Rusya atıldığı BM İnsan Hakları Konseyi'ne dönmek istiyor

Kremlin'in bazı ülkelere oy karşılığında silah satmayı teklif ettiği öne sürüldü

2011'de BMİHK'den çıkarılan Libya, Rusya'nın üyeliğinin sonlandırılması için lehte oy kullanmıştı (Reuters)
2011'de BMİHK'den çıkarılan Libya, Rusya'nın üyeliğinin sonlandırılması için lehte oy kullanmıştı (Reuters)
TT

Rusya atıldığı BM İnsan Hakları Konseyi'ne dönmek istiyor

2011'de BMİHK'den çıkarılan Libya, Rusya'nın üyeliğinin sonlandırılması için lehte oy kullanmıştı (Reuters)
2011'de BMİHK'den çıkarılan Libya, Rusya'nın üyeliğinin sonlandırılması için lehte oy kullanmıştı (Reuters)

Rusya'nın, Ukrayna savaşı nedeniyle geçen yıl çıkarıldığı Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi'ne (BMİHK) yeniden katılmak istediği bildirildi.

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC, Rus diplomatların kaleme aldığı ve BM yetkililerine gönderilen bir belgeyi inceledi.

Belgede, Kremlin yönetiminin "insan hakları sorunlarına uygun çözümler bulmak amacıyla konseyde işbirliğinin teşvik edilmesini ve karşılıklı saygıya dayalı yapıcı diyaloğun güçlendirilmesini" istediği belirtildi. 

Rusya'nın tekrar birliğe katılması halinde, üyeliğini "BMİHK'nın bir grup ülkenin siyasi iradesine hizmet eden bir araca dönüştürülmesini önlemek için kullanacağı" da ifade edildi. 

Merkezi İsviçre'nin Cenevre şehrinde yer alan BMİHK'da 47 ülke var. ABD'nin New York şehrindeki BM Genel Kurulu'nda (BMGK) üç yılda bir yapılan seçimlerle ülkelerin üyeliklerinin devamına ya da durdurulmasına karar veriliyor. 

BMGK'ye üye 193 ülkenin katılacağı 10 Ekim'deki oylamada Rusya, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine ayrılan iki koltuktan birini kazanabilmek için Bulgaristan ve Arnavutluk'la mücadele edecek. 

Kimliğini paylaşmayan BM diplomatları, Rusya'nın seçimler öncesinde yoğun kampanya yürüttüğünü, bazı ülkelere oy karşılığı tahıl ve silah vermeyi teklif ettiğini öne sürdü. Rusya'nın BMİHK'ya dönmesinin ihtimal dışı olmadığını savunan diplomatlar, söz konusu ülkelere veya tekliflere dair detay paylaşmadı. 

Ukrayna savaşı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in geçen yıl 24 Şubat'ta verdiği emirle başlamıştı. Aynı yıl nisanda BMGK'da düzenlenen oylamada 93 lehte, 24 aleyhte ve 58 çekimser oyla Rusya'nın BMİHK'dan çıkarılmasına karar verilmişti. Haberde, Moskova'nın söz konusu karardan "ABD ve müttefiklerini sorumlu tuttuğu" yazıldı.

BM Özel Raportörü Mariana Katzarova'nın geçen hafta yayımladığı raporda, insan hakları durumunun ciddi şekilde kötüleştiği Rusya'nın BMİHK'ya tekrar katılmaya hazır olmadığı savunulmuştu. ABD merkezli İnsan Hakları Vakfı, Raoul Wallenberg Enstitüsü İnsan Hakları Merkezi ve BM'nin bu ay yayımladığı ortak raporda da benzer bir sonuca varıldığı bildirilmişti.  

BBC, Rusya'nın BM misyonundan yetkililerin yorum talebine yanıt vermediğini aktardı. 

Independent Türkçe



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times