Esequibo'da gerginlik tırmanıyor: Venezuela sınıra askeri yığınak yapıyor

Brezilya da alarma geçti

Maudro, referandum sonrasında yaptığı açıklamada, Venezuela'nın Esequibo bölgesindeki hak iddiasından vazgeçmeyeceğini söylemişti (AP)
Maudro, referandum sonrasında yaptığı açıklamada, Venezuela'nın Esequibo bölgesindeki hak iddiasından vazgeçmeyeceğini söylemişti (AP)
TT

Esequibo'da gerginlik tırmanıyor: Venezuela sınıra askeri yığınak yapıyor

Maudro, referandum sonrasında yaptığı açıklamada, Venezuela'nın Esequibo bölgesindeki hak iddiasından vazgeçmeyeceğini söylemişti (AP)
Maudro, referandum sonrasında yaptığı açıklamada, Venezuela'nın Esequibo bölgesindeki hak iddiasından vazgeçmeyeceğini söylemişti (AP)

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun, tartışmalı referandumun ardından Guyana'nın Esequibo bölgesi sınırına asker gönderdiği bildirildi.

İspanya'nın önde gelen gazetelerinden El Pais'in aktardığına göre Maduro'nun emriyle Esequibo sınırına yakın noktadaki Puerto Barima bölgesine asker konuşlandırıldı. Haberde, bölgeye zırhlı araçların da gönderildiği belirtilirken, kaç askerin görevlendirildiğine dair bilgi paylaşılmadı.

Öte yandan Birleşik Krallık'ın (BK) kamu yayıncısı BBC de Brezilya'nın Venezuela sınırına asker sevk ettiğini bildirdi. 

Haberde, Venezuela'nın Esequibo'ya asker sokması durumunda zorlu arazi koşulları nedeniyle Brezilya topraklarından geçmesi gerekeceğine dikkat çekilerek, bunun bölgedeki tansiyonu daha da artırdığı yazıldı. 

Brezilya ordusuna ait zırhlı araçlarla askerlerin, Guyana ve Venezuela'ya sınırı olan Roraima eyaletinin başkenti Boa Vista'dan gönderildiği aktarıldı. 

Venezuela'da petrol ve doğalgaz açısından zengin Esequibo bölgesinin ülke sınırlarına dahil edilmesi için 3 Aralık'ta referandum düzenlenmiş, Maduro hükümetine yüzde 95 oranında destek çıkmıştı. 

Bunun üzerine mecliste salı günü alınan kararla, Esequibo'nun Karakas yönetimine bağlı özerk bir bölge haline getirileceği duyurulmuştu. 

Maduro, lideri olduğu Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi'nden (PSUV) Alexis Rodriguez Cabello'yu bölgenin yöneticisi olarak atadığını da bildirmişti. Karakas yönetimi ayrıca Esequibo'da faaliyet gösteren petrol şirketlerine de bölgeyi terk etmeleri için üç ay süre vermişti. Söz konusu firmalar arasında ABD'li petrol devi ExxonMobil da yer alıyor. 

Esequibo ihtilafı

Venezuela'yla Guyana arasındaki Esequibo anlaşmazlığı, Guyana'nın 1831-1966'da BK sömürgesi olduğu döneme dayanıyor. 

Guyana'nın yüzde 75'ini oluşturan bölge Yunanistan'dan daha büyük yüzölçümüne sahip. 

Birleşmiş Milltler'in yargı organı Uluslararası Adalet Divanı (ICJ), referandumdan önce 1 Aralık'ta açıkladığı kararda, Venezuela'dan Guyana idaresindeki bölgelerde mevcut durumu değiştirecek eylemlerden kaçınmasını istemişti.

Independent Türkçe



ABD, Taliban zaferine giden yolu nasıl açtı?

Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)
Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)
TT

ABD, Taliban zaferine giden yolu nasıl açtı?

Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)
Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)

ABD'nin Afganistan'da desteklediği özel milisler, Taliban'ın zaferine giden yolun taşlarını döşedi. 

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Washington ve müttefiklerinin Taliban'a karşı Afganistan'ın kuzeyinde oluşturduğu milis güçlerinin yarattığı kaosu yazdı. 

Haberde, ABD'nin yıllarca "evleri yağmalayan ve toplulukları harabeye çeviren kanunsuz milis çetelerini işe aldığı" belirtiliyor. Bu silahlı grupların sivillere işkence yaptığı, fidye için adam kaçırdığı, kan davası cinayetlerinde onlarca kişiyi katlettiği ve köyleri enkaza çevirdiği ifade ediliyor. 

ABD ve müttefiklerinin milis güçler sayesinde ülkenin kuzeyini "arka cepheye" çevirmeye çalıştığı fakat bunda başarısız olduğu belirtiliyor.

Bu durumun özellikle ABD'nin 2021'de ülkeden çekilmesi sırasında yaşanan kaosta belirgin hale geldiği yazılıyor. Amerikan destekli milislerin örgütlendiği Kunduz Vilayeti, Taliban'ın kontrolünü ele geçirdiği ilk yerlerden biriydi. 

ABD'nin Afganistan işgaline 2 trilyon dolara yakın para harcadığı fakat özel milis oluşturma stratejisi nedeniyle en baştan Taliban'ın zaferine giden yolu farkında olmadan açtığı yazılıyor.

Washington ve müttefiklerinin desteklediği milislerin içinde savaş lordu Muhammed Ömer de yer alıyordu. NYT, Ömer'in komuta ettiği savaşçıların birçok kişiyi öldürdüğünü ve köyleri yağmaladığını aktarıyor.

Milislerin sebep olduğu korku, birçok köylünün Taliban'ı desteklemesine neden oldu. Annesi, babası ve iki erkek kardeşi Ömer tarafından öldürülen Rahim Can, şunları söylüyor: 

Milisler sivillere ateş açtı ve masumları öldürdü. Başka seçeneğimiz olmadığı için Taliban'ı destekledik çünkü onlar milislerle savaştı.

Taliban da ülkenin kuzeyinde ABD ordusuna karşı kazandıkları hızlı zaferi milislerin yarattığı korku ve güvensizlik ortamından kaynaklandığını söylüyor. Kunduz'un enformasyon ve kültürden sorumlu Taliban yetkilisi Matiullah Ruhani şu ifadeleri kullanıyor: 

ABD isyanı bastırmak için haydutları ve katilleri güçlendirdi. Ama bu sadece daha fazla insanın Taliban'a destek vermesine yol açtı.

20 yıl süren Amerikan işgali, ABD ordusunun Ağustos 2021'de ülkeden çekilmesiyle sonlanmıştı. Bunun üzerine Taliban kısa süre içinde başkent Kabil'in kontrolünü ele geçirmişti.

Independent Türkçe, New York Times, CNN