Arjantin'de halk takas sistemiyle ayakta kalmaya çalışıyor

Eski kıyafetler temel gıda maddeleriyle takas ediliyor

Arjantin'de giyilmeyen kıyafetleri istemek için kapı kapı dolaşmak giderek yaygınlaşıyor (AFP)
Arjantin'de giyilmeyen kıyafetleri istemek için kapı kapı dolaşmak giderek yaygınlaşıyor (AFP)
TT

Arjantin'de halk takas sistemiyle ayakta kalmaya çalışıyor

Arjantin'de giyilmeyen kıyafetleri istemek için kapı kapı dolaşmak giderek yaygınlaşıyor (AFP)
Arjantin'de giyilmeyen kıyafetleri istemek için kapı kapı dolaşmak giderek yaygınlaşıyor (AFP)

Yüksek enflasyonla boğuşan Arjantin'de halk gıda malzemesine erişebilmek için takas sistemine geçti.

AFP haber ajansı, başkent Buenos Aires'in yoksul mahallelerinden Villa Fiorito'da eski kıyafetlerin satışa çıkarıldığını bildirdi.

Haberde eski kıyafetlerin makarna, şeker, bisküvi, pirinç ve yumurta gibi temel gıda maddeleriyle takas edildiği belirtildi.

İki çocuk annesi 25 yaşındaki Luz Lopez, AFP'ye yaptığı açıklamada, "Gıda çok pahalı. Bazen sokakta yürürken bulduğum şeyleri yıkayıp, takas etmek için buraya getiriyorum" ifadelerini kullandı.

Yakınlardaki bir üst geçidin altında yaşamak zorunda kaldığını söyleyen 28 yaşındaki Maria Fernanda Diaz ise, "Siyasetçiler buraya gelip nasıl yaşadığımızı görsün" ifadeleriyle duruma tepki gösterdi.

Elindeki eşyaları satmaya çalışan 35 yaşındaki iki çocuk annesi Emilce Elisabeth Bravo, "Her gün fiyatlar değişiyor. Bebek bezleri çok pahalı. Daha önce bir paketi 2 bin 600 pesoydu (213 lira), bugün 4 bin 500 peso (370 lira)" ifadelerini kullandı.

Facebook'taki sayısız takas sayfasından birinin yöneticisi olan Bravo, "Takas fikrini ve bu işbirliğini korumak istiyoruz. Arjantin ekonomisinin en kötü zamanlarında takas bize çok yardımcı oldu" diye konuştu.

Arjantin'de binlerce kişinin Facebook üzerinden yaptığı takas pazarlıklarında, defter karşılığında kurabiye veya çay fincanı karşılığında yumurta alışverişi yapmak olağan görülüyor. İnternet üzerinden yapılan pazarlık sonuçlandıktan sonra taraflar küçük bir mahallede veya bir köşe başında buluşarak alışverişi gerçekleştiriyor. 

Asgari ücretin 420 dolar (12 bin lira) seviyelerinde olduğu ülkede, yüzde 143'e ulaşan yıllık enflasyon nedeniyle nüfusun yüzde 40'ı yoksulluk sınırının altındaki gelirlerle yaşıyor.

Arjantin merkezli araştırma enstitüsü Conicet'ten sosyolog Mariana Luzzi, "Arjantin'de yoksulluk gerçekten çok çarpıcı boyutta. Bu durumu dayanılır kılan şeylerden biri de bu destek grupları" dedi.

Takas sisteminin 1990'larda yaygınlaştığını belirten Luzz, 2001'deki ekonomik krizle birlikte halkın geniş kesimlerinin takastan faydalanmaya başladığını, 2023 kriziyle birlikte de takasın tekrar günlük hayatın bir parçası haline geldiğini söyledi.

Independent Türkçe



İsrail'in İran'ın en ağır tahkimatlı Fordo Nükleer Tesisi’ni yok etmek için neye ihtiyacı var?

Fordo Nükleer Tesisi’nin uydu görüntüsü (Reuters)
Fordo Nükleer Tesisi’nin uydu görüntüsü (Reuters)
TT

İsrail'in İran'ın en ağır tahkimatlı Fordo Nükleer Tesisi’ni yok etmek için neye ihtiyacı var?

Fordo Nükleer Tesisi’nin uydu görüntüsü (Reuters)
Fordo Nükleer Tesisi’nin uydu görüntüsü (Reuters)

New York Times, İran'ın Fordo Nükleer Tesisi’nin ülkedeki diğer nükleer tesislere kıyasla en güçlendirilmiş tesis olduğuna dair analitik bir araştırma yayınladı.

Araştırmaya göre Fordo Nükleer Tesisi herhangi bir saldırıdan korunmak için bir dağın derinliklerine inşa edildi. Sadece ABD ordusu buraya ulaşabilecek 30 bin poundluk bir bombaya sahip. ‘Bunker buster’ (Sığınak avcısı) olarak bilinen bu bomba, derin yeraltı sığınaklarını ya da yüksek korumalı tesislerde gömülü silahları yok etmek üzere tasarlanmış. Fordo bölgesini imha edebilecek tek havadan atılan bombanın bu olduğuna inanılıyor.

Bombanın kalın bir çelik gövdesi var ve benzer büyüklükteki çok amaçlı bombalardan daha az patlayıcı içeriyor. Ağır muhafazalar, patlamadan önce toprağa, kayaya ya da betona nüfuz ederken mühimmatın bozulmadan kalmasını sağlar. Boyutu (20 feet uzunluğunda, 30 bin pound) ise onu sadece ABD'nin B-2 hayalet bombardıman uçağının taşıyabileceği anlamına geliyor.

 Fordo uranyum zenginleştirme tesisi (AFP)Fordo uranyum zenginleştirme tesisi (AFP)

İsrail'in Fordo'yu tek başına yok edemeyeceği görüşü yaygın. Askeri yetkililere göre ABD, İsrail'e sığınak imha bombası vermeyi reddetti ve İsrail'in bu bombayı taşıyabilecek ağır bombardıman uçakları yok. Ancak İsrail, İran'ın en gelişmiş santrifüjlerini içeren tesisi çalıştırmak için gerekli enerji santrallerini vurabilir. Fordo yakınlarındaki tesislerin hedef alınması tesisin uranyum zenginleştirmeye devam etme kabiliyetini önemli ölçüde yavaşlatabilir.

Fordo'nun vurulması İran'ın nükleer silah üretme kabiliyetini yok etmeye yönelik her türlü çabanın merkezinde yer alıyor. Mart 2023'te Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Fordo'da yüzde 83,7 saflıkta zenginleştirilmiş uranyum tespit ettiğini bildirdi ki bu oran nükleer silah yapmak için gereken yüzde 90 zenginleştirme seviyesine yakın. İran ise nükleer teknolojiyi silah yapımında değil barışçıl amaçlarla kullanmayı amaçladığını savunuyor.

ABD, olası askeri operasyonları desteklemek için yakıt ikmal uçakları ve ilave savaş uçakları da dahil olmak üzere Ortadoğu'daki askeri kabiliyetlerini arttırmaya devam ederken, Başkan Donald Trump İsrail'e sığınak delici bombalar tedarik etmekten kaçınma politikasını değiştirmedi.

Bu bağlamda Trump'ın ilk döneminde ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı olan Joseph Votel şunları söyledi: “İsraillilere bu silahları vermeme politikasını sık sık izledik, çünkü kullanmalarını istemiyoruz.”

Sığınak delici bombalarını caydırıcı ve ulusal güvenliğin hayati bir unsuru olarak gören Washington, İsrail'e İran ile savaş başlatmasını teşvik edecek bir silah vermek istemiyordu.

 İsrail’e ait bir F-35 savaş uçağı Netanya şehri üzerinde yakıt ikmali yapıyor. (AFP)İsrail’e ait bir F-35 savaş uçağı Netanya şehri üzerinde yakıt ikmali yapıyor. (AFP)

Tesisin tahkimatı

İran, Fordo Nükleer Tesisi’ni, saldırıya uğramasını ve Irak'ın inşa etmekte olduğu ancak 1981 yılında yer üstünde inşa edildiği için İsrail güçleri tarafından kolayca imha edilen Tammuz Nükleer Santrali’nin akıbetine uğramasını önlemek için yer altında inşa etti.

Şarku’l Avsat’ın New York Times’tan aktardığına göre İsrail yıllar içinde Fordo'yu vurmak için çeşitli planlar geliştirdi. Barack Obama yönetimindeki üst düzey yetkililere sunulan bir plana göre, komandoları taşıyan İsrail helikopterleri bölgeye gidecek ve burayı havaya uçuracaktı. İsrail geçen yıl Suriye'de benzer bir operasyonu başarıyla gerçekleştirmiş ve Hizbullah'a ait bir füze üretim tesisini imha etmişti.

Votel'in halefi Kenneth F. McKenzie, “İsrailliler son dönemde çok sayıda gizli operasyon gerçekleştirdi ama sorun şu ki Fordo Nükleer Tesisi çok zor bir hedef olmaya devam ediyor” dedi.

İsrail'in ABD Büyükelçisi Yechiel Leiter pazar günü bir televizyon kanalına verdiği demeçte, “Fordo Nükleer Tesisi ile başa çıkmamızı sağlayacak seçenekler mevcut. Her şey havalanıp uzaktan bombalamaya bağlı değil” ifadelerini kullandı.