عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

İsrail ordusu, Şifa Hastanesi'nden "rehine görüntüleri" yayınladı

"Hamas'la esir anlaşmasında sona yaklaşılıyor"

TT
TT

İsrail ordusu, Şifa Hastanesi'nden "rehine görüntüleri" yayınladı

İsrail ordusu, Şifa Hastanesi'nden "rehine görüntüleri" yayınladı

İsrail ordusu, Hamas üyelerinin iki kişiyi Gazze'deki Şifa Hastanesi'ne götürdüğü anlara ait olduğunu savunduğu kamera kayıtları paylaştı.  

İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) Twitter hesabından dün paylaşılan güvenlik kamerası videosunda, sivil kıyafetli ve silahlı bir grubun, kollarından tuttukları bir kişiyi hızlıca hastaneye soktukları görünüyor. 

Videonun ikinci kısmındaysa sedyede kanlar içinde yatan bir kişinin sağlık ekiplerince taşındığı dikkat çekiyor. 

IDF videodaki kişilerden birinin Nepalli, diğerininse Taylandlı olduğu bilgisini paylaşırken kimliklerine dair başka bir açıklama yapmadı.

Ayrıca paylaşımda görüntülerin tarihlerine de vurgu yapıldı. Söz konusu karelerin 7 Ekim'de yerel saatle 10.42-11.01'de kaydedildiği görülüyor. Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları da Aksa Tufanı operasyonunu aynı günün sabahında başlatmıştı.

IDF, videodaki iki rehinenin, Hamas'ın operasyonun ilk gününde İsrail'den kaçırdığı siviller olduğunu iddia etti. 

Öte yandan Birleşik Kralllık'ın (BK) önde gelen gazetelerinden Guardian, videonun bağımsız olarak doğrulanamadığını aktardı. BK'nin kamu yayıncısı BBC de görüntülerin teyit edilemediğini bildirdi. 

IDF'nin Twitter hesabından yapılan ayrı bir paylaşımdaysa, Noa Marciano adlı İsrailli askerin, Hamas tarafından Şifa Hastanesi'ne kaçırıldığı ve burada öldürüldüğü ileri sürüldü. 

DAHA FAZLA OKU

NYT, Şifa Hastanesi saldırılarındaki mühimmatları inceledi: "İsrail ordusuna ait"

NYT, Şifa Hastanesi saldırılarındaki mühimmatları inceledi: "İsrail ordusuna ait"

CNN: İsrail ordusunun Şifa Hastanesi turunda gösterdiği silahların durumu şüpheli

CNN: İsrail ordusunun Şifa Hastanesi turunda gösterdiği silahların durumu şüpheli

Guardian: İsrail'in Şifa Hastanesinin karargah olarak kullanıldığı iddiasının delilleri yetersiz

Guardian: İsrail'in Şifa Hastanesinin karargah olarak kullanıldığı iddiasının delilleri yetersiz

Hamas, geçen hafta yaptığı açıklamada 19 yaşındaki askerin, İsrail'in Gazze'ye düzenlediği bombardımanda öldüğünü savunmuştu.

IDF, yapılan incelemelerde askerin hava saldırısında yaralandığını fakat durumunun kötü olmadığını öne sürdü. İsrail ordusu, daha sonra askerin Hamas tarafından hastaneye götürüldüğünü ve burada öldürüldüğünü iddia etti.

Tel Aviv yönetimi, Şifa Hastanesi'nin altında Hamas'a ait bir komuta merkezi olduğunu öne sürerek, yapıyı bombalamaya başlamıştı. İsrail, militanların hastanenin altına kazdığı tünellerde rehineleri sakladığını ve yakıt depoladığını da savunmuştu. 

Hamas ise iddiaları reddetmiş, Birleşmiş Milletler başta olmak üzere uluslararası yardım kuruluşlarını hastanede inceleme yapmaya çağırmıştı. Hamas, Gazze’deki tünellerin ve yeraltı sığınaklarının varlığını kabul ederken, bunların hastane gibi yapıların altına inşa edilmediğini savunmuştu.

IDF, Twitter hesabından mevzubahis tünellere ait olduğunu savunduğu görüntüler de paylaştı. ABD'nin önde gelen medya kuruluşlarından CNN, hastaneye giderek söz konusu bölgeyi inceledi. 

Haberde, görüntüler için "IDF'nin hastanenin altında bir tünel ağı olabileceğine dair şimdiye kadar sunduğu en ikna edici kanıt" dendi. Öte yandan CNN, bu tünelin İsrail'in savunduğu gibi herhangi bir komuta merkezine bağlanıp bağlanmadığının tespit edilemediğini aktardı.

"Rehine takasında sona yaklaşılıyor"

İsrail UIusal Güvenlik Konseyi Başkanı Tzachi Hanegbi, cuma günkü açıklamasında Hamas'ın elinde 240'a yakın rehine olduğunu bildirmişti. Hanegbi, rehinelerin çoğu serbest bırakılmadan ateşkesi kabul etmeyeceklerini yinelemişti. 

Ancak CNN'e konuşan ve kimliklerinin paylaşılmasını istemeyen yetkililer, aralarında Katar ve ABD'nin yer aldığı ülkelerin, Hamas'la esir takasında anlaşmaya yaklaştığını savundu. Haberde, anlaşmanın "birkaç gün içinde tamamlanabileceği" yazıldı. 

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Yardımcısı Jon Finer da dünkü açıklamasında, devam eden müzakerelerin kısa süre içinde sonuçlanabileceğini söylemişti. 

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani de dünkü açıklamasında müzakerelerde küçük pürüzlerin kaldığını belirtmişti.

İsrail, İzzeddin Kassam Tugayları'nın 7 Ekim'de başlattığı Aksa Tufanı operasyonuna Demir Kılıçlar operasyonuyla yanıt vermişti. 

Filistin Sağlık Bakanlığı'nın paylaştığı rakamlara göre, İsrail ordusunun bombardımanlarında Gazze'de 5 bin 500'ü çocuk, 3 bin 500'ü de kadın 13 bin kişi öldürülürken, yaralananların sayısıysa 30 bini buldu.

İsrail ise Gazze'den düzenlenen saldırılarda 385'i asker en az 1200 kişinin öldürüldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını duyurdu.

Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

'İlkel şifreli mesajlar’ savaş zamanlarında hayatta kalmak için kullanılmaya devam ediyor

Sinvar, tünellerin dışındaki dünya ile elle yazılmış şifreli mesajlar aracılığıyla iletişim kuruyor (Getty Images)
Sinvar, tünellerin dışındaki dünya ile elle yazılmış şifreli mesajlar aracılığıyla iletişim kuruyor (Getty Images)
TT
TT

'İlkel şifreli mesajlar’ savaş zamanlarında hayatta kalmak için kullanılmaya devam ediyor

Sinvar, tünellerin dışındaki dünya ile elle yazılmış şifreli mesajlar aracılığıyla iletişim kuruyor (Getty Images)
Sinvar, tünellerin dışındaki dünya ile elle yazılmış şifreli mesajlar aracılığıyla iletişim kuruyor (Getty Images)

İnci Mecdi

ABD Merkezî İstihbarat Teşkilatı’nın (CIA) El Kaide lideri Usame bin Ladin'i 11 Eylül 2001 saldırılarından sonra 2011 yılında İslamabad'da bulması ve Bin Ladin’in ABD Donanması Özel Hareket Kuvvetleri (Navy SEALs) tarafından öldürmesi neredeyse on yıl sürdü. El Kaide lideri Afganistan dağlarında ve ötesindeki ceplerde izini kaybettirmenin bir yolunu bulmuştu. Bazen videoların içine gizlenen mesajlar ve şifrelerle dünyanın en tehlikeli terör örgütünü oradan yönetti.

Ölümünden sonra Pakistan'daki gizli bir karargâhta bulunan mektuplarına göre Bin Ladin, dış dünyaya mesaj göndermek için çoğunlukla kuryeleri kullanıyordu. Çünkü şifreli e-postaların, takip edilmesini engellemeye yeteceğine inanmıyordu. Aynı geleneksel iletişim yöntemi, İsraillilerin Hamas Hareketi’nin bazı liderlerinin, son olarak da Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'nin geçtiğimiz temmuz ayında İran'ın başkenti Tahran'da kaldığı konutta tasfiye edilmesine rağmen, neden Hamas lideri Yahya es-Sinvar'a ulaşamadıklarını açıklayabilir.

Elle yazılan mektup ve notlar

ABD merkezli gazete Wall Street Journal (WSJ), Sinvar'ın İsrail'in kendisini takip edememesi ve nerede saklandığını bulamaması için telefon görüşmeleri, cep telefonu mesajları ve diğer dijital iletişim araçları, hatta şifrelenmiş olanlar da dahil olmak üzere dış dünyayla iletişim kurmak için teknolojiyi kullanmaktan büyük ölçüde kaçındığını ve ‘tünellerde saklanırken Hamas’ın operasyonlarını yönetmek için karmaşık bir kod sistemi ve elle yazılan notlar’ kullandığını ortaya çıkardı.

Mısır, Katar ve ABD’nin arabuluculuğunda 31 Temmuz öncesinde yürütülen ateşkese yönelik müzakerelerde bulunan Hamas Siyasi Büro Başkanı Heniyye'nin öldürülmesinden ve Sinvar'ın Hamas’ın başına geçmesinden sonra Sinvar’ın, Heniyye ile nasıl iletişim kurduğuna dair soru işaretleri oluştu. WSJ’ye göre Sinvar mektuplarını el yazısıyla yazıyor ve Hamas'ın güvenilir bir üyesine iletiyor. O da mesajı, bazıları sivil de olabilen bir kuryeler zinciri ile yerine ulaştırıyor. Mektuplardaki yazılar genellikle şifreli oluyor. Farklı zamanlarda ve koşullarda farklı alıcılar için farklı kodlardan oluşuyor. Bu sistem, Sinvar ve diğer Hamas üyeleri tarafından İsrail hapishanelerinde kaldıkları sırada geliştirildi. Son olarak mektup, Gazze'deki bir Arap aracıya ya da telefonla yahut başka yollarla yurtdışındaki Hamas üyelerine ileten bir Hamas ajanına ulaşıyor.

WSJ’ye göre İsrail'in başta Hamas'ın askeri kanadının kurucularından Salih el-Aruri'yi Beyrut’ta düzenlediği suikast olmak üzere, Sinvar’ın yakın çevresinden kişileri bulup öldürmeyi başarmasından bu yana Sinvar'ın iletişim yöntemleri daha tedbirli ve karmaşık hale geldi. WSJ’ye konuşan Arap aracılara göre Aruri'nin ölümünden bu yana Sinvar neredeyse tamamen elle yazılan mektuplara ve sözlü iletişime geçti. Bazen ses kayıtlarını küçük bir yardımcı çemberi aracılığıyla dağıtıyor.

İsrail askeri istihbaratının Filistin işlerinden sorumlu eski başkanı Michael Milstein, İsrail ordusunun Sinvar'ı bulamamasının ana nedenlerinden birinin tüm şahsi hareketlerini çok sıkı bir şekilde koruması olduğuna inanıyor.

Gazze'de yaşayan Uluslararası Kriz Grubu (ICG) araştırmacısı Azmi Kişavi, Sinvar’ın Hamas’ın eski iletişim yöntemlerine geri döndüğünü söyledi. ICG’den başka araştırmacılar da Sinvar'ın Hamas üyeleri ve dış dünya ile iletişim kurmaya yönelik mevcut ilkel yaklaşımının, Hamas'ın ilk günlerinde kullandığı ve Sinvar'ın 1988 yılı ve sonrasında İsrail hapishanelerinde tutukluyken bizzat benimsediği bir sisteme dayandığını söyledi.

Sinvar hapse atılmadan önce İsrail'le iş birliği yaptığından şüphelenilen kişileri yakalamak üzere Hamas'ın Mecd adlı iç güvenlik teşkilatını kurmuştu. Mecd, İsrail hapishanelerinde de çalışmalarını sürdürdü. İsrail casusuna dönüşen eski bir Hamas üyesi tarafından yazılan ‘İbn Hamas’ (Hamas’ın oğlu) adlı kitaba göre Mecd’in hapishanelerde ‘es-Sevaid’ adı verilen ve şifreli mesajları bir koğuştan diğerine dağıtan ajanları vardı.

Yine aynı kitapta, es-Sevaid’lerin el yazısıyla yazılmış mektupları ekmeğin içine sarıp top haline getirip kuruttuktan sonra beyzbol oyuncuları gibi bu ekmek toplarını hapishanenin bir koğuşundan diğerine fırlatarak ‘Özgürlük savaşçılarından mektup var!’ diye bağırdıkları yazıyor.

Sabit telefon

Aralarında CIA Başkanı William Burns'ün de bulunduğu ABD'li üst düzey yetkililer, haziran ayında İsrail ve Hamas'ı ateşkese varmaya zorlamak için Ortadoğu'ya gittiler. Burns, Katar’ın başkenti Doha'da Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman bin Casim es-Sani ve Mısır İstihbarat Başkanı Abbas Kamil ile görüşmeler yaptı. Ardından Hamas yetkililerine bir anlaşma yapmaları için baskı uygulamak üzere Heniyye ile bir araya geldi.

İsrail, Hamas'ın tünellerde sabit hatlı bir telefon sistemi kurduğunu en az on yıldır biliyor. Şarku’l Avsat’ın Indepenedent Arabia’dan aktardığı analize göre İsrail’in Hamas ile arasında 2018 yılında günlerce sürecek bir çatışmaya yol açan başarısız operasyonu, İsrail ordusunun Hamas’ın telefon ağına girme girişimiydi.

Arabulucular, Gazze Şeridi’ndeki mevcut savaşın başlarında İsrail ile Hamas arasında İsrail'in Gazze Şeridi'ni işgalini önleyecek bir rehine anlaşması yapmaya çalışıyorlardı. Hamas'ın silahlı kanadı İzzettin el-Kassam Tugayları’nın üyeleriyle görüşmek ve şifreli mesajlar iletmek üzere Gazze'ye haberciler gönderdiler.

WSJ’ye konuşan aracılar, Sinvar'ın Hamas'ın sabit hat ağındaki aracılarla tünellerde telefon görüşmeleri yaptığını, gün ve saati belirlemek için kodlar kullandığını söylediler. Aracıların aktardığına göre telefon görüşmelerinin ayarlanması için Sinvar, mesajlarda takma isimlerin yanı sıra bazen gerçek kimliğini gizlemek için hapishanede birlikte kaldığı kişilerin isimlerini de kullandı.

İletişim kurmanın yaygın yolları

Gözlemcilere göre son yirmi yılda teröristler ve organize suçlular için mevcut seçeneklerin sayısı arttı. Tabii ki sıradan, yasalara saygılı vatandaşların birbirleriyle iletişim kurma olanakları da dijital teknolojideki büyümeye paralel olarak gelişti. Ancak radikal teröristler, izlenebilir bir 'dijital ayak izi' bırakmanın ve asıl göndericinin kimliğinin tespit edilmesini tehlikelerinin tamamen farkındalar. ABD istihbaratının, mesaj ve verileri elden teslim eden kuryelere güvenen Usame bin Ladin'in izini bulması da bu yüzden bu kadar uzun sürdü.

Dijital olsalar da anonim olarak satın alınabilen, cep telefonuna takılan, bir kez kullanılıp atılan ucuz ve yasal sim kartları gibi iletişim kurmanın yaygın yolları da var. Bu sim kartları Rusya ve Çin'deki şirket yöneticileri tarafından da cep telefonlarının hacklenmesine karşı bir önlem olarak kullanılıyor. Bununla birlikte sosyal medyada, sohbet odalarında ve oyunlarda da şifreli dil kullanılabilir. Bu yüzden e-oyun oynayanlar arasındaki yazışmalarda mesajları gizlemenin giderek yaygınlaşan bir yolu olarak karşımıza çıkıyor.

Terör eylemlerinin planlayıcıları da hedeflerini müzakere ederken kod ya da metaforlar kullanarak iletişim kurarlar. Örneğin, ABD’de gerçekleşen 11 Eylül saldırısının planlayıcılarından Muhammed Atta ve Remzi bin eş-Şibh, Dünya Ticaret Merkezi'nden ‘İmara’ (mimari), ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) ‘funun’ (sanat) ve Beyaz Saray'dan ‘siyase’ (siyaset) olarak bahsetmişlerdir.

Uydu telefonları, Mısır'daki 25 Ocak devrimi sırasında, hapishaneden kaçan Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan-ı Müslimin) üyelerinin iletişim kurmak için Thuraya mobil uydu telefonları kullandıkları söylentisiyle gündeme gelmişti. Bu telefonlar şifreleme teknolojisine sahip olsa da gizli dinlemeye karşı savunmasız bir yapıya sahip. Terör örgütlerinin liderleri, uzak ve az nüfuslu bölgelerde bile bu telefonların kullanımına karşı uzun zamandır temkinli davranıyor. Ancak gözlemcilere göre bu telefonlar, terör örgütlerinin liderleri arasında popüler bir iletişim aracı olmaya devam ediyor ve takip edilmelerini zorlaştırıyor.