Pentagon, İran Uzmanlar Girişimi’ne üye olmakla suçlanan çalışanı soruşturuyor

Temsilciler Meclisi’nde dün Dışişleri Komisyonu oturumu düzenlendi. (YouTube)
Temsilciler Meclisi’nde dün Dışişleri Komisyonu oturumu düzenlendi. (YouTube)
TT

Pentagon, İran Uzmanlar Girişimi’ne üye olmakla suçlanan çalışanı soruşturuyor

Temsilciler Meclisi’nde dün Dışişleri Komisyonu oturumu düzenlendi. (YouTube)
Temsilciler Meclisi’nde dün Dışişleri Komisyonu oturumu düzenlendi. (YouTube)

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), İran hükümeti tarafından desteklenen ve yönetilen bir girişimin ortağı olduğuna inanılan üst düzey bir çalışana verilen çok gizli güvenlik izniyle ilgili soruşturma başlattığını duyurdu. Girişim, Tahran’ın ulusal güvenlik konularındaki pozisyonunu güçlendirme ve ABD ve diğer Batı ülkelerindeki kamuoyunu etkileme amacı taşıyor.

Özel Operasyonlar ve Düşük Yoğunluklu Çatışmalardan Sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı Christopher Meyer, geçen perşembe akşamı Temsilciler Meclisi Dışişleri Komitesi önündeki duruşmada “Bakanlık, ekip başkanıma çok gizli bilgilerin sağlanmasında tüm yasa ve politikaların uygun şekilde takip edilip edilmediğini aktif olarak inceliyor” diyerek İran asıllı ABD’li akademisyen Ariane Tabatabai’ye atıfta bulundu.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Tabatabai, on yıl boyunca İran Uzmanlar Girişimi’nin üyesi olmakla suçlanıyor.

Semaphore ve Iran International’ın internet sitelerinde geçen salı günü İran Dışişleri Bakanlığı’ndan gelen belgelenmiş e-posta sızıntılarına dayanarak, bu ağ hakkında makaleler yayınlandı.

Girişimin katılımcıları arasında Ariane Tabatabai’nin yanı sıra çok sayıda ABD’li ve Batılı akademisyen, uzman, yazar ve gazeteci de yer alıyor.

ABD hükümeti, genellikle parçalanmış ve sınıflandırılmış bilgileri gizli olarak sınıflandırır. Ancak bu bilgilerin kaynağı, son derece hassas istihbarat bilgileri, istihbarat kaynakları veya analitik süreçler olarak nitelendiriliyor.

Oturum sırasında Cumhuriyetçi Temsilci Brian Mast, soruşturmanın özellikle ABD yönetimindeki hassas pozisyonlara aday gösterilen çalışanların geçmiş araştırmalarının yapıldığı geleneksel zaman dilimi olan yedi yıldan daha geriye gidip gitmeyeceğini sordu.

Fotoğraf Altı: Tabatabai (sağda) ve Kriz Grubu’nda İran Girişimi Uzmanları arasında yer alan araştırmacı Dina Esfandiari. (YouTube)
Tabatabai (sağda) ve Kriz Grubu’nda İran Girişimi Uzmanları arasında yer alan araştırmacı Dina Esfandiari. (YouTube)

İran hükümet belgelerinden sızdırılan mesajlara göre Tabatabai, İran Uzmanlar Girişimi’ne ilk kez 2014 yılında dahil oldu. Meyer, yaptığı açıklamada “Onların (araştırmacıların) gerektiği gibi bu zaman çizelgesinin ötesine bakma takdirine sahip olduğunu biliyorum” dedi.

Pentagon’un Halkla İlişkiler Ofisi başlangıçta Tabatabai’ye gizli izin vermeden önce izlenen prosedürlere ve güvenlik inceleme sürecine uyduğunu açıkladı. Pentagon açıklamasında ayrıca, “Tabatabai, Savunma Bakanlığı’ndaki görevinin şartı olarak kapsamlı ve doğru bir sınavdan geçti ve biz de ona hizmet etmekten onur duyuyoruz” ifadeleri kullanıldı.

Tabatabai’nin ilk olarak ABD’nin İran Özel Temsilci Robert Malley başkanlığındaki nükleer müzakere ekibinde görev almak üzere 2021 yılında Biden yönetiminde Dışişleri Bakanlığı’na katıldığı, ardından 2022 yılında Pentagon’a geçtiği biliniyor. Geçen Nisan ayında Malley’in güvenlik izni iptal edildi ve kendisi, şu anda Federal Soruşturma Bürosu (FBI) tarafından gizli materyalleri ele almasıyla ilgili soruşturma altında.

Söz konusu belgelerin yayınlanmasıyla birlikte, bu konuyla ilgili genişletilmiş soruşturmaların açılması yönünde çağrılar arttı. Cumhuriyetçi Kongre üyelerinin ABD hükümetine gönderdiği resmi mektuplara göre bunlardan bazıları, Biden yönetimine bir casus sızmış olabileceği konusunda uyarıda bulunacak kadar ileri gitti.

Soruşturma açılması çağrısına katılan son kişiler arasında, İran girişimini ulusal güvenliğe yönelik gerçek bir tehdit olarak gören, Başkan Donald Trump yönetimindeki eski ulusal güvenlik danışmanı John Bolton da yer alıyor. Bolton, X uygulaması (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“İran’ın nüfuz operasyonunun ABD hükümetine ulaştığına dair raporlar, güvenliğimiz için gerçek bir tehdit oluşturuyor. Biden yönetiminin acilen bunu kabul etmesi gerekiyor. Ayrıca Kongre de beklememeli. Derhal kamuya açık duruşmalara başlayın!”

Eleştiri, özellikle üst düzey çalışanlara güvenlik izinlerinin verilmesinde şüpheli ‘gevşeklik’ olarak değerlendirilen hususlara yönelikti. Aynı şekilde medya ve sosyal paylaşım siteleri, Ariane Tabatabai’nin babası Cevad Tabatabai’nin İran rejimiyle ilişkisini gösteren fotoğraflar ve raporlarla dolu.

Ancak İran Uzmanlar Girişimi çerçevesinde adı geçen üyelerin mensup olduğu kuruluşlar, İran Dışişleri Bakanlığı’nın bu girişimi denetlediğini veya yönettiğini kabul etmiyor.



Ateşkes görüşmeleri: Hamas’la bağlantı koptu

İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 59 bin Filistinli öldürüldü, yaklaşık 142 bin kişi de yaralandı (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 59 bin Filistinli öldürüldü, yaklaşık 142 bin kişi de yaralandı (AP)
TT

Ateşkes görüşmeleri: Hamas’la bağlantı koptu

İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 59 bin Filistinli öldürüldü, yaklaşık 142 bin kişi de yaralandı (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 59 bin Filistinli öldürüldü, yaklaşık 142 bin kişi de yaralandı (AP)

Katar'ın başkenti Doha'daki Hamas müzakerecileri, İsrail'in saldırıları nedeniyle örgütün Gazze Şeridi'ndeki liderleriyle iletişimin koptuğunu söylüyor.

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla Times of Israel'e (ToI) konuşan bir yetkili, Hamas'ın Doha'daki müzakerecilerinin örgütün Gazze'deki liderlerine perşembeden beri ulaşamadığını söylüyor. Bunun ateşkes ve rehine takası görüşmelerinin ilerlemesini engellediğini belirtiyor.

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkesin sağlanması için gerekli şartları kabul ettiğini açıklamıştı. Teklif ateşkes görüşmelerine arabuluculuk yapan Katar ve Mısır tarafından Hamas'a sunulmuştu.

Haberde, İsrail'in Gazze topraklarının daha büyük bir bölümünü işgal etme yönündeki önceki taleplerinin bazılarından geri adım atacağını bildirdiği, bunun da ateşkes umudunu artırdığı belirtiliyor.

İsrail askerlerinin konuşlandırılacağı bölgeleri içeren yeni haritaların Hamas'a sunulduğu fakat örgütü temsil eden kişilerin Gazze'deki yetkililerle iletişime geçemediği için onay sürecinin tıkandığı ifade ediliyor.

Diğer yandan IDF (İsrail Savunma Kuvvetleri), Gazze'nin orta kesimindeki Deyr el-Belah şehrine dün ilk kez girmişti.

Reuters'ın aktardığına göre IDF'ye ait tanklar, cami ve evleri hedef alıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus da kentte kuruluşa ait lojmanla ana deponun üç kez IDF tarafından saldırıya uğradığını bildirmişti.

Ayrıca iki DSÖ personeli ve bunların aile üyeleri olmak üzere 4 kişinin gözaltına alındığı aktarılmıştı. Daha sonra bunlardan üçünün serbest bırakıldığı ancak bir personelin hâlâ gözaltında olduğu ifade edilmişti.

Tel Aviv yönetimi, Hamas'ın rehineleri burada tuttuğunu öne sürerek kente operasyon başlatmıştı. ToI'ye konuşan kaynaklar, askeri harekatın Gazze'deki Hamas liderleriyle müzakereciler arasındaki iletişimi daha da zorlaştıracağına dikkat çekiyor.

Bunlara ek olarak İsrailli medya kuruluşunun aktardığına göre, Gazze'deki yardım dağıtım sisteminin değişmesiyle ilgili Mısır'ın başkenti Kahire'de yapılan diplomatik görüşmeler de sürüyor.

Haberde, bölgedeki yardım dağıtım faaliyetleri için GHF'ye (Gazze İnsani Yardım Vakfı) alternatif arandığı aktarılıyor. Mısır, İsrail ve Birleşmiş Milletler'den yetkililerin bugün bir araya gelip yeni bir yardım dağıtım mekanizması kurulması için görüşme düzenleyeceği belirtiliyor.

ABD ve İsrail destekli GHF'nin erzak dağıtım faaliyetleri Gazze'deki kaosu körüklemişti. Bölgedeki Filistinli yetkililere göre 27 Mayıs'tan beri GHF'nin dağıtım bölgelerinde ölenlerin sayısı bini aşarken, yaralananların sayısı da 7 bine yaklaştı.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. IDF ise iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

Independent Türkçe, Times of Israel, Reuters