Başkent Trablus’taki Ulusal Hastalık Kontrol Merkezi, Derne’de selin su şebekelerini tahrip etmesi sonucu oluşan su kirliliği nedeniyle çocuklar arasında 55 zehirlenme vakası kaydedildiğini duyurdu.
Merkezin başkanı Haydar es-Sayeh, dün Libya Al Ahrar TV’ye dün (Cuma) yaptığı açıklamada, “Şehrin sağlık sistemi harap durumda ve oluşması beklenen zehirlenme vakaları sağlık durumunu daha da kötüleştirecek” dedi. Sayeh, binaların hasar gördüğü bölgelerdeki tüm sakinlerin tamamen tahliye edilmesi çağrısında bulundu.
Derne’de su zehirlenmesi uyarıları ve korkuları ile çürüyen cesetlerden kaynaklanan yüksek düzeyde çevre kirliliği yaşanıyor. İnsani İşlerden Sorumlu Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Martin Griffiths, dün modern tarihin en kötü doğal felaketi ve Libya’da binlerce insanın hayatına mal olan sel felaketinin iklim ve imkanların çarpışmasından kaynaklandığını söyledi.
Griffiths, Cenevre’deki BM brifinginde “Libya’da Derne’ye erişim hâlâ oldukça zor. Bu, iklim ile imkanların çarpıştığı bir trajedi” dedi. Martin Griffiths, Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi’nin (OCHA), geçen hafta depremin vurduğu Fas’tan nakledilen 15 kişiden oluşan bir afet koordinasyon ekibi gönderdiğini vurguladı.
Buna rağmen Ulusal Birlik Hükümeti, binlerce kişinin ölümüne ve kayıplara yol açan kasırga felaketinden 3 gün sonra, perşembe akşamı geç saatlerde Derne’nin birçok bölgesinde elektrik ve iletişim hizmetlerinin yeniden sağlandığını duyurdu.
Trablus’taki Ambulans ve Acil Servis Medya Ofisi, ajans müdürü Salim el-Fercani’den aktardığına göre vatandaşların Derne’den tahliye edilmesi için operasyonlar başladı ve sivillerin içeri girmesi engelleniyor. Fercani, Derne’deki operasyonun kurtarma ekipleri, gönüllüler ve ordu güçleriyle sınırlı olarak yürütüleceğini belirtti.
Öte yandan Ulusal Birlik Hükümeti’ne bağlı Adalet Bakanlığı, Derne şehrindeki sel ve su baskınları nedeniyle kaybolan vatandaşların kimliğinin tespit edilebilmesi için Adli Tıp Kurumu Adli Araştırma ve Uzmanlık Merkezi ekibine DNA örneği verilmesi konusunda çağrıda bulundu. Vatandaşların DNA örneği vermek için Harişa Hastanesi ile el-Fatayeh ve el-Zehr el-Hamar mezarlıklarına gitmeleri istendi.
Libya’daki Uluslararası Kızılhaç Komitesi, dün yaptığı açıklamada, doğal afet kurbanlarının cesetlerinin kendi başlarına sağlık riski oluşturmadığını söyledi. Ancak kirlenmeyi önlemek için gerekli önlemlerin alınması ve cesetlerin içme suyu kaynaklarının yakınında bırakılmaması çağrısında bulunuldu.
Komite, “Kimliği belirsiz cesetlerin işaretsiz, izi sürülemeyen toplu mezarlara alelacele gömülmesi, akrabalarının ölümleri adli tıp uzmanları tarafından doğrulanması gereken aileler için uzun vadeli acı çekme riskini artırıyor” dedi.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve yardım kuruluşları, dün BM raporunun felaketten bu yana binden fazla kişinin toplu olarak gömüldüğünü belirtmesinin ardından, Libya’daki yetkililere sel mağdurlarını toplu mezarlara gömmeyi bırakmaları çağrısında bulundu. WHO Sağlık Acil Durumları Programı biyogüvenlik ve biyogüvenlik tıbbi görevlisi Kazunobu Kojima, Uluslararası Kızılhaç Komitesi ve Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu ile yaptıkları ortak açıklamada, “Trajediden etkilenen bölgelerdeki yetkilileri, toplu cenaze törenleri veya cesetlerin toplu olarak yakılması konusunda acele etmemeye çağırıyoruz” dedi.
Açıklamada, defin işlemlerinin yönetiminin belirli, iyi belgelenmiş bireysel mezarlıklarda gerçekleştirilmesi yönünde çağrı yapılırken, aceleci definlerin sosyal ve hukuki sorunların yanı sıra, kurbanların aileleri için uzun vadeli psikolojik sorunlara da yol açabileceği belirtildi. Doğal afet kurbanlarının cesetlerinin neredeyse hiçbir zaman herhangi bir sağlık tehdidi oluşturmadığı belirtilen açıklamada, “Atık sızıntısı ihtimali nedeniyle tatlı su kaynaklarının yanında veya yakınında ceset bulunması, bir istisnadır” ifadelerine yer verildi. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre perşembe günü yayınlanan BM raporunda, 11 Eylül’de meydana gelen sel felaketinin ardından Derne’de binden fazla, el-Beyda’da ise 100’den fazla cenazenin toplu mezarlara gömüldüğü belirtildi.
Uluslararası Kızılhaç Komitesi Afrika Bölgesi Adli Tıp Direktörü Bilal Sabluh, Cenevre’de düzenlediği basın toplantısında “Cesetler sokaklara dağılmış, dalgalarla kıyıya vuruyor ya da çökmüş binaların ve molozların altında. Meslektaşlarımdan biri sadece iki saat içinde Derne yakınlarındaki sahilde 200’den fazla ceset saydı” dedi. Sabluh ayrıca Libya’nın bazı bölgelerine yayılan patlamamış mühimmatın, kurbanların cesetlerinin çıkarılmasıyla ilgilenen kişiler için tehlike oluşturduğu konusunda da uyarıda bulundu.
Havaalanı yolunda yanan lastikler (Sosyal medyada yaygın)
Beyrut Havalimanı'ndan havalanan bir uçak (7 Ekim 2024) (Reuters)