Kahire: Gazze'nin nihai çözümü Filistin devletinin kurulması olacaktır
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati (AFP)
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, dün CBS News'e yaptığı açıklamada, Gazze'nin geleceğine ilişkin nihai ve kapsamlı çözümün bir Filistin devletinin kurulması olacağını belirterek, Filistin sorunu çözülmeden bölgede barış ve istikrar olmayacağını vurguladı.
Abdulati, Mısır'ın ABD Başkanı Donald Trump'ın barış planının ilk aşamasının uygulanmasına güvendiğini belirterek, bu aşamanın hem İsrail hem de Filistin Hamas hareketi tarafından tam bir samimiyetle tamamlanmasını umduğunu ifade etti.
Mısır Dışişleri Bakanı, "Filistinlilerle, Hamas'la tam temas halindeyiz. Çünkü İsrail'in şu anki sorunu tutukluların serbest bırakılmasıyla ilgili. Tıpkı Filistinlilerin İsrail hapishanelerindeki bazı tutukluların serbest bırakılmasını istemesi gibi" dedi.
Mısır'ın Gazze Şeridi'ne uluslararası bir gücün konuşlandırılmasını desteklediğini doğruladı; bu konu zaten masada, ancak Güvenlik Konseyi'nden yetki alınması gerektiğini vurguladı. Güvenlik Konseyi'nin, gücün sahadaki misyonunu belirleyen organ olması ve belirli kriterlere uyması gerektiğini açıkladı.
İsrail, rehinelerin iadesi için dün hazırlık yaparken, Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Hamas, ABD Başkanı Donald Trump ve Mısırlı mevkidaşı Abdülfettah es-Sisi'nin başkanlığında Mısır'da Filistin Şeridi'nin geleceği hakkında düzenlenecek uluslararası zirve öncesinde bu sabah (Pazartesi) rehineleri serbest bırakmaya başlayacağını taahhüt etti.
Bu gelişme, Gazze'de cuma günü yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının ardından geldi. Anlaşma, ABD başkanının Hamas'ın güney İsrail'e saldırısının ardından 7 Ekim 2023'te patlak veren savaşı sona erdirmeyi amaçlayan 20 maddelik planına dayanıyor.
Bugün düzenlenecek Şarm eş-Şeyh Barış Zirvesi için pankart asan Mısırlı işçiler, 12 Ekim 2025 (Reuters)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlık edeceği Şarm eş-Şeyh Barış Zirvesi'nde, dünyanın dört bir yanından 20'den fazla lider ve yetkili, Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasının imzalanmasına tanıklık edecek.
Trump'ın önerdiği ateşkes planının ilk aşaması, İsrailli rehinelerin ve Filistinli mahkûmların serbest bırakılmasını öngörürken, Mısır'ın Şarm eş-Şeyh kenti, savaşı sona erdirmek için uluslararası bir zirveye ev sahipliği yapıyor.
Kahire el-İhbariyye televizyonu dün, ABD, Mısır, Katar ve Türkiye'nin katıldığı dört günlük Şarm eş-Şeyh müzakerelerinin ardından perşembe günü varılan ateşkes anlaşmasının imzalanması için bugün öğleden sonra başlayacak zirveye yönelik hazırlıkların tüm hızıyla sürdüğünü bildirdi.
Mısır Cumhurbaşkanlığı tarafından cumartesi akşamı yapılan açıklamaya göre, zirve Şarm eş-Şeyh'te, Sisi ve Trump'ın başkanlığında, Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmek amacıyla düzenlenecek.
Başarı şansı risklerden daha ağır basıyor
Anlaşma ve imzalanması etrafındaki küresel hareketliliğe paralel olarak, Hamas'ın silahsızlandırılması ve Gazze Şeridi’nin yönetimi gibi çetrefilli konuları ele alan ikinci aşamanın uygulanmasında krizlerin ortaya çıkabileceğine dair endişeler var. Ancak Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlar, Şarm eş-Şeyh Zirvesi ve Trump'ın katılımıyla sağlanan uluslararası garantiler ışığında, anlaşmanın savaşı sona erdirme şansının, anlaşmanın tıkanma endişelerinden daha ağır bastığına inanıyor.
Şarm eş-Şeyh'te düzenlenen zirveye katılacak ülkelerin bayrakları dalgalanıyor. (Reuters)
Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Hicazi, Trump ile beraber 20'den fazla ülkenin liderlerinin katılımının, uluslararası toplumun garantiler ve arabulucular sağladığı ve tarafların başarısını garanti ettiği, kapsamlı ve kalıcı barış anlaşmasının yolunu açabilecek benzeri görülmemiş bir olay olduğuna inanıyor.
Mısır eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Haridi, zirvenin Ortadoğu'da barışa ulaşılmasına yol açacağına inanıyor. Haridi’ye göre dünya liderlerinin imzalayacağı anlaşma, savaşın tam anlamıyla sona ermesini sağlayacak ve Arap-Amerikan-Batı anlayışına dayalı farklı bir Ortadoğu'nun yolunu açacak.
Daha uzun müzakereler
Bugün anlaşmanın ilk aşamasını uygulamak için hazırlıklar sürerken, Hamas siyasi bürosunun liderlerinden Husam Bedran, cumartesi günü AFP’ye verdiği röportajda, “Trump'ın planının ikinci aşaması, maddelerin kendisinden de anlaşılacağı üzere çok karmaşık ve zorlu; bu da belki daha uzun müzakereler gerektirecek” dedi.
Anlaşma ile ilgili endişeler devam ediyor. Birçok ABD dışişleri bakanının danışmanı olarak görev yapan Aaron David Miller, “Trump'ın planının ikinci aşamasının uygulanması konusunda büyük bir belirsizlik var. Bu aşama, Gazze Şeridi'nde iki yıl süren yıkıcı bir savaşın ardından Hamas'ın silahsızlandırılmasını öngörüyor” ifadelerini kullandı.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre, daha önce Ortadoğu ile ilgili müzakerelere katılan Miller, planın her bir maddesinin ‘operasyonel’ unsurların net olmaması nedeniyle ‘bir dizi karmaşıklığı’ temsil ettiğini açıkladı. Miller, ‘Hamas kabul etse bile, Gazze Şeridi'ni nasıl silahsızlandıracağına dair ayrıntılı bir plan bulunmadığını’ belirtti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu cuma günü yaptığı açıklamada, Hamas silahlarını teslim etmezse İsrail'in saldırılarına yeniden başlayabileceğini ima etti.
Bu açıklamaların ardından Hamas liderlerinden Basim Naim, İngiliz Sky News kanalına verdiği demeçte, hareketin silah bırakmayı reddettiğini yineledi. Naim, silahların ancak kurulmuş bir Filistin devletine teslim edileceğini ve Hamas mensuplarının Filistin ordusuna entegre edileceğini açıkladı.
Anlaşma geçerli kalacak
Tüm bunlara rağmen Trump, eşzamanlı açıklamalarında anlaşmanın ‘geçerli kalacağına’ olan inancını dile getirerek, Gazze Şeridi'nin geleceğini görüşmek üzere bugün Mısır'da ‘birçok liderle’ bir araya geleceğini ifade etti.
Hicazi, zorlu müzakerelerin ardından ilk aşamanın bir anlaşmayla sonuçlanması nedeniyle, zorluklara rağmen önümüzdeki aşamalarda kalan maddeler üzerinde anlaşmaya varılmasının mümkün olacağını düşünüyor. Bu beklenti, Şarm eş-Şeyh Zirvesi’ne katılacak olan uluslararası toplumun tam uygulamayı destekleyeceğine dair verdiği güvenceye dayanıyor ve anlaşmanın savaşı sona erdirme şansının, başarısızlık korkusundan daha büyük olduğunu gösteriyor.
Haridi, anlaşmanın farklılıklar nedeniyle sekteye uğrayacağı yönündeki endişelerin geçerli olduğunu düşünürken, Trump'ın anlaşmanın imza töreninde hazır bulunması İsrail'e önemli bir mesaj gönderiyor: ‘Hamas anlaşmanın şartlarına uyduğu sürece İsrail uygulamaya devam etmeli ve anlaşmanın hiçbir şekilde ihlal edilmesine müsamaha göstermemeli.’
Haridi, Hamas'ın silahsızlandırılması, geçiş dönemi yönetimi ve diğer çetrefilli konular gibi anlaşmazlıkların çözümüne yönelik vizyonlar olduğunu, arabulucular, ilgili taraflar ve ABD arasında fikirlerin dolaştığını ve herkesin kabul edebileceği formüller ve planlara ulaşılabileceğini belirtti.
Trump bugün Gazze’de ateşkes ilan ettihttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5196670-trump-bug%C3%BCn-gazze%E2%80%99de-ate%C5%9Fkes-ilan-etti
Dün Han Yunus'taki Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giren yardım kamyonlarının etrafında toplanan Filistinliler (AFP)
Bugün tüm gözler, ABD Başkanı Donald Trump ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin başkanlığında Barış Zirvesi'nin düzenleneceği Mısır'ın tatil beldesi Şarm eş-Şeyh kentine çevrildi. Şarm eş-Şeyh Barış Zirvesi'ne Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas da dahil olmak üzere 20'den fazla ülkenin liderleri ve temsilcileri katılıyor. Zirvede, Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmek ve barış çabalarını teşvik etmek için bir belge imzalanması bekleniyor.
Zirve, Trump tarafından önerilen planın doruk noktasını oluşturuyor. Bu plan, iki yılı aşkın bir süre devam eden savaşın ardından Hamas ile İsrail arasında ateşkes ilan edilmesi ve esirlerin takas edilmesi anlaşmasıyla başladı. Trump, ziyaretine İsrail'den başlayacak ve İsrail parlamentosu Knesset’te bir konuşma yapacak, rehinelerin aileleriyle görüşecek ve ardından Şarm eş-Şeyh’e geçecek.
Hamas, 7 Ekim 2023'teki saldırılardan bu yana gözaltında tuttuğu 20 rehineyi bugün Kızıl Haç'a teslim etmeye başlayacak. İsrail basını, rehinelerin pazar gecesi geç saatlerde veya pazartesi sabahı erken saatlerde gerçekleşebileceğini bildirdi.
Öte yandan Filistin Devlet Başkanı Yardımcısı Hüseyin eş-Şeyh dün Amman'da eski İngiltere Başbakanı Tony Blair ile bir araya geldi. Filistin Yönetimi'nin Gazze’de savaşın ‘ertesi günü’ planına katılmak için attığı önemli bir adım olan bu görüşme, aynı zamanda, özellikle Blair'in Trump'ın planının uygulanmasına dahil olmasıyla, bölgenin geleceğine katılımını da temsil ediyor.
Washington, Lübnan’da Hizbullah'ın silahlarına yönelik “Irak çözümünü” reddettihttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5196661-washington-l%C3%BCbnan%E2%80%99da-hizbullah%C4%B1n-silahlar%C4%B1na-y%C3%B6nelik-%E2%80%9Cirak-%C3%A7%C3%B6z%C3%BCm%C3%BCn%C3%BC%E2%80%9D-reddetti
Washington, Lübnan’da Hizbullah'ın silahlarına yönelik “Irak çözümünü” reddetti
Beyrut Havaalanı’na giden yol üzerinde Lübnan ordusunu destekleyen bir pankart (Şarku’l Avsat)
Lübnanlı ve Iraklı kaynaklar, arabulucuların, Hizbullah'ın elindeki stratejik silahları Irak'taki bir ‘garantöre’ ‘emaneten’ devretmeyi düşündüklerini, ancak Washington'ın bu öneriyi ‘kesinlikle’ reddettiğini söylediler.
Şarku’l Avsat’a konuşan Iraklı bir kaynak, Lübnanlı ve Iraklı yetkililer arasında, Hizbullah'ın silahlarının ABD’li yetkililerle müzakere edebilecek bir Şii garantöre teslim edilmesini öngören bir önerinin tartışıldığını söyledi. Ancak Washington, İran eksenine dahil olan devletlere paralel tüm oluşumların silahsızlandırılmasında ısrarcı olduğunu belirttiği sert bir mesaj gönderdi.
Öte yandan Beyrut’ta, İsrail'in Lübnan’ın güneyindeki Masilah bölgesine düzenlediği yıkıcı saldırılar içim Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) şikayette bulunulacağı açıklandı. Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada “Kasabalarımızı yeniden inşa etmek için büyük ihtiyaç duyduğumuz ekipman ve makinelerin çoğunu yok eden İsrail'in saldırıları, onları yeniden inşa etme kararlılığımızdan bizi alıkoymayacak” dedi.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
