Rusya Ukrayna’da barış için Batı’ya göz mü kırpıyor?

Lavrov: Kiev'in müttefiklerinin taktik ve stratejilerini değiştirdiğine dair işaretler var.

Kremlin, Batı'da bazı insanların Rusya'nın Ukrayna ile barış görüşmeleri yapması gerektiğini önerdiklerini çünkü ABDve müttefiklerinin Rus kuvvetlerini mağlup edemediğini iddia ediyor (AFP)
Kremlin, Batı'da bazı insanların Rusya'nın Ukrayna ile barış görüşmeleri yapması gerektiğini önerdiklerini çünkü ABDve müttefiklerinin Rus kuvvetlerini mağlup edemediğini iddia ediyor (AFP)
TT

Rusya Ukrayna’da barış için Batı’ya göz mü kırpıyor?

Kremlin, Batı'da bazı insanların Rusya'nın Ukrayna ile barış görüşmeleri yapması gerektiğini önerdiklerini çünkü ABDve müttefiklerinin Rus kuvvetlerini mağlup edemediğini iddia ediyor (AFP)
Kremlin, Batı'da bazı insanların Rusya'nın Ukrayna ile barış görüşmeleri yapması gerektiğini önerdiklerini çünkü ABDve müttefiklerinin Rus kuvvetlerini mağlup edemediğini iddia ediyor (AFP)

Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ukrayna'nın geçen yaz gerçekleştirdiği başarısız karşı saldırının, Rus güçlerine karşı herhangi bir somut bölgesel ilerleme kaydedemediğini göz önüne alarak, bazı etkili Batı güçlerinin 2022 Şubat'ından bu yana devam eden Rus-Ukrayna savaşı için bir çıkış yolu arayışında olduğunu belirtti.

FOTO:Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, Bakan Sergei Lavrov'un yanında (AP)
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, Bakan Sergei Lavrov'un yanında (AP)

Rusya'nın Ukrayna'daki işgalinden yaklaşık iki yıl sonra Moskova, Ukrayna topraklarının yaklaşık yüzde 17,5'ini kontrol ediyor ve bu yıl Lavrov, Rusya Enformasyon Ajansı ve Rusya 24 TV kanalına verdiği röportajda Batı'nın Ukrayna'ya ilişkin taktikleri ve stratejisinin değiştiğine dair işaretler olduğunu belirtti.

FOTO: Biden ve Zelensky 12 Aralık’ta Beyaz Saray'daki görüşmeleri sırasında (AP)
Biden ve Zelensky 12 Aralık’ta Beyaz Saray'daki görüşmeleri sırasında (AP)

Rusya Dışişleri Bakanı, Batı'da bazı kişilerin Rusya'nın Ukrayna'daki güçleri karşısında başarısız olduğunu ve bu nedenle Moskova'nın Ukrayna ile barış görüşmelerine girmesi gerektiğini öne sürdüklerini belirtti. Lavrov, "Batı şu anda taktiklerini değiştiriyor gibi görünüyor ve belki de izledikleri stratejiyi netleştirmeyi düşünüyorlar. Eğer Rusya'nın stratejik olarak yenilgiye uğraması bir stratejiyse, bu strateji tamamen başarısız olmuş gibi görünüyor." dedi.

Moskova'nın Ukrayna'daki hedeflerini tamamlayacağını yeniden vurgulayan Lavrov, "Bazı yaklaşım ve işaretler var: Neden (Rusya), Ukrayna'yı dahil etmeden Ukrayna meselesini Avrupa'daki bir taraf ile görüşmez?" şeklinde konuştu.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın koşullarına uygun olma şartıyla Ukrayna ile barış görüşmeleri yapmaya hazır olduğunu defalarca belirtti. Amerikan yetkilileri, Putin'in ciddi bir barış hamlesi yapmadan önce 2024 ABD başkanlık seçimlerini beklediğini düşünüyor.

Ukrayna ise Sovyetler Birliği'nin çöküşü ile 1991'de çizilen sınırlarından son Rus askeri çekilmeden durmayacaklarını söylüyor. Öte yandan Batı, Ukrayna'yı barışa zorlamayı reddediyor.

FOTO: Putin, Savunma Bakanı ile görüştü (AFP)
Putin, Savunma Bakanı ile görüştü (AFP)

Vladimir Putin, Ukrayna'daki savaşı, Batı'nın Rusya'yı bölme ve doğal kaynaklarını çalmayı planına karşı Rusya'nın varlığını koruma savaşı olarak görüyor.

ABD Başkanı Joe Biden ise Batı'nın Rusya'yı yok etmeyi amaçlamadığını, ancak Kiev'in Rus güçlerini Ukrayna topraklarında mağlup etmesini istediğini belirtiyor. Biden ayrıca 2022'de Rusya'nın Ukrayna'da stratejik bir başarısızlık yaşadığını da ifade etti.

2004'ten bu yana görevde olan Lavrov, perşembe günü yaptığı açıklamada, büyük Batılı güçlerin yaklaşık on gün önce, gelişmekte olan ülkelerin yanı sıra önde gelen yedi sanayileşmiş ülkeden (G-7) oluşan bir grup toplantısı çerçevesinde "barış" konusunu görüşmek üzere "gizlice" bir araya geldiğini söyledi. Lavrov’un iddiasına göre bu formül, Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy tarafından önerildi.

Lavrov ayrıca, Zelenskiy'nin barış planına dayalı olarak Ocak ayında başka bir toplantı ve Şubat ayında "barış zirvesi" düzenlemek konusunda anlaştıklarını ekledi. Ancak Lavrov'un açıklamaları bağımsız kaynaklar tarafından doğrulanmadı.

Zelenskiy'nin 10 maddelik barış planı, Rus güçlerinin geri çekilmesini, savaşın sona ermesini ve Ukrayna ile Rusya arasındaki sınırın yeniden çizilmesini içeriyor.

Moskova ise Zelenskiy'nin barış önerisinin Rusya'yı müzakerelere dahil etmediği için uygulanabilir olmadığını savunuyor.



Tahran, Washington ile müzakerelerinde "denklik" arıyor

Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)
Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)
TT

Tahran, Washington ile müzakerelerinde "denklik" arıyor

Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)
Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)

İran, ABD ile nükleer programı konusunda yapılacak müzakerelerin kaderini tahmin etmeyi reddetti, ancak diyaloğun "eşitlik ortamında ve dayatmalardan uzak" yürütülmesinin önemini vurguladı.

Bu tavır, İsrail'in Kızıldeniz'de Husilerle ateşkes anlaşmasına rağmen İran'a karşı gerginliği artırdığı ve uluslararası alanda askeri gerginliğin tırmanacağı yönündeki endişelerin yaşandığı bir dönemde alındı.

İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Ali Ekber Ahmediyan, gelecekteki müzakerelerin sonucunun "öngörülemez" ve ABD'nin davranışlarına ve müzakere koşullarına bağlı olduğunu vurguladı.

Devrim Muhafızları'na bağlı Tasnim haber ajansı, Ahmediyan'ın, "Baskı ve tehdit altında doğrudan müzakereler mantıksız ve onursuzdur" dediğini aktardı. Ahmediyan ise "Eşit bir ortamda ve dayatmalardan uzak bir diyalog, akılcı ve onurlu bir yaklaşımdır" ifadesini kullandı.

Ahmediyan, "İran'ın kırmızı çizgileri açık ve net"dedi ancak müzakerelerin seyri ve gelecekteki sonuçlarının "diğer tarafın, özellikle de ABD yönetiminin bu konuyu nasıl ele aldığına bağlı olduğunu" vurguladı.

ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Washington ile Husiler arasında Kızıldeniz'de seyrüsefer serbestisini de içeren ateşkesin açıklanmasının ardından, ülkesinin Tahran ile "İran'ın küresel ekonomiye yeniden entegrasyonunu içeren" bir anlaşmaya varacağını öngördü.

dcfgth
İran Dini Lideri Ali Hamaney ve ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Vance, dün yaptığı basın açıklamasında, "İran sivil amaçlı nükleer enerjiye sahip olabilir, ancak nükleer silah elde edemez" ifadesini kullanarak, iki ülke arasındaki görüşmelerin "şimdiye kadar iyi" gittiğini kaydetti.

New York Times gazetesi, İranlı yetkililerin, ülkelerinin Kızıldeniz saldırılarını durdurmak için Husiler üzerindeki nüfuzunu kullandığını söylediğini aktardı ve bunun, Washington ile Tahran arasında bir anlaşmanın yakın olduğunu gösterdiğini belirtti.

İran ordusu hazır

Son saatlerde İsrail tarafında gerilim arttı. Kızıldeniz ateşkesine yol açan anlaşmadan dışlandığını hisseden İsrail'in doğrudan bir çatışmaya doğru koştuğu görülüyor.

Şarku’l Avsat’ın İran'ın ISNA haber ajansından aktardığına göre İran Hava Kuvvetleri Komutanı, ajansa yaptığı açıklamada, hava kuvvetlerine ait tüm savaş uçaklarının mühimmat, teçhizat ve yerli üretim uzun menzilli füzelerle donatıldığını belirterek sert bir tavır sergiledi.

Tuğgeneral Hamid Vahidi, İran Hava Kuvvetleri'nin en üst düzeyde hazırlıklı ve Silahlı Kuvvetler Başkomutanı'nın emirlerini yerine getirmeye hazır olduğunu belirtti.

Rusya ve Çin daha sonra ortak açıklama yaparak, İran'ın nükleer programı konusunda gerginliğin tırmandırılmaması ve askeri eyleme başvurulmaması çağrısında bulundu.

İran petrolüne yaptırımlar

ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, İran'dan petrol satın aldıkları gerekçesiyle Washington'da özel bir Çin petrol rafinerisi ve Çin'deki liman işletmecilerine yaptırım uyguladı. ABD Hazine Bakanlığı, Hebei Xinhai Kimyasal Rafinerisi ve üç Çinli liman işletmecisi şirkete yaptırım uyguladı. Bu, Trump yönetiminin İran'ın ihracat gelirlerini kesme ve Tahran'a nükleer programını sınırlama anlaşması yapması yönündeki baskısını artırma çabalarını yoğunlaştırdığı bir dönemde hedef aldığı son bağımsız Çin rafinerisi oldu.