Yahudilere karşı 8, Filistinlilere karşı 1132 idari tutukluluk kararı

Savunma Bakanı ile Ulusal Güvenlik Bakanı arasında tutukluluk kararlarıyla ilgili gerginlik yaşandı.

Avrupa Birliği Filistin Temsilcisi Sven Kühn Von Burgsdorff, Turmus Ayya’da yerleşimciler tarafından yakılan evde incelemelerde bulundu. (Reuters)
Avrupa Birliği Filistin Temsilcisi Sven Kühn Von Burgsdorff, Turmus Ayya’da yerleşimciler tarafından yakılan evde incelemelerde bulundu. (Reuters)
TT

Yahudilere karşı 8, Filistinlilere karşı 1132 idari tutukluluk kararı

Avrupa Birliği Filistin Temsilcisi Sven Kühn Von Burgsdorff, Turmus Ayya’da yerleşimciler tarafından yakılan evde incelemelerde bulundu. (Reuters)
Avrupa Birliği Filistin Temsilcisi Sven Kühn Von Burgsdorff, Turmus Ayya’da yerleşimciler tarafından yakılan evde incelemelerde bulundu. (Reuters)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, Umm Safa (Ramallah yakınlarında) ve Eş-Şarkiyye (Nablus yakınlarında) köylerine saldıran yüzlerce radikal Yahudi yerleşimciden sekizi hakkında idari tutukluluk kararı verdi. Ancak aynı zamanda, ordu komutanları Filistinlilerden bin 132 kişi hakkında idari tutukluluk kararı aldı.

İdari tutukluluk, İsrail’de İngiliz Mandası’nın Acil Savaş Yönetmeliği’ne dayalı olarak çıkarılan bir ihtiyati tedbir kararı. Bu karar uyarınca, herhangi bir delil olmaksızın güvenlik suçu işleme şüphesi bulunan kişiler yargılanmadan kısa bir süreliğine tutuklanıyor.

İsrail’in kuruluşunun ilk yıllarında bu kararlara maruz kalan ilk Yahudiler İsrailli sağcı aktivistlerdi. Söz konusu dönemde liderleri demokratik olmadığı gerekçesiyle buna itiraz ediyordu. Ne var ki İsrail makamları bunun üzerine bu tedbiri Yahudilere karşı kullanmayı azaltarak Arap siyasi aktivistlere karşı kullanımını artırdı. Bu, Batı Şeria’nın işgalinden sonra, aleyhlerinde net bir suçlama bulunmayan Filistinli siyasi aktivistlere karşı sıklıkla kullanılan bir silaha dönüştü.

İsrail askeri yetkilileri, bir dizi Yahudi terör örgütünün Filistinlilere ve sol görüşlü Yahudilere karşı operasyonlar yürüttüğünü tespit ettikten sonra, Yahudi aşırılık yanlılarına karşı idari tutukluluk kararları almaya başladı. Bununla birlikte, Yahudi idari tutukluların sayısı hiçbir zaman sekizi geçmedi.

wefrg
Bakan Ben-Gvir, Yafa en-Nasıra’daki bir suç mahallini gezdi. (Bakanlık Ofisi)

İbrani medyası, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Knesset’teki ofisinde pazartesi günü Bakan Gallant ile Ulusal Güvenlik Bakanı ve Yahudi Gücü (Otzma Yehudit) Partisi lideri Itamar Ben-Gvir arasında idari tutukluluk kararları ile ilgili bir gerilim yaşandığını bildirdi. Ben-Gvir, Arap toplumunda şiddet ve suça karşı verilen savaşın bir parçası olarak kendisine Arap vatandaşları için idari tutukluluk kararları çıkarma yetkisinin verilmesini talep etti.  Ancak Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Gallant buna şiddetle karşı çıktı.

Walla internet sitesinde yer alan habere göre, Ben-Gvir'in teklif edip geçirmek istediği bir yasa tasarısı hakkında uzun bir tartışma yaşandı. Ancak Başsavcı Yardımcısı Sharon Afek, Ben-Gvir’in süresiz idari tutukluluk kararları verme ihtimaliyle ilgili bir sorun olduğunu söyledi.

zascder
Turmus Ayya’ya haziran ayında yapılan saldırıda yerleşimcilerin şiddetine maruz kalan annesinin yüzünü gösteren Bilal Hicaz. (AFP)

Gallant tartışma sırasında Ben-Gvir’e yerleşimcilere karşı idari tutukluluk emirleri için kendisine (Gallant) ve Şin Bet’e karşı saldırgan tavrı ile idari tutuklama emirleri çıkarma çabalarının ilgisini sorguladı. Ben-Gvir, “Çok basit, siz mülke zarar verenler için idari tutukluluk talimatı veriyorsunuz. Ben ise katiller için idari tutukluluk kararı istiyorum” şeklinde cevap verdi. Gallant, en uç noktalarda Yahudilere karşı idari tutukluluk talimatları verdiğini söyledi. Son zamanlarda yerleşimciler tarafından Batı Şeria’daki yaklaşık 130 Filistin kasabasında gerçekleştirilen ve evlerin, arabaların, mülklerin ve ağaçların yakılması dahil olmak üzere onlarca sabotaj saldırısına yüzlerce Yahudi katılmasına rağmen, yalnızca sekiz kişi hakkında bu yönde talimat verdiğini belirtti.

aswefr

Söz konusu tartışma, Gallant’ın altı ay, dört ay ve üç ay olmak üzere üç yerleşimci hakkındaki tutukluluk kararlarına imza atmasının ve böylece ‘yerleşimciler arasındaki idari tutuklu sayısının rekor bir sayıya ulaşarak sekize çıkmasının’ ardından yaşandı. Gallant, Ben-Gvir’e cevaben “Partinizin üyeleri bana ve Şin Bet’e şiddetle saldırıyor” dedi. Buna karşılık Ben-Gvir “Bu doğru; çünkü verdiğiniz talimatlar (idari tutukluluk talimatları) mala zarar verilmesine karşı. Ben de katiller için idari tutukluluk kararları çıkarılması gerektiğinin arkasındayım” cevabını verdi.

Ben-Gvir sözlerinin devamında şunları söyledi:

Umarım Araplara karşı sahip olduğunuz bilgiler Yahudilere karşı sahip olduklarınızdan daha iyidir. Duvarlara yazı yazan veya arabaları ateşe veren bir Yahudi’ye ben de karşıyım. Ancak bu katillerden farklı bir dünya. Her gün bir cinayet suçu ile karşılaşıyoruz. Elime buna karşı araçlar vermeden meseleyle (Arap toplumundaki suç) ilgilenmemi söyleyemezsiniz.



Brezilya polisi, eski Devlet Başkanı Bolsonaro'nun gerekçesiz yere 5 milyon dolar aldığını iddia ediyor

Brezilya Eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, 16 Ağustos 2025'te Brezilya'nın Brasilia kentindeki bir hastaneden ayrılıyor (EPA)
Brezilya Eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, 16 Ağustos 2025'te Brezilya'nın Brasilia kentindeki bir hastaneden ayrılıyor (EPA)
TT

Brezilya polisi, eski Devlet Başkanı Bolsonaro'nun gerekçesiz yere 5 milyon dolar aldığını iddia ediyor

Brezilya Eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, 16 Ağustos 2025'te Brezilya'nın Brasilia kentindeki bir hastaneden ayrılıyor (EPA)
Brezilya Eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, 16 Ağustos 2025'te Brezilya'nın Brasilia kentindeki bir hastaneden ayrılıyor (EPA)

Brezilya federal polisi, eski Başkan Jair Bolsonaro'yu Mart 2023 ile Şubat 2024 arasında açık bir gerekçe olmaksızın büyük miktarda para almakla suçluyor. Bu suçlama, eski liderin karşı karşıya olduğu yasal sorunlara yenilerini ekleyebilir.

Soruşturmacılar, Brezilya Mali Denetim Kurumu'nun Bolsonaro ile ilgili bir kara para aklama davası olduğundan şüphelendiğini belirtiyor. Bolsonaro, eylül ayı başında, darbe komplosu suçlamasıyla yargılanacak. Eski cumhurbaşkanı, savcının adaleti engelleme suçlamasıyla dava açması halinde bir başka yargılama daha ile karşı karşıya kalabilir.

Bolsonaro, son suçlamaya henüz yorum yapmadı, ancak geçmişte, Cumhurbaşkanı Luiz Inácio Lula da Silva hükümeti tarafından siyasi baskı gördüğünü iddia etmişti.

Yeni belgeler, adaletin engellenmesine ilişkin 170 sayfalık uzun soruşturmaya eklenecek. Belgelerde, Bolsonaro'nun çoğu açık bir gerekçe olmaksızın 30 milyon Brezilya reali (5 milyon dolar) aldığı ve aynı dönemde yaklaşık aynı miktarda borçlandığı iddia ediliyor. Bolsonaro, 1 Ocak 2019 ila 31 Aralık 2022 tarihleri ​​arasında cumhurbaşkanlığı görevini yürüttü.

Associated Press (AP), ülkenin Yüksek Mahkemesi'ne gönderilen belgeleri elde etti.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre bilgilerin çoğu, mali denetim kuruluşu olan devlete ait Banco do Brasil'den geliyor.

Yaklaşık 20 milyon real (3,48 milyon dolar) tutarındaki meblağın, “BIX” adı verilen 1,2 milyondan fazla doğrudan işlemden geldiği ve Bolsonaro'nun bu dönemde yatırımlara benzer bir meblağı harcadığı iddia ediliyor. Belgeler ayrıca eski cumhurbaşkanının banka havaleleri, mevduat makbuzları, çekler ve döviz işlemleri için para harcadığını da ortaya koydu.

Brezilya polisi, yeni belgelerde Bolsonaro ve oğlu Eduardo'nun, "yurt dışında yaşayan milletvekilinin (Eduardo Bolsonaro) yasadışı faaliyetlerini finanse etmek ve desteklemek amacıyla, mali kaynakların kaynağını ve varış noktasını gizlemek için çeşitli manevralar" yaptığını belirtiyor.