İran’ın Ukrayna savaşı için Rusya’ya mühimmat sattığını gösteren kanıt var mı?

Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)
Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)
TT

İran’ın Ukrayna savaşı için Rusya’ya mühimmat sattığını gösteren kanıt var mı?

Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)
Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)

Batı kamuoyunda İran’ın Rusya’ya Ukrayna işgaline destek amacıyla silah sattığı iddia edildi.

Bir güvenlik kaynağı, bir silah sözleşmesi göstererek, İran’ın Ukrayna’daki savaş için Rusya’ya cephane sattığına dair ilk somut kanıtı sunduğunu iddia etti.

Şarku’l Avsat’ın Sky News’ten aktardığı habere göre, 14 Eylül 2022 tarihli olan 16 sayfalık belge, değeri 1 milyon doları biraz aşan, çeşitli boyutlardaki topçu ve tank mermileri ve roket örneklerini içeriyor.

İran’ın diğer ülkelerle yaptığı sözleşmelerde olduğu gibi İngilizce yazılan mühimmat teslimine ilişkin sözleşmenin, İran Silahlı Kuvvetleri Savunma ve Lojistik Bakanlığı ile Rusya’nın devlet askeri ihracat ve ithalat şirketi JSC Rosoboronexport arasında imzalandığı iddia ediliyor.

Güvenlik kaynağı, “Bizim değerlendirmemize göre, bunlar Rusya’ya gönderilen diğer sevkiyatlardan önceki silah numuneleriydi” dedi.

Sky News haberinde bu sözleşmeyi bağımsız olarak teyit edemedi. Ancak güvenlik kaynağı, “Yüzde 100 gerçek olduğuna inanıyoruz” ifadelerini kullandı.

Sözleşmenin gerçekliğini doğrulamak mümkün olmasa da Sky News, dosyayı bir dizi uzmana da başvurdu. Uzmanlar, belge içeriğinin ‘makul’ olduğunu ve 14 Eylül 2022 tarihinde gerçekleştiği iddia edilen bu tür bir işlemle ilgili ayrı bir raporla eşleştiğini söylediler.

FOTO: Rus askerleri önlerinde savaşta kullanılan silahlarla (EPA-Arşiv)
Rus askerleri önlerinde savaşta kullanılan silahlarla (EPA-Arşiv)

Ukrayna’daki savaşı yakından izleyen ve aynı zamanda İran konusunda uzman olan Royal United Services Institute’ta kıdemli araştırma görevlisi olan Jack Watling, Moskova ve Tahran’ın birlikte silah ve mühimmat sözleşmeleri imzalamasının ‘makul ve mantıklı’ olacağını vurguladı.

Sky News, söz konusu belgeleri Mayıs ayında İngiltere’yi ziyaret eden Ukrayna Başbakanı Denis Şmihal ve İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly’ye gösterdi.

Kiev ve Londra, sözleşmenin geçerliliğini araştırmayı planladıklarını ve güvenilir olduğu kanıtlanırsa harekete geçeceklerini bildirdi.

Ukrayna’nın Londra Büyükelçisi Vadym Prystaiko, kısa bir süre önce Sky News’e yaptığı açıklamada, “Düzgün bir şekilde kontrol ettikten sonra, buna göre hareket edebileceğiz” dedi.

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly ise, “Bize bilgi sunulduğunda, onu değerlendirmeye ve doğrulamaya bakacağız. Tabii ki, buna göre kararlar alacağız” ifadelerini kullandı.

İngiltere’nin, İran rejiminin, Rusya’ya Ukrayna şehirlerini vurması için saldırı uçağı sağlamasının ardından Tahran’a yaptırım uyguladığını söyleyen Cleverly şu ifadelerle devam etti;

“İran’ın, Ukrayna’yı işgal girişiminde Rusya’ya askeri destek sağladığına dair kanıtımız olduğunda harekete geçtik ve elbette her zaman aynısını yapacağız.”

Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı her iki taraftaki cephane stoklarını tüketiyor.

Batılı müttefikler, Kiev’i silahlandırmaya devam ederken, Moskova savunma sanayisini savaşa hazır hale getirdi.

Ancak Rus ekonomisinin yaptırımlardan etkilenmesiyle, Kremlin de dostlarından yardım istedi.

Sky News daha önce, İran’ın Ocak ayında Hazar Denizi’nde kargo gemileri aracılığıyla Rusya’ya büyük miktarlarda drone, mermi ve mühimmat sağladığı yönündeki iddiaları bildirmişti.



Halkbank davası ABD Yüksek Mahkemesi'ne taşındı

Washington DC'deki ABD Yüksek Mahkemesi binası (Reuters)
Washington DC'deki ABD Yüksek Mahkemesi binası (Reuters)
TT

Halkbank davası ABD Yüksek Mahkemesi'ne taşındı

Washington DC'deki ABD Yüksek Mahkemesi binası (Reuters)
Washington DC'deki ABD Yüksek Mahkemesi binası (Reuters)

Halkbank avukatlarından biri dün yaptığı açıklamada, bankanın ABD Yüksek Mahkemesi'nden, İran'ın ABD yaptırımlarını delmesine yardım ettiği iddiasıyla yargılanabileceğine dair bir alt mahkemenin kararını yeniden gözden geçirmesini istediğini söyledi.

Yüksek Mahkeme, Halkbank'a, Manhattan'daki ABD İkinci Daire Temyiz Mahkemesi'nin bankanın yargılanmasına izin veren 22 Ekim 2024 tarihli kararına itiraz etmek üzere dilekçe sunması için pazartesi gününe kadar süre vermişti.

Halkbank'ın avukatı Robert Cary, Temyiz Mahkemesi'ne gönderdiği mektupta dilekçenin banka tarafından verildiğini belirtti. Ancak dilekçeye Temyiz Mahkemesi'nin internet sitesinden ulaşılamadı. Cary, bununla ilgili yorum talebine henüz yanıt vermedi. İran, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki paravan şirketler ve para aktarma kuruluşlarını kullanarak İran yaptırımlarını ihlal ettiği iddia edilen Halkbank'ın aleyhindeki iddianame 2019 yılında kamuya açıklanmıştı.

2019'da açılan dava Washington ile Ankara arasındaki ilişkileri germiş, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan davayı ‘yasadışı ve çirkin’ olarak nitelendirmişti. İki ülke arasındaki ilişkiler son on yılda Suriye, Ankara ile Moskova arasındaki ilişkiler ve diğer bazı konulardaki anlaşmazlıklar nedeniyle bozuldu.

Ancak pazartesi günü hem Cumhurbaşkanı Erdoğan hem de ABD Başkanı Donald Trump, ‘çok verimli bir telefon görüşmesi yaptıklarını ve birbirlerini ülkelerini ziyaret etmeye davet ettiklerini’ söyledikleri açıklamalarda bulundular.