Sudan’ın Abyei bölgesindeki şiddet olaylarında 30’dan fazla kişi öldü

Abyei bölgesinde devriye gezen Birleşmiş Milletler Barış Güçleri (Arşiv - Birleşmiş Milletler)
Abyei bölgesinde devriye gezen Birleşmiş Milletler Barış Güçleri (Arşiv - Birleşmiş Milletler)
TT

Sudan’ın Abyei bölgesindeki şiddet olaylarında 30’dan fazla kişi öldü

Abyei bölgesinde devriye gezen Birleşmiş Milletler Barış Güçleri (Arşiv - Birleşmiş Milletler)
Abyei bölgesinde devriye gezen Birleşmiş Milletler Barış Güçleri (Arşiv - Birleşmiş Milletler)

Sudan’da ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki şiddetli çatışmaların ardından başkent Hartum ve ülkenin batısında bulunan Darfur bölgesinde göreceli sakinlik sürerken Sudanlı yetkililer, Sudan ile Güney Sudan arasındaki tartışmalı Abyei bölgesinde 30'dan fazla kişinin öldüğünü, 20'den fazla kişinin de yaralandığını bildirdi.

Abyei Enformasyon Bakanı Paul Koch, DPA'ya yaptığı açıklamalarda şu ifadeleri kullandı:

“31 sivilin cesedinin ve (adı belirtilmeyen) bir Birleşmiş Milletler (BM) Barış Gücü askerinin varlığı doğrulandı. Pazar sabahı erken saatlerde çok sayıda silahlı genç köylere saldırdı. Aralarında çocukların da bulunduğu 20 kişi kurşun yaraları nedeniyle yerel bir hastanede tedavi altına alındı.”

Abyei, Sudan ile Güney Sudan arasındaki sınırda yer alıyor. Güney Sudan'ın 2011'deki bağımsızlığından bu yana her iki ülke tarafından da hak iddia edilen tartışmalı bir bölge. Bölge, petrol rezervlerinin bol olması nedeniyle ekonomik öneme de sahip. Bu kaynaklar üzerinde farklı kabileler arasında, özellikle de savaşan gençler arasında çatışmalar yaşanıyor.

BM Güvenlik Konseyi, şiddet olayları nedeniyle Haziran 2011'de bölgeye UNISFA olarak bilinen bir BM Barış Gücü konuşlandırılmasına karar vermişti. Ordu ile HDK arasında günlerce süren şiddetli çatışmaların ardından Hartum ve Darfur bölgelerinde dün nispeten sakinlik hâkim oldu. Kaynaklara göre, “Hartum'un kasabalarının çeşitli bölgelerinde duyulan hafif silah sesleri dışında, top atışlarının sesi bariz bir şekilde kayboldu.” Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Doğu Darfur eyaletinin başkenti ed-Dain kentinde durum sakin, ancak HDK’nin şehre saldırma niyetleri hakkında yayılan raporların ardından vatandaşları korku sardı” dedi. Kaynaklar ayrıca, “Sivil liderlerin iki tarafı sakinleştirmeye yönelik sürekli çabalarına” işaret etti.

Buna karşılık Ulusal Ümmet Partisi lideri Fadlallah Barma Nasır, şunları söyledi:

“Sudan ordusu ile HDK arasındaki mevcut savaş sırasında Darfur'da yaşananlar, soykırımın devamını, kabileleri hedef almayı, toplu katliamları ve sistematik yer değiştirmeyi önlemek için yaygın müdahaleyi gerektiriyor. İnsansız hava aracı (İHA) saldırıları, füze fırlatmaları ve ayrım gözetmeyen saldırılar yüzlerce sivilin ölümüne yol açtı. Her iki taraf da bunun diğerini ortadan kaldırmaya yönelik bir girişim olduğunu iddia ediyor. Bu durum da masum vatandaşların toplu olarak cezalandırılması anlamına geliyor.”

Nasır, tüm Sudan siyasi güçlerine, insani yardım kuruluşlarına ve uluslararası topluma, çatışan tarafların insani yasalara uymasını sağlamak ve masum vatandaşların ‘acımasızca’ hedef alınmasına son vermek için çabaları iki katına çıkarmaları çağrısında bulundu.

ABD, bölgedeki diğer şehirlerden yerinden edilen yüz binlerce insanı barındıran Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir şehrinde herhangi bir çatışmaya karşı ordu güçlerini ve HDK’yi uyarmıştı. Sudan'daki Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi'nin (OCHA) yakın tarihli bir raporuna göre, “çatışmaların başlangıcından bu yana yaklaşık 6,2 milyon kişi kaçtı ve komşu ülkelere sığındı.”



İran, "kendi çıkarlarını dikkate alan" bir Irak hükümeti arıyor

İran'ın Irak Büyükelçisi Kazım el-Sadık (IRNA)
İran'ın Irak Büyükelçisi Kazım el-Sadık (IRNA)
TT

İran, "kendi çıkarlarını dikkate alan" bir Irak hükümeti arıyor

İran'ın Irak Büyükelçisi Kazım el-Sadık (IRNA)
İran'ın Irak Büyükelçisi Kazım el-Sadık (IRNA)

İran'ın Irak Büyükelçisi Kazım el-Sadık, Tahran'ın hem İran'ın hem de Irak'ın çıkarlarını gözeten bir Irak hükümetinin kurulmasını dört gözle beklediğini belirtti. Irak'taki grupların kendilerinin devlete silah erişimini kısıtlama girişimini önerdiklerini ve bu adımın sonuçlarından endişe duyduklarını vurguladı.

El-Sadık dün, bu grupların İran'ın "ajanları" olduğu iddialarını reddetti ve bu tanımlamayı onlara yönelik bir hakaret olarak değerlendirerek, kendi kararlarını bağımsız olarak almaya başladıklarını vurguladı.

Büyükelçinin açıklamasına göre, İran'ın ABD yaptırımları nedeniyle tamamını çekemediği Irak bankalarında hâlâ mali hakları bulunuyor ve Tahran'ın bu fonların "en büyük miktarını" Muhammed Şiya es-Sudani hükümeti döneminde, önceki hükümetlere kıyasla elde edebildiğini vurguladı.

El-Sadık, Irak'taki Amerikan rolünü eleştirirken, ülkesinin Irak'ın istikrarına ve bölgesel ilişkilerinin güçlendirilmesine verdiği desteği de yineledi.


Lübnan'daki Birleşmiş Milletler gücü, askerlerinden birinin İsrail ateşiyle yaralandığını duyurdu

Lübnan-İsrail sınırına yakın bir noktada UNIFIL askerleri ve Lübnan askerleri (Reuters)
Lübnan-İsrail sınırına yakın bir noktada UNIFIL askerleri ve Lübnan askerleri (Reuters)
TT

Lübnan'daki Birleşmiş Milletler gücü, askerlerinden birinin İsrail ateşiyle yaralandığını duyurdu

Lübnan-İsrail sınırına yakın bir noktada UNIFIL askerleri ve Lübnan askerleri (Reuters)
Lübnan-İsrail sınırına yakın bir noktada UNIFIL askerleri ve Lübnan askerleri (Reuters)

Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü (UNIFIL), dün güney Lübnan'daki mevzilerinden birinin yakınında İsrail'in düzenlediği saldırıda bir askerinin yaralandığını duyurdu ve İsrail'e "saldırgan davranışlarına son vermesi" çağrısını yineledi.

Bu, İsrail ve Lübnan arasında tampon güç olarak görev yapan ve İsrail ile Hizbullah arasındaki bir yıllık ateşkesi desteklemek için Lübnan ordusuyla iş birliği yapan UNIFIL'in güney Lübnan'da bildirdiği son olaydır.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre UNIFIL açıklamasında, "Bu sabah, Mavi Hat'ın güneyinde, Bastra köyünde yoldaki bir engeli inceleyen UNIFIL devriyesinin yakınlarına İsrail ordusunun mevzilerinden ağır makineli tüfek ateşi açıldı. Ateş, yakınlarda bir el bombasının patlamasının ardından başladı" ifadeleri yer aldı.

UNIFIL şöyle devam etti: "UNIFIL mülkünde herhangi bir hasar meydana gelmese de silah sesleri ve patlama nedeniyle barış gücü mensuplarından biri hafif bir beyin sarsıntısı geçirdi."

UNIFIL ayrıca dün, Lübnan'ın güneyindeki Kfarşuba kasabasında başka bir olayın yaşandığını bildirdi ve rutin operasyonel görev yürüten bir başka barış gücü devriyesinin, mevzilerinin yakınlarında İsrail tarafından ateş açıldığını belirtti.

Bu ayın başlarında UNIFIL, İsrail güçlerinin Lübnan'ın güneyinde barış güçlerine ateş açtığını bildirmişti.

UNIFIL, geçtiğimiz ay İsrail askerlerinin Güney Lübnan'daki güçlerine ateş açtığını bildirirken, İsrail ordusu barış güçlerini yanlışlıkla "şüpheli" olarak algıladığını ve onlara uyarı ateşi açtığını belirtti.

Ekim ayında UNIFIL, personelinden birinin Güney Lübnan'daki BM mevzisinin yakınlarına atılan bir İsrail el bombası nedeniyle yaralandığını bildirdi; bu, bir ay içinde yaşanan üçüncü benzer olaydı.

UNIFIL, barış güçlerine yönelik veya yakınlarında yapılan saldırıların, Kasım 2024 ateşkesinin temelini oluşturan BM Güvenlik Konseyi Kararı 1701'in "ciddi ihlalleri" olduğunu belirtti.

İsrail ordusuna, "Mavi Hat boyunca veya yakınında barış ve istikrar için çalışan barış güçlerine yönelik saldırgan davranışlarını ve saldırılarını durdurması" çağrısını yineledi.

İsrail, ateşkes anlaşmasına rağmen Lübnan topraklarına düzenli saldırılar düzenlemeye devam ediyor ve Hizbullah mevzilerini ve personelini hedef aldığını, onları yeniden silahlandıklarını iddia ederek suçluyor. İsrail ayrıca Güney Lübnan'ın stratejik açıdan önemli beş bölgesinde askeri varlığını sürdürüyor.


Mısır, Gazze anlaşmasının engellenmesine ve yeniden inşa çabalarının parçalanmasına karşı uyarıda bulundu

Gazze Şeridi'nin orta kesiminde bulunan Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki barınaklar arasında yürüyen Filistinliler (AFP)
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde bulunan Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki barınaklar arasında yürüyen Filistinliler (AFP)
TT

Mısır, Gazze anlaşmasının engellenmesine ve yeniden inşa çabalarının parçalanmasına karşı uyarıda bulundu

Gazze Şeridi'nin orta kesiminde bulunan Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki barınaklar arasında yürüyen Filistinliler (AFP)
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde bulunan Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki barınaklar arasında yürüyen Filistinliler (AFP)

Arabulucuların, Gazze Şeridi’nde ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasının hayata geçirilmesi için yürüttüğü çabalar sürerken, Mısır’dan bu sürecin önümüzdeki ocak ayında yürürlüğe girmesinin engellenebileceğine dair endişe ve uyarılar geliyor.

Uzmanlara göre, Gazze Şeridi’nin yeniden inşa çabalarının parçalanmasına, bölgenin bölünmesine ya da İsrail’in Gazze Şeridi’nde konuşlandırılacak istikrar güçlerine ilişkin şartlar dayatmasına karşı çıkan Mısır’ın bu tutumu, 29 Aralık’ta ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu arasında yapılması planlanan görüşme öncesinde İsrail üzerinde baskı oluşturmayı amaçlayan önemli mesajlar içeriyor. Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, Mısır’ın söz konusu mesajları ışığında Washington’un ikinci aşamanın başlatılması yönünde baskı yapmasını beklediklerini dile getirdi.

Diğer yandan Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul dün yaptığı açıklamada, Almanya’nın Gazze için öngörülen barış planı kapsamında gelecek ay konuşlandırılması beklenen uluslararası istikrar gücüne, öngörülebilir gelecekte katılmayacağını duyurdu.

Bu gelişme, Mısır’ın endişelerini daha da güçlendirdi. Mısır Cumhurbaşkanlığı Devlet Enformasyon Servisi Başkanı Ziya Raşvan, Netanyahu’yu, ‘anlaşmada yer almamasına rağmen ikinci aşamayı direnişin silahsızlandırılması şartına indirgemeye çalışmakla’ suçladı. Raşvan, İsrail’in, istikrar gücünü, silahsızlandırma gibi yetki alanı dışındaki rollerle sürece dahil etmeye çalıştığını, buna da katılımcı ülkelerin onay vermeyeceğini belirtti.

Şarku’l Avsat’ın Kahire el-İhbariyye televizyonundan aktardığına göre Raşvan, perşembe günü yaptığı açıklamada, “Netanyahu’nun girişimleri uygulamanın ertelenmesine ya da yavaşlatılmasına yol açabilir, ancak ikinci aşamayı durdurmayı başaramaz” dedi. Netanyahu’nun, Gazze’de ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesini engellemek ve Washington’u Tahran’la bir çatışmaya sürüklemek için her yolu denediğini ifade eden Raşvan, bunun Gazze Şeridi’nin yeniden alevlenmesine ve anlaşmanın ikinci aşamasının başarısız olmasına yol açabileceği uyarısında bulundu.

Öte yandan perşembe günü İsrail’in Ynet haber sitesi, bir askeri kaynağa dayandırdığı haberinde, Netanyahu’nun yıl bitmeden Trump ile yapacağı görüşmede, İran’ın balistik füze tehdidine ilişkin istihbarat bilgilerini paylaşacağını aktardı. Haberde, ABD’nin İran’ın balistik füze programını sınırlayacak bir anlaşmaya varamaması halinde İsrail’in İran’la karşı karşıya gelmek zorunda kalabileceği ifade edildi.

Farabi Siyasi Araştırmalar Merkezi Genel Sekreteri Dr. Muhtar Gubaşi, Mısır’dan gelen açıklamaların açık ve net olduğunu, İsrail ve Washington’a yönelik güçlü mesajlar içerdiğini söyledi. Gubaşi, Mısır’ın bu düzeyde doğrudan mesajlar vermesinin, Washington’un Kahire ile Tel Aviv arasında bir yakınlaşma noktası bulma arayışını gündemine almasına yol açtığını belirtti.

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal da Mısır’ın açıklamalarının, İsrail’in durumu siyasi değil güvenlik merkezli bir bakış açısıyla kalıcı hale getirme çabasına dair gerçek kaygılar barındırdığını vurgulayarak, Washington’un bu duruma son vermek için daha ciddi adımlar atması umudunun dile getirildiğini ifade etti.

Gazze Şeridi'nin orta kesiminde bulunan Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki yıkılmış evlerin genel görünümü (AFP)Gazze Şeridi'nin orta kesiminde bulunan Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki yıkılmış evlerin genel görünümü (AFP)

Mısır’ın tutumu yalnızca endişelerle sınırlı kalmıyor, aynı zamanda açık uyarılar da içeriyor. Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, perşembe günü Mısır televizyonuna verdiği demeçte, Gazze konusunda iki ‘kırmızı çizgi’ bulunduğunu belirterek, “Birinci kırmızı çizgi, Batı Şeria ile Gazze Şeridi’nin birbirinden ayrılmamasıdır. Bu kesinlikle mümkün değildir. İki bölge, kurulacak Filistin devletinin bölünmez bir bütünüdür. İkinci kırmızı çizgi ise Gazze Şeridi’nin bölünmemesidir” dedi.

Abdulati, Gazze’nin kırmızı ve yeşil bölgelere ayrılmasına ya da İsrail’in doğrudan kontrolü altındaki bölgelerde yeniden imar sağlanırken, nüfusun yüzde 90’ının bulunduğu diğer bölgelerde Hamas gerekçesiyle insanların aç ve susuz bırakılmasına ilişkin söylemleri ‘saçmalık’ olarak nitelendirdi. Abdulati, “Bu tür senaryolar ne gerçekleşir ne de üzerinde uzlaşı sağlanır” ifadesini kullandı.

Bu çerçevede değerlendirmelerde bulunan Gubaşi, Mısır’ın kırmızı çizgiler ilan etmesinin net bir sınır anlamına geldiğini ve sahadaki bazı uygulamaların Kahire açısından kabul edilemez olduğunu vurguladı. Gubaşi, Mısır’ın bu mesajları özellikle bu dönemde vermesinin, arabulucuların ikinci aşamanın yakın zamanda başlatılması yönündeki çabalarını güçlendirmeyi amaçladığını belirterek, “Washington isterse istediğini yapar; özellikle de anlaşmayı baltalayan İsrail adımlarını durdurma konusunda baskı söz konusuysa” dedi.

Öte yandan Israel Hayom gazetesi perşembe günü yayımladığı haberinde, Netanyahu ile Trump arasında yapılması beklenen görüşmenin, Gazze’de ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına yönelik kaydedilen ilerlemeye ilişkin bir açıklamayla sonuçlanacağını yazdı.

Ziya Raşvan da mevcut göstergelerin, ABD yönetiminin ocak ayının başında ikinci aşamanın başlatılması yönünde kararını verdiğini ortaya koyduğunu söyledi. Raşvan, Trump’ın 29 Aralık’ta İsrail Başbakanı’nı kabul etmesinin, ikinci aşamanın fiilen başlatılmasına dair net bir işaret olmasının muhtemel olduğunu ifade etti.

Nizar Nazzal ise Netanyahu’nun Trump ile görüşmesinde, İsrail’in sarı hatta kalmasını, Gazze’nin bölünmesini ve İsrail kontrolündeki alanlarda yeniden imarın başlatılmasını savunan bir anlatıyı öne çıkarmaya çalışacağını öngördü. Nazzal, “Mısır’dan gelen bu uyarı niteliğindeki mesajlar, anlaşma sürecini aksatabilecek yeni engelleri ya da ABD-İsrail uyumunu önlemeye yönelik ön alıcı bir adım niteliği taşıyor” değerlendirmesinde bulundu.