Gazzeliler hem İsrail bombardımanı hem de salgın hastalıkların pençesinde

Gazzeli aileler, bir yandan da tedavi için ülke dışına gönderilen yakınlarının yolunu gözlüyor

Birleşmiş Milletler'den çarşamba günü yapılan açıklamada, Gazze'deki sağlık sisteminin iflasın eşiğine geldiği bildirilmişti (AA)
Birleşmiş Milletler'den çarşamba günü yapılan açıklamada, Gazze'deki sağlık sisteminin iflasın eşiğine geldiği bildirilmişti (AA)
TT

Gazzeliler hem İsrail bombardımanı hem de salgın hastalıkların pençesinde

Birleşmiş Milletler'den çarşamba günü yapılan açıklamada, Gazze'deki sağlık sisteminin iflasın eşiğine geldiği bildirilmişti (AA)
Birleşmiş Milletler'den çarşamba günü yapılan açıklamada, Gazze'deki sağlık sisteminin iflasın eşiğine geldiği bildirilmişti (AA)

ABD'nin önde gelen gazetelerinden Washington Post, İsrail bombardımanı altındaki Gazzelilerin bir yandan da salgın hastalıklarla mücadele ettiğini yazdı.

Gazze'nin güneyindeki Refah bölgesinde görev yapan acil servis doktoru İmad Hams, özellikle mülteci kamplarında salgın hastalıkların arttığına dikkat çekerek şunları söyledi: 

Mülteci kamplarında yaptığımız incelemelerde, nüfusun artması, içme suyu kaynaklarına erişilememesi ve bozulmuş gıdalar nedeniyle büyük bir hepatit salgını tespit ettik. Bu, ölüme yol açan ciddi bir hastalık.

Enfeksiyonun boyutuna dair net bilgiler edinmenin henüz mümkün olmadığını belirten doktor, kötü hijyen koşulları sebebiyle birçok hastalığın yayıldığına ve özellikle çocukların risk altında olduğuna işaret etti. 

İsrail ordusunun saldırıları nedeniyle Gazze'nin kuzeyindeki evini terk edip ailesiyle Mısır sınırındaki Refah'a kaçan 45 yaşındaki Seyfeddin Muhammed Kaduha, bir okulun bahçesinde kurulan çadırda kaldıklarını söyleyerek, "Üç ya da dört günde bir, sadece bir saatliğine su alabiliyoruz" dedi. 

Birleşik Krallık (BK) merkezli kâr amacı gütmeyen yardım kuruluşu Oxfam'dan Büşra Halidi, "Gazze'deki durum sadece bir felaket değil, tam anlamıyla bir kıyamet" dedi. 

BK'deki Çocukları Kurtarın Vakfı'ndan Aleksandra Sahiye ise hastanelerde anestezi olmadan amputasyon yapıldığını ve bazı hastaların yaralarından kurtçuklar çıkarıldığını söyledi. Sahiye, "Gazze'de yaşanan dehşeti anlatacak kelime bulmakta gerçekten zorlanıyoruz" ifadelerini kullandı. 

ABD'nin tanınmış gazetelerinden Wall Street Journal (WSJ) ise Gazzeli ailelerin, tedavi için ülke dışına gönderilen yakınlarının yolunu gözlediğini yazdı.

7 yaşındaki hemofili hastası oğlu Yusuf'un tedavisi için birlikte Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) gittiklerini söyleyen Nazha Ebu Dahir, aynı hastalıktan mustarip iki oğlunu Gazze'de bırakmak zorunda kaldığını belirtti. 

Nahil Ebu Okal da İsrail bombardımanında kafatasında çatlak oluşan 10 yaşındaki kız kardeşinin tedavisi için eşi ve üç çocuğunu Gazze'de bırakarak önce Mısır'a, oradan da BAE'ye geçtiklerini ifade etti.

WSJ'nin aktardığına göre BAE, Gazze'den aralarında çocuklarında olduğu toplamda 2 bin hastayı kabul edeceğini duyurdu. Türkiye de en az 100 Gazzeli hastayı kabul etmişti.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.