ABD'li senatör Bernie Sanders'ın "ateşkes" yorumu tepki çekti

Yahudi lobisinden aldığı destek Sanders'ı memnun etmedi

82 yaşındaki Bernie Sanders, 2007'den bu yana senatör olarak görev yapıyor (Reuters)
82 yaşındaki Bernie Sanders, 2007'den bu yana senatör olarak görev yapıyor (Reuters)
TT

ABD'li senatör Bernie Sanders'ın "ateşkes" yorumu tepki çekti

82 yaşındaki Bernie Sanders, 2007'den bu yana senatör olarak görev yapıyor (Reuters)
82 yaşındaki Bernie Sanders, 2007'den bu yana senatör olarak görev yapıyor (Reuters)

2016 ve 2020 seçimlerinde başkan adaylığı için yarışan ve ABD Kongresi'ndeki ilerici kanadın fiili liderliğini üstlenen Senatör Bernie Sanders'ın, İsrail'in Gazze'de ateşkesle ilgili politikalarına destek vermesi tepki çekti.

Sanders, pazar günü katıldığı CNN yayınında, "Hamas gibi, çalkantı, kaos ve İsrail devletinin yok edilmesine adanmış bir örgütle nasıl kalıcı bir ateşkese varılabileceğini bilmiyorum. Arap ülkelerinin de Hamas'ın gitmesi gerektiğini anladığını düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

Sanders'ın bu yorumu, ABD'li senatörün Kongre'deki müttefikleri Alexandria Ocasio-Cortez ve Rashida Tlaib gibi vekillerin ateşkes çağrısı yaptıkları bir dönemde geldi.

Yayında Demokrat vekil Rashida Tlaib'in ABD Başkanı Joe Biden'ı "soykırıma destekle" suçlamasının sorulması üzerine Sanders, "Rashida benim arkadaşım. Ailesi Filistin'den geliyor. Hepimiz gibi, yaşananların onu da sarstığını düşünüyorum. Ve yaşanan insani krizin üzerinde durmak zorundayız. Ancak Trump'ın bu konuda veya herhangi başka bir konuda Biden'dan daha iyi olacağını düşünen varsa, fena halde yanıldığını düşünüyorum" diye konuştu.

Aynı yayında İsrail'in Gazze'deki sivil ölümlerini durdurması gerektiğini söyleyen Sanders, "Yeterli gıda yok, yeterli su yok, ilaç, yakıt yok. İnsani bir felaket yaşanıyor ve bununla şimdi başa çıkılmalı" ifadelerini kullandı.

Sanders bu sözlerine karşın Demokratlar içindeki ilerici kanattan tepkilerle karşılaştı.

2020 seçimlerinde Sanders kampanyasının sözcülüğünü yapan Briahna Joy Gray, ABD'li senatör için, "Neslimizin en büyük siyasi hayalkırıklığı" dedi.

27 Ekim'den Bernie Sanders'ın başkanlık kampanyasında çalışan yaklaşık 300 kişi, bir mektup yayımlayarak ABD'li senatörün ateşkes çağrılarını desteklemesini istemişti.

Sanders'a "sıradışı" destek

Ateşkes yorumuyla tepki çeken Yahudi Senatör Bernie Sanders'a destekse beklemediği yerden geldi.

ABD siyasetinde etkili Yahudi lobisi AIPAC, sosyal medya hesabından Sanders'ın açıklamalarını paylaşarak, "Hamas'la ateşkese net ve prensipli yaklaşımınızdan dolayı teşekkürler Senatör Sanders" dedi.

Ancak AIPAC'ın bir süredir soğuk ilişkiler içinde olduğu Sanders'a desteği "sıradışı" olarak yorumlandı.

Zira 2016 öncesi dönemde Yahudi lobisiyle iyi ilişkiler kuran Sanders, 2016 ve 2020'deki seçimlerde AIPAC'la köprüleri atmıştı. 2020'deki seçimlerde ilerici kanattan gelen çağrılara yanıt veren Sanders, AIPAC'ın kongresinde konuşma yapmayı reddetmişti.

ABD'li senatör, Hamas'la ilgili yorumlarının ardından AIPAC'tan gelen destekle de arasına mesafe koymaya çalıştı.

Sanders, sosyal medya hesabından verdiği yanıtta, "AIPAC, demokrasimizin altını oyan onlarca Cumhuriyetçi radikali destekledi. Şimdi onlar Kongre'nin ilerici mensuplarını mağlup etmek için çok çalışıyor. Bunun olmasına izin vermeyeceğiz. Barışın, ekonomik ve sosyal adaletin dünyası için birlikte durmaya devam edelim" ifadelerini kullandı.

Sanders'ın ekibinden bir yetkili, ABD'li senatörün son paylaşımını AIPAC'tan gelen övgüden memnun olmadığını netleştirmek için yaptığı söyledi.

Independent Türkçe



El Salvador lideri Bukele, ülkede güvenliği ne pahasına sağladı?

Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
TT

El Salvador lideri Bukele, ülkede güvenliği ne pahasına sağladı?

Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)

El Salvador'da yönetimi eleştirenler, Devlet Başkanı Nayib Bukele'nin "diktatörlük" kurduğunu savunurken, güvenliğin sağlanmasından mutlu olanlar ülkenin özgürleştiğini öne sürüyor.

"Dünyanın cinayet başkenti" diye adlandırılan 6 milyon nüfuslu El Salvador'da 2016'da saatte ortalama bir cinayet işleniyordu. Çete savaşları da Salvadorluların çoğunlukla kuzeye, ABD'ye göç etmesine neden oluyordu.

Ancak Amerikan medya kuruluşu CNN'in haberinde, Bukele'nin sert önlemleriyle cinayet oranlarının ciddi şekilde azaldığına, hatta "ABD'de iyi hayatlar kuran kişilerin bile ülkeye geri döndüğüne" dikkat çekiliyor. 

Diğer yandan Bukele'nin çetelere yönelik savaşta, olağanüstü hal (OHAL) kapsamında yargı süreçlerini askıya aldığına, hapsedilme oranlarında büyük artış yaşandığına ve insan hakları örgütlerinden tepkiler geldiğine işaret ediliyor.

ABD'ye iltica başvuruları olumsuz yanıtlandıktan sonra 6 yıl önce başkent San Salvador'a döndüklerini belirten Victor Bolanos ve eşi Blanca, o dönem "hiçbir yerde güvenlik olmadığını" söylüyor. 

Bukele'nin yönetimiyle durumun değiştiğini savunan Blanca şunları şu ifadeleri kullanıyor: 

Artık güvende hissediyoruz. Ülkemize özgürlük geldi.

ABD Gümrük ve Sınır Koruması'nın verilerine göre 2022'de El Salvador'dan ABD'nin güney sınırına gelen kişi sayısı 97 bindi. Bu rakam, 2023'te 61 bine indi. 

Ancak göçün tek sebebi şiddet ve çete savaşları değil. CNN, pek çok Salvadorlunun ekonomik sıkıntılar ve istihdam sorunları nedeniyle ülkeyi terk ettiğini belirtiyor. Dünya Bankası'na göre Bukele'nin göreve gelmesinden bu yana El Salvador ekonomisi yavaş ve istikrarlı bir büyüme göstermiş olsa da ülke hâlâ vatandaşlarına yeterli fırsat sunmakta zorlanıyor.

48 yaşındaki emlak yatırımcısı Diego Morales, 27 yıldır ABD'de yaşadıktan sonra ülkesi El Salvador'a döndüğünü ve büyük bir değişimle karşılaştığını söylüyor: 

Küçükken uyanıp okula giderken sokakta ölü insanlar görürdüm. Artık burası güvenli ve pek çok kişi geri dönüyor.

Diğer yandan insan hakları grupları, Bukele'nin suç örgütlerine karşı açtığı savaşta çete üyesi olmayanların da tutuklandığına dikkat çekerek, San Salvador yönetimini eleştiriyor. 

Teresa Lilian Gutierrez, ülkedeki güvenliğin arttığını belirtirken, oğlunun çete üyesi olmamasına rağmen iki yıldır hapiste tutulduğunu savunuyor. Oğlunun OHAL kapsamında içeri alındığını belirten Gutierrez, şöyle devam ediyor: 

Hükümetten onu çıkarmasını istiyorum, lütfen... Geçen yıl avukatıyla konuştum çünkü onu serbest bırakacaklardı ama daha sonra onu bana geri vermeyeceklerini anladım.

Adalet ve Güvenlik Bakanı Gustavo Villatoro, ocak ayında yaptığı açıklamada  geçen yıl 154 cinayet işlendiğini söylemişti. Bu rakam 2022'de 495'ti. Resmi rakamlara göre, Orta Amerika ülkesinde 2020 ve 2021'de en az 1000 kişi öldürülürken, bu sayı 2019'da 2 binin üzerindeydi.

Cinayet oranlarındaki sert düşüş, Bukele'nin Mart 2022'de MS 13 ve 18. Cadde (Barrio 18) çeteleri arasında yaşanan çatışmalara karşı olağanüstü hal (OHAL) ilan etmesinin ardından geldi. Halen süren OHAL kapsamında bugüne dek neredeyse 100 bin kişi söz konusu çetelere üye olduğu gerekçesiyle yakalandı. Bunlardan yaklaşık 7 biniyse serbest bırakıldı.

Birleşik Krallık merkezli Af Örgütü ise 2022'deki raporunda, cezaevindeki kişilerin kötü muamele ve işkence gördüğünü iddia etmişti. 

Bukele, Amerika kıtasının en büyük hapishanesi Terör Muhafaza Merkezi'nin (CECOT) açılışını da geçen yıl şubatta yapmıştı. San Salvador'a 74 kilometre mesafedeki Tecoluca kasabasında yer alan hapishane, 166 hektarlık alana inşa edilmişti.

Independent Türkçe, CNN, El Pais