Arjantin'in yeni lideri vaatlerini gerçekleştirebilecek mi?

Bu hafta açıklanacak ilk pakette devalüasyon kararı bekleniyor

53 yaşındaki Javier Milei, katıldığı televizyon programlarıyla Arjantin çapında tanınan bir figür haline gelmişti (Reuters)
53 yaşındaki Javier Milei, katıldığı televizyon programlarıyla Arjantin çapında tanınan bir figür haline gelmişti (Reuters)
TT

Arjantin'in yeni lideri vaatlerini gerçekleştirebilecek mi?

53 yaşındaki Javier Milei, katıldığı televizyon programlarıyla Arjantin çapında tanınan bir figür haline gelmişti (Reuters)
53 yaşındaki Javier Milei, katıldığı televizyon programlarıyla Arjantin çapında tanınan bir figür haline gelmişti (Reuters)

Arjantin'in radikal sağcı yeni devlet başkanı Javier Milei, başkent Buenos Aires'te düzenlenen törenle yemin ederek görevine başladı.

Milei, görevi devraldıktan sonra yaptığı ilk konuşmada "ekonomik şok" sözü verdi.

Arjantinlileri ülkede para olmadığı konusunda uyaran Milei, sert tasarruf tedbirleri uygulanacağını söyledi.

Arjantinli siyasetçi geçen ay yapılan seçimlerde sürpriz bir zafer kazanmış ve daha önceki hükümetlerin aksine radikal bir ekonomi programı uygulayacağını söylemişti.

Milei konuşmasında, "Tasarruftan ve şok tedavisinden başka bir alternatif yok. Kısa vadede durumun daha da kötüleşeceğini biliyoruz ancak sonrasında çabalarımızın meyvelerini toplayacağız" diye konuştu.

Arjantin'in onlarca yıldır çöküşte olduğunu belirten Milei, bu durumu yüzde 140'a ulaşan enflasyonu dizginleyerek ve kamu harcamalarını keserek tersine çevireceğini savundu.

Geçit töreniyle başkanlık sarayına geçen Milei'ye kardeşi Karina eşlik etti. Arjantin liderinin seçim kampanyasını yöneten Karina Milei'nin yeni yönetimde de etkili bir konumda olması bekleniyor.

Yemin törenine ayrıca Ukrayna Devlet Başkanı Volodomir Zelenski, Macaristan lideri Viktor Orban, eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro gibi dünya liderleri de katıldı.

Milei vaatlerini gerçekleştirebilecek mi?

Seçim kampanyası sürecinde sıradışı tarzı ve radikal sözleriyle dikkat çeken Milei, merkez bankasını kapatma ve Arjantin pesosunu tedavülden kaldırarak yerine Amerikan doları kullanma gibi vaatlerde bulunmuştu.

Derin resesyondaki ülkede Arjantin pesosu uzun süredir serbest düşüşte. Yoksulluk sınırının altında yaşayanların oranıysa yüzde 40'a kadar ulaşmış durumda. 

Ancak Milei'nin vaatlerini gerçekleştirme yolunda bazı siyasi sınırlamalarla karşılaşması bekleniyor. Zira Arjantin liderinin öncülük ettiği sağ ve liberteryen partilerden oluşan koalisyon parlamentoda azınlık.

Ülkeyi yakından takip eden bazı uzmanlar, Milei'nin seçim zaferinin ardından söylemlerini yumuşattığına dikkat çekiyor.

Arjantin lideri, yine de görevdeki ilk saatlerinde bir kararnameyle bakanlıkların sayısını 18'den 9'a düşüreceğinin sinyallerini verdi. Kamu harcamalarına yönelik tedbirler kapsamında, bakanlıkların sayısının azaltılması Milei'nin kilit vaatlerinden biriydi.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Wilson Center'da Arjantin Projesi'nin direktörlüğünü üstlenen Benjamin Gedan konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:

Birçok halefi gibi, Milei de tüm uyarı ışıkları kırmızıdayken görevi devraldı. Pragmatik bir ajanda uygulayarak daha tecrübeli siyasi figürlerden tavsiyeler alacak gibi görünüyor. Hükümetin de küçültüleceği kurtarma stratejisi, uzun yıllardır zorluk çeken halk için katlanılması zor olacak. Gelecek birkaç ayda kesinlikle sosyal ve siyasi bir karmaşa göreceğiz.

Piyasalar vaatleri nasıl karşılıyor?

45 milyon nüfuslu Arjantin'de halk tasarruf tedbirleri ve "ekonomik şok tedavisi" konusunda endişeli olabilir ancak piyasalar Milei'den "sıkı bir başlangıç" bekliyor.

Uzmanlar, seçim sürecinde devlet harcamalarını kısma planını eline bir testere alarak seçmenlere açıklayan Milei'nin sert tutumunu devam ettirmesi gerektiğini düşünüyor.

Arjantin liderinin seçim zaferi piyasalarda olumlu karşılanmış ve ülkedeki hisse ve tahvil değerleri son haftalarda tırmanışa geçmişti.

Finansal danışmanlık şirketi EcoGo'nun konuyla ilgili raporunda, "Gelecek günlerdeki en büyük risk, yeterince güçlü sinyaller verilmemesi olur. Sıkı bir mali şokun ve yapısal reformlara gitme niyetinin sinyallerinin verilmesi gerekiyor" değerlendirmesi yapıldı.

Milei ve ekonomi şefi Luis Caputo'nun bu hafta bir dizi ekonomik tedbiri içeren bir paket açıklaması bekleniyor. Pesoda devalüasyon, kamu harcamalarında kesinti ve özelleştirme kararlarının ilk pakette yer alabileceği ifade ediliyor.

Özgürlük ve İlerleme Vakfı'ndan ekonomist Lautaro Moschet, ilk haftaların yeni hükümetin gidişatını belirleyeceğine dikkat çekerken, "Bu durumdan çıkmak için yeni hükümetin hızlı hareket etmesi ve sermaye kontrollerini hemen ortadan kaldırması gerekli" diye konuştu.

Yatırım bankası Morgan Stanley'nin raporundaysa Arjantin'in halihazırda 356 peso olan dolar kurunda değişiklik yapmak zorunda olduğu ifade edildi.

Dolar kurunun 700 pesoya kadar yükselebileceği belirtilen raporda, "Döviz kurunda bir düzenleme kaçınılmaz gözüküyor. Güvenilir programı olmayan bir ekonomi, yatırımcıları teşvik etmek için daha zayıf bir para birimiyle bunu telafi edebilir" ifadelerine yer verildi.

Independent Türkçe



Tel Aviv, yurt dışında mahsur kalan 150 bin İsrailliyi bugün itibarıyla geri getirmeye başlıyor

Cumartesi günü Kıbrıs'taki Larnaka Uluslararası Havaalanı’nda bulunan İsrail’in havayolu şirketi El Al Havayolları’na ait uçaklar (AP)
Cumartesi günü Kıbrıs'taki Larnaka Uluslararası Havaalanı’nda bulunan İsrail’in havayolu şirketi El Al Havayolları’na ait uçaklar (AP)
TT

Tel Aviv, yurt dışında mahsur kalan 150 bin İsrailliyi bugün itibarıyla geri getirmeye başlıyor

Cumartesi günü Kıbrıs'taki Larnaka Uluslararası Havaalanı’nda bulunan İsrail’in havayolu şirketi El Al Havayolları’na ait uçaklar (AP)
Cumartesi günü Kıbrıs'taki Larnaka Uluslararası Havaalanı’nda bulunan İsrail’in havayolu şirketi El Al Havayolları’na ait uçaklar (AP)

İran ile yaşanan çatışma nedeniyle yurtdışında mahsur kalan İsraillilerin ilk grubunun bugün itibarıyla İsrail'e geri dönmeleri bekleniyor.

İsrail'in en büyük havayolu şirketi El Al tarafından dün yapılan açıklamada “Çarşamba günü (bugün) Larnaka (Kıbrıs), Atina, Roma, Milano ve Paris destinasyonlarından kurtarma uçuşları gerçekleştirebiliriz” denildi. Şarku’l Avsat’ın İsrail gazetesi Jerusalem Post'tan aktardığına göre şu anda yaklaşık 150 bin İsrailli yurtdışında mahsur kalmış durumda.

El Al Havayolları tarafından yapılan açıklamaya göre transfer edilecek yolcular gün boyunca bilgilendirilecek. Uçuşlar şimdiden tamamen doldu ve İsrailliler özel uçuşlar için ön kayıt yaptırdı. Air Haifa Havayolları da bugünden itibaren Kıbrıs'tan İsrail'in liman kenti Hayfa'ya ‘kurtarma uçuşları’ düzenleyeceğini duyurdu.

Ben Gurion Havalimanı dün (AP)Ben Gurion Havalimanı dün (AP)

Havayolu şirketi, önümüzdeki günlerde bu rotada günde yaklaşık dokuz uçuş gerçekleştirmeyi beklediğini belirtti. İran ile yaşanan çatışma nedeniyle son günlerde İsrail'e ve İsrail'den uçuşlar yapılmıyordu. El Al Havayolları’nın açıklamasında “Devletin kararına göre İsrail'den yurtdışına uçuşlar yasaklanmaya devam edecek” denildi.

Yediot Ahronot gazetesinin internet sitesi Ynet'in haberine göre yaklaşık 100 doktor ve sağlık çalışanını taşıyan bir gemi salı akşamı İsrail’in kuzeyindeki Hayfa kenti limanına yanaştı. Böylece İsrailli doktorların bir kısmının deniz yoluyla geriye dönüşü başladı. İsrail’deki çeşitli hastanelerde çalışan sağlık personeli, hava sahasının kapatılması nedeniyle ülke dışında mahsur kalmıştı, geri dönüş süreçleri İsrail merkezli nakliye şirketi ZIM ile koordine edildi.

Ynet'e göre yolcular arasında Tel Aviv'deki Ichilov Hastanesi'nin ileri eğitim kursları için Almanya'da bulunan, aralarında müdür ve bölüm başkanlarının da bulunduğu 22 üst düzey personeli de vardı. Dönüş yolculuğu iki gün sürmüş, yolcular önce Atina'ya ve ardından Larnaka'ya getirilmişti. Sonrasında ise Kıbrıs'ın Limasol Limanı’na bir otobüs yolculuğu yapılmış ve buradan İsrail'e yolculuk yaklaşık on saat sürmüştü.

İsrail Sağlık Bakanlığı'na göre 390 kadar sağlık çalışanı halen yurtdışında mahsur durumda ve yetkililer bu kişileri mümkün olan en kısa sürede geri getirmeye çalışıyor.