İran’da Mahsa Amini’yi anma etkinliklerinde 600’den fazla kadın gözaltına alındı

İranlı bir kadın, Tahran’daki Karçak Hapishanesi’nin kadınlar bölümü girişinden geçiyor  (Mizan)
İranlı bir kadın, Tahran’daki Karçak Hapishanesi’nin kadınlar bölümü girişinden geçiyor (Mizan)
TT

İran’da Mahsa Amini’yi anma etkinliklerinde 600’den fazla kadın gözaltına alındı

İranlı bir kadın, Tahran’daki Karçak Hapishanesi’nin kadınlar bölümü girişinden geçiyor  (Mizan)
İranlı bir kadın, Tahran’daki Karçak Hapishanesi’nin kadınlar bölümü girişinden geçiyor (Mizan)

İran’daki protestolarda gözaltına alınanların koşullarını izlemekle görevli bir komite, geçen hafta Mahsa Amini’nin ölümünün birinci yıldönümünde Tahran ve diğer şehirlerde en az 600 kadının gözaltına alındığını bildirdi.

Komite tarafından yapılan açıklamada, gözaltına alınanların çoğunun kefaletle serbest bırakıldığı, çok sayıda kişinin de aynı umutla savcılığa sevk edildiği bilgisi verildi.

Şarku’l Avsat’ın İran medyasından aktardığı habere göre, soruşturma sürecinin tamamlanmasını ve akıbetlerinin belirlenmesini bekleyen 130 kadın Karçak Hapishanesi’ne nakledildi.

Komite, güvenlik güçlerinin protestocuların sokağa çıkmasını engellemek için uyguladığı sıkı güvenlik önlemleri sırasında gözaltına alınan 118 kadının kimliğinin tespit edildiğini kaydetti.

İranlı genç Kürt kadın Mahsa Amini, başörtüsünü kurallara uygun takmadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alınmıştı. 22 yaşındaki kadın, üç gün sonra hayatını kaybetti.

Ölümüne duyulan öfke, özellikle kadınların önderlik ettiği, haftalarca süren ve kadınların rejime açıkça meydan okuyarak başörtülerini çıkarması gibi tabuların yıkıldığı öfkeli protestolara yol açtı.

Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü’ne (IHR) göre, 68’i çocuk ve 49’u kadın olmak üzere 551 protestocu, güvenlik güçleri tarafından öldürüldü. 22 binden fazla kişi ise gözaltına alındı. IHR bu durumun, birkaç ay sonra protestoların ivmesini azalttığını kaydetti.

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, protestoları Batılı ülkelere bağladı.

Mahsa Amini’nin ölüm yıldönümünde yüzlerce kadının gözaltına alındığını belirten açıklamayla ilgili İran hükümeti veya yargısından herhangi bir açıklama gelmedi.

BBC Farsça’nın haberine göre, zorunlu başörtüsünü protesto eden mühendis Zeynep Kazemi gözaltına alındı.

Kazemi, İran Mühendisler Birliği’nin Genel Kurulunu seçmek için düzenlediği konferansta başörtüsünü çıkardığı için bu ayın başında 74 kırbaç cezasına çarptırılmıştı.

Kazemi, Mahsa Amini’nin ölüm yıldönümü dolayısıyla yeni bir video çekerek, haksızlığa karşı adalet talebini dile getirmekten hiçbir zaman pişmanlık duymadığını ve sessiz kalmayacağını söyledi.

Polis ve güvenlik güçleri, protestolarda hayatını kaybedenlerin ailelerinin gösteri düzenlemesini engellemek için sıkı önlemler aldı.

Tahran’ın batısındaki Kazvin şehrinde güvenlik güçleri, hayatını kaybedenleri anmaya çalışan insanları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı.

Geçtiğimiz yıl güvenlik güçleri tarafından öldürülen Cevad Haydari’nin kız kardeşi Fatima Haydari, herhangi bir anma töreni yapılmasını önlemek için emniyetin evlerini güvenlik kordonuna aldığını ve göz yaşartıcı gaz kullandığını söyledi.

İran Parlamentosu salı günü yaptığı oylamada, başörtüsü yasağına uymayan kadınlara daha sert cezalar öngören yasa tasarısını onayladı.

İran medyasına göre, başörtüsü yasağını ihlal edenlere karşı para cezası, bankacılık hizmetlerinin engellenmesi ve adli işlem öngören yasanın deneme amaçlı 3 yıl süreyle uygulanmasına karar verildi.



Rubio, ABD'nin Batı Şeria ve Gazze Şeridi güvenlik koordinatörlüğü rolünü ortadan kaldırmaya çalışıyor

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 25 Nisan 2025 tarihinde Washington'daki Dışişleri Bakanlığı'nda yaptığı konuşma sırasında (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 25 Nisan 2025 tarihinde Washington'daki Dışişleri Bakanlığı'nda yaptığı konuşma sırasında (AFP)
TT

Rubio, ABD'nin Batı Şeria ve Gazze Şeridi güvenlik koordinatörlüğü rolünü ortadan kaldırmaya çalışıyor

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 25 Nisan 2025 tarihinde Washington'daki Dışişleri Bakanlığı'nda yaptığı konuşma sırasında (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 25 Nisan 2025 tarihinde Washington'daki Dışişleri Bakanlığı'nda yaptığı konuşma sırasında (AFP)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, daha geniş kapsamlı bir personel yeniden yapılandırması kapsamında ABD'nin Batı Şeria ve Gazze Şeridi güvenlik koordinatörlüğü birimini ortadan kaldırmayı düşünüyor.

ABD'nin Batı Şeria ve Gazze Şeridi güvenlik koordinatörlüğü görevi üç yıldızlı bir general tarafından yürütülüyor ve güvenlik krizlerini önlemek ve kontrol altına almak için İsrail ve Filistin Yönetimi'ndeki siyasi ve askeri yetkililer arasında irtibat kurmayı içeriyor. İşgal altındaki Batı Şeria'da güvenlik durumu kötüleşmeye devam ettikçe bu rol özellikle önemli hale geldi.

Axios'a konuşan kaynaklar, Gazze Şeridi'ndeki savaşın devam ettiği bir dönemde söz konusu birimin kaldırılmasının Batı Şeria'da daha fazla istikrarsızlığa yol açabileceği endişesini dile getirdi.

İki kaynağa göre, 2021 yılında göreve başlayan Korgeneral Michael Fenzel, Kongre üyelerini ve ABD hükümeti içindeki ve dışındaki diğer paydaşları, görevinin kaldırılmasına yönelik bir plandan haberdar olduğu konusunda bilgilendirdi. Söz konusu pozisyon, geçen hafta Dışişleri Bakanlığı içinde dağıtılan ayrıntılı organizasyon şemasında ya da Rubio tarafından kamuoyuna açıklanan daha az kapsamlı versiyonda yer almıyordu. Rubio'nun planı onlarca büro ve pozisyonun ortadan kaldırılmasını içeriyor.

Şarku’l Avsat’ın Axios'tan aktardığına göre ABD'li bir yetkili, ABD güvenlik koordinatörlüğü pozisyonu konusunda henüz nihai bir karar verilmediğini söyledi. Dışişleri Bakanlığı ise konu hakkında yorum yapmayı reddetti.

Güvenlik Koordinatörü, Dışişleri Bakanı ve Genelkurmay Başkanı'na bağlı olarak çalışır.

ABD ordusundaki en hassas general pozisyonlarından biri olan diplomatik bir pozisyondur ve yüksek rütbesi, ABD, İsrail ve Filistin Yönetimi'ndeki en yüksek askeri ve siyasi seviyelere doğrudan erişim sağlar.

Güvenlik Koordinatörü'nün ekibinde sekiz farklı Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) ülkesinden askeri uzmanlar da yer alır.

Güvenlik Koordinatörü aynı zamanda şu anda Batı Şeria'daki duruma odaklanan en üst düzey ABD yetkilisi olup, Washington'daki üst düzey liderlere konuyla ilgili brifing veriyor.

Eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde Savunma Bakanlığı (Pentagon), koordinatörü üç yıldızlı bir generalden albaya indirmeyi düşünmüş, ancak Demokrat ve Cumhuriyetçi senatörlerin güçlü muhalefeti üzerine bu planlar iptal edilmişti.