Sudan’da çatışan taraflar arasında bir haftalık ateşkes yürürlüğe girdi

Hartum’daki bir kontrol noktasında bulunan Sudan ordusuna ait bir tank (AFP)
Hartum’daki bir kontrol noktasında bulunan Sudan ordusuna ait bir tank (AFP)
TT

Sudan’da çatışan taraflar arasında bir haftalık ateşkes yürürlüğe girdi

Hartum’daki bir kontrol noktasında bulunan Sudan ordusuna ait bir tank (AFP)
Hartum’daki bir kontrol noktasında bulunan Sudan ordusuna ait bir tank (AFP)

Sudan’da çatışan ordu ve paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri arasında anlaşmaya varılan bir haftalık ateşkes dün akşam yürürlüğe girdi.

Suudi Arabistan ve ABD’nin arabuluculuğuyla iki tarafın temsilcilerinin katılımıyla Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde imzalanan ateşkes anlaşması, dün yerel saatle 19.45'te yürürlüğe girdi.

Ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri ateşkese bağlı kalacaklarını açıklarken, özellikle başkent Hartum ve Darfur’da çatışmaların hızı genellikle geceleri azaldığından, ateşkese ne ölçüde bağlı kaldıklarını tespit etmek mümkün olmadı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre, Hartum sakinleri, ateşkesin uygulanmaya başlamasının ardından gece saatlerinde savaş uçaklarının uçtuğunu bildirdi.

Omdurman ve Bahri’de de silah sesleri duyulduğunu bildiren bölge halkı, ateşkesin ihlal edilip edilmediğine dair bilgi vermedi.

Nisan ortasında başlayan çatışma nedeniyle, Hartum’un yaklaşık 5 milyon sakini 37 gün boyunca su, elektrik ve iletişimden mahrum kaldı.

Hartum’da ikamet eden Mahmud Selahaddin, “Savaş uçakları bölgemizi bombaladı” dedi.

AFP’ye konuşan görgü tanıkları, Hartum’un kuzeyinde ve şehrin merkezindeki Gaba Caddesi’nde çatışmalar çıktığını bildirdi.

Omdurman’daki Radyo ve Televizyon Kurumu’nun yakınındaki Beyt el-Mal bölgesinde de çatışmaların meydana geldiğini eklediler.

Sudan, 15 Nisan’dan bu yana Sudan, Orgeneral Abdulfettah Burhan liderliğindeki ordu ile Hamideti olarak bilinen Muhammed Hamdan Daklu liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki çatışmaya tanık oluyor.

Çatışma, çoğu sivil olan yaklaşık bin kişinin ölümüne ve bir milyondan fazla Sudanlının komşu ülkelere kaçmasına neden oldu.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) tarafından dün yapılan açıklamaya göre, Sudan’daki çatışmalardan kaçmak için Çad’a sığınanların sayısı hızla arttı.

Çad’a kaçan Sudanlıların sayısı 90 bine ulaşırken, çatışmanın başlamasından bu yana 250 binden fazla insan komşu ülkelere kaçtı.

Hızlı Destek Kuvvetleri Hamideti dün Twitter hesabından paylaştığı ses kaydında, ‘feshedilmiş rejimi ve darbe liderlerini demokratik geçiş yolunu kapatmayı planlamakla’ suçladı.

ABD ve Suudi Arabistan Pazar günü ortak bir bildiri yayınlayarak, Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri’nden temsilcilerin Pazartesi gecesi başlayacak yeni bir ateşkes üzerinde anlaştıklarını duyurdu.

Taraflar ateşkese bağlı kalacaklarını açıklarken, söz konusu ateşkes Birleşmiş Milletler (BM), Afrika Birliği (AfB) ve Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) tarafından memnuniyetle karşılandı.



Sudan’da ölüm ve yıkımla geçen 100 gün

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Sudan’da ölüm ve yıkımla geçen 100 gün

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Sudan kamuoyunda “iki generalin savaşı” olarak adlandırılan iç savaş, tahminen binlerce ölü, milyonlarca yerinden edilmiş kişi ve mülteci; hastahaneler ve okullar dahil olmak üzere ülkenin altyapısının tamamen çökmesine yol açtı. Sudan’a bu ağır bedeli ödeten iç savaş 100. gününe girdi.

Her iki taraf da birbirine karşı sadece saatler veya en fazla birkaç gün sürecek hızlı bir zaferin hayalini kuruyordu. Ancak şimdi ‘100 günlük ölüm ve yıkım’ hikayesiyle dünyayı ‘şaşırtıyorlar’.

Son bilançoya göre Sudanlı generallerin iç savaşında yaklaşık bin 800 kişiyi öldürüldü. Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC), en az 180 kişinin kimlikleri tespit edilmeden “rastgele” gömüldüğünü söylerken, basında çıkan haberlerde ölü sayısının çok daha yüksek olabileceği ifade edildi. Zira sosyal medyada yoğun bir şekilde dolaşan haberlerde, sokaklarda ve yollarda henüz gömülmemiş “çürüyen cesetlerin” yanı sıra evlerin içinde, dışında ve meydanlarda gömülmüş cesetlerin olduğu öne sürüldü.

Çatışmada her iki taraftan ölen askerlerin kesin sayısı bilinmezken, Hartum’daki halk her iki taraftan da sokakların ortasında veya evlerin içinde yatan askeri üniformalı çok sayıda ceset görüyor. Ancak her iki taraftaki gerçek ölü sayısının öğrenilebileceği güvenilir üçüncü bir taraf yok.

Şarku’l Avsat’ın Sudan Doktorlar Sendikası’ndan edindiği verilere göre, savaş nedeniyle sağlık hizmetleri neredeyse tamamen felç oldu ve hastanelerin ve sağlık merkezlerinin yaklaşık yüzde 80’i çalışmaz hale geldi.

Sağlık alanında olduğu gibi eğitim sistemi de tamamen felç oldu. Sudanlı öğrencilerin sınavları süresiz olarak ertelendi, okullar kapatıldı, üniversiteler çalışmalarını durdurdu, bazıları geniş çaplı vandalizm faaliyetlerine maruz kaldı, hatta bazıları merkezlerini Sudan’ın dışına taşırken bir kısmı da uzaktan eğitim yöntemini seçti. Ülkede bankacılık sistemi de tamamen çöktü. Sudan Merkez Bankası da dahil olmak üzere tüm bankalar çalışmayı durdurdu.