Arjantin'in yeni lideri vaatlerini gerçekleştirebilecek mi?

Bu hafta açıklanacak ilk pakette devalüasyon kararı bekleniyor

53 yaşındaki Javier Milei, katıldığı televizyon programlarıyla Arjantin çapında tanınan bir figür haline gelmişti (Reuters)
53 yaşındaki Javier Milei, katıldığı televizyon programlarıyla Arjantin çapında tanınan bir figür haline gelmişti (Reuters)
TT

Arjantin'in yeni lideri vaatlerini gerçekleştirebilecek mi?

53 yaşındaki Javier Milei, katıldığı televizyon programlarıyla Arjantin çapında tanınan bir figür haline gelmişti (Reuters)
53 yaşındaki Javier Milei, katıldığı televizyon programlarıyla Arjantin çapında tanınan bir figür haline gelmişti (Reuters)

Arjantin'in radikal sağcı yeni devlet başkanı Javier Milei, başkent Buenos Aires'te düzenlenen törenle yemin ederek görevine başladı.

Milei, görevi devraldıktan sonra yaptığı ilk konuşmada "ekonomik şok" sözü verdi.

Arjantinlileri ülkede para olmadığı konusunda uyaran Milei, sert tasarruf tedbirleri uygulanacağını söyledi.

Arjantinli siyasetçi geçen ay yapılan seçimlerde sürpriz bir zafer kazanmış ve daha önceki hükümetlerin aksine radikal bir ekonomi programı uygulayacağını söylemişti.

Milei konuşmasında, "Tasarruftan ve şok tedavisinden başka bir alternatif yok. Kısa vadede durumun daha da kötüleşeceğini biliyoruz ancak sonrasında çabalarımızın meyvelerini toplayacağız" diye konuştu.

Arjantin'in onlarca yıldır çöküşte olduğunu belirten Milei, bu durumu yüzde 140'a ulaşan enflasyonu dizginleyerek ve kamu harcamalarını keserek tersine çevireceğini savundu.

Geçit töreniyle başkanlık sarayına geçen Milei'ye kardeşi Karina eşlik etti. Arjantin liderinin seçim kampanyasını yöneten Karina Milei'nin yeni yönetimde de etkili bir konumda olması bekleniyor.

Yemin törenine ayrıca Ukrayna Devlet Başkanı Volodomir Zelenski, Macaristan lideri Viktor Orban, eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro gibi dünya liderleri de katıldı.

Milei vaatlerini gerçekleştirebilecek mi?

Seçim kampanyası sürecinde sıradışı tarzı ve radikal sözleriyle dikkat çeken Milei, merkez bankasını kapatma ve Arjantin pesosunu tedavülden kaldırarak yerine Amerikan doları kullanma gibi vaatlerde bulunmuştu.

Derin resesyondaki ülkede Arjantin pesosu uzun süredir serbest düşüşte. Yoksulluk sınırının altında yaşayanların oranıysa yüzde 40'a kadar ulaşmış durumda. 

Ancak Milei'nin vaatlerini gerçekleştirme yolunda bazı siyasi sınırlamalarla karşılaşması bekleniyor. Zira Arjantin liderinin öncülük ettiği sağ ve liberteryen partilerden oluşan koalisyon parlamentoda azınlık.

Ülkeyi yakından takip eden bazı uzmanlar, Milei'nin seçim zaferinin ardından söylemlerini yumuşattığına dikkat çekiyor.

Arjantin lideri, yine de görevdeki ilk saatlerinde bir kararnameyle bakanlıkların sayısını 18'den 9'a düşüreceğinin sinyallerini verdi. Kamu harcamalarına yönelik tedbirler kapsamında, bakanlıkların sayısının azaltılması Milei'nin kilit vaatlerinden biriydi.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Wilson Center'da Arjantin Projesi'nin direktörlüğünü üstlenen Benjamin Gedan konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:

Birçok halefi gibi, Milei de tüm uyarı ışıkları kırmızıdayken görevi devraldı. Pragmatik bir ajanda uygulayarak daha tecrübeli siyasi figürlerden tavsiyeler alacak gibi görünüyor. Hükümetin de küçültüleceği kurtarma stratejisi, uzun yıllardır zorluk çeken halk için katlanılması zor olacak. Gelecek birkaç ayda kesinlikle sosyal ve siyasi bir karmaşa göreceğiz.

Piyasalar vaatleri nasıl karşılıyor?

45 milyon nüfuslu Arjantin'de halk tasarruf tedbirleri ve "ekonomik şok tedavisi" konusunda endişeli olabilir ancak piyasalar Milei'den "sıkı bir başlangıç" bekliyor.

Uzmanlar, seçim sürecinde devlet harcamalarını kısma planını eline bir testere alarak seçmenlere açıklayan Milei'nin sert tutumunu devam ettirmesi gerektiğini düşünüyor.

Arjantin liderinin seçim zaferi piyasalarda olumlu karşılanmış ve ülkedeki hisse ve tahvil değerleri son haftalarda tırmanışa geçmişti.

Finansal danışmanlık şirketi EcoGo'nun konuyla ilgili raporunda, "Gelecek günlerdeki en büyük risk, yeterince güçlü sinyaller verilmemesi olur. Sıkı bir mali şokun ve yapısal reformlara gitme niyetinin sinyallerinin verilmesi gerekiyor" değerlendirmesi yapıldı.

Milei ve ekonomi şefi Luis Caputo'nun bu hafta bir dizi ekonomik tedbiri içeren bir paket açıklaması bekleniyor. Pesoda devalüasyon, kamu harcamalarında kesinti ve özelleştirme kararlarının ilk pakette yer alabileceği ifade ediliyor.

Özgürlük ve İlerleme Vakfı'ndan ekonomist Lautaro Moschet, ilk haftaların yeni hükümetin gidişatını belirleyeceğine dikkat çekerken, "Bu durumdan çıkmak için yeni hükümetin hızlı hareket etmesi ve sermaye kontrollerini hemen ortadan kaldırması gerekli" diye konuştu.

Yatırım bankası Morgan Stanley'nin raporundaysa Arjantin'in halihazırda 356 peso olan dolar kurunda değişiklik yapmak zorunda olduğu ifade edildi.

Dolar kurunun 700 pesoya kadar yükselebileceği belirtilen raporda, "Döviz kurunda bir düzenleme kaçınılmaz gözüküyor. Güvenilir programı olmayan bir ekonomi, yatırımcıları teşvik etmek için daha zayıf bir para birimiyle bunu telafi edebilir" ifadelerine yer verildi.

Independent Türkçe



Elon Musk'ın George Soros'la siyasi rekabeti büyüyor

Forbes'a göre Musk'ın serveti 251,5 milyar dolar, Soros'unkiyse 7,2 milyar dolar (Reuters ve AFP)
Forbes'a göre Musk'ın serveti 251,5 milyar dolar, Soros'unkiyse 7,2 milyar dolar (Reuters ve AFP)
TT

Elon Musk'ın George Soros'la siyasi rekabeti büyüyor

Forbes'a göre Musk'ın serveti 251,5 milyar dolar, Soros'unkiyse 7,2 milyar dolar (Reuters ve AFP)
Forbes'a göre Musk'ın serveti 251,5 milyar dolar, Soros'unkiyse 7,2 milyar dolar (Reuters ve AFP)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), teknoloji milyarderi Elon Musk ve iş insanı George Soros'un siyasi rekabetini ortaya çıkardı.

WSJ, Musk'ın Macar asıllı Amerikalı milyarder Soros'un desteğiyle göreve gelen savcı Jose Garza'nın, Demokrat Parti ön seçimlerinde kaybetmesi için sürece müdahil olduğunu yazıyor. 

Haberde, Tesla CEO'su Musk'ın fonladığı Saving Austin adlı bir grubun, Soros'un desteklediği Garza'ya karşı karalama kampanyası yürüttüğü savunuluyor. 

Dezenformasyon içerikli ilanlar yayımlamaları ve mesajlar göndermeleri için gruba 650 bin dolara yakın fon sağlandığı öne sürülüyor. 

ABD'deki radyo, televizyon ve uydu iletişimlerini denetleyen Federal İletişim Komisyonu'nun belgelerine ve kimliğinin paylaşılmasını istemeyen kaynaklara dayandırılan haberde, Cumhuriyetçi lider Donald Trump'a desteğiyle de gündem olan Twitter CEO'su Musk'ın "siyasetle ilişkisinin sanılandan daha kapsamlı olduğu" ifade ediliyor. 

Dezenformasyon kampanyasında yayımlanan bazı el ilanlarında "Jose Garza, Austin sokaklarını pedofiller ve katillerle dolduruyor" ve "Bir sonraki kurban sizin sevdiğiniz biri olabilir" gibi ifadeler yer aldığına dikkat çekiliyor. 

Garza, ön seçimleri Demokrat rakibi Jeremy Sylestine'a karşı yüzde 67 oyla kazanmıştı. WSJ'nin aktardığına göre Garza'nın 5 Kasım'daki seçimlerde de başarı yakalaması öngörülüyor. 

Garza ve Sylestine, WSJ kendileriyle temasa geçene kadar Musk'ın faaliyetlerinden haberdar olmadığını savunuyor. Garza, WSJ'ye gönderdiği e-postada "Tüm ülke bu olayı dikkate almalı" ifadelerini kullanıyor.

Musk'a yakın bir kaynak, kendisiyle yaptığı bir konuşmada teknoloji milyarderinin "Soros'un etkisini azaltmak istediğini" söylediğini öne sürüyor. 

Geçen yıl Joe Rogan'ın podcast'ine katılan Musk, Soros için "Bence tüm insanlıktan nefret ediyor" demişti.

Garza'nın rakibi Sylestine için 1 milyon dolara yakın fon sağlandığı belirtiliyor. Bunlar, aralarında Musk'la yakın ilişkisi bulunan Palantir Technologies'in kurucu ortağı Joe Lonsdale'in de bulunduğu Cumhuriyetçilerin katkılarıyla gerçekleştirildi. 

Musk'ın gayriresmi politika danışmanı olarak görev yapan ve Trump yanlısı kampanyalarda yer alan Lonsdale, kayıtlara göre şubatta Sylestine'in kampanyasına 25 bin dolar verdi. 

Diğer yandan Musk'ın Sylestine'in kampanyasına doğrudan bağış yaptığına dair kayıt olmadığı aktarılıyor. Fakat milyarderin, kimliğini gizli tutarak finansal destek yapabilmek için Cumhuriyetçi siyasi danışmanlık şirketi Axiom Strategies'le iletişime geçtiği savunuluyor. 

Ayrıca Musk'ın Austin'deki Tesla genel merkezinde çalışanlara Garza yerine "suçlarla ilgili gerçekten kovuşturma yapacak birine" oy vermelerini söylediği öne sürülüyor. 

Haberde, 2020'deki seçimlerde Soros'un Garza'yı desteklemek için 450 bin dolara yakın bağış yaptığı ifade edilirken, iş insanının bu yıl herhangi bir adaya fon sağlamadığı bilgisi paylaşılıyor.

WSJ, Musk ve Soros'un iddialarla ilgili yorum talebini reddettiğini aktarıyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, New York Post