UCM'ye sunulacak dosyada Rusya "gıdayı silah olarak kullanmakla" suçlanıyor

Bu dosyayla Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında iddianame hazırlanması hedefleniyor

Rusya'nın Ukrayna'yı istilası sırasında bir biçerdöver, Krıvıy Rih'in yakınındaki bir tarlada ayçekirdeği topluyor (AFP)
Rusya'nın Ukrayna'yı istilası sırasında bir biçerdöver, Krıvıy Rih'in yakınındaki bir tarlada ayçekirdeği topluyor (AFP)
TT

UCM'ye sunulacak dosyada Rusya "gıdayı silah olarak kullanmakla" suçlanıyor

Rusya'nın Ukrayna'yı istilası sırasında bir biçerdöver, Krıvıy Rih'in yakınındaki bir tarlada ayçekirdeği topluyor (AFP)
Rusya'nın Ukrayna'yı istilası sırasında bir biçerdöver, Krıvıy Rih'in yakınındaki bir tarlada ayçekirdeği topluyor (AFP)

Bir savaş suçları dosyasında Rusya'nın Ukrayna'da gıdayı silahlaştırarak kasten açlığa yol açtığı iddia edilecek.

Ukrayna Başavcısı'yla birlikte çalışan önde gelen insan hakları avukatları, Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) sunulmak üzere bir rapor hazırlıyor.

18 aydır süren savaş boyunca açlığın "silah" olarak kullanıldığına dair örneklerin belgeleneceği dosyadaki kanıtlarla, Vladimir Putin hakkında iddianame hazırlanabileceğ bir kovuşturma başlatmaya UCM'nin teşvik edilmesi amaçlanıyor.

Olaylar arasında 16 Mart 2022'de 20 sivilin Çernihiv'de öldürülmesi de yer alıyor. Bu olayda Ukraynalılar bir süpermarketin önünde yiyecek kuyruğunda beklerken parça tesirli Rus bombaları patlatılmıştı. Benzer şekilde avukatlar, Mariupol Kuşatması sırasında şehre gıda sevkiyatının kesilmesine de odaklanıyor.

İnsani yardım koridorlarının da askıya alınması, yardımların hayatta kalan ve açlık çeken kişilere dağıtılmasını giderek zorlaştırmıştı.

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi gıda güvencesizliği ve açlığın savaş taktiği olarak kullanılmasını kınayan kararı Mayıs 2018'de oybirliğiyle kabul etmişti. Kararda, savaşan tüm taraflardan gıda stoklarına, çiftliklere, pazarlara ve diğer gıda dağıtım mekanizmalarına dokunmamaları istenmiş ve "savaş yöntemi olarak sivillerin aç bırakılmasının savaş suçu teşkil edebileceği" belirtilmişti.

Hukuk firması Global Rights Compliance'ın kıdemli avukatlarından Yousuf Khan, The Guardian'a "gıdanın silah haline getirilmesinin üç aşamada gerçekleştiğini" ve bunun, Ukrayna kentleri genelinde tedariğin kesildiği Şubat 2022'deki ilk istilayla başladığını söyledi.

Khan, "kışın ortasında enerji altyapısı gibi sivillerin ihtiyaç duyduğu nesneler yok ediliyorsa, bu eylemlerde öngörülebilirlik vardır" diyerek bu tür saldırıların "sonuç değil kasıt suçlarını" simgelediğini belirtti.

Ukrayna'nın gıda ihracatını da kısıtlayan Rusya, temmuz sonuyla ağustos başı arasında 270 bin ton gıdayı daha imha etmişti.

Eylül 2022'de BM Gıda Direktörü, Ukrayna'daki savaşın gıda arzı üstündeki etkisi nedeniyle dünyanın "emsalsiz büyüklükte küresel bir acil durumla" karşı karşıya kaldığı uyarısında bulunmuş, 345 milyona yakın kişinin açlıktan ölmeye itildiğini ve 70 milyon kişinin de buna yaklaştığını belirtmişti.

BM Dünya Gıda Programı İcra Direktörü David Beasley, o dönem BM Güvenlik Konseyi'ne şöyle demişti:

Daha önce açlık dalgası olan şey artık açlık tsunamisine dönüştü.

Independent Türkçe



Arakçi: Nükleer silah peşinde değiliz ve İsrail'in nükleer silah cephaneliğine sahip olmasına izin verilmemeli

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AFP)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AFP)
TT

Arakçi: Nükleer silah peşinde değiliz ve İsrail'in nükleer silah cephaneliğine sahip olmasına izin verilmemeli

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AFP)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AFP)

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi bugün yaptığı açıklamada ABD’nin İran'la müzakerelerdeki amacının İran'ı ‘nükleer haklarından’ mahrum bırakmak olması halinde Tahran'ın bu haklarından asla vazgeçmeyeceğini söyledi.

Katar’ın başkenti Doha’da düzenlenen Arap-İran Diyalog Forumu'nda konuşan Arakçi, ülkesinin nükleer silah sahibi olmayı bir tabu olarak gördüğünü, ancak uranyumu barışçıl yollarla zenginleştirme hakkı konusunda ısrarcı olduğunu belirtti. Aynı zamanda İsrail'in nükleer silah cephaneliğine sahip olmasına izin verilmemesi gerektiğini vurgulayan İranlı Bakan, ülkesinin diyalog ilkesine inandığını ve bölge ülkeleri arasında diyalog çağrısında bulunduğunu vurguladı. İran'ın bölgesel diyalogda daha üst bir aşamaya geçtiğini belirten Arakçi, “bölge ülkeleriyle ilk konferansı gerçekleştirmeyi başardık” dedi.

İran’ın resmi haber ajanslarının aktardığına göre İran ve ABD arasında Umman’da yapılması planlanan yeni müzakere turunun başlamasına bir gün kala yaptığı açıklamada Arakçi, İran'ın ABD ile görüşmelerini ‘iyi niyetle’ sürdürdüğünü söyledi.

İran Dışişleri Bakanı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ancak müzakerelerin amacının İran'ı nükleer haklarından mahrum bırakmaksa, İran'ın hiçbir hakkından vazgeçmeyeceğini açıkça vurguluyorum.”

İran defalarca kez uranyum zenginleştirme hakkının müzakere edilemez olduğunu ileri sürerek bazı ABD’li yetkililer tarafından dile getirilen ‘sıfır uranyum zenginleştirme’ talebini reddetti.

Fakat ABD Başkanı Donald Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff cuma günü verdiği bir röportajda, ABD ile yapılacak herhangi bir anlaşma kapsamında İran'ın uranyum zenginleştirme tesislerinin lağvedilebileceğini belirtti.

rfgthyju
Arakçi ve Witkoff (AP)

Trump, İran'ın nükleer programına ilişkin uzun süredir devam eden anlaşmazlığı çözecek yeni bir anlaşmaya varılmaması halinde İran'ı bombalamakla tehdit etti. Göreve geldiği ilk dönemde Trump, ülkesinin Tahran ile dünya güçleri arasında 2015 yılında imzalanan ve İran'ın nükleer faaliyetlerini dizginlemeyi amaçlayan nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekildiğini açıklamıştı.

Batılı ülkeler, ABD'nin 2015 tarihli nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından Tahran'ın hız verdiği nükleer programının nükleer silah üretmeye yönelik olduğunu söylerken, İran bu çalışmaların sadece sivil amaçlı olduğunda ısrar ediyor.

Arakçi, sözlerini şöyle noktaladı:

“İran, ABD ile yaptığı dolaylı müzakerelerde nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanılması hakkını vurguluyor ve nükleer silah edinmenin peşinde olmadığını açıkça ifade ediyor. İran müzakereleri iyi niyetle sürdürüyor. Eğer bu görüşmelerin amacı nükleerleşmemeyi sağlamaksa bir anlaşmaya varılabilir. Eğer amaç İran'ın nükleer haklarını kısıtlamaksa, İran bu haklarından asla vazgeçmeyecektir.”