Avrupa ülkelerinin Filistin’i tanımaları Filistin’in devletleşme sürecini canlandırdı

Arap ülkeleri, Filistin’i tanıma açıklamalarını memnuniyetle karşılarken Suudi Arabistan’ın rolüne övgüde bulundular. ABD, tek taraflı olarak tanımayı reddederken İsrail, gelişmeler karşısında öfkeli.

Başbakan Sanchez, İspanya Meclis Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada ülkesinin Filistin devletini tanıdığını açıkladı (DPA)
Başbakan Sanchez, İspanya Meclis Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada ülkesinin Filistin devletini tanıdığını açıkladı (DPA)
TT

Avrupa ülkelerinin Filistin’i tanımaları Filistin’in devletleşme sürecini canlandırdı

Başbakan Sanchez, İspanya Meclis Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada ülkesinin Filistin devletini tanıdığını açıkladı (DPA)
Başbakan Sanchez, İspanya Meclis Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada ülkesinin Filistin devletini tanıdığını açıkladı (DPA)

Avrupa ülkeleri; İrlanda, İspanya ve Norveç, 28 Mayıs'tan itibaren geçerli olacak bir kararla Filistin devletini tanıdıklarını açıklayarak Filistinlilerin bağımsız devlet kurma çabalarına açık bir şekilde destek verdiler. Ancak üç Avrupa ülkesinin Filistin devletini tanıma kararı İsrail'i kızdırdı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bu kararları ‘terörizm için bir ödül’ olarak nitelendirirken ABD Başkanı Joe Biden'ın Sözcüsü, ABD'nin Filistin devletinin ‘tek taraflı olarak tanınmasına’ karşı olduğunu açıkladı.

İrlanda, İspanya ve Norveç eşzamanlı olarak yaptıkları açıklamalarda, aldıkları kararla Gazze'de ateşkese ulaşma çabalarını hızlandırmayı amaçladığını belirttiler. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, İspanya Meclis Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada, “Umarız bizim (Filistin devletini) tanınmamız ve gerekçelerimiz diğer Batılı ülkelerin de aynı şeyi yapmasına katkıda bulunur. Çünkü ne kadar çok olursak, ateşkesi uygulamak, Hamas'ın elindeki rehineleri kurtarmak ve bir barış anlaşmasına ulaşılmasını sağlayacak siyasi bir süreci yeniden başlatmak için o kadar çok güce sahip oluruz” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Norveç Başbakanı Jonas Gahr Stoere, hem İsrailliler hem de Filistinliler için siyasi çözüm sağlayan tek alternatifin iki devletin barış ve güvenlik içinde yan yana yaşaması olduğunu belirtti. İrlanda Başbakanı Simon Harris ise ülkesinin ‘İsrail'in komşularıyla barış içinde var olma hakkını tam olarak tanıma konusunda kararlı olduğunu’ söyledi.

Diğer taraftan Filistin Devlet Başkanlığı, Avrupa ülkelerinden üçünün Filistin devletini tanımalarının Filistin halkının kendi toprakları üzerinde kendi kaderini tayin etme hakkının güvence altına alınmasına katkıda bulunduğunu açıkladı. Filistin Devlet Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, geçtiğimiz kasım ayında Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi Olağanüstü Ortak Zirvesi’nde alınan kararla kurulan Bakanlar Komitesi'ne teşekkür edilirken komitenin bu yöndeki çabalarını, temaslarını ve ziyaretlerini sürdürdüğü belirtildi. Filistin Devlet Başkanlığı, Riyad’daki zirvede görevlendirilen Bakanlar Komitesi’nin çabalarına övgüde bulunurken Suudi Arabistan, üç Avrupa ülkesinin Filistin devletini tanıma kararı almasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Suudi Arabistan, diğer ülkeleri de bir an önce aynı kararı almaya çağırdı. Arap dünyasından başka ülkeler de üç Avrupa ülkesinin kararına övgüler yağdırdı.

Buna karşın İsrail, İrlanda, İspanya ve Norveç'teki büyükelçilerini acil istişareler için geri çağırdı.



Hamas her türlü geçici anlaşmayı reddediyor ve savaşı tamamen sona erdirecek bir anlaşma talep ediyor

Gazze'deki Filistin Hamas hareketinin lideri Halil el Hayye, video konuşması sırasında (videodan)
Gazze'deki Filistin Hamas hareketinin lideri Halil el Hayye, video konuşması sırasında (videodan)
TT

Hamas her türlü geçici anlaşmayı reddediyor ve savaşı tamamen sona erdirecek bir anlaşma talep ediyor

Gazze'deki Filistin Hamas hareketinin lideri Halil el Hayye, video konuşması sırasında (videodan)
Gazze'deki Filistin Hamas hareketinin lideri Halil el Hayye, video konuşması sırasında (videodan)

Hamas'ın Gazze'deki lideri Halil El Hayye, hareketin İsrail'in çekilmesini garanti altına alan ve Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdiren bir anlaşmanın parçası olarak, tüm rehinelerin İsrail tarafından alıkonulan ve mutabık kalınan sayıda Filistinli ile takas edilmesini öngören bir anlaşmayı derhal müzakere etmeye hazır olduğunu belirtti.

İsrail ile dolaylı görüşmelerde Hamas müzakere ekibine liderlik eden el Hayye televizyonda yaptığı konuşmada hareketin ateşkes anlaşmasını reddettiğini söyledi.

El Hayye şunları söyledi: “Kapsamlı bir paket üzerinde müzakerelere derhal başlamaya hazır olduğumuzu vurguluyoruz. “Müzakereler tüm mahkumlarımızın ve işgal tarafından tutulan mahkumlarımızın, üzerinde mutabık kalınan bir kısmının serbest bırakılmasını içeriyor. Bunun karşılığında işgal, halkımıza karşı yürüttüğü savaşı tamamen durdurmalı ve Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmelidir.”

“Kısmi anlaşmalar (İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu ve hükümeti tarafından, bedeli tüm mahkumların feda edilmesi olsa bile, imha ve açlık savaşının sürdürülmesine dayanan siyasi gündemine bir kılıf olarak kullanılıyor ve biz bu politikanın bir parçası olmayacağız.”

Hamas lideri, ABD elçisi Adam Boehler'in esir dosyası ve savaşı birlikte sona erdirme yönündeki tutumunu memnuniyetle karşıladı ve bunun “hareketin tutumuyla kesiştiğini” söyledi. “Direniş ve silahları işgalin varlığıyla bağlantılıdır ve halkımızın doğal bir hakkıdır” ifadelerini kullandı.

Gazze'de "El Kassam Tugayları"nın kullandığı "el-Yasin 105" füzeleri (AFP)Gazze'de "El Kassam Tugayları"nın kullandığı "el-Yasin 105" füzeleri (AFP)

Mısırlı arabulucular Gazze Şeridi'ndeki çatışmaları durduran Ocak ateşkes anlaşmasını geçen ay çökmeden önce yeniden canlandırmak için çalışıyorlardı, ancak herhangi bir ilerleme kaydedilmedi. İsrail ve Hamas anlaşmaya varılamaması konusunda karşılıklı suçlamalarda bulunuyor.

Filistinli ve Mısırlı kaynaklar pazartesi günü Kahire'de yapılan son tur görüşmelerin önemli bir ilerleme kaydedilmeden sona erdiğini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Kahire Televizyonu’ndan aktardığına göre dün kaynaklar, Hamas'ın arabuluculardan aldığı Gazze Şeridi'nde ateşkes konusunda İsrail'in önerisini incelediğini ve kısa süre içinde yanıt vermesinin beklendiğini bildirdi.

Televizyon kanalı, pazartesi günkü haberinde, Mısır'ın Hamas'a, Gazze Şeridi'nde geçici ateşkes ve kalıcı ateşkese yönelik müzakerelerin başlatılması yönündeki İsrail önerisini ilettiğini bildirdi.

El-Hayye, "Arabulucular, Netanyahu ve hükümetinin yarattığı krizden çıkış yolu bulmak için tekrar bizimle iletişime geçtiler. Netanyahu'nun siyasi geleceğini korumak için savaşa ve saldırganlığa devam etmekte ısrar ettiğine olan inancımıza rağmen, Ramazan ayının sonunda önerilerini kabul ettik" dedi. Bu durum, Netanyahu'nun bizim kabul ettiğimiz arabulucuların teklifini reddetmesinin ardından doğrulandı.

Netanyahu'nun "arabulucuların teklifine, imkânsız koşullar içeren ve savaşın sona ermesine veya Gazze Şeridi'nden çekilmeye yol açmayacak bir teklifle yanıt verdiğini" ifade etti.