عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

İsrail ordusu geride yıkım ve onlarca ceset bırakarak Şifa Hastanesi'nden çekiliyor

21 hastanın öldüğü iki haftalık askeri operasyonun ardından geride yıkım ve onlarca ceset kaldı.

Şifa Hastanesi ve çevresindeki yıkımdan bir görünüm (AFP)
Şifa Hastanesi ve çevresindeki yıkımdan bir görünüm (AFP)
TT
TT

İsrail ordusu geride yıkım ve onlarca ceset bırakarak Şifa Hastanesi'nden çekiliyor

Şifa Hastanesi ve çevresindeki yıkımdan bir görünüm (AFP)
Şifa Hastanesi ve çevresindeki yıkımdan bir görünüm (AFP)

Hamas’a bağlı Sağlık Bakanlığı bugün (pazartesi) yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun Gazze'deki Şifa Tıp Kompleksi'nden çekildiğini duyurdu. Bakanlık ayrıca hastane ile çevresindeki mahallelerde iki hafta süren askeri operasyonun ardından ‘onlarca ceset’ ve ‘çok büyük’ hasar tespit edildiğini belirtti.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre Bakanlık, ‘İşgalcilerin Şifa Tıp Kompleksi'ndeki binaları yakıp tamamen hizmet dışı bıraktıktan sonra geri çekildiğini, kompleksin içindeki ve etrafındaki binalardaki yıkımın boyutunun çok büyük olduğunu’ bildirdi.

Bakanlık tarafından yapılan açıklamada “Şifa Tıp Kompleksi'nin içinden ve çevresinden bazıları çürümüş onlarca şehit cesedi çıkarıldı. Bazı cesetler, tanklar ve askeri buldozerler tarafından ezilerek parçalanmış vaziyetteydi. Morg, avlular ve hastane koridorları da dahil olmak üzere Şifa Hastanesi'ndeki tüm binalar yakıldı ya da hasar gördü” ifadeleri yer aldı.

Şifa Tıp Kompleksi'ndeki askeri operasyonun sona erdiğini duyuran İsrail ordusu, 18 Mart'ta ‘bölgede üst düzey Hamas yetkililerin’ bulunduğuna dair istihbarat bilgilerinin ardından Gazze'deki en büyük sağlık kompleksine ‘hassas’ bir askeri operasyon başlattığını bildirdi.

Gazze'de Hamas'a karşı savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana İsrail ordusu bu hastaneye ikinci kez operasyon düzenledi.

AFP muhabiri ve olay yerindeki tanıklar İsrail tanklarının ve askeri araçlarının hastaneden çekildiğini gördüklerini doğruladı. Tanıklar, kompleksin içinde çok sayıda binanın hasar gördüğünü, bazılarında ise yangın belirtileri görüldüğünü aktardı.

Hamas hükümetinin medya ofisi, ordunun ‘tanklarının ve araçlarının Şifa Tıp Kompleksi'nden geri çekilmesini örtbas etmek için’ hava saldırıları ve bombardıman başlattığını söyledi.

İsrail ordusu daha önce Şifa Tıp Kompleksi bölgesinde 200'den fazla Hamas militanını etkisiz hale getirdiğini duyurmuş ve ‘son’ militan yakalanana kadar askeri operasyonu sürdürme sözü vermişti.

devfed
Gazze'deki Şifa Hastanesi'nin yakınında duran bir İsrail askeri (Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) dün (pazar) yaptığı açıklamada hastanede halen 107 hasta ve 50 sağlık çalışanının bulunduğunu duyurdu.

WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, İsrail askeri operasyonunun başladığı 18 Mart'tan bu yana Şifa Hastanesi'nde 21 hastanın öldüğünü ve hastanede her 15 kişi için sadece bir şişe su bulunduğunu söyledi.

Aksa Hastanesi de vuruldu

WHO'nun Mart ayı sonunda yayınladığı rakamlara göre Gazze Şeridi'ndeki hastanelerin üçte birinden azı hâlâ kısmen çalışıyor.

Savaşın başladığı 7 Ekim'den bu yana İsrail ordusu, Hamas'ı faaliyetlerine kılıf olarak kullanmakla suçlayarak hastaneleri, sağlık tesislerini ve çevrelerini hedef alan bir dizi operasyon başlattı. Ancak Hamas, savaşçılarının Şifa Hastanesi ve diğer sağlık tesislerini kullandığını şiddetle reddetti.

WHO dün (pazar) İsrail'in Gazze'nin merkezindeki Deyr el-Balah'ta bulunan Aksa Şehitleri Hastanesi’ne düzenlediği saldırıda dört kişinin öldüğünü ve 17 kişinin de yaralandığını duyurdu.

Tedros, X platformu aracılığıyla yaptığı açıklamada “Bir WHO ekibi Gazze'deki Aksa Hastanesi'nde insani yardım görevindeyken, hastane yerleşkesi bir İsrail hava saldırısıyla vuruldu. Saldırıda dört kişi öldü, 17 kişi de yaralandı” ifadelerini kullandı. Tedros, WHO çalışanlarının güvende olduğunu da sözlerine ekledi.

Sınır Tanımayan Doktorlar da söz konusu saldırının İsrail tarafından gerçekleştirildiğini doğruladı. Sınır Tanımayan Doktorlar koordinatörlerinden birinin “Ekibimiz yakınlarda bir patlama sesi duyunca, yaptıkları işi bırakıp hastanenin içine sığındılar” ifadesini kullandığı aktarıldı.

İsrail ordusu, bir hava kuvvetleri uçağının ‘Deyr el-Balah bölgesindeki Aksa Hastanesi’nin avlusunda konuşlanmış teröristleri ve İslami Cihad'ın operasyonel komuta merkezini vurduğunu’ söyledi. Açıklamada “Bu hassas saldırıdan sonra Aksa Hastanesi binası zarar görmedi ve işlevi etkilenmedi” ifadesi yer aldı.

Şifa Tıp Kompleksi’ndeki askeri operasyona paralel olarak Hamas, İsrail güçlerinin Nasır Hastanesi yerleşkesinde olduğunu açıklarken, Filistin Kızılayı Han Yunus kentinde bulunan el-Emel Hastanesi'nde operasyonlar yapıldığını bildirdi.

600 asker öldürüldü

Devam eden savaş 7 Ekim'de Hamas'ın İsrail'in güneyine düzenlediği ve çoğu sivil bin 160 kişinin ölümüne yol açan saldırının ardından patlak verdi.

Hükümet medya ofisi, İsrail'in Han Yunus, Deyr el-Balah ve Refah dahil olmak üzere çeşitli bölgelere hava saldırıları düzenlediğini duyurdu.

Görgü tanıkları, İsrail ordusu ile Hamas arasında Han Yunus şehir merkezinde (güney) ve Gazze şehrindeki (kuzey) er-Rimal ve Tel el-Heva mahallelerinde çatışmalar yaşandığını bildirdi.

İsrail ordusu bugün (pazartesi) yaptığı açıklamada savaşın başlamasından bu yana 600 askerinin öldürüldüğünü ve bunların en az 256'sının kara operasyonlarının başlamasından bu yana Gazze Şeridi içinde olduğunu duyurdu.

Ayrıca öldürülen askerlerin yarısından fazlası Hamas saldırısı sırasında öldürülürken, diğerleri Gazze'de savaşın başlamasından bu yana gerilimin arttığı işgal altındaki Batı Şeria'da ya da Hizbullah ile her gün sınır ötesi çatışmaların yaşandığı İsrail'in kuzeyinde öldürüldü.

İsrail acil servisleri dün gece, İsrail'in güneyindeki Aşdod kenti yakınlarındaki bir alışveriş merkezinde bir kişinin üç kişiyi bıçaklayarak yaraladığını duyurdu.

Netanyahu'ya baskı

Savaş altıncı ayına yaklaşırken, dün fıtığını aldırmak için başarılı bir ameliyat geçiren İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu üzerindeki sokak baskısı artıyor.

Protestoların ikinci gecesinde binlerce İsrailli, ateşkes ve takas anlaşmasına varmayı amaçlayan müzakerelerin çıkmaza girdiği bir dönemde, Netanyahu'nun istifasını ve Gazze'de tutulan esirlerin serbest bırakılmasını talep etmek üzere dün gece Kudüs'te gösteri düzenledi.

Göstericiler daha önce Knesset önünde toplanıp İsrail bayrakları salladıktan sonra şehirdeki ana bir otoyolu kapatmıştı. Netanyahu'nun ‘gitmesi gerektiği’ yönünde slogan atan göstericileri geri püskürtmek için polis tazyikli su kullandı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
TT
TT

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)

İsrail Times gazetesine göre, İsrailli bir yetkili bugün, Hamas'ın üst düzey lideri Raid Saad'ın Gazze şehrinde düzenlenen bir hava saldırısında öldürüldüğünü doğruladı. Bu da İsrail'in ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi anlamına geliyor.

Alman Basın Ajansı'na (DPA) göre görgü tanıkları ve sağlık kaynakları bugün, Gazze şehrinin güneybatısındaki Raşid Caddesi üzerindeki Nablusi kavşağı yakınlarında bir araca düzenlenen İsrail hava saldırısında dört Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

Görgü tanıkları, İsrail uçağının Nablusi Meydanı yakınlarında bir araca birkaç füze ateşlediğini, aracı imha ettiğini ve can kayıplarına yol açtığını söyledi. Ambulans ekipleri, ölü ve yaralıları hastanelere taşımak için acilen olay yerine gitti.

İsrail askeri sözcüsü Avichay Adraee ise yaptığı açıklamada, ordu ve Şin Bet'in (İsrail Güvenlik Teşkilatı) Gazze Şehrinde üst düzey bir Hamas komutanını hedef alan bir saldırı düzenlediğini ve onu son zamanlarda hareket için silah üretimi ve yeniden yapılanma çalışmaları yapmakla suçladığını belirtti.

İsrail Ordu Radyosu, saldrırının hedefinin, İzzeddin el-Haddad'dan sonra "Hamas'ın ikinci adamı" ve askeri üretim dosyasından sorumlu kişi olarak tanımladığı Raid Saad olduğunu bildirdi. İsrail'in bugünkü operasyonu gerçekleştirmeden önce son haftalarda kendisine birkaç kez suikast girişiminde bulunduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’ın İbranice yayın yapan Ynet internet sitesinden aktardığına göre Raid Saad Hamas'ın askeri kanadı olan Kassam Tugayları'nın liderlerinden biri.

Hamas'tan hava saldırısının hedefinin kimliğiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmadı.

Axios haber sitesi, İsrail'in saldırıdan önce Amerika Birleşik Devletleri'ni önceden bilgilendirmediğini ifade etti.

ARAP DÜNYASI

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT
TT

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kıyali

Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından geçiş dönemi liderliği ile muhalifleri arasında yaşanan iç çatışma, siyasi sistemin niteliği, özellikle de merkeziyetçilik mi yoksa ademi merkeziyetçilik mi, merkezi bir devlet mi yoksa federal bir devlet mi tartışmaları üzerine yoğunlaşıyor.

Bu konu meşru olmasına rağmen, tartışmaya katkı sağlamak amacıyla bazı temel gözlemler aşağıda sunuyorum.

İlk gözleme göre ademi merkeziyetçilik ya da federalizm meselesini gündeme getirmek, bu konuda kutuplaşmanın temel nedeninin Suriye’deki iç çatışmada kimlik, etnik, mezhepsel ve bölgesel özelliklerin baskın olması olduğu gerçeğini görmeyi zorlaştırdı.

Çatışmanın önde gelen tarafları, siyasi veya sınıfsal güçleri ya da tarafları temsil etmekten ziyade kimlik temelli yahut mezhepsel, etnik ve bölgesel kimliği vurgulayan taraflar olduklarından, bu konunun siyasi niteliği göz ardı ediliyor.

Dikkati çeken ikinci gözleme göre ise federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet için mücadele eden güçler, bunu demokrasi meselesinden daha öncelikli tutuyorlar. Bunun nedeni, söz konusu güçlerin (SDG, Suveyda'daki Hicri Hareketi ve kıyı şeridinde Esed rejiminin çöküşünden etkilenen güçler) demokratik olmayan güçler olmaları. Prensipte pozisyonları, politikaları ve tercihleri ve temsil ettiklerini iddia ettikleri gruplarla olan ilişkileri göz önüne alındığında bu güçlerin Esed rejimi altında kendilerini ifade etmedikleri ve bu konuyu bu kadar yoğun bir şekilde gündeme getirmedikleri unutulmamalı.

Üçüncü ve belki de en önemli gözleme göre federal bir devlette kimlik statüsü konusundaki çatışmaya öncelik verilmesi, devletin kurulması ve vatandaşlık taleplerini ya gölgeliyor ya da ön plana çıkarıyor. Bunların, 54 yıllık Esed döneminde eksik olan iki temel unsur olduğu ve özellikle mevcut koşullarda, yani devletin kurumlar ve hukuk devleti olarak yeniden kurulması ve vatandaşların güçlendirilmesi, böylece Suriyelilerin gerçek anlamda özgür ve eşit vatandaşlar olarak bir halk haline gelmeleri için ülke genelinde Suriyelilerin en çok ihtiyaç duyduğu unsurlar olduğu unutulmamalı.

Bu yüzden iki temel sorunla karşı karşıyayız. Bunlardan birincisi, artık var olmayan Esed rejiminin Suriye'nin birliğini zayıflatıp bozmayı başarması, Suriyelileri mezhep, din, etnik köken, bölge ve aşiret aidiyetlerine göre sınıflandırması ve ‘böl ve yönet’ politikası uyarınca onları birbirlerine düşürmesinden kaynaklanıyor.

İkinci sorun, Suriyelilerin kendi koşullarını kontrol edememeleri. Bu durum, Suriye’nin geleceğinin, Suriye halkının aleyhine, uluslararası güçlerin, özellikle ABD ve bölgesel tarafların meselesi haline gelmesine neden oldu. Bu durum, kimlik çatışmaları, özellikle de silahlı çatışma veya silahlı milisler şeklinde ortaya çıkan çatışmalar için de geçerli.

Federalizm, bir ülkeyi bölmek değil, aksine ülkenin birliğini organize etmek ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevre bölgelere müdahale etmesini önlemek için daha uygun bir yöntem. Böylelikle karşılıklı güven temelinde hükümete daha geniş katılım sağlanır.

Suriye geçiş dönemi yönetimi ve Suriye muhalefetinin geri kalanı, gelecekteki siyasi sistemin nasıl olacağı ve otoriterliğin ve marjinalleşmenin geri dönüşünü önlemeye katkıda bulunanlar da dahil olmak üzere yeni konsensüsler oluşturmak için neyin uygun olduğu konusunda kafa karışıklığı ya da netlik sağlanamaması ortaya çıkan federalizm ve ademi merkeziyetçilik konusundaki tartışmalardan sorumlu.

Aslında, yeni yönetime bağlı olanlar ve geleneksel Suriye muhalefeti tarafından federalizmin reddedilmesinin sebebi, aceleci davranışlar, duygusal ve milliyetçi coşku ve önyargılar.

Söz konusu tartışmayı kapatmak yerine açmalı, tüm soruları sormalı. Çünkü Suriye’nin geleceği tartışmaya açık. Tüm Suriyeliler bu tartışmayla ilgileniyor ve bu konuda cevaplar bulmaya katkıda bulunuyor.

Daha spesifik olarak, federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet tartışmasıyla ilgili olarak, federalizmin herhangi bir ülkenin bölünmesi anlamına gelmediği, aksine birliğin daha uygun bir şekilde örgütlenmesi ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevreyi kötü yönde etkilemesini önlemek için, karşılıklı güvene dayalı yönetişime daha geniş katılımı garanti eden bir sistem olduğunun anlaşılması gerekiyor.

Toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlik çözümleri getirilemedi. Çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyaya, topluma, egemenliğe ve devlete sadece bölünmeler getirir.

Tüm bunlar bölünmek değil, federalizm gücün paylaşılması anlamına gelir. Dışişleri, savunma ve genel ekonomi yönetimi gibi devlet egemenliği ile ilgili konularda merkezileşme söz konusu. Bunların tümü birleşik parlamento ve merkezi hükümetin sorumluluğunda. Öte yandan iç güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel kalkınma konularının yönetimi eyaletlerin veya yerel yönetimlerin yetki alanına girer.

Burada bazılarının endişelerini hafifletebilecek en önemli nokta, federalizmin etnik köken/milliyet veya din/mezhep yerine coğrafyaya dayalı olmasıdır. Çünkü herhangi bir kimlik meselesi, demokratik karakterini zayıflatır ve eşit vatandaşlık haklarının ve vatandaşların devletinin güçlenmesini engeller. Tıpkı Lübnan'da ve Irak'ta olduğu gibi.

Elbette, birçok alanda idari meselelerle ilgili olan ademi merkeziyetçi bir devleti, anayasaya göre yetkileri paylaşan federal bir devletle karıştırmak bir sorundur. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre federal devleti ayrılıkçı bir devlet olarak görmek de bir tür karışıklık veya yanılgı olarak adlandırılabilir, ancak bu doğru değil, çünkü merkezi devletler, yönetim, temsil ve kaynak dağıtımında esnekliğe sahip federal devletlere göre ayrılmaya çok daha yatkındır, zira günümüzün en büyük, en güçlü ve en zengin devletleri federal devletlerdir.

Bu yüzden herhangi bir kimlik grubuyla anlaşmazlık, kavramların karışmasına veya çarpıtılmasına yol açmamalı. Örneğin, İsrail'in siyasi sistem olarak demokrasiyi benimsemesi, demokrasiye karşı düşmanlığı teşvik etmemeli. Ayrıca, belirli bir önermeye elverişli olmayan koşullar olduğunu gözlemlememiz, bu kavramın tartışmaya açılmaması, geliştirilmemesi ve belirli bir ülkede devlet kurulması için ulusal birliği oluşturmaya hizmet eden bağlamlara yerleştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez.

Son olarak, bu alanda, özellikle Suriye bağlamında, dikkate alınması gereken iki konu var. Öncelikle ülkenin toprakları üzerinde devlet egemenliğinden söz edilmesi için bunun halkın birliği gerçeğine dayanması gerekiyor. İkinci olarak ise toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlikle ilgili bir çözüm bulunmuyor, çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyanın, toplumun, egemenliğin ve devletin bölünmesine yol açar.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir

ARAP DÜNYASI

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT
TT

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Suriye güvenlik kaynakları bugün, Suriye güvenlik güçleri ile ABD kuvvetlerinin, ülkenin orta kesimindeki Tedmür kentinde ortak devriye sırasında silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Suriye resmi haber ajansı SANA’ya konuşan bir güvenlik kaynağı, saldırıda Suriye güvenlik güçlerinden iki kişinin ve bazı ABD askerlerinin yaralandığını, saldırıyı gerçekleştiren kişinin ise öldürüldüğünü açıkladı.

Kaynak, olayın ardından ABD’ye ait helikopterlerin yaralıları et-Tanf Üssü’ne tahliye ettiğini belirterek, saldırının nedenleri ve koşullarına ilişkin henüz bilgi bulunmadığını ifade etti.

Olay nedeniyle Deyrizor-Şam uluslararası kara yolunda trafiğin geçici olarak durdurulduğu, bölge semalarında ise yoğun hava hareketliliği yaşandığı kaydedildi.