlu Amerikan güçlerini hedef alan saldırıların artması, ABD Savunma Bakanlığı’ndaki (Pentagon) bazı isimleri kızdırdı. Yetkililer, Başkan Joe Biden'ın bu saldırılara karşılık verilmesi için onayladığı sınırlı hava operasyonlarının saldırıları engellemede başarısız olduğunu itiraf ettiler.

Aynı şekilde Ürdün Kralı 2. Abdullah, İsrail’in Gazze’ye yönelik ‘çirkin savaşını’ sürdürmesinin, tüm bölgede bir ‘patlamaya’ yol açacağını vurguladı.

Öte yandan Gazze'deki savaşı durdurmak için atılacak uluslararası adımların ele alındığı Arap Ligi (AL)-İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Ortak Zirvesi'nde görevlendirilen bakanlar heyeti, bugün Gazze'deki krize çözüm yolları bulmak üzere Çin'i ziyaret edecekler. Ziyarete katılacak heyette Suudi Arabistan, Ürdün, Mısır, Katar, Türkiye, Endonezya, Nijerya ve Filistin dışişleri bakanlarının yanı sıra, AL Genel Sekreteri ve İİT Genel Sekreteri de yer alıyor. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, ‘derhal ateşkes ilan edilmesi, Gazze halkının acılarının ve sivillerin öldürülmesinin sona ermesi gerektiğini’ vurguladı.

Diğer taraftan Hamas ile İsrail arasındaki esir ve mahkûm takası dosyasında ilerleme sağlanmasına yönelik çabalar da yoğunlaşıyor. Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak, Mısır'ın bu yönde yoğun çabalar sürdürdüğünü açıkladı.

İlgili bağlamda Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani dün yaptığı açıklamada, Katar'ın esir ve mahkûm takası dosyasıyla ilgili anlaşmaya varılması yönündeki çabalarının sürdüğünü açıkladı. Son haftalarda bu dosyayla ilgili müzakerelerde iniş ve çıkışların olduğunu söyleyen Al Sani, “Ancak artık hem Hamas tarafından hem de İsrail tarafından esir tutulan insanların güvenli bir şekilde ailelerine geri dönmelerini sağlayacak bir anlaşmaya yakın olduğumuzdan daha fazla eminiz” ifadelerini kullandı. Müzakerelerdeki geriye kalan zorlukların lojistik ve uygulama alanlarında yaşandığına dikkati çeken Al Sani, her iki tarafın da anlaşmaya devam etmeyi istemesi halinde bunların üstesinden gelinebileceğinin altını çizdi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.