Arjantin ekonomisi için hazırlanan "şok tedavisi" paketinde neler var?

Kamu çalışanlarının sayısı üçte birine kadar düşürülecek

Arjantin nüfusunun yüzde 40'ı yoksulluk sınırının altında yaşıyor (Reuters)
Arjantin nüfusunun yüzde 40'ı yoksulluk sınırının altında yaşıyor (Reuters)
TT

Arjantin ekonomisi için hazırlanan "şok tedavisi" paketinde neler var?

Arjantin nüfusunun yüzde 40'ı yoksulluk sınırının altında yaşıyor (Reuters)
Arjantin nüfusunun yüzde 40'ı yoksulluk sınırının altında yaşıyor (Reuters)

Arjantin'de Javier Milei liderliğindeki yeni hükümet, "şok tedavisi" diye nitelenen yeni ekonomi planını açıkladı.

Tarihinin en derin ekonomik krizlerinden biriyle karşı karşıya olan Latin Amerika ülkesinde açıklanan yeni ekonomi planında, pesonun yüzde 50 oranında devalüe edilmesi ve kamu harcamalarının kısılması gibi önlemler bulunuyor.

Gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 5,5'una kadar ulaşan bütçe açığı, yüzde 200'e doğru ilerleyen enflasyon ve 100 milyar doları aşan borçlarla karşı karşıya kalan Arjantin hükümetinin yeni adımları piyasalarda olumlu etki yaratsa da, uzmanlar Arjantin halkını "acı bir reçetenin" beklediğine dikkat çekiyor.

Yeni ekonomi paketindeki en önemli adım olarak öne çıkan devalüasyon kararıyla birlikte, bir dolar 366 pesodan 800 pesoya yükseltildi.

2019'dan bu yana katı sermaye kontrollerinin uygulandığı ülkede atılan bu adımla birlikte, paralel piyasalarda 1000 pesoya kadar ulaşan dolar fiyatıyla resmi fiyat arasındaki makasın kapatılması hedefleniyor.

Bazı ithalat ve ihracat kalemlerine ek vergi getirilmesiyle birlikte alınan karar ayrıca ülkedeki üreticileri ve ihracatçıları teşvik etme amacı da taşıyor.

Yeni paketle birlikte ithalat sistemindeki onay sürecinin de basitleştirilmesine dönük adımlar atıldı.

Milei'nin seçim vaatlerinden biri olan kamu harcamalarının azaltılmasına yönelik adımlar da yeni hükümetin ilk ekonomi paketinde kendine yer buldu.

Ülkedeki bakanlıkların sayısı yarı yarıya azaltılarak 9'a indirilirken, kamu sekreterliklerinin sayısı da 106'dan 54'e düştü. Bu yolla kamu çalışanlarının sayısının üçte birine kadar düşürülmesi planlanıyor.

Yeni Ekonomi Bakanı Luis Caputo, görev sürelerinin bitmesine bir yıldan az süre kalan kamu işçileriyle yeni sözleşme imzalanmayacağını açıkladı.

Caputo ayrıca ülkede yeni kamu ihalesi açılmayacağını ve henüz başlamayan kalkınma projelerinin de iptal edileceğini söyledi. Buenos Aires yönetimi bu yolla, inşaat projelerinin yükünü özel sektöre devretmeyi planlıyor.

Milei yönetimi ayrıca geçen yıl hükümete 12 milyar dolara mal olan, enerji ve ulaşım yardımlarını da azaltmayı planlıyor. Hükümet bunun yerine sosyal programları doğrudan kontrolü altına alarak, yardımları ihtiyaç sahiplerine direkt ulaştıracaklarını öne sürüyor.

Buna karşın ülkedeki çocuk yardımı miktarı iki katına çıkarılacak, gıda kartı programında verilen ödenekse yüzde 50 oranında artırılacak.

Devlet medyasını tamamen özelleştirmeyi planlayan Milei hükümeti, ilk paketle birlikte medya şirketlerine verilen hükümet teşviklerinin de tamamen askıya alınacağını duyurdu.

Arjantinlilerin giderek daha da fakirleştiğini söyleyen Caputo, yeni önlemlerin ilk birkaç ayında durumun daha da kötüleşeceğini ancak sonrasında bu adımların etkisinin görüleceğini söyledi.

Independent Türkçe



Trump’ın Altın Kubbesi’nin detayları belli oldu

Trump, Altın Kubbe’nin tanıtımını mayısta Savunma Bakanı Pete Hegseth’le yapmıştı (Reuters)
Trump, Altın Kubbe’nin tanıtımını mayısta Savunma Bakanı Pete Hegseth’le yapmıştı (Reuters)
TT

Trump’ın Altın Kubbesi’nin detayları belli oldu

Trump, Altın Kubbe’nin tanıtımını mayısta Savunma Bakanı Pete Hegseth’le yapmıştı (Reuters)
Trump, Altın Kubbe’nin tanıtımını mayısta Savunma Bakanı Pete Hegseth’le yapmıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın savunma sistemi projesi Altın Kubbe’ye (Golden Dome) dair yeni detaylar ortaya çıktı.

Reuters’ın haberinde, savunma sisteminin biri uydu tabanlı üçü de karada olmak üzere dört katmandan oluşacağı belirtiliyor.

Alabama eyaletindeki Huntsville şehrinde geçen hafta düzenlenen toplantıda, ABD yönetiminden yetkililer savunma sistemiyle ilgili sunum düzenledi.

Çeşitli savunma şirketlerinden yaklaşık 3 bin kişinin yer aldığı sunuma göre savunma sisteminin en az 175 milyar dolara mal olması öngörülüyor.

Altın Kubbe sisteminde, Alaska ve Hawaii de dahil ABD topraklarındaki çeşitli bölgelere kurulmuş 11 kısa menzilli füze bataryası bulunuyor. Dört entegre katmandan oluşan mekanizmada füze uyarı ve takibinin yanı sıra füze saldırılarına karşı savunma için uzay tabanlı bir algılama ve takip sistemi var. Karadaki katmanlarsa radarlar ve lazer silahlarından oluşuyor.

Amerikan savunma devi Lockheed Martin’in ürettiği “Yeni Nesil Önleyiciler” (Next Generation Interceptors –NGI) adlı anti-balistik füze bataryalarının konuşlandırılması amacıyla yeni bir üs kurulması da planlanıyor. NGI’lar, yine Lockheed tarafından üretilen Bölge Yüksek İrtifa Hava Savunması (Terminal High Altitude Area Defense –THAAD) adlı füze savunma sistemiyle birlikte kullanılacak.

Uzay önleyicilerinin de ABD’ye fırlatılan füzeleri atmosferde seyir halindeyken yok etmesi hedefleniyor.

Diğer yandan sistemde kaç füze kullanılacağı, ne kadar yer istasyonu inşa edileceği ve önleyici sistemlerin büyüklüğüne dair belirsizlikler sürüyor. Haberde, bunların öngörülen maliyet artırabileceği belirtiliyor.

Sunumda Elon Musk’ın SpaceX firmasının yer almaması da dikkat çekiyor. Trump’la arası bozulan Hükümet Verimlilik Bakanlığı’nın (DOGE) eski liderinin şirketi, Lockheed, Northrop Grumman, Boeing ve Palantir gibi dev firmalarla Altın Kubbe için ihalelere katılmıştı.

Pentagon’dan yapılan açıklamada, projenin erken aşamalarda olduğuna işaret edilerek, yönetimin endüstri, akademi, devlet kurumları ve laboratuvarlardan veri topladığı belirtiliyor.

ABD Uzay Kuvvetleri’nden General Michael A. Guetlein’ın liderlik edeceği proje 17 Temmuz’da onaylanmıştı. Altın Kubbe projesinde çalışacak ekibin 120 gün içinde tam kapsamlı bir plan sunması bekleniyor.

Independent Türkçe, Reuters, Ynet