Gazzeliler kuzeye dönmeye başladı... Hamas yerinden etme planlarını yenilgiye  mi uğrattı?

TT

Gazzeliler kuzeye dönmeye başladı... Hamas yerinden etme planlarını yenilgiye  mi uğrattı?

Gazzeliler kuzeye dönmeye başladı... Hamas yerinden etme planlarını yenilgiye  mi uğrattı?

Yerlerinden edilmiş yüz binlerce Filistinli bu sabah, Gazze şehrine ve Gazze Şeridi'nin kuzeyine kıyıdaki er-Reşid Caddesi üzerinden yaya olarak akın etti. Nostalji duyguları ile acı hatıraların birbirine karıştığı görkemli bir manzara ortaya çıktı.

Hamas, yerinden edilmiş Filistinlilerin Gazze Şeridi'nin kuzeyine dönüşünü ‘işgal ve yerinden etme planları için bir yenilgi’ olarak nitelendirdi. İslami Cihad Hareketi ise yerinden edilenlerin geri dönüşünün ‘Filistin halkını yerinden etmeyi hayal edenlere bir cevap’ olduğunu söyledi. Hamas'tan yapılan açıklamada, “Yerinden edilenlerin evlerine dönmesi, işgal güçlerinin Filistin halkını yerinden etme ve kararlılık iradesini kırma yönündeki saldırgan hedeflerine ulaşmada başarısız olduğunu bir kez daha kanıtlamaktadır. Halkımızın büyük kalabalıklarının, yıkılan evlerine rağmen kaçmak zorunda kaldıkları bölgelere geri dönmeleri, halkımızın büyüklüğünü ve acı ve trajedinin derinliğine rağmen topraklarındaki kararlılığını teyit etmektedir” denildi.

Açıklamanın devamında, “Geri dönüş sevinci, sevgi ve toprağa bağlılıkla dolu bu sahneler, halkımızın iradesini kırmak ve onları topraklarından etmek isteyenlere bir mesajdır. Yerlerinden edilen insanlarımızın evlerine dönmesi, işgalin halkımızı yerinden etme ve kararlılık iradesini kırma yönündeki saldırgan hedeflerine ulaşamadığını bir kez daha kanıtlamaktadır. Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerine yardım malzemelerinin ulaştırılmasının yoğunlaştırılması çağrısında bulunuyoruz” ifadeleri yer aldı.

SCDFVERGTHY
On binlerce Filistinli er-Reşid Caddesi üzerinden Gazze Şeridi'nin kuzeyine doğru dönüş yürüyüşüne başladı. (EPA)

Gazze Şeridi’ndeki İçişleri Bakanlığı, bugün yerel saatle 07:00 itibariyle er-Reşid Caddesi'nin yaya trafiğine açıldığını ve Selahaddin Caddesi'nin de 09:00 itibariyle araç trafiğine açıldığını doğruladı. Bu gelişme, İsrail ordusunun dün Gazze Şeridi'nin kuzeyine yaya olarak er-Reşid Caddesi üzerinden, araç olarak da Selahaddin Caddesi üzerinden dönülebileceğini duyurmasının ardından geldi.

SXDCFEVRGTYH
Ateşkesin ardından on binlerce Filistinlinin Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki evlerine doğru yola çıktığını gösteren bir drone görüntüsü (Reuters)

Katar Dışişleri Bakanlığı cuma günü yaptığı açıklamada, İsrail ile Hamas arasında Arbel Yehud ve diğer iki esirin cuma gününe kadar teslim edilmesi konusunda anlaşmaya varıldığını ve esir değişiminin ardından Filistinlilerin Gazze Şeridi'nin kuzeyine dönmeye başlayacağını duyurdu.

Hamas cumartesi günü dört İsrailli kadın esiri serbest bıraktı. Ancak listede yer alan Yehud'un serbest bırakılmaması İsrail'in on binlerce Filistinlinin kuzey Gazze Şeridi'ne dönüşünü engellemesine neden oldu. Hamas ateşkes anlaşmasının ilk aşamasında, İsrail hapishanelerindeki yaklaşık 300 Filistinli tutukluya karşılık 33 esirden şu ana kadar yedisini serbest bıraktı.

QWSEDFRGT
Gazze Şeridi'nin kuzeyine dönmelerine izin verilmesini bekleyen araçların yanında duran yaşlı bir Filistinli (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisinden dün yapılan açıklamada, “Yoğun ve kararlı müzakerelerin ardından Hamas, Arbel Yehud, Agam Berger ve bir diğer esiri perşembe günü serbest bırakacak” denildi. Diğer üç esirin ise İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ilk aşamasında planlandığı üzere cumartesi günü serbest bırakılması bekleniyor.

Açıklamada, “Aynı zamanda İsrail, Hamas'tan ilk aşamada serbest bırakılabilecek canlı ve ölü tüm esirlerin durumunu gösteren bir liste aldı” denildi. Kısa bir süre sonra Hamas bu listeyi Mısırlı ve Katarlı arabuluculara verdiğini doğruladı.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes ikinci haftasına girerken Hamas ve İslami Cihad dün ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze sakinlerinin Mısır ve Ürdün'e taşınarak bölgenin yeniden düzenlenmesi önerisini kınadı.



El Kassam Tugayları, askeri komutanı Muhammed ed Dayf'ın öldürüldüğünü duyurdu

El Kassam Tugayları sözcüsü Ebu Ubeyde bugün televizyonda yayınlanan bir konuşma sırasında
El Kassam Tugayları sözcüsü Ebu Ubeyde bugün televizyonda yayınlanan bir konuşma sırasında
TT

El Kassam Tugayları, askeri komutanı Muhammed ed Dayf'ın öldürüldüğünü duyurdu

El Kassam Tugayları sözcüsü Ebu Ubeyde bugün televizyonda yayınlanan bir konuşma sırasında
El Kassam Tugayları sözcüsü Ebu Ubeyde bugün televizyonda yayınlanan bir konuşma sırasında

Hamas hareketinin askeri kanadı El Kassam Tugayları sözcüsü Ebu Ubeyde, bugün Gazze Şeridi'ndeki çatışmalarda El Kassam Tugayları askeri komutanı Muhammed ed Dayf ve yardımcısı Mervan İsa'nın öldürüldüğünü duyurdu.

Ebu Ubeyde televizyonda yayınlanan konuşmasında ayrıca Han Yunus Tugayı komutanı Rafi Selame, insan gücü komutanı Raed Thabet, silah ve savaş hizmetleri komutanı Gazi Ebu Tamaa'nın yanı sıra hareketin askeri konsey üyeleri Ahmed El Gandur ve Eymen Nevfal'in de öldüğünü duyurdu. Ubeyde, tam olarak ne zaman öldürüldükleri hakkında bilgi vermedi.

Ölen komutanların “El Kassam Tugayları” tarafından yayınlanan fotoğrafı

Ölen komutanların “El Kassam Tugayları” tarafından yayınlanan fotoğrafı

Ebu Ubeyde, “[El Kassam Tugayları] sisteminin Gazze'deki savaş boyunca bir saat bile liderlik boşluğu yaşamadığını” ve “bir liderin yerini birçok liderin, bir şehidin yerini ise binlerce şehidin aldığını” vurguladı.

Bu açıklamanın “gerekli tüm prosedürler tamamlandıktan ve savaş ve saha koşullarının getirdiği tüm güvenlik uyarıları ele alındıktan ve gerekli doğrulama yapıldıktan, ilgili tüm önlemler alındıktan sonra” yapıldığını belirtti.

İsrail ordusu 1 Ağustos'ta yaptığı açıklamada ed-Dayf'ın temmuz ayında Gazze'nin Han Yunus bölgesine düzenlenen bir hava saldırısında öldürüldüğünü duyurdu.

Muhammed El Dayf'ın "El Kassam Tugayları" tarafından yayınlanan bir fotoğrafı

Muhammed ed Dayf'ın "El Kassam Tugayları" tarafından yayınlanan bir fotoğrafı

Ordu, sözcüsü Avichai Adraee tarafından “X” platformunda yayınlanan Arapça bir açıklamada bulundu: “İstihbarat teyidinin ardından Savunma Güçleri ve Genel Güvenlik Servisi Muhammed ed-Dayf'ı ortadan kaldırdı” denildi. Açıklamada, ‘savaş uçaklarının Muhammed ed-Dayf'ın bulunduğu yerleşkeyi tam isabetle vurduğu’ vurgulandı.

Ed-Dayf'ın “Hamas'ın iki numaralı ismi ve 7 Ekim kanlı katliamının başlatıcılarından ve planlayıcılarından biri” olduğuna dikkat çeken ordu, “savaş uçaklarının hem Muhammed ed Dayf''ın hem de birkaç hafta önce ortadan kaldırıldığı doğrulanan Hamas'ın Han Yunus Tugayı komutanı Rafi Selame'in saklandığı yerleşkeye doğru bir şekilde saldırdığını” belirterek, “Ed-Dayf ve Selame ile birlikte bir dizi başka sabotajcının da ortadan kaldırıldığı” belirtildi.

Muhammed ed Dayf kimdir?

Gazze Şeridi'ndeki savaştan önce aile üyeleri ve Hamas'tan küçük bir grup dışında kimse "Ed-Dayf"ı tanımıyordu ve çoğu bir noktada nerede olduğunu bilmiyordu. Bu durum, İsrail'in 2023'ün sonunda fotoğrafını kamuoyuna yayınlamasına kadar devam etti ve bu onun 4 numaralı fotoğrafı oldu. Birincisi çok yaşlı ve genç bir adamı gösteriyor, ikincisi maskeli birini, üçüncüsü onun gölgesinin resmi ve dördüncüsü halka açık bir yerde gri saçlı, açık sakallı ve tek gözlü bir kişinin yanında ve sakin bir pozisyonda.

İsrail tarafından 2023 yılında yayınlanan varsayımsal görüntüsüİsrail tarafından 2023 yılında yayınlanan varsayımsal görüntüsü

Ras ed-Dayf 1990'ların ortalarından beri İsrail tarafından aranmaktadır. 1996'da Başbakan olan Şimon Peres, Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'tan onu tutuklamasını istemiş, Arafat ise onu tanımıyormuş gibi isme şaşırdığını ifade etmiş ve Peres daha sonra Arafat'ın onu koruduğunu, sakladığını ve hakkında yalan söylediğini anladığını belirtmiştir.

Gerçek adı Muhammed Diyab İbrahim el-Masri'dir ve “ed-Dayf” olarak tanınmaktadır. 1965 yılında el- Kubeybe kasabasından Filistinli bir mülteci ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi ve Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kampına yerleşti. Çok yoksul bir ailede büyüdü ve ailesine destek olmak için geçici olarak okulu bırakmak zorunda kaldı. Babasıyla birlikte iplikçilik ve döşemecilik yaptı, ardından küçük bir kümes hayvanı çiftliği kurdu ve İsrail tarafından aranmaya başlamadan önce şoför olarak çalıştı.

Büyüdüğü mahalledeki arkadaşları onun yumuşak huylu, esprili, neşeli, iyi kalpli ve içe dönük biri olduğunu söylüyor. Ed-Dayf 1987 yılının sonunda camilerle olan ilişkisi sayesinde Hamas'a katıldı. Eğitimine geri döndü ve Gazze'deki İslam Üniversitesi'nde eğitim aldı. 1988 yılında fen bilimleri alanında lisans derecesiyle mezun oldu.

1989 yılında İsrail tarafından tutuklandı ve Hamas’ın askeri koluna çalıştığı suçlamasıyla 16 ay boyunca işgal hapishanelerinde yargılanmadan tutuklu kaldı. Dayf hapishaneden çıktıktan sonra beraberindekilerle birlikte el Kassam’ı kurdu. 1990’lı yıllarda İsrail’e karşı sayısız operasyona katıldı ve yönetti.

Filistin Yönetimi Dayf’ı Mayıs 2000’de İsrail'in talebi üzerine tutukladı. Yetkililerle ilişkileri gelişmiş ve iyi olup, anlaşmalar kapsamında tutuklanmıştı.

2002 yılında el Kassam'ın başkomutanı Salah Şehade’nin öldürülmesinin ardından el Kassam Tugayları’nın komutasını devraldı. İlk suikast girişimine 2001 yılında maruz kaldı ancak hayatta kaldı. Bir yıl sonra bir Apache helikopterinin Dayf’ın aracına iki füze atması ile ikinci bir suikast girişimine maruz kaldı. İçlerinden biri Dayf’ı yaraladı ve Hamas lideri Doktor Abdulaziz er-Rantisi (2004’te suikasta kurban gitti) tarafından bilinmeyen bir yerde tedavi edildi.