Arap dünyası ve uluslararası toplum Gazze'deki ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşıladı

Filistinlilerin Gazze'deki ateşkes anlaşmasından duyduğu sevinç (Reuters)
Filistinlilerin Gazze'deki ateşkes anlaşmasından duyduğu sevinç (Reuters)
TT

Arap dünyası ve uluslararası toplum Gazze'deki ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşıladı

Filistinlilerin Gazze'deki ateşkes anlaşmasından duyduğu sevinç (Reuters)
Filistinlilerin Gazze'deki ateşkes anlaşmasından duyduğu sevinç (Reuters)

Arap dünyası  ve uluslararası tepkiler, İsrail ile Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketi arasında Gazze'de varılan ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşıladı.

Suudi Arabistan

Suudi Arabistan, Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, bu anlaşma memnuniyetle karşılandı ve Katar Devleti, Mısır ve ABD'nin bu konuda gösterdiği çabaları takdir edildi. Anlaşmaya uyulması, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırganlığının durdurulması, işgal güçlerinin Gazze Şeridi ile diğer Filistin ve Arap topraklarından tamamen çekilmesi ve yerinden edilenlerin kendi bölgelerine geri döndürülmesinin gerekliliği vurgulandı.

Başkenti Doğu Kudüs olan 1967 sınırlarında bağımsız bir Filistin devletinin kurulması başta olmak üzere, kardeş Filistin halkının haklarını elde etmesini sağlayarak, çatışmanın temelini ele almak üzere bu anlaşmanın üzerine inşa edilmesinin önemini vurguladı.

Ayrıca, bunun 45 binden fazla şehit ve 100 binden fazla yaralının hayatına mal olan İsrail'in Gazze'ye yönelik acımasız savaşının kalıcı olarak sona ermesi yönündeki umudunu da dile getirdi.

Mısır

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi de anlaşmayı memnuniyetle karşıladı. El Sisi, X internet sitesindeki bir gönderide, Gazze'ye insani yardımın hızla ulaştırılması gerektiğini vurguladı.

Katar

Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al Sani, dün yaptığı açıklamada, "Gazze'de ateşkes anlaşmasının duyurulmasının, Gazze Şeridi'nde ve işgal altındaki Filistin topraklarındaki saldırı, yıkım ve cinayetlerin sona erdirilmesine ve ateşkesin başlatılmasına katkıda bulunacağını" umduğunu söyledi. Bu haklı davanın ötekileştirilmediği ve uluslararası meşruiyet kararlarına uygun olarak adil bir şekilde çözülmesi için ciddi çalışmalar yapıldığı yeni bir aşamaya geçilmesi gerekiyor.”

"X" platformundaki gönderisinde "Katar Devleti'nin bu anlaşmaya varılmasındaki diplomatik rolünün siyasi görevimizden önce insani görevimiz olduğunu" belirtti ve Mısır ve ABD'ye "çabalarından" dolayı teşekkür etti.

Türkiye

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, anlaşmanın açıklanmasının ardından ülkesinin Gazze'de "kalıcı barışı" tesis etmeyi umduğunu söyledi. Türkiye Cumhurbaşkanı, "X" platformunda yaptığı açıklamada, "Bu anlaşmanın bölgemize ve başta Filistinli kardeşlerimiz olmak üzere tüm insanlığa hayırlı olmasını, kalıcı barış ve istikrarın yolunu açmasını temenni ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Ürdün

Ürdün ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşıladı ve "insani yardım sağlamak için acil uluslararası eylem başlatılmasının gerekliliğini" vurguladı.

Ürdün Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, anlaşmaya "tam uyumun gerekliliğini" vurguladı.

Açıklamada, Bakan Eyman el Safadi'nin şu sözlerine yer verildi: "İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırganlığının neden olduğu insani felaketle yüzleşmek için yeterli ve sürdürülebilir insani yardım sağlamak üzere, acil uluslararası eylem başlatılmasının gerekliliğini ve Gazze'yi yeniden inşa etmek ve kardeş Filistin halkının acılarına son vermek için gerçek bir çaba başlatılmasının gerekliliğini vurguluyoruz."

İngiltere

İngiltere Başbakanı Keir Starmer dün yaptığı açıklamada, artık dikkatlerin iki devletli çözüm temelinde İsrail ve Filistin halkları için kalıcı olarak daha iyi bir geleceğin güvence altına alınmasına yönlendirilmesi gerektiğini söyledi.

Starmer, "İki devletli çözüm, egemen bir Filistin devletinin yanı sıra İsrail için de güvenlik ve istikrarı garanti edecektir" ifadelerini kullandı.

Lübnan

Lübnanlı geçici Başbakan Necib Mikati, anlaşmaya varılma duyurusunu memnuniyetle karşıladı ve "bunun sürdürülebilir olacağını ve İsrail'in buna bağlı kalacağını, böylece Filistin sorununa nihai bir çözüm bulunmasına ve Filistinlilere meşru haklarının verilmesine yol açacağını" umduğunu belirtti.

Mikati, "Bu duyuru, İsrail saldırganlığı sonucu büyük acı çeken Filistin halkının tarihinde kanlı bir sayfayı kapatıyor" dedi.

Avrupa Komisyonu

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de anlaşmanın duyurulmasını memnuniyetle karşıladı. Her iki tarafı da anlaşmayı "tamamen uygulamaya" çağırdı.

"X" platformundaki dün yaptığı paylaşımında, “Her iki taraf da bu anlaşmanın bölgede kalıcı istikrara ve çatışmaya diplomatik bir çözüme doğru bir adım olarak tam anlamıyla uygulanmasını istiyor” dedi.

Fransa

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dün, Gazze'de ateşkes konusunda İsrail ile Hamas arasında varılan anlaşmaya "saygı gösterilmesi" ve "siyasi çözüme ulaşılması" gerektiğini vurguladı.

Macron, "X" platformundaki paylaşımında, “On beş ay süren haksız acıların ardından Gazze halkı için muazzam bir rahatlama, rehineler ve aileleri için umut” ifadeleriyle, Hamas'ın elindeki Fransız-İsraillilerle dayanışmasını dile getirdi.

Macron, "anlaşmaya saygı duyulması gerektiğini" vurguladı. Rehineler serbest bırakılmalı ve Gazze halkına rahatlık sağlanmalı. Siyasi bir çözüm bulunmalı” dedi.

Almanya

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock dün yaptığı açıklamada, rehinelerin nihayet serbest bırakılması ve Gazze Şeridi'ndeki ölümlerin sona ermesi yönünde umut olduğunu söyledi.

Burbock, “X” platformunda yaptığı açıklamada, “sorumluluk sahibi herkes bu fırsatın şimdi değerlendirilmesini sağlamalıdır” dedi.

Birleşmiş Milletler

Birleşmiş Milletler Gazze'deki ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşıladı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, arabulucular Mısır, Katar ve Amerika Birleşik Devletleri'ni bu anlaşmaya varmak için gösterdikleri özverili çabalardan dolayı övdü ve diplomatik bir çözüm bulma konusundaki kararlılıklarının bu başarıya ulaşmada önemli olduğunu belirtti.

Guterres, savaşın patlak vermesinden bu yana derhal ateşkes yapılması ve tüm rehinelerin derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılması çağrısında bulunduğunu hatırlattı.

“Bu ateşkesin Gazze genelinde yardım ulaştırılmasının önündeki önemli güvenlik ve siyasi engelleri ortadan kaldırması zorunludur, böylece hayat kurtaran acil insani yardımın artmasını destekleyebiliriz” diyen Guterres, ‘önceliğimiz bu çatışmanın neden olduğu muazzam acıyı hafifletmek olmalıdır’ dedi.

Guterres, “İnsani durum felaket boyutlarına ulaşmış durumda” diyerek tüm tarafları yardıma muhtaç sivillere acil, güvenli ve engelsiz insani yardım ulaştırılmasını kolaylaştırmaya çağırdı.

“Bu anlaşma önemli bir ilk adımdır” diyen BM Genel Sekreteri, ‘İşgal Altındaki Filistin Topraklarının birliğinin, bütünlüğünün ve bitişikliğinin korunması da dâhil olmak üzere, daha geniş hedeflere ulaşılmasını teşvik etmek için tüm çabaların seferber edilmesi gerektiğini’ vurguladı. “Filistin'in birliği kalıcı barış ve istikrar için elzemdir” diyen Guterres, ‘birleşik Filistin yönetiminin’ önemini vurguladı.

Guterres “ilgili tarafları ve ortakları Filistinliler, İsrailliler ve tüm bölge için daha iyi bir geleceğe yönelik güvenilir bir siyasi yol oluşturmak üzere bu fırsatı değerlendirmeye” çağırdı.

Guterres, “İşgalin sona erdirilmesi ve Filistinlilerle İsraillilerin barış ve güvenlik içinde yan yana yaşayabilmeleri için müzakere edilmiş iki devletli bir çözüme ulaşılması ... acil bir öncelik olmaya devam etmektedir” ifadelerini kullandı.



Şam ve Hama'da güvenlik operasyonları, kıyı bölgelerinde uzlaşı görüşmeleri

Silahlara el koymak ve Esed'in silahlı destekçilerini yakalamak için düzenlenen operasyon sırasında Şam yakınlarındaki Yeni Şam bölgesi sokaklarında devriye gezen güvenlik güçleri (AFP)
Silahlara el koymak ve Esed'in silahlı destekçilerini yakalamak için düzenlenen operasyon sırasında Şam yakınlarındaki Yeni Şam bölgesi sokaklarında devriye gezen güvenlik güçleri (AFP)
TT

Şam ve Hama'da güvenlik operasyonları, kıyı bölgelerinde uzlaşı görüşmeleri

Silahlara el koymak ve Esed'in silahlı destekçilerini yakalamak için düzenlenen operasyon sırasında Şam yakınlarındaki Yeni Şam bölgesi sokaklarında devriye gezen güvenlik güçleri (AFP)
Silahlara el koymak ve Esed'in silahlı destekçilerini yakalamak için düzenlenen operasyon sırasında Şam yakınlarındaki Yeni Şam bölgesi sokaklarında devriye gezen güvenlik güçleri (AFP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Suriye’de Genel Güvenlik İdaresi’ne yakın kaynaklar Lazkiye’nin dün, Suriyeli Alevilerin önde gelen isimleriyle Tartus, Lazkiye ve kırsal bölgelerinin yerel yönetimleri ve kıyı şehirlerindeki siyasi kurumların yöneticileri arasında ‘toplumsal uzlaşıya varmak amacıyla’ görüşmelere tanık olduğunu söylediler.

Genel Güvenlik İdaresi güçleri ile Bessam Husameddin liderliğindeki eski rejimin destekçisi milisler arasında yaşanan şiddetli çatışmalarda iki milis öldü, bazıları yaralandı. Genel Güvenlik İdaresi güçleri tarafından yakalanan 7 milis Bessam Husameddin’in kendini havaya uçurmasının ardından serbest bırakıldı. Görüşmeler ise bu hararetli günün ardından gerçekleşti.

Lazkiye'deki Kamu Güvenliği Dairesi Müdürü Yarbay Mustafa Kanifati, daha önce yaptığı bir açıklamada “Esed destekçisi milislerin kalıntıları Cableh ve çevresindeki sivillere ait evler arasında saklanıyorlar. Dağları ve vadileri Kamu Güvenliği Dairesi güçlerine ve Genel Güvenlik İdaresi güçlerine karşı saldırılarda bulunmak için bir merkez olarak kullanıyorlar” dedi.

csdvfgtrhy
Suriye’de Genel Güvenlik İdaresi, Şam'ın banliyösü Damar'da silahlara el koymak ve Esed destekçisi milisleri yakalamak için operasyon düzenledi (AFP)

Genel Güvenlik İdaresi güçleri, Askeri Operasyonlar Dairesi ile iş birliği içinde eski rejimin kalıntılarına yönelik başkent Şam yakınlarındaki Yeni Şam bölgesi, Vadi el-Meşari, Cebel er-Ruz ve Şam kırsalındaki ed-Dimas bölgesinde güvenlik operasyonlarına devam etti.

Eş zamanlı olarak Hama kırsalında eski rejimin destekçilerinin konuşlandığı Kamhana, Arz ve Hattab gibi bazı bölgeleri silahsızlandırmak amacıyla bir güvenlik kampanyası yürütülüyor.

Suriye’nin resmi haber ajansı SANA'nın İçişleri Bakanlığı’nın Hama’daki basın ofisinden aktardığına göre Halfaya’da ve kanun kaçaklarının vatandaşlara ve İçişleri Bakanlığı personeline karşı terör operasyonları düzenlemek için sığınak olarak kullandıkları diğer şehirlerde operasyonlar devam ediyor. Operasyonlar sonucunda, iç güvenliği istikrarsızlaştırmak amacıyla cinayet, işkence ve silah yağmalama suçlarına karışan bazı kişilerin tutuklandı.

scdfgth
Silahlara el koymak ve milisleri yakalamak için düzenlenen operasyon sırasında Şam yakınlarındaki Yeni Şam bölgesi sokaklarında arama yapan güvenlik güçlerinin önünden geçen bir kadın (AFP)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Genel Güvenlik İdaresi’nin çarşamba günü Şam'ın Cebel er-Ruz mahallesinde düzenlediği bir güvenlik operasyonunda altısı Kürt olmak üzere aralarında Deyrizor'dan gelenlerin de bulunduğu 16 kişiyi tutukladığını bildirdi. Aynı mahallede devriye yapan güçlerden kaçmaya çalışan bir kişi ise yaralandı. SOHR'a göre bu kişiye ‘doğrudan’ ateş edildi.

x cvfbg
Hama şehir merkezinde 16 bin eski rejim askerinin durumları belirlendi (SANA)

Öte yandan Suriye’nin kıyı şehirlerindeki gerilimin etkileri henüz yatışmadan, tebliğ yapan bir grup, salı akşamı Şam'da Hristiyanların çoğunlukta olduğu el-Kassaa mahallesini gezerek halkı Müslüman olmaya çağırdı. Mahalle sakinleri tarafından kendilerine karşı çıkılması üzerine iki taraf arasında yumruk yumruğa kavga çıktı. Mahallenin gençleri, kavgayı ayırmak ve olayı kontrol altına almak üzere Kamu Güvenliği Dairesi güçleri gelene kadar tebliğci grubun üyelerini alıkoydu.

Kassaa mahallesinde bulunan Şarku’l Avsat muhabiri, olayın ardından güvenlik güçlerinin sokaklarda konuşlandığını ve mahallede genel olarak sakinlik olduğunu gözlemledi. Mahalle sakinlerinden Hani Saad, Şarku’l Avsat’a, mahallelilerin güvenlik güçleriyle koordineli olarak mahallenin güvenliğini ve istikrarını sağlamaya çalıştıklarını söyledi. Saad’a göre Esed rejiminin düşmesi ve Genel Güvenlik İdaresi’nin iktidarı devralmasının üzerinden bir ayı aşkın bir süre geçmesine rağmen, aşırılık yanlısı bireyler ve gruplar kendi gündemlerini Şam'daki siyasi ve sosyal sahneye dayatmaya çalışıyor. Geçiş sürecini fırsat bilerek güvenlik ihlalleri ve izinsiz girişler yapan zayıf fikirli kişilerin de olduğunu belirten Saad, güvenlik güçleriyle iş birliği içinde halkın bu kişilere karşı koymaya çalıştığını vurguladı. Saad ayrıca sosyal medya üzerinden ‘Hıristiyanlar arasında kafa karışıklığı ve panik yaratmak’ amacıyla her olayı köpürterek servis etmeye çalışan ‘gizli’ taraflar olduğunu vurguladı. Bu konuda Hıristiyanlar arasında endişeler olduğunu inkar etmeyen Saad, “Kontrol altına alınmalarına rağmen bu davranışların tekrarlanması, Şam'da silahlanmayı reddetmiş ve reddetmeye devam eden barışçıl bir grup olarak endişelerimizi arttırıyor” dedi.