Tunus Cumhurbaşkanı Said, şüpheli fon ve kuruluşların tespit edilmesini talep etti

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said’in Merkez Bankası Başkanı Mervan Abbasi’yi kabulü sırasında (Tunus Cumhurbaşkanlığı)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said’in Merkez Bankası Başkanı Mervan Abbasi’yi kabulü sırasında (Tunus Cumhurbaşkanlığı)
TT

Tunus Cumhurbaşkanı Said, şüpheli fon ve kuruluşların tespit edilmesini talep etti

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said’in Merkez Bankası Başkanı Mervan Abbasi’yi kabulü sırasında (Tunus Cumhurbaşkanlığı)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said’in Merkez Bankası Başkanı Mervan Abbasi’yi kabulü sırasında (Tunus Cumhurbaşkanlığı)

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Tunus Merkez Bankası Finansal Analiz Komitesi’nin şüpheli kuruluşlardan yararlanan ve yararlanmaya devam eden finansman kaynaklarını belirlemede oynadığı önemli rolü vurguladı. Kendisine 2022 yılı mali tablolarını ve denetçilerin raporunu sunan Tunus Merkez Bankası Başkanı Mervan Abbasi’yi geçtiğimiz Çarşamba günü kabul ettikten sonra, fonların yasadışı aktığından artık kimsenin şüphesi olmadığını söyledi. Said, Tunus yasalarının gerektirdiği şekilde bundan yararlananların hesap vereceğini ve cezalandırılacağını belirtti. Said bunu söylerken, özellikle seçim dönemlerinde şüpheli mali finansman almak ve yasadışı paradan yararlanmakla suçlanan Tunuslu siyasi partilere ve sivil derneklere atıfta bulunuyor.

Bu suçlamalar, Tunus makamlarının yolsuzluğa karşı yürüttüğü bir kampanyanın ışığında ortaya çıkıyor ve Tunus Finansal Analiz Komisyonu’nun raporları, yıldan yıla şüpheli bilgiler gösteriyor.

Geçtiğimiz aylarda Tunus yargısı, Tunus’ta Instalingo davası olarak bilinen olayda Nahda hareketinin bazı liderlerine yönelik suçlamaları ortaya çıkardı. Güvenlik raporları ve araştırmaları, şirketin devlet güvenliğine saldırma, kara para aklama ve başkalarını sosyal medya üzerinden kötüye kullanmasından şüpheleniyor. İçişleri Bakanlığı’nın üst düzey yetkilileri, izole güvenlik güçleri ve blog yazarlarının yanı sıra iş insanları, eski bir milletvekili ve eski Başbakan ile eski bir ataşe de dosyada şüpheliler arasında. Ayrıca 9 Mayıs’ta bir yıl hapis cezasına çarptırılan Nahda lideri Raşid Gannuşi’nin başkanlık ettiği Nahda’daki pek çok yetkili de aynı dosyada suçlanıyor.

Savcılık, Haziran 2022’de aralarında Gannuşi’nin damadı Refik Abdusselam ve kızının da bulunduğu 27 sanık hakkında kara para aklama suçlamasıyla soruşturma başlatmıştı. Ancak Gannuşi, sorgusunu tamamladıktan sonra bu davanın sahte, uydurma ve argümanlardan yoksun olduğunu söyledi.

2021 yılında Tunus Finansal Analiz Komisyonu (hükümet), kaydettiği üç ana ihlalin, yüzde 20 oranında kaçakçılık, yüzde 19 oranında yolsuzluk ve etkinin kötüye kullanılması, yüzde 11 oranında dolandırıcılık ile ilgili olduğunu doğruladı.



Tunus-AB ilişkilerini nasıl bir gelecek bekliyor?

İtalya Başbakanı, Avrupa Komisyonu Başkanı, Tunus Cumhurbaşkanı ve Hollanda Başbakanı’nın Kartaca Sarayı'nda hatıra fotoğrafı (AFP)
İtalya Başbakanı, Avrupa Komisyonu Başkanı, Tunus Cumhurbaşkanı ve Hollanda Başbakanı’nın Kartaca Sarayı'nda hatıra fotoğrafı (AFP)
TT

Tunus-AB ilişkilerini nasıl bir gelecek bekliyor?

İtalya Başbakanı, Avrupa Komisyonu Başkanı, Tunus Cumhurbaşkanı ve Hollanda Başbakanı’nın Kartaca Sarayı'nda hatıra fotoğrafı (AFP)
İtalya Başbakanı, Avrupa Komisyonu Başkanı, Tunus Cumhurbaşkanı ve Hollanda Başbakanı’nın Kartaca Sarayı'nda hatıra fotoğrafı (AFP)

Avrupa Birliği (AB), kıtanın güney sınırlarının güvenliğini sağlamaya yönelik yardım karşılığında Tunus'un fon ve mali yardım taleplerine yanıt verdi mi?

Tunus, Avrupa’nın önerisini bu ay sona ermeden kabul edip ardından ise yaklaşık 900 milyon euronun sevkinin yanı sıra, Tunus bütçesi için 150 milyon euro değerinde destek alacak mı? Yoksa değişken küresel durumdan, İtalya dahil olmak üzere bir dizi Avrupa ülkesinde iktidar sağının yasa dışı göç dalgalarını durdurma ihtiyacından yararlanmak için Avrupalı ​​yetkililere baskı yapmaya devam mi edecek?

Hollanda Başbakanı, Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Avrupa Komisyonu Başkanı ve İtalya Başbakanı Tunus’ta bir araya geldi (AFP)
Hollanda Başbakanı, Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Avrupa Komisyonu Başkanı ve İtalya Başbakanı Tunus’ta bir araya geldi (AFP)

Bu gibi sorular, Avrupa Komisyonu Başkanı, İtalya Başbakanı ve Hollanda Başbakanı’nın Tunus ziyaretine eşlik etti. Pazar günü gerçekleşen ziyaretin ardından, hem Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) sunduğu haksız koşulları, hem de göçmenleri para karşılığı yerleştirme çözümünü eleştiren Cumhurbaşkanı Said’in bu yöndeki yanıtı beklendi. Said, bu çözümün insanlık dışı ve kabul edilemez bir çözüm olduğuna değindi. Nitekim Tunus Cumhurbaşkanı’nın tam olarak ne istediği, tüketim ürünlerindeki sübvansiyonlar kaldırıldığı taktirde Tunus sokaklarının tepkisinin ne olacağı merak ediliyor.

Krizin yaşandığı ekonomik koşullar sürerken Tunus başkentinde yerel bir pazarda iki kadın (Reuters)
Krizin yaşandığı ekonomik koşullar sürerken Tunus başkentinde yerel bir pazarda iki kadın (Reuters)

Tunus işlerine aşina bazı gözlemciler, kapsamlı bir ortaklık paketi için birlikte çalışma anlaşmasının iki tarafın ortak çıkarlarını garanti ettiğine inanıyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Tunus ile AB arasında bu ay sonunda yapılması planlanan bir sonraki Avrupa zirvesine kadar bir anlaşmanın imzalanmasını umduğunu ifade etti. Avrupa ülkeleri, Tunus'un içinde bulunduğu karmaşık ekonomik, sosyal ve siyasi durumda yardım alması halinde binlerce yasadışı göçmeni bir tarafa yerleştirmek için daha ciddi çalışabileceğine inanıyor.

Tunus Cumhurbaşkanı, İtalya Başbakanı'nı Kartaca Sarayı'nda ağırladı (EPA)
Tunus Cumhurbaşkanı, İtalya Başbakanı'nı Kartaca Sarayı'nda ağırladı (EPA)

AB tarafından önerilen beş nokta arasında Tunus'ta yatırımın artırılması, dijital sektörün desteklenmesi, yenilenebilir enerjilerin ihracatına yatırım yapılması ve öğrenci değişim programının daha kapsamlı hale getirilmesi yer alıyor.

AB’nin Tunus'un ilk ticaret ortağı ve ilk yatırımcısı olduğunu kaydeden Ursula von der Leyen, “Avrupa, Tunus'un 2011'den bu yana demokrasiye giden yolunu, diktatör Zeynel Abidin Bin Ali'yi deviren uzun ve çetin yol konumundaki devrimi desteklemiştir” vurgusunda bulundu. Böylece Avrupa'nın şuan siyasi dosyaya girmedeki gecikmesine üstü kapalı bir göndermede bulunmuş oldu.

Tunuslu siyasi analist Cemal el-Arfavi, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, pek çok gözlemcinin Tunus ile AB arasındaki ilişkinin gerçekliğine ve katlanarak artan göç akımlarına dikkat çekerek AB’nin kolay kolay para ödemeyeceğini düşündüğünü belirtiyor. Siyasi müzakereler daha karmaşık olacağına, Almanya başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinin Tunus'un siyasi gidişatına şüpheyle baktıkları için göçmenlik dosyasını çözmekle yetinmeyip hak ve özgürlüklerden bahsedeceğine de değiniyor.

Tunus başkenti merkezinde Afrikalı göçmenler (AFP)
Tunus başkenti merkezinde Afrikalı göçmenler (AFP)

Tunuslu bir grup insan hakları örgütü, AB’nin bilhassa İtalya'nın, müzakereleri zorlaştıracak olan göçmenlik dosyasını ele alma niyetini sorguluyor. Açıklamada bulunan Tunus Ekonomik ve Sosyal Haklar Forumu (FTDES) Sözcüsü Ramazan bin Ömer, Avrupalı ​​yetkililerin sık sık Tunus'a yaptığı ziyaretlerin ve açıklamaların, Tunus'a şantaj yapmak, ülkedeki iç siyasi, ekonomik ve sosyal kırılganlıktan yararlanmak amacıyla benimsenen eski ve yenilenmiş bir yolun parçası olduğuna dikkat çekti. Zirâ sınır ihracat politikalarında iş birliğini artırmak ve Tunus’u bağımlılık politikalarının bir rehinesi haline getirmek istediklerine değindi.

“Avrupa’nın yıllardır Tunus'u iş birliğine ihtiyaç duyan bir ülke olarak değil de göçü kontrol altına almak için daha fazla donanıma ihtiyaç duyan gelişmiş bir sınır noktası olarak gördüğüne” dikkati çeken Ömer, Avrupa ülkelerinin insanların ölecek olsalar dahi Avrupa’ya gitmemelerini savunduklarını söyledi.