BM raporu sızdırıldı: "İran'ın belirlenen limitten 22 kat fazla uranyumu var"

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu raporunda, 2015'teki BMGK anlaşmasıyla belirlenen limit esas alındı

İran, 2021'de santrallerinde kullanacağı yerli yapım santrifüjleri tanıtmıştı (Reuters)
İran, 2021'de santrallerinde kullanacağı yerli yapım santrifüjleri tanıtmıştı (Reuters)
TT

BM raporu sızdırıldı: "İran'ın belirlenen limitten 22 kat fazla uranyumu var"

İran, 2021'de santrallerinde kullanacağı yerli yapım santrifüjleri tanıtmıştı (Reuters)
İran, 2021'de santrallerinde kullanacağı yerli yapım santrifüjleri tanıtmıştı (Reuters)

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) sızdırılan raporunda, İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stoklarının, 2015'teki anlaşmayla belirlenen limitin 22 kat üstünde olduğu bildirildi.

Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde faaliyet gösteren kurumun, üye ülkelere gönderdiği gizli raporu Fransız haber ajansı AFP ele geçirdi.

Ajansın dün yayımladığı haberde, rapordaki verilere göre İran'ın elindeki toplam zenginleştirilmiş uranyum stoğunun 28 Ekim itibarıyla 4 bin 486 kilogram olduğu ifade edildi. 

İran ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin ve Birleşik Krallık arasında 2015'te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) çerçevesinde belirlenen limitse 202,8 kilogramdı.

Almanya ve Fransa'nın da imzaladığı KOEP neticesinde Tahran'a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme izni verilmişti.

Ancak eski ABD Başkanı Donald Trump'ın kararıyla Washington, 2018'de anlaşmadan tek taraflı çekilmiş, Tahran da taahhütlerini yerine getirmeyeceğini bildirmişti. 

Ayrıca İranlı bilim insanı Muhsin Fahrizade'nin Kasım 2020'de öldürülmesi de Tahran'ın nükleer programına ilişkin daha radikal kararlar almasının önünü açmıştı. 

Aynı yıl çıkarılan yasayla önce yüzde 20 saflıkta zenginleştirilmiş uranyum üretildi. Kısa süre sonra bu oran, yüzde 60 seviyesine yükseltildi.

UAEK raporunda da İran'ın elindeki stoklardan 128,3 kilogramlık zenginleştirilmiş uranyumun yüzde 60 seviyesinde saflaştırıldığı aktarıldı. Atom bombası yapımı içinse yüzde 90 saflıkta parçalanabilir uranyuma ihtiyaç duyuluyor.

İran, UAEK'e bağlı 8 gözlemcinin izinlerini eylülde iptal etmiş, BM de karara tepki göstermişti.

UAEK'in raporunda, İran'ın hamlesi "aşırıya kaçan ve adil olmayan bir uygulama" diye nitelendi. 

İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslam'ın dün UAEK'e bir mektup gönderdiği ve Tahran yönetiminin yetkileri iptal etme hakkına sahip olduğunu belirttiği de aktarıldı. Öte yandan İslam'ın söz konusu durumun çözümü için çalışıldığını söylediği belirtildi.

Independent Türkçe



Netanyahu: Rehine videoları Hamas'ın anlaşma istemediğini kanıtlıyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)
TT

Netanyahu: Rehine videoları Hamas'ın anlaşma istemediğini kanıtlıyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, dün ofisi tarafından yayımlanan video mesajında, Gazze Şeridi'nde aşırı zayıflamış iki rehinenin son zamanlarda yayımlanan videolarının, Hamas'ın rehineleri serbest bırakmak için bir anlaşmaya varmaya isteksiz olduğunu kanıtladığını ve söz konusu görüntülerin, Filistin hareketini "ortadan kaldırma" kararlılığını güçlendirdiğini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın The Times of Israel'den aktardığına göre Netanyahu, “Hamas'ın ne istediğini çok iyi anlıyorum. Anlaşma istemiyor. Bu korkunç görüntülerle ve tüm dünyaya yaydığı yalanlarla bizi yok etmek istiyor” dedi.

Gazze'den gelen, iki İsrailli rehinenin zayıf düşmüş halini gösteren görüntüler İsrail'de şok etkisi yarattı ve Netanyahu'yu, ağır bir insani kriz yaşayan Gazze'deki rehinelere yiyecek sağlanması Kızıl Haç'tan yardım istemek zorunda bıraktı.

Hamas ve İslami Cihat hareketleri tarafından yayınlanan üç videoda, rehineler Rom Breslavski ve Eviatar David'in zayıf ve yorgun halleri gösterildi. Bu görüntüler İsrail sokaklarında büyük yankı uyandırdı ve rehinelerin serbest bırakılması için bir an önce anlaşmaya varılması gerektiği yönündeki çağrılar güçlendi.

Her iki hareket, videolarda amaçlarının Birleşmiş Milletler'e göre “genel kıtlık” tehdidi altındaki Gazze'deki insani durumu vurgulamak olduğunu belirtti.

Hamas'ın askeri kanadı “Kassam Tugayları”, “(İsrailli) esirleri aç bırakmak gibi bir niyetleri olmadığını” vurgulayarak, hayatta kalan İsrailli rehinelerin “mücahitlerimiz ve halkımızın geneliyle aynı şeyi yediklerini, açlık ve abluka suçunun işlendiği bu ortamda özel bir ayrıcalığa sahip olmayacaklarını” belirtti.

dfvf
Hamas'ın İsrailli rehine Eviatar David'le ilgili videosundan ekran görüntüsü, (DPA)

İsrail başbakanı, “korkunç görüntülerden şoke olduğunu” ve ardından rehinelerin aileleriyle konuştuğunu ifade etti. Rehineler hücrelerinde açlık çekerken... etraflarını saran (Hamas) canavarlarının kalın ve iri kolları var. İhtiyaçları olan her türlü yiyeceğe sahipler. Onları Nazilerin Yahudileri aç bıraktığı gibi aç bırakıyorlar" ifadelerini kullandı.

Netanyahu mesajını, “Ancak biz yıkılmayacağız... Esir çocuklarımızı kurtarmak, Hamas'ı ortadan kaldırmak ve Gazze'nin bir daha İsrail için tehdit oluşturmamasını sağlamak konusunda daha da kararlıyım” sözleriyle tamamladı.