Gazze’de açlık sosyal çöküntüye yol açıyor

Filistinliler ve uluslararası yardım kuruluşları, Gazze Şeridi'ndeki kamu düzeninin açlığın artmasıyla bozulduğu, Mısır'a kitlesel göçten endişe edildiği uyarısında bulundular.

İsrail, çatışmaların iki aydan uzun bir süre önce başlaması itibariyle kıyı şeridine kapsamlı bir abluka uyguluyor. Mısır sınırı, Gazzelilerin tek çıkış noktası.

Gazze Şeridi’nin 2,3 milyon sakininin çoğu evlerinden edildi. Bölge sakinleri şu ana kadar 18 bin kişinin öldürüldüğü, barınak veya yiyecek bulmanın imkansız olduğunu söylüyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Gazzeliler, defalarca kaçmak zorunda kalan insanların açlıktan, soğuktan ve bombalamalardan öldüğünü bildirdiler. Ayrıca yardım kamyonlarına yapılan umutsuz saldırılara ve artan fiyatlara işaret ettiler.

Şaşkınlığını sosyal medyada dile getiren Rula Ganim, “Hangimiz halkımızın açlıktan ölmesini beklerdik? Bu fikir daha önce kimsenin aklına geldi mi?” diye sordu.

Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Gıda Programı (WFP) İcra Direktörü Yardımcısı Carl Skau, yardım kamyonlarının kavşaklarda yavaşlamaları nedeniyle, çaresizlik yaşayan vatandaşlar tarafından durdurulma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını kaydetti. Cumartesi günü Reuters'a konuşan Skau, “Nüfusun yarısı açlıktan ölüyor. 19 kişiden dokuzu her gün yiyeceğe ulaşamıyor” ifadelerini kullandı.

Misilleme korkusuyla isminin yayınlanmamasını isteyen bir Filistinli, cep telefonu aracılığıyla Reuters'a yaptığı açıklamada, üç gündür yemek yemediğini, çocuklarına ekmek alabilmek için yalvarmak zorunda kaldığını söyledi. “Güçlü gibi davranıyorum ancak her an onların önünde yıkılmaktan korkuyorum” ifadelerini kullandı.

Geçen hafta, 1 Aralık'ta ateşkesin bozulmasının ardından güneye kara harekatı başlatan İsrail, o zamandan bu yana doğudan Han Yunus'un merkezine doğru ilerledi. Savaş uçakları batıdaki bölgelere saldırıyor.

Fotoğraf Altı: İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki el-Megazi Mülteci Kampı’na düzenlediği hava saldırısı ardından evlerin enkazını inceleyen iki Filistinli. (EPA) — **İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki el-Megazi Mülteci Kampı’na düzenlediği hava saldırısı ardından evlerin enkazını inceleyen iki Filistinli. (EPA)**

Silahlı unsurlar ve bölge sakinleri dün yaptıkları açıklamada, savaşçıların İsrail tanklarının şehrin batısına ilerlemesini engellediğini, kuzey Gazze'de İsrail güçleriyle çatıştığını söyledi. İsrail, burada görevlerinin büyük ölçüde tamamlandığını aktardı.

Onlarca Hamas savaşçısının teslim olduğunu açıklayan İsrail, diğerlerini de kendilerine katılmaya çağırdı. Hamas hareketinin askeri kanadı, İsraillilerin barınaklara sığındığı Tel Aviv'e roket atıldığını duyurdu.

1,9 milyon kişinin yani Gazze nüfusunun yüzde 85'inin yerinden edildiğini belirten BM yetkilileri, güney bölgelerdeki yaşam koşullarını dayanılmaz olarak nitelendiriyor.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres pazar günü yaptığı açıklamada, yakın zamanda kamu düzeninin tamamen çökebileceğini, salgın hastalıklar ve Mısır'a kitlesel göçe yönelik baskının artması gibi kötü bir durumun ortaya çıkabileceğini ifade etti.

İsrail ise Gazze Şeridi'ni boşaltmak istediği iddialarını yalanlıyor

BM Yakın Doğu'daki Filistin Mültecilerine Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini cumartesi günü kaleme aldığı makalede, Gazzelileri sınıra giderek daha da yaklaştırmanın Filistinlileri Mısır'a nakletme girişimlerine işaret ettiğini vurguladı.

Mısır sınırı sıkı bir şekilde güçlendirilmiş, ancak Hamas savaşçıları bu sıkı kuşatmayı kırmak için 2008'de duvarda delikler açmıştı. Yiyecek ve diğer malları satın almak için sınırı geçen Gazzeliler ardından ise hızla geri döndü. Hiçbiri kalıcı olarak ayrılmadı.

Fotoğraf Altı: Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta evler, İsrail saldırıları sonucu yıkıma uğradı. (AFP) — **Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta evler, İsrail saldırıları sonucu yıkıma uğradı. (AFP)**

Mısır, Gazzelilerin geri dönemeyecekleri korkusuyla bu kez topraklarına girmelerine izin vermeyeceği uyarısında bulunmuştu.

İsrail'in 1948'de kurulmasının ardından Filistinlilerin büyük bir kısmını misafir eden Ürdün, pazar günü İsrail'i ‘Gazze'yi Filistinlilerden boşaltmaya çalışmakla’ suçladı.

İsrail Hükümet Sözcüsü Eylon Levy, söz konusu suçlamayı açık ve asılsız olarak nitelendirerek, ülkesinin 7 Ekim katliamını gerçekleştiren canavarlara karşı kendisini savunduğunu, onları adalete teslim ettiğini savundu.

İsrail istatistiklerine göre 7 Ekim'de bin 200 kişiyi öldüren Hamas silahlı unsurları 240 kişiyi ise rehin aldı. Ateşkes sırasında yaklaşık 100 rehine serbest bırakıldı.

İki küçük kızıyla birlikte serbest bırakılan Sharon Aloni Cunio, Reuters'a verdiği demeçte, eşinin hayatta olmadığına dair kötü bir haber almaktan korktuğunu söyledi.

İsrail, 2007'den bu yana Gazze Şeridi'ni yöneten ve İsrail'i yok etmeye çalışan Hamas hareketini ortadan kaldırma sözü verdi.

Gazze Sağlık Bakanlığı, 7 Ekim'den bu yana Gazze'de en az 18 bin 205 Filistinlinin öldürüldüğünü, 49 bin 645 Filistinlinin yaralandığını bildirdi. Ölü sayısı Gazze'nin kuzeyini kapsamıyor. Bölgede ve başka yerlerde yaşayanların çoğu enkaz altında mahsur kaldı.

Tahliye talimatlarının bölge sakinlerini korumaya yönelik tedbirler arasında yer aldığını belirten İsrail, Hamas militanlarını sivilleri canlı kalkan olarak kullanmak ve insani yardımları çalmakla suçluyor. Hamas ise bunu reddediyor.

İsrail ordusu Hamas'ı Cebaliye’deki UNRWA tesislerinde silah saklamakla suçladı. Hamas'a bağlı silahlı kişilerin Gazze Şehri'ndeki Şucaiyye bölgesinde insanları dövdüğünü ve yardımları aldığını gösterdiğini iddia ettiği bir video kaydı yayınladı.

İsrail, Hamas’ın saldırılarının artmasına neden olacağından endişelendiğini söyleyerek yardımların çoğunun Gazze'ye ulaşmasını engelledi.

İsrail'in, savaştan önce yardımların çoğunun geçtiği Kerem Şalom geçiş noktasını açmak için çalıştığını öne süren Levy, Mısır'dan bireylerin geçişi için belirlenen geçişin engellenmesinden uluslararası kuruluşları sorumlu tuttu.

İsrail işgali altındaki Batı Şeria'da ve komşu Ürdün'de çoğu dükkan ve işletme, Filistinlilerin grev çağrılarına yanıt olarak kepenklerini kapattı. Ancak bu grevin İsrail üzerindeki etkisi net değildi.

Gazze Sağlık Bakanlığı, dün gece Han Yunus'ta 32 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Hamas'ın askeri kanadı, iki İsrail tankını füzelerle vurduğunu, ayrıca İsrail kuvvetlerine havan topu attığını duyurdu.

İsrail, bölge sakinlerinden Deyr al-Balah bölgesindeki bilinen barınaklara doğru hareket etmelerini istedi. Sağlık yetkilileri, Mescid-i Aksa Şehitleri Hastanesi'nde 40 kişinin öldüğünü bildirdi.

Sağlık görevlileri ayrıca İsrail'in hava saldırısında Refah'taki bir evde dört kişinin öldüğünü aktardı. Burası, İsrail'in Filistinlilerin gitmesi gerektiğini söylediği Mısır'a yakın iki bölgeden biri sayılıyor.

Hamas, dün şafak vakti Gazze Şeridi'nin orta kesiminde büyük bir aşiretin üyelerini, diğer suçlamaların yanı sıra anarşi ve yardım tırlarının yağmalanması olaylarına karıştıkları iddiasıyla öldürdü. Olay, İsrail'in, Hamas ile El Fetih'e bağlı bazı aktivistler ya da bazı Filistinli aileler arasındaki farklılıkları istismar etmeye ve onları Gazze Şeridi'ndeki Hamas yönetimini zayıflatmak için ordusuyla koordineli çalışan silahlı milisler haline gelmiş gibi göstererek kendi çıkarlarına hizmet etmek için kullanmaya çalıştığı bir dönemde meydana geldi.

İsrail, Gazze Şeridi'nde 20 aydır sürdürdüğü savaşın başından bu yana, El Fetih aktivistlerinin ya da Gazze Şeridi'ndeki bazı aşiret üyelerinin Hamas'a yönelik düşmanlıklarını istismar ederek, Hamas'a karşı silahlı gruplar oluşturmaya çalıştı. Ekim 2023'ten bu yana savaşta yaşadığı gerilemelere rağmen Gazze Şeridi'ni yönetmeye devam eden Hamas ise bu yaklaşıma, İsrail'le bağlantısı olduğundan şüphelenilen bir dizi kişiyi infaz ederek karşılık verdi.

Hamas'ın son operasyonunda dün şafak vakti Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta büyük bir aşirete mensup yaklaşık 12 Filistinli öldürüldü. Söz konusu aşiretin üyeleri, Deyr el-Balah'ın doğusunda İsrail güçlerinin konuşlandığı bölgelerde ya da yakınlarında bulunuyordu.

Şarku’l Avsat'a konuşan saha kaynakları, öldürülenlerin bir kısmının son zamanlarda yaşanan anarşinin ve yardım tırlarını yağmalama girişimlerinin arkasında olduklarından şüphelenildiğini bildirdi. Bazılarının ise İsrail için casusluk faaliyeti yürüttüklerini iddia eden kaynaklar, bunun da Hamas kaynakları tarafından doğrulandığını söyledi.

İsrail'in Hamas'la mücadele etmek için desteklemeye çalıştığı, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ın bazı bölgelerinde, İsrail'in tamamen işgal ettiği ve sakinlerini yerinden ettiği bölgelerde bulunan Yaser Ebu Şebab silahlı grubu gibi pek çok benzer vaka olduğu açık. Filistin Yönetimi, Ebu Şebab'ın kendisiyle olan ilişkisini reddetmiş olsa da Ebu Şebab, Filistin Yönetimi'ne atıfta bulunarak defalarca ‘Filistin meşruiyeti’ altında faaliyet gösterdiğini iddia etti.

Yedioth Ahronoth gazetesinde yayınlanan bir habere göre İsrail ordusu, Gazze ve Han Yunus'ta faaliyet gösteren ve üyeleri El Fetih üyesi ya da Filistin Yönetimi güvenlik servisleri mensubu olan iki silahlı grupla koordinasyon kurmaya başladı. Bu gruplar Gazze Şeridi'ndeki Hamas yönetimini zayıflatmak amacıyla mali destek alıyor.

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta yiyecek almaya çalışan Filistinli çocuklar, 30 Haziran (AFP)

Haberde Rami Halas adlı bir kişinin liderliğindeki silahlı grubun, Gazze şehrinin Şucaiye mahallesinde faaliyet gösterdiği ve mahalle içindeki Hamas mensuplarına karşı operasyonlar düzenlediği, ikinci grubun ise Yaser Hanidek tarafından yönetildiği ve Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta faaliyet gösterdiği belirtildi.

Haberde bu iki grubun İsrail'den silah ve insani yardım desteği aldığı, üyelerinin ise Filistin Yönetimi'nden maaş aldığı iddia edildi.

Söz konusu haber üzerine Yaser Hanidek bir video yayınlayarak, İsrail'in iddialarını yalanladı ve kendisine yöneltilen suçlamaları reddettiğini vurgulayarak halen Han Yunus'ta olduğunu, normal bir şekilde çalıştığını, anarşiyi reddettiğini, direnişin yanında yer aldığını ve direnişin sırtında bir hançer olmayacağını söyledi. Bununla birlikte, iki kardeşinin ölümüne neden olan ailevi anlaşmazlıkların kendisini silahlanmaya ittiğini belirterek, İsrail, El Fetih ya da Filistin Yönetimi'nin herhangi bir kurumuyla hiçbir bağı olmadığını açıkladı.

Öte yandan, tanınmış Halas ailesi vatanseverlik dışı her türlü eylemi reddeden bir açıklama yayınlayarak, Filistinlilerin genel tutumunun dışındaki her türlü davranışı reddettiklerini vurguladı.

Bu ailenin mensuplarınn çoğu El Fetih'e mensup, ancak aralarında Hamas ve İslami Cihad Hareketi üyeleri de var.

Gazze Şeridi’ndeki İçişleri ve Ulusal Güvenlik Bakanlığı Ebu Şebab'a teslim olması için 10 gün süre vermiş, ‘vatana ihanet’, ‘casusluk’, ‘silahlı hücre kurmak’ ve ‘silahlı isyan’ ile suçlamış, teslim olmaması halinde gıyabında yargılamakla tehdit etmişti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bir aydan uzun bir süre önce İsrail'in Hamas'a muhalif silahlı grupları desteklediğini itiraf etmişti.

Hamas sık sık kamuoyu önünde İsrail'i Gazze Şeridi'ndeki kaosun arkasında olmakla suçluyor ve daha önceki açıklamalarına göre ‘vatandaşların güvenliğine müdahale etmeye cesaret eden herkese karşı demir yumrukla saldıracağını’ vurguluyor.

Hamas, Gazze Şeridi'ndeki büyük kaos ortamında güvenlik durumunun kontrolünü yeniden ele geçirmek için ateşkesten faydalanıyor ki bunu, iki aydan fazla süren bir önceki ateşkes sırasında da yapmıştı. Hareket son zamanlarda silahlı adamlara, tüccarlara, çetelere, hırsızlara ve İsrail'le iş birliği yapanlara karşı daha kapsamlı güvenlik operasyonları düzenlemeye ve bu kişileri infaz etmeye ya da yaralamaya başladı.

Gazze’de açlık sosyal çöküntüye yol açıyor

Gazzelilerin Mısır'a gönderileceğine dair korku arttı.