Suveyda'daki protestocular barıştan yana tavır alıyor

Protestocular, ABD'nin 'sempatik' tavırlarına kayıtsız kaldıklarını ifade ettiler.

Suveyda kentindeki göstericiler, 28 Şubat 2024. (AFP)
Suveyda kentindeki göstericiler, 28 Şubat 2024. (AFP)
TT

Suveyda'daki protestocular barıştan yana tavır alıyor

Suveyda kentindeki göstericiler, 28 Şubat 2024. (AFP)
Suveyda kentindeki göstericiler, 28 Şubat 2024. (AFP)

Birkaç gün süren gerginlik ve silahlı çatışma çıkma olasılığının artmasının ardından, Suriye'nin güneyinde bulunan Suveyda kentindeki göstericiler, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararının uygulanması yönündeki talepleri karşılanıncaya kadar barışçıl harekete bağlılıklarını yinelediler. Göstericiler, bir protestocunun güvenlik güçlerinin kurşunlarıyla öldürülmesi üzerine Washington'un ‘derin endişe duyduğu’ ifadesini ciddiye almadılar.

Suveyda'daki yerel muhalefet kaynakları Şarku'l Avsat'a, “Protestocuların hiçbiri Washington'un tepkisine güvenmiyor. Çünkü diğer aktif ülkeler ve BM, Suriye'deki ilk gösteriden bu yana endişelerini dile getiriyor. Ülkenin yıkılmasına, güneyden kuzeye, batıdan doğuya onlarca katliamın yaşanmasına rağmen kaygı duymaktan başka bir şey yapmadılar. Suriyelileri boğup öldürürken rejimi hedef aldıklarını söyledikleri yaptırımlar uyguladılar” açıklamasında bulundu.

Kaynaklar, Washington ve uluslararası toplumun ‘tüm alanı İran ve Rusya'ya bıraktığını’ söyledi.

Suveyda kentinde düzenlenen gösteride yaralanmış bir adam ve ona eşlik eden vatandaşlar, 28 Şubat 2024. (Reuters)
Suveyda kentinde düzenlenen gösteride yaralanmış bir adam ve ona eşlik eden vatandaşlar, 28 Şubat 2024. (Reuters)

Suveyda'daki kaynaklar, “Yedi ay önce başlayan gösterilerin barışçıl olduğunu, silahlı kişilerin bulunmadığını ve herhangi bir olayın kaydedilmediğini” vurguladı. Kaynaklar, protestocuların ‘meşru haklarını anayasa ve hukuk çatısı altında almakta ısrar ettiklerini ve 13 yıl süren savaş, yıkım, kan ve ülkeyi parçalama ve zenginliğini yağmalama projelerinin ardından uluslararası açıklamalara güvenmediklerini’ belirtti.

Suveyda'da Washington'un Gazze'deki Filistinlilerin öldürülmesine ilişkin tutumu konusunda genel bir memnuniyetsizlik olduğuna dikkati çeken kaynaklar şu ifadeleri kullandı:

“İsrail, tüm dünyanın gözü önünde yüzlerce Filistinliye yönelik hak ihlalleri ve katliamlar gerçekleştiriyor ve biz Washington'dan herhangi bir kınama duymadık. Suveyda'da bir vatandaşın öldürülmesini kınamasına nasıl inanabiliriz?!”

ABD'nin Suriye Büyükelçiliği’nin X platformundaki hesabında şu ifadeler yer aldı:

“Rejimin Suveyda'daki barışçıl göstericilere karşı aşırı güç kullanmasından derin endişe duyuyoruz. Suveyda'daki ve her yerdeki Suriyeliler barışı, onuru, güvenliği ve adaleti hak ediyor.”

Büyükelçilik ayrıca geçtiğimiz çarşamba günü bir protestocunun öldürülmesi hakkında yorum yaparak, sivillerin kaybı için üzüntüsünü ve etkilenen herkese ve ailelerine başsağlığı dilediğini ifade etti.

BM Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen'in “Suriye'de çözüme yönelik herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini” açıklaması dikkat çekiyor. Dün (Cuma) Antalya Diplomatik Forumu oturum aralarında düzenlenen ‘Suriye'de İstikrara Giden Yol’ başlıklı sempozyumda konuşan Pedersen, ‘Suriye'deki güvenlik durumunun son dönemde Gazze Şeridi'nde devam eden savaştan etkilendiğini’ vurgulayarak, “Suriye'de çözümün askeri olmayacağını ve tarafların savaşı kimsenin kazanmayacağını anladığını” belirtti.

Suveyda kentindeki göstericiler, 28 Şubat 2024. (AFP)
Suveyda kentindeki göstericiler, 28 Şubat 2024. (AFP)

Baas Partisi'nin hükümet ve parti merkezleri basıldıktan birkaç gün sonra barışçıl harekete bağlılıklarını yinelemek adına onlarca protestocu Suveyda kentinde bugün de sokağa çıktı. Aynı zamanda geçtiğimiz çarşamba günü rejim güçleri, protestocuları dağıtmak için etrafa rastgele ateş açtı. Aktivistler ve yerel muhalif medya tarafından yayılan videolarda görüldüğü üzere açılan ateş sonucunda Cevad el-Baruki göğsünden yaralanarak olay yerinde vefat etti.

Bu gelişmelerin ardından iki gün boyunca kaynağı bilinmeyen patlama ve top mermisi sesleri duyuldu. Emniyet ve parti merkezlerini hedef aldığı söylenen bu saldırılar, Suveyda kentindeki gerilimin yükseleceği ve silahlı çatışmaya doğru gideceği yönündeki korkuları pekiştirdi. Yaşananlara karşılık dün (cuma) ve bugün (cumartesi) hareketin barışçıl olduğunu göstermek için kitlesel gösteriler düzenlendi.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Suveyda kentinden kaçan onlarca kişinin otoriteye karşı barışçıl hareketin devam ettiğini yinelemek adına şehrin merkezindeki el-Kerame Meydanı’nda toplandığını bildirdi. ‘Özgürlük, rejimin devrilmesi, 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararının uygulanması ve tutukluların serbest bırakılmasını’ talep eden göstericiler, üzerinde şu ifadelerin yazılı olduğu pankartları kaldırdı:

‘Rejim yıkılana kadar barışçıl hareket’, ‘Barışçıllığımız kurtuluş yolumuzdur’ ve ‘Rejimin kanlı yaklaşımı varsa bizim de barışçıl yaklaşımımız var.’

Beşşar Esed rejimi, Suveyda'daki protestoların katılımını azaltmak amacıyla şehir merkezinde bulunan 7 Nisan Salonu’nda birkaç ay ara verdiği çözüm faaliyetlerine yeniden başladı. Ancak protestocular uzlaşmayı reddettiklerini ve taleplerinin yerine getirilmesinde ısrarcı olduklarını açıkladı.



İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.


Berri: Barack'ın Lübnan'ı Suriye'ye ilhak etme söylemi "kabul edilemez bir hata"

Lübnan Parlamento Başkanı Nebih Berri, ABD Büyükelçisi Michel Issa'yı kabul etti (Parlamento Başkanlığı)
Lübnan Parlamento Başkanı Nebih Berri, ABD Büyükelçisi Michel Issa'yı kabul etti (Parlamento Başkanlığı)
TT

Berri: Barack'ın Lübnan'ı Suriye'ye ilhak etme söylemi "kabul edilemez bir hata"

Lübnan Parlamento Başkanı Nebih Berri, ABD Büyükelçisi Michel Issa'yı kabul etti (Parlamento Başkanlığı)
Lübnan Parlamento Başkanı Nebih Berri, ABD Büyükelçisi Michel Issa'yı kabul etti (Parlamento Başkanlığı)

Lübnan Parlamentosu Başkanı Nebih Berri, ABD Büyükelçisi Tom Barrack'ın Lübnan'ın Suriye'ye ilhak edilmesi çağrısıyla ilgili zaman zaman yaptığı tehditleri kabul edilemez bir hata olarak nitelendirerek reddetti. Berri, "Hiç kimse Lübnanlıları tehdit edemez. Özellikle diplomatlar ve hele ki Büyükelçi Tom Barrack gibi bir isim tarafından Lübnanlılara bu şekilde hitap etmek, akıl almaz bir durumdur. Lübnan'ın Suriye'ye ilhak edilmesiyle ilgili söyledikleri ciddi ve kesinlikle kabul edilemez bir hatadır." dedi.

Öte yandan Berri, Basın Sendikası'ndan bir heyete, ilgili yasa konusunda yaşanan görüş ayrılıklarına rağmen, gelecek mayıs ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerinin iptal edilmeyeceğini ya da ertelenmeyeceğini vurguladı.

Parlamento başkanlığından yapılan açıklamaya göre Berri'nin ABD'nin Beyrut Büyükelçisi Michel Issa'yı 24 saat içinde ikinci kez kabul etmesi dikkat çekiciydi; zira görüşmede "iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin yanı sıra genel durumdaki gelişmeler ve güncel olaylar" ele alındı.