Altıncı takas : 369 Filistinli tutukluya karşılık 3 İsrailli esir

) Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli esir Alexander Sasha Troufanov, Hamas tarafından serbest bırakılmasının ardından konuşuyor. (Reuters)
) Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli esir Alexander Sasha Troufanov, Hamas tarafından serbest bırakılmasının ardından konuşuyor. (Reuters)
TT

Altıncı takas : 369 Filistinli tutukluya karşılık 3 İsrailli esir

) Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli esir Alexander Sasha Troufanov, Hamas tarafından serbest bırakılmasının ardından konuşuyor. (Reuters)
) Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli esir Alexander Sasha Troufanov, Hamas tarafından serbest bırakılmasının ardından konuşuyor. (Reuters)

İsrail ordusu, bu sabah Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta Hamas tarafından serbest bırakılan üç esirin İsrail'e ulaştığını duyurdu.

Ordudan yapılan kısa açıklamada, Alexander Sasha Troufanov, Sagui Dekel-Chen ve Yair Horn adlı üç esirin ‘İsrail sınırını geçtikleri’ ve aileleriyle buluşacakları bölgeye doğru yola çıktıkları belirtildi.

Hamas bugün Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde biri Amerikan vatandaşı olmak üzere üç İsrailliyi Uluslararası Kızılhaç Komitesi'ne (ICRC) teslim etti.

Hamas tarafından üç esirin serbest bırakılmasının ardından yapılan basın açıklamasında, “Düşman esirlerin altıncı grubunun serbest bırakılması, müzakereler ve ateşkes anlaşmasına bağlılık dışında onları serbest bırakmanın bir yolu olmadığını gösteriyor. Trump'ın Filistinlilerin yerlerinden edilmesi ve meselenin tasfiyesi çağrılarına cevabımız şudur: Kudüs dışında hiçbir yere göç etmek yok” ifadeleri yer aldı.

Serbest bırakılan bir Filistinli mahkum, esir takası anlaşmasının bir parçası olarak İsrail hapishanesinden salıverildikten sonra karşılanıyor (Reuters)Serbest bırakılan bir Filistinli mahkum, esir takası anlaşmasının bir parçası olarak İsrail hapishanesinden salıverildikten sonra karşılanıyor (Reuters)

Serbest bırakılan esirlerin teslim töreni sırasında konuşmalarına izin verildi. Esirler, İsrail hükümetinden anlaşmanın devamı ve tüm esirlerin serbest bırakılması için ne gerekiyorsa yapmasını istedi.

İsrailli esir Alexander Sasha Troufanov, “Geri kalan esirleri de unutmamalıyız” dedi.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Hamas ve İsrail bugün, Gazze Şeridi'nde bu hafta çökme noktasına gelen ateşkes anlaşması kapsamında Filistinli tutuklulara karşılık İsrailli esirlerin altıncı takasını gerçekleştiriyor.

Reuters tarafından yayınlanan görüntülerde Hamas savaşçılarının bugünkü esir takasına hazırlık amacıyla Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus'ta konuşlandıkları görüldü.

Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin serbest bırakılmasından önce hasar görmüş bir binanın önünde nöbet tutan iki Hamas mensubu (Reuters)Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin serbest bırakılmasından önce hasar görmüş bir binanın önünde nöbet tutan iki Hamas mensubu (Reuters)

Gazze Şeridi'nde 16 aydır tutulan ve hepsi çifte vatandaş olan üç İsraillinin serbest bırakılması ve 369 Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasının beklenmesi, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun pazar günü yapılması planlanan görüşmeler için İsrail'e gelmesiyle eş zamanlı olarak gerçekleşti.

Gazze Şeridi'nin Han Yunus kentinde üç İsrailli esirin serbest bırakılmasından önce konuşlanan Hamas üyeleri (Reuters)Gazze Şeridi'nin Han Yunus kentinde üç İsrailli esirin serbest bırakılmasından önce konuşlanan Hamas üyeleri (Reuters)

İsrail ordusunun verilerine göre, 7 Ekim saldırısında kaçırılan 251 kişiden 73'ü halen Gazze Şeridi'nde tutuluyor ve bunlardan 35'i öldü.

Filistin Esirler Cemiyeti'ne göre bugün serbest bırakılacak Filistinli tutuklular arasında ‘müebbet hapis cezasına çarptırılmış 36 mahkûm bulunuyor ve bunlardan 24'ü sınır dışı edilecek.’

Hamas'ın esirlerin serbest bırakılmasını askıya alma, İsrail'in de savaşı yeniden başlatma tehdidinde bulunmasının ardından Mısır ve Katar bu hafta İsrailli esirler ile Filistinli tutukluların takasına devam edilmesi için arabuluculuk yaptı.

Hamas mensupları, İsrailli esir Sagui Dekel-Chen'i Han Yunus'ta ICRC ekibine teslim etmeden önce sahnede ona eşlik ediyor. (AFP)Hamas mensupları, İsrailli esir Sagui Dekel-Chen'i Han Yunus'ta ICRC ekibine teslim etmeden önce sahnede ona eşlik ediyor. (AFP)

ABD vatandaşlığına sahip İsrailli esir Keith Siegel, 1 Şubat'ta serbest bırakılmıştı. 65 yaşındaki Siegel, esir tutulduğu süre boyunca ‘hayal bile edilemeyecek koşullar’ yaşadığını söyledi. Siegel dün yayınlanan bir videoda, “Ben hayatta kalan biriyim... Her günümü son günüm gibi hissettim. Gazze'deyken sürekli korku içinde yaşadım... Fiziksel ve duygusal olarak aç bırakıldım ve işkence gördüm” ifadelerini kullandı.

Bir Hamas mensubu, Han Yunus'ta İsrailli esirlerin ICRC'ye teslim edildiği bölgeye bakan bir noktadan teslim törenini izliyor. (AFP)Bir Hamas mensubu, Han Yunus'ta İsrailli esirlerin ICRC'ye teslim edildiği bölgeye bakan bir noktadan teslim törenini izliyor. (AFP)

Esir değişimini sağlayan ICRC dün yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin durumundan ‘büyük endişe’ duyduğunu belirtti.

8 Şubat'ta Hamas, İsrail’in öfkesini çeken bir hareketle aşırı fiziksel zayıflık içinde bulunan üç esiri ICRC'ye teslim etti.

Filistin Esirler Cemiyeti, o gün serbest bırakılan yedi Filistinli tutuklunun da İsrail'deki tutukluluklarının bir sonucu olarak sağlık durumları nedeniyle Batı Şeria'daki hastanelere nakledildiğini doğruladı.

Hamas dün akşam yaptığı açıklamada, ‘yeni grup Siyonist esirlerin tesliminin onurlu bir şekilde ve canlı yayında gerçekleşeceğini’ bildirdi.

Han Yunus'ta üç İsrailli esirin serbest bırakılması için yapılan hazırlıklar sırasında görülen iki Hamas mensubu (Reuters)  Görüşmeler yeniden başlıyorHan Yunus'ta üç İsrailli esirin serbest bırakılması için yapılan hazırlıklar sırasında görülen iki Hamas mensubu (Reuters)

Görüşmeler yeniden başlıyor

Yaşayan tüm esirlerin serbest bırakılması ve savaşın sona ermesini öngören ikinci aşaması için müzakereler henüz başlamadığından ateşkes anlaşmasının geleceği konusunda belirsizlik sürüyor. Anlaşmanın üçüncü ve son aşaması, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 53 milyar dolardan fazla tutacağı tahmin edilen devasa bir proje olan Gazze Şeridi'nin yeniden inşasına ayrılacak.

Hamas lideri Tahir en-Nunu dün yaptığı açıklamada, hareketin Gazze ateşkes anlaşmasının ikinci aşaması için müzakerelerin önümüzdeki hafta başında başlamasını beklediğini doğruladı ve “Arabulucular bu konuda görüşmelere devam ediyor” dedi.

En-Nunu, “Hamas takas anlaşmasının prosedürlerini ve ateşkesi öngören anlaşmanın tüm şartlarını uygulamaya kararlı olduğunu teyit etti” dedi.

AFP'nin İsrail verilerinden aktardığına göre Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerine düzenlediği saldırıda, İsrail tarafında bin 211 kişi öldü; bu sayıya Gazze Şeridi'nde tutulurken ölen ya da öldürülen esirler de dâhil.

Buna karşılık BM'nin güvenilir bulduğu Hamas Sağlık Bakanlığı verilerine göre İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları çoğu sivil olmak üzere en az 48 bin 222 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.



Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
TT

Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)

AFP fotoğrafçısı, ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyetin bugün Şam'ın eski şehrindeki el- Faranj Sinagogu’nda (Frenk sinagogu) ibadet ettiğini ve bunun Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'nin başkentine yapılan bir dizi ziyaretin parçası olduğunu söyledi.

Ziyaret, Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub’un geçen hafta ortasında kimliği belirsiz saldırganların Yahudi mezarlığına girerek Yahudi mistisizminin sembolü olan Haham Hayyim Vital'in mezarını tahrip ettiklerini açıklamasının ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir haham, 29 Nisan 2025. (AFP)

Ziyaret heyetinde, Suriye'yi terk eden son haham olan ve 1990'ların başında ülkeyi terk eden binlerce Suriyeli Yahudi arasında yer alan Yusuf Hamra'nın oğlu Haham Henry Hamra da yer aldı. Yusuf Hamra, ayrılışından bu yana ilk kez geçtiğimiz şubat ayında oğluyla birlikte Şam'ı ziyaret etmişti.

Henry Hamra, Suriye'deki 20'den fazla sinagogdan biri olan el- Faranj Sinagogu’nda, aralarında Brooklyn'deki Suriye Yahudi cemaatinden Victor Kemil'in de bulunduğu heyet üyelerinin huzurunda sabah ibadetini yönetti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden Yahudi erkekler, 29 Nisan 2025. (AFP)

Kemil AFP'ye yaptığı açıklamada, ziyaretin ‘yakında Suriye'yi ziyaret edecek daha büyük bir heyetin hazırlıklarının’ parçası olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Kemil, “Sinagogu ve buradaki toplumu en azından ziyaretçi kabul etmeye hazırlamak istiyoruz. Umuyoruz ki, ülkedeki durum iyileşir ve geri dönmeyi ya da turizm için gelmeyi daha fazla düşünmeye başlarlar. Biz gururlu Suriyeli Yahudileriz ve çocuklarımız da bizim ne kadar gururlu olduğumuzu biliyorlar. Bu mirası ve bu tarihi kesinlikle sevecekler” ifadelerini kullandı.

Kemil, heyetin dün Şam'da, Şam'daki Yahudi mezarlığında gömülü olan Haham Vital'in ölüm yıldönümünü andığını söyledi.

Anma töreni, geçen hafta kimliği belirsiz saldırganların mezarlıkta Vital'in mezarının bulunduğu bölüme girmelerinin ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyet, Eski Şam'daki el- Faranj Sinagogu'nda ibadet ediyor. (AFP)

Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub cuma günü Facebook'ta yaptığı paylaşımda, kimliği belirsiz kişilerin ‘tarihi eser aramak için Haham Vital’in mezarının yanındaki alanı kazdıklarını’ belirtti. Chamntoub, “Bölgeden sorumlu yetkilileri bilgilendirdik. Onlar da vandalizmin gerçekleştiği yeri incelediler ve olayın sorumlularını bulacaklarına dair söz verdiler” dedi.

İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı adına geçtiğimiz pazar günü Chamntoub tarafından yayınlanan açıklamada, “Haham Hayyim Vital'in mezarına yapılan saygısızlık karşısında derin bir şok ve üzüntü duyuyoruz” denildi. Açıklamada ayrıca, ‘Suriye hükümeti, Yahudi kutsal mekanlarını, sinagoglarını ve mezarlıklarını acilen emniyete almaya” çağrıldı.

AFP'ye konuşan Kemil, “Olayın amacını bilmiyoruz ve amacın hahamın kemiklerine dokunmak, taşımak ya da saygısızlık etmek olup olmadığını öğrenmeye çalışıyoruz. Bu hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Haham bizim için çok önemli ve gömülü olduğu yer bizim için sonsuza kadar önemli kalacak” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki çatışma yıllarında, Şam’ın Cobar mahallesinde bulunan ve dünyanın dört bir yanından gelen Yahudiler için kutsal bir yer olan eski bir sinagog yağmalanmış ve ağır hasar görmüştü.

Suriye'deki varlıkları milattan önceki yüzyıllara kadar uzanan Yahudiler, Esed ailesinin yönetimi sırasında dinlerinin gereklerini yerine getirme özgürlüğüne sahipti. Ancak Esed rejimi 1992 yılına kadar hareketlerini kısıtladı ve seyahat etmelerini engelledi. Seyahat etmelerine izin verildikten sonra sayıları yaklaşık 5 binden şu anda Şam'da ikamet eden 7 yaşlı kişiye düştü.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir Yahudi, 29 Nisan 2025.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera liderliğindeki yeni yetkililer, Suriye'nin geleceğinin inşasına ve güvenliğinin sağlanmasına tüm toplulukları dahil etme sözü verirken, azınlıklar arasında zaman zaman yaşanan ihlaller nedeniyle kaygılar yaşanıyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani, New York'a yaptığı bir ziyaret kapsamında, New York'taki Suriyeli Yahudi toplumundan bir heyetle görüştü. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Şeybani, görüşmede ‘iletişim ve anlayış köprülerinin güçlendirilmesinin önemini’ ele aldı.