Sudan: Devletin sürekli olarak silahlı milisler oluşturması büyük tehlike

Sudan ordusunun ‘gönüllüler’ kelimesini kullanması, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin genişlemesini durdurma girişimidir.

Sudan’ın Kadarif Eyaleti Valisi, ordu destekçilerinin katıldığı bir toplantıda (SUNA)
Sudan’ın Kadarif Eyaleti Valisi, ordu destekçilerinin katıldığı bir toplantıda (SUNA)
TT

Sudan: Devletin sürekli olarak silahlı milisler oluşturması büyük tehlike

Sudan’ın Kadarif Eyaleti Valisi, ordu destekçilerinin katıldığı bir toplantıda (SUNA)
Sudan’ın Kadarif Eyaleti Valisi, ordu destekçilerinin katıldığı bir toplantıda (SUNA)

Sudan ordusunun Hızlı Destek Kuvvetleri’ne karşı savaşında, ‘gönüllü’ sivilleri kendilerine yardım etmek için silahlandırmaya devam ettiği, ancak (bazılarının belirttiğine göre) sivillerin savaşmak için yeterince eğitim almadığı bir dönemde siyasi analistler, çağrıya yanıt verenlerin sayısı ne kadar fazla olursa olsun, profesyonel güçlerin alternatifi olamayacaklarına dikkati çekti. Analistlere göre ayrıca, askeri güç dengesinde sahadaki ordu lehine bir değişikliğe katı sunmayacaklarını da belirtti.

Bilindiği üzere Sudan ordusunun acilen askerlere ihtiyacı var. Öyle ki lideri Abdulfettah el-Burhan, boyutlarına bakılmaksızın sivilleri silahlandırma ve sahip oldukları silahları yasallaştırma konusundaki istekliliğini birçok kez yineledi.

dv
Sudan Ordu Komutanı Abdülfettah el-Burhan ülkenin doğusundaki güçlerini ziyaret ederken (SUNA)

Bu çerçevede Hızlı Destek Kuvvetleri’nin sahadaki genişlemesi ve ülkedeki 6 eyaleti (başkent Hartum, Darfur’daki 4 eyalet ve el-Cezire Eyaleti) kontrol ederek belirleyici askeri zaferler elde etmesiyle, vatandaşları savaşa katılmaya seferber etmek için ordu kampanyaları arttı.

Siyasi analist Abdullah Rızk, “Gönüllüler olarak adlandırılan siviller, amatör gibidirler. Yüksek eğitim almış ve yaptıkları savaşlardan uzun süre muharebe tecrübesine sahip profesyonel ordu kuvvetlerine kıyasla savaşların gidişatını ve sahadaki güç dengesini değiştiremeyeceklerdir” dedi.

Rızk, “Savaşta galibiyet, sayısal nicelikle ilgili değildir. Eğer seferber edilen personel sayısı milyonlara ulaşsaydı da muharebe deneyimi, eğitim ve kullanılan silah türüne göre niteliksel bir değişim yaratmayacaktı” ifadelerini kullandı.

rvgefr
Sudan ordusu askerleri, 14 Ocak’ta Kadarif’te devriye gezerken (AFP)

Rızk, “Sudan ordusu, büyük askeri ve muharebe kabiliyetine, hava kuvvetlerine, zırhına ve ağır toplarına karşı rakibine karşı üstün olmasına rağmen savaşın gidişatını kendi lehine değiştirmeyi başaramadı. Çünkü Hızlı Destek Kuvvetleri tarafından dayatılan şehir savaşının niteliği, bu silahların savaşta önemli bir rol oynayamayacağı anlamına geliyordu ve önemli sivil kayıplara neden olma korkusuyla kullanımını sınırladı” şeklinde konuştu.

Siyasi analist, orduyu sivilleri askere almaya iten şeyin, kara savaşlarında Hızlı Destek Kuvvetleri ile yüzleşmek ve askeri kazanımlar elde etmek için karadaki piyade kuvvetlerini kaybetmesi olduğuna dikkati çekti. Abdullah Rızk, ordunun şu anda kendisiyle savaşan Hızlı Destek Kuvvetleri de dahil olmak üzere milisleri askere alarak piyade savaşçılara dayalı savaşlar yürüttüğünü söyledi.

Rızk, ordunun kullandığı stratejinin, askeri mevzilerini savunmak olduğunu, saldırıya geçmediği sürece sahadaki askeri durumun kendi lehine değişmeyeceğini, bu durumda da gönüllülerin savaşa katkıda bulunabileceğini açıkladı.

Ayrıca Rızk, sivil seferberlik çağrısının, ülkedeki savaşı ateşleyen ve onu devam ettirmeye çalışan İslamcılar tarafından siyasi denklemde önemli bir taraf olma hedefiyle başlatıldığını belirterek, “Tuhaf olan şey, tüm İslamcı tugayların ve savaşmak üzere eğitilen grupların üyelerinin ülke dışına kaçmasıdır” dedi.

dbfe
Sudan ordusu askerleri ülkenin doğusundaki Kadarif eyaletinde devriye gezerken (AFP)

Siyasi analist, sivillerin savaşa katılmaları için seferber edilmesi çağrısının, yaygın bir kabul görmediğini ve kamuoyunun ezici bir çoğunlukla savaşın durdurulmasından yana olması nedeniyle bu çağrının vatandaşlardan tamamen izole edilmiş bir çağrı olduğunu dile getirdi.

Öte yandan sivil analist Mahir Ebu el-Huh, gönüllülerin silah taşıma ve kullanma konusunda zar zor eğitildiklerini, aynı zamanda askeri operasyonları yürütmek için en basit taktiklerden de yoksun olduklarını söylerken, bu durumun da aralarında çok sayıda can kaybına yol açtığını vurguladı.

Ebu el-Huh, “Mevcut savaş sonucunda sistem ve resmi kurumların koordinasyonu dışında milisler oluşturularak onlara bağımsızlık verilmesi fikri; devletin yarattığı, desteklediği ve artık düşmanı haline geldiği Hızlı Destek deneyimini geri getiriyor” dedi.

Ebu el-Huh, sivillerin halk direnişi ve seferberlik sloganı altında seferber edilmesinin, silahlı kuvvetlerin komutası dışında silahlı bir sivil milis oluşturmakla eşdeğer olduğunu ve bunun, ‘savaşın sona erdirilmesine yönelik siyasi bir karar alınırsa verilen tepki’ nedeniyle tehlikeli olduğunu vurguladı. Analist, seferberlik halindeki unsurların büyük çoğunluğunun, eski rejime ait olduğu için orduya isyan da edebileceklerini vurguladı.

Mahir Ebu el-Huh, silahlı grupların doğrudan düzenli kuvvetlere dahil edilmemesi durumunda ortaya çıkacak korkunç sonuçlar konusunda uyardı. Ayrıca durumun, Hızlı Destek Kuvvetleri’nde olduğu gibi geçmişteki hataların tekrarlanmaması için hiyerarşik kurum tarafından yönlendirilmesi ve kontrol edilmesi gerektiğini söyledi.

Ebu el-Huh, “Ordu, az eğitimli, sınırlı silahlara ve basit yeteneklere sahip bu seferber edilmiş insanları, en büyük kurbanları oldukları savaşın ortasına itmenin sorumluluğunu taşıyor” dedi.

“Garip olan şey, tüm İslamcı cihatçı tugayların ve savaşmak üzere eğitilen grupların üyelerinin ülke dışına kaçmasıdır” Siyasi analist Abdullah Rızk



Batı Şeria'da onlarca yerleşimci İsrail askerlerine karşı ayaklandı: 5 yerleşimci gözaltına alındı

İşgal altındaki Batı Şeria'nın El Halil kentinde bir İsrail askeri (AFP)
İşgal altındaki Batı Şeria'nın El Halil kentinde bir İsrail askeri (AFP)
TT

Batı Şeria'da onlarca yerleşimci İsrail askerlerine karşı ayaklandı: 5 yerleşimci gözaltına alındı

İşgal altındaki Batı Şeria'nın El Halil kentinde bir İsrail askeri (AFP)
İşgal altındaki Batı Şeria'nın El Halil kentinde bir İsrail askeri (AFP)

İsrail ordusu tarafından dün yapılan açıklamada, Batı Şeria’daki Itamar yerleşim biriminde onlarca yerleşimcinin İsrail askeri personeline karşı ayaklandığını duyurdu.

Açıklamada kalabalığın dağıtıldığı ve 5 yerleşimcinin gözaltına alındığı belirtilirken, askeri personele yönelik her türlü şiddet eyleminin kınandığı ifade edildi.

İsrail gazetesi Haaretz'in haberine göre İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, cuma günü Batı Şeria'nın El Halil kentinde yaklaşık 30 İsrailli gencin Merkez Komutanı Binbaşı Avi Bluth ve diğer subaylara yönelik saldırısını kınadı.

Gazete, gençlerin Binbaşı Bluth'a ‘hain’ ve ‘İsrail Devleti düşmanı’ diyerek hakaretler yağdırdığını da ekledi.

Katz, X platformu üzerinden yaptığı açıklamada “Kolluk kuvvetlerinin El Halil’deki ayaklanmalara karışanları hızla yargı önüne çıkarmasını bekliyorum” ifadelerini kullandı.

Haaretz gazetesi, cumartesi günü bir güvenlik kaynağına dayandırdığı haberinde yüzlerce İsraillinin El Halil'deki bir askeri kontrol noktasına saldırmaya ve yasak bölgeye girmeye çalıştığını bildirdi.

Gazete, İsraillilerin geçmeye çalıştığı askeri kontrol noktasının, Yahudi yerleşimlerinin yoğun olduğu bir bölgeyi El Halil'in Eski Şehir bölgesinden ayırdığını kaydetti.

Katz, cuma günü işgal altındaki Batı Şeria'da Filistinlilere saldırmakla suçlanan Yahudi yerleşimcilere yönelik idari gözaltı emirlerinin çıkarılmasını askıya aldıklarını duyurdu.

Katz, açıklamasında şunları söyledi:

"Yahudiye ve Samiriye'deki (Batı Şeria) Yahudi yerleşimcilerin ciddi Filistin terör tehditlerine ve haksız uluslararası yaptırımlara maruz kaldığı bir gerçeklikte, İsrail'in onlara karşı bu kadar sert bir adım atması uygunsuzdur.”

Öte yandan Filistin Yönetimi, İsrail'i ‘fanatik yerleşimcileri Filistinlilere karşı terör eylemlerinde bulunmaya’ teşvik etmekle suçladı.

Filistin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Bakanlık, bu kararın fanatik yerleşimcileri Filistinlilere, onların topraklarına ve mülklerine karşı terör eylemleri gerçekleştirmeye teşvik ettiğine ve onlara ek bir dokunulmazlık ve koruma hissi verdiğine inanıyor” ifadeleri yer aldı.