Sisi: Filistinlilerin Gazze'den Mısır'a sürülmesi konusu kırmızı çizgimizdir

Ülkesinin Refah sınır kapısını yardımlara kapatmadığını ve kapatmayacağını söyledi.

Mısır Cumhurbaşkanı es-Sisi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı es-Sisi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Sisi: Filistinlilerin Gazze'den Mısır'a sürülmesi konusu kırmızı çizgimizdir

Mısır Cumhurbaşkanı es-Sisi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı es-Sisi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Kahire Stadyumu'nda Perşembe günü düzenlenen Filistinlilere destek etkinliğinde konuşan Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin Mısır'a göç ettirilmeyeceğini bir kez daha vurgulayarak, Mısır'ın Gazze ve Batı Şeria'daki Filistinlileri Mısır ve Ürdün'e sürme planlarına karşı kararlı bir duruş sergilediğini ifade etti. Ayrıca, göç meselesinin kırmızı çizgi olduğunu ve asla kabul edilmeyeceğini veya izin verilmeyeceğini söyleyen Mısır Cumhurbaşkanı, ülkesinin Refah Sınır Kapısını Gazze'ye yönelik insani yardımlara asla kapatmayacağını da vurguladı.

Mısır, 7 Ekim'de düzenlenen Aksa Tufanı operasyonundan bu yana Gazze sakinlerinin topraklarından zorla çıkartılarak Sina'ya doğru yönelmelerinin tehlikeli olduğu konusunda sürekli uyarılarda bulunuyor.

Mısır Cumhurbaşkanı, Gazze'deki insanların zorla göç ettirilmesine karşı ülkesinin tutumunu, birçok farklı vesileyle net bir şekilde ifade etti. Geçen ay Sisi, Mısır'ın ulusal güvenliğine zarar verilmesi ihtimaline karşı uyarılarda bulunarak, "Mısır'ın ulusal güvenliğini koruma konusunda hiçbir taviz verilmeyecek” dedi. Başka bir açıklamasında ise Sisi "Mısır güçlü bir devlet ve ona dokunulmaz" dedi.

Binlerce Mısırlı, Mısır ve Filistin bayraklarını taşıyarak, ‘Yaşasın Mısır, Filistin'le Omuz Omuza’ adlı etkinlikte bir araya geldi. Yardım malzemelerini taşıyan onlarca kamyon, Refah Sınır Kapısına gitmeden önce stadyum önünde sıralandı.

Mısır Cumhurbaşkanı, etkinlik sırasında yaptığı konuşmada, Filistin meselesinin ‘son derece tehlikeli ve hassas bir süreç’ içinde olduğunu, insana yakışmayan ve ölçüsüz bir tırmanışın yaşandığını, bu tırmanışın ‘kitlesel cezalandırma ve katliamlar yapma, halkı sürgüne gönderme ve toprakları ele geçirme’ amacı taşıdığını belirterek uyardı.

Cumhurbaşkanı Sisi, Kahire'nin bin 300 kamyon aracılığıyla Gazze’ye 12 bin ton yardım ulaştırdığını, bu yardımların 8 bin 400 tonunun Mısır’a ait olduğunu ve bu miktarın yardımların toplamının yüzde 70'ini temsil ettiğini vurguladı. Sisi, “Ülkemiz, Filistin halkına yönelik insani yardımları en üst düzeye çıkarmak konusunda sorumluluklarının bilincindedir. Bu çerçevede harekete geçtik ve ablukadaki iki milyondan fazla Filistinliye yardım sağlamak amacıyla kararlı bir çaba içindeyiz” dedi.

Mısır'daki Ulusal Sivil Kalkınma İttifakı 15 binden fazla gönüllünün katılımıyla Perşembe günü gerçekleştirilen bir etkinlikte yaklaşık 9 bin tonluk yeni yardımları içeren 500'den fazla kamyonun Filistin'e doğru hareket ettiğini duyurdu. Bu yardımların içinde ilaçlar, gıda maddeleri, giysiler ve battaniyeler bulunuyor. Yardımlar, Kahire Stadyumu önünden Refah Sınır Kapısı yönetimine teslim edilmek ve daha sonra Filistin'e gönderilmek üzere yola çıkıyor.

Sisi, “Ülkemiz, Refah Sınır Kapısını Gazze'ye yönelik insani yardımlara hiçbir zaman kapatmamış ve kapatmayacaktır. İsrail kuvvetleri Filistin tarafından kullanılan bu geçidi dört kez bombaladı. Mısır bu savaşın tırmanmasını engellemek için samimi ve etkili bir çaba sarf ediyor. Siyasi açıdan Mısır, ‘çatışmanın durdurulması ve Gazze Şeridi'ne insani yardım akışının sağlanması gerekliliğinin’ uluslararası alanda tanınmasını sağlamak amacıyla geniş uluslararası ve bölgesel katılımla Kahire'de ilk uluslararası zirveyi düzenledi” dedi.

Geçen ay Kahire'de düzenlenen barış zirvesine katılanlar (Reuters)
Geçen ay Kahire'de düzenlenen barış zirvesine katılanlar (Reuters)

Mısır'ın İskenderiye kenti geçen ay Sisi'nin çağrısıyla düzenlenen Barış Zirvesi'ne ev sahipliği yaptı. Mısır Cumhurbaşkanı zirvede yaptığı konuşmada, ‘Filistin meselesinin adil bir çözüme ulaşmadan kapanmayacağını ve hiçbir ihtimalin asla Mısır'ın aleyhine olmayacağını’ vurguladı. Ayrıca, bu ay Riyad'da gerçekleştirilen Arap-İslam Zirvesi’nde, ‘Gazze kuşatmasını kırma ve acil olarak gıda, ilaç ve yakıtı içeren Arap, İslam ve uluslararası insani yardım konvoylarını Gazze Şeridi’ne ulaştırma’ çağrısında bulundu.

Sisi, konuşmasında ‘anında ateşkes ilan edilmesi ve adil ve kapsamlı bir barışa ulaşmak için müzakere masasına dönülmesi gerekliliğini’ vurguladı. Ayrıca, bu barışın Filistin halkının meşru haklarına saygı gösterilerek, özellikle başkenti Doğu Kudüs olan Filistin devletinin tanınmasıyla sağlanması gerektiğini belirtti. Sisi, ‘Mısır'ın, ABD ve Katar ile birlikte ortak yürüttükleri çabaların, dört gün sürecek ve uzatılabilecek bir insani ateşkes anlaşmasına ulaşmada başarılı olduğunu ve bu anlaşmanın en kısa sürede ve gecikmeksizin uygulanmasını umduğunu’ dile getirdi.



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.