Mısır’da yeni harç ve vergiler tartışma konusu

Mısır’da yeni harç ve vergi uygulama eğilimine yönelik itirazlar artırıyor. Yeni uygulamalar turistlerin ülkeye girişi ve çıkışı için harç ödemelerini içeriyor

Perşembe günü Kahire’nin kuzeyindeki buğday hasadında çalışan Mısırlı bir çiftçi (Reuters)
Perşembe günü Kahire’nin kuzeyindeki buğday hasadında çalışan Mısırlı bir çiftçi (Reuters)
TT

Mısır’da yeni harç ve vergiler tartışma konusu

Perşembe günü Kahire’nin kuzeyindeki buğday hasadında çalışan Mısırlı bir çiftçi (Reuters)
Perşembe günü Kahire’nin kuzeyindeki buğday hasadında çalışan Mısırlı bir çiftçi (Reuters)

Mısır hükümetinin yeni harç ve vergi uygulamaları, geniş çaplı itirazlara ve tartışmalara neden oldu. Temsilciler Meclisi, bazı ithal mallara yönelik damga vergisi ile yabancılar ve Mısırlılar için ülkeye giriş ve çıkış harçlarının yanı sıra tiyatrolar ve gece kulüpleri için yeni vergiler getirmeye yönelik yasal değişiklikler yapılmasını prensipte onayladı.

Mısır Temsilciler Meclisi’nin Plan ve Bütçe Komisyonu çarşamba günü, damga vergisi yasasının bazı maddelerinde ve devletin mali kaynaklarının geliştirilmesi için alınan harçlarda değişiklik yapmayı prensip olarak onayladı.

Yasal değişiklikler, somon balığı, karides ve ıstakoz, taze veya kuru meyveler, çikolata ve kahve gibi bazı ithal mallara ve kol saatleri ve elektrikli ev aletleri dahil olmak üzere diğer birçok ürüne yeni vergiler uygulanmasını içeriyordu.

Yapılan değişikliklere göre, yabancılardan ve Mısırlılardan ülkeye giriş çıkış ücreti 100 cuneyh (Bir dolar ortalama 30,90 cuneyhe denk geliyor) üzerinden alınıyor. Kızıldeniz, Güney Sina, Asvan ve Matruh vilayetlerine sadece turizm amaçlı gelen yabancılar için harçların değeri 50 cuneyh ödemesi gerekiyor. Yolculuk ve yük taşıtları olarak Mısırlı ve yabancı sürücüleri ile düzenli olarak Mısır sınırından geçen hat veya kamyonlara yönelik ücretler bunun dışında kalıyor.

Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan Yasir Ömer bu değişikliklerin görüşülmesi sırasında ‘Yeni vergi ve harçlar vatandaşın çıkarınadır. Zira devlet hazinesi için 5 milyar liraya ulaşıyor” dedi.

Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Dr. Fahri el-Fıki, ‘yeni vergilerin dayanıklı tüketim mallarını etkilemediğini’ açıkladı. Çarşamba akşamı televizyonda yayınlanan bir müdahalede, ‘ücretlerin gümrüksüz pazarlardan satın alınan mallar için geçerli olduğunu ve bunların balık, karides, havyar ve kol saati gibi emtialar olduğunu’ söyledi.

Olumsuz sinyaller

Mısır hükümetinin yeni harç ve vergiler uygulama eğilimi, geniş çaplı itirazlara ve tartışmalara yol açtı. Mısırlı işadamı Necip Saviris, ülkeden çıkış için ödeme yapılmasının istenmesini eleştirdi ve Twitter’da yaptığı paylaşımda, ‘dünyada böyle bir harç uygulayan hiçbir ülke olmadığını’ belirterek ‘en azından turistlerin bu ücretten muaf tutulmasını’ istedi.

Ekonomist Medhat Nafi Şarku’l Avsat’a “Bu şekilde harç ve vergi koyulması, başta turistlere giriş çıkış ücretleri olmak üzere yatırımcılara ve uluslararası topluma birçok olumsuz sinyaller taşır, bu dünyanın hiçbir ülkesinde olmayan bir şey” dedi.

Mevzuat değişiklikleri ile tiyatro, sinema ve gece kulüplerine girişte yeni bir vergi getirildi. Ayrıca, ‘yabancı diplomatlar bu ücretlerden muaf’ olması şartı ile, gümrüksüz satış mağazalarından kişisel kullanım için satın alınan alkollü içecekleri de etkiledi.

Ekonomist Vail en-Nuhas, Şarku’l Avsat’a “Mısır hükümeti bütçe açığını yönetmek için kaynaklar arıyor. Bu değişikliklerin ekonomik bir etkisi olmasa da uygulamada, özellikle ülkeden ayrılma ücretlerinde zorluklarla karşılaşılabilir” ifadelerini kullandı. Ayrıca “Ülkeden ayrılma ücretlerinin uygulanmasının yatırım ve turizm üzerinde olumsuz etkileri olabilir” ifadelerini de sözlerine ekledi.



İsrail’in Mısır ve Suriye tarafından esir alınan Ekim Savaşı tutsakları stratejisi

Ekim 1973’te patlak veren savaşın ardından İsrail'e iade edilen, ‘Mısır yapımı Kastor pijama giymiş’ İsrailli mahkumlar. (Ehli Mısır Facebook Sayfası)
Ekim 1973’te patlak veren savaşın ardından İsrail'e iade edilen, ‘Mısır yapımı Kastor pijama giymiş’ İsrailli mahkumlar. (Ehli Mısır Facebook Sayfası)
TT

İsrail’in Mısır ve Suriye tarafından esir alınan Ekim Savaşı tutsakları stratejisi

Ekim 1973’te patlak veren savaşın ardından İsrail'e iade edilen, ‘Mısır yapımı Kastor pijama giymiş’ İsrailli mahkumlar. (Ehli Mısır Facebook Sayfası)
Ekim 1973’te patlak veren savaşın ardından İsrail'e iade edilen, ‘Mısır yapımı Kastor pijama giymiş’ İsrailli mahkumlar. (Ehli Mısır Facebook Sayfası)

Mısırlılar, İsrailli mahkumların 6 Ekim 1973 sonrasında İsrail'e giderken merhum Cumhurbaşkanı Enver Sedat'ın üzerlerine giydirdiği ‘kastor pijama’ (yumuşak Mısır pamuğundan yapılmış kumaş) içindeki sahnelerini halen hafızasında koruyor. İsrail, 1973 savaşının 50’nci yıl dönümünün gelmesiyle birlikte o dönem esir alınan onlarca vatandaşını önümüzdeki ekim ayının sekizi ile onu arasında Mısır ve Suriye'yi kapsayan bir tura çıkarmayı planlıyor.

İsrail savunma dergisi Israel Defence tarafından çarşamba günü ortaya çıkarılan tur ile sayıları 150'den fazla olan, söz konusu dönemki esirlerin eşleriyle birlikte Süveyş Kanalı üzerinden bir İtalyan yolcu gemisiyle Mısır'a geçmesi planlanıyor. Daha sonra yolcular, uzmanların ‘kışkırtıcı ve ters tepkilere yol açıcı’ olarak gördüğü bir adımla İsrail askeri uçaklarıyla Suriye sınırı üzerinden uçacaklar.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre savaşın bütün acı anılarına rağmen Mısırlılar, 1960’lı ve 1970’li yıllarda ‘küçük çocukların sünnet oluşu’ ile ilişkisi nedeniyle Sedat'ın esirlere Kastor kumaşlı pijama giydirmesi hakkında espriler yapıyorlar. Ebeveynler, o zamanlar el-Mahalle el-Kübra bölgesindeki tekstil fabrikalarının üretiminde öne çıktığı bu pijamaları, yumuşak ve narin kumaşı nedeniyle çocuklarına alıyordu.

Ekim Savaşı'ndaki Mısırlı savaşçılardan Tuğgeneral Yusri Amara, İsrail'in tutsaklarını Mısır ve Suriye arasında gezdirme kararına ilişkin “Hayal kırıklığına uğradıkları yerleri görecekler” yorumunda bulundu. İsrail 190. Zırhlı Tugayı Komutanı Albay Assaf Yaguri'yi 8 Ekim 1973'te yakalayan Amara, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

“Bu esirlerin Süveyş Kanalı'nı geçtiklerinde neler hissedeceklerini tahmin edebiliyorum. Kalpleri kırılacak. Bu kışkırtıcı gezi elbette ters tepkiler doğuracaktır.”

Bu benzeri görülmemiş uygulamanın ardında, İsrailli Erez Derneği ile iş birliği içindeki Arim Belilah derneği yer alıyor. Gezi ile İsrail ordusuna ait bir donanma gemisi eşliğindeki İtalyan yolcu gemisi, Süveyş Kanalı'na doğru yola çıkacak. Böylece gemi, Sina Yarımadası'nın etrafında dönmeden önce yolcular, savaş sırasında İsrail ordusunun mevzilerinin düştüğü yerlere bakabilecek ve ardından Eylat yönüne devam edecekler. İsrail askeri liderlerinin katılımıyla İsrail Tel Nof Hava Kuvvetleri Üssü’nde savaş anılarının canlandırılmasıyla gezi sonlanmadan önce, bir İsrail askeri uçağının, esirleri, aralarından bazılarının esir alındığı yer olan Suriye sınırının üzerinden kuzeye uçurması planlanıyor.

Bu bağlamda, İsrail meseleleri uzmanı ve İskenderiye Üniversitesi'nde İbranice çalışmaları profesörü olan Dr. Ahmed Fuad Enver, İsrail'in bu geziyi planlamasının ‘kışkırtıcı bir adım’ olduğuna vurguladı. Mısırlı akademisyen, geziyi düzenleyenin, işgal ordusundaki esirlerin psikolojik bakımıyla ilgilenen ve yaklaşık 300 üyesi bulunan Arim Belilah Derneği olduğunu belirtti. Enver açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

Bu dernek, mahkumların kabuslarının halen devam ettiğini kabul ediyor ve İsrail tarafını onlarla ilgilenmeye, şu ana kadar devam eden sorunlarının farkına varmaya çağırıyor.

Enver, bu tasarrufla ilgili değerlendirmesinde Şarku'l Avsat'a şunları söyledi:

Bu uygulama, Ekim Savaşı'nın 50’inci yıl dönümü ile Mısır ordusunun zaferinin imajını zedeleme girişimi olarak karşımıza çıkıyor. Bu gezi ters tepecektir. Çünkü Süveyş Kanalı içinde denetim yapan ister Süveyş Kanalı otoritesine mensup görevliler olsun, ister Mısırlı irtibat görevlileri veya güvenlik görevlileri olsun, bunlar esirler için daha fazla kabusa neden olacak.

Planlanan gezi rotasının ‘sorgulanabilir ve kışkırtıcı’ olduğuna inandığını belirten Enver, “Süveyş Kanalı'nda bir gemi yolculuğundan ve ardından İtalyan yolcu gemisi aracılığıyla Eylat’a gitmekten söz etmek tamamen reklam amaçlıdır. Arkasında farklı gerekçeler var” dedi.