Biden ve Sunak, "iki devletli çözüm" konusunda hemfikir

ABD Başkanı Joe Biden ile İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'ın, Filistinlilerin ve İsraillilerin barış ve güvenlik içinde yaşayacağı iki devletli çözümün her zamankinden daha önemli hale geldiği konusunda hemfikir olduğu bildirildi

(AA)
(AA)
TT

Biden ve Sunak, "iki devletli çözüm" konusunda hemfikir

(AA)
(AA)

İngiltere Başbakanlık Ofisi 10 Numara'dan yapılan açıklamada, Biden ve Sunak'ın bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği belirtildi.

Açıklamada, iki liderin görüşmede Gazze'deki durumu, bölgeye insani yardım göndermenin önemini ve Yemen'deki Husilere yönelik hava saldırılarını ele aldığı kaydedildi.

Biden ve Sunak'ın, saldırıların Gazze'deki siviller üzerindeki etkisini hafifletme ve esirlerin serbest bırakılmasını sağlamanın aciliyetini ele aldığı belirtilen açıklamada, "Başbakan, Hamas'tan gelen tehdidi yok etme çabalarında İsrail'i desteklemenin, İsrail ordusunun sivilleri korumaya daha fazla özen göstermesi ve uluslararası insancıl hukuk sınırları içinde faaliyet göstermesi zorunluluğunu ortadan kaldırmadığını vurguladı." ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, Biden ve Sunak'ın esirlerin Gazze'den çıkarılması ve bölgeye daha fazla insani yardım girişi için çatışmalara daha fazla "insani ara" verilmesi konusunda birlikte çalışmaya devam etme konusunda anlaştığı aktarıldı.

İki liderin, yardımların bölgeye girişi için Usdud (Aşdod) dahil daha fazla rota oluşturulması konusunu da görüştüğü, mevcut rotaların etkinliğinin artırılmasını da ele aldığı da vurgulandı.

Açıklamada ayrıca, "Liderler, İsraillilerin ve Filistinlilerin barış ve güvenlik içinde yaşayacağı iki devletli çözümün her zamankinden daha önemli olduğu konusunda hemfikir oldu." ifadeleri kullanıldı.

Görüşmede Sunak'ın, Kızıldeniz'de görev yapan iki ABD'li askerin ölümü için Biden'a başsağlığı dileklerini ilettiği aktarılan açıklamada, iki liderin, Husilerin ticaret gemilerine yönelik saldırılarını kınadığı ve bu saldırılara karşı işbirliğini sürdürme kararlığını dile getirdiği belirtildi.

Açıklamada, bu işbirliğinin, Husilere verdiği desteği sona erdirmesi için İran'a diplomatik baskı uygulamayı ve gerektiğinde Husilerin saldırı kapasitesini yok etmeye yönelik hava saldırıları gerçekleştirmeyi kapsadığı bilgisi de paylaşıldı.

Görüşmede Sunak'ın, İngiltere'nin Ukrayna'ya yaptığı askeri yardımlar konusunda Biden'ı bilgilendirdiği ifade edilen açıklamada, iki liderin Rusya'ya karşı Ukrayna'ya destek vermenin önemi konusunda mutabık olduklarını dile getirdiği aktarıldı.



Netanyahu’nun Trump ikilemi: Koalisyon mu ABD desteği mi?

Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)
Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)
TT

Netanyahu’nun Trump ikilemi: Koalisyon mu ABD desteği mi?

Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)
Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)

Gazze savaşı sürerken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yla ABD Başkanı Donald Trump'ın arası iyice gerildi. 

Hamas'la ABD arasında yapılan doğrudan görüşmeler sonucunda ABD-İsrail vatandaşı esir asker Idan Alexander, dün serbest bırakıldı. Filistinli örgüt, bu hamlenin "ateşkesin sağlanması ve insani yardım girişlerinin gerçekleştirilmesine yönelik ilk adım" olduğunu ifade etti. 

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff da Alexander'in serbest bırakılmasının "umut ışığı" olduğunu belirtirken, Netanyahu'ya yüklendi: 

Esirleri geri getirmek istiyoruz ama İsrail savaşı bitirmeye hazır değil. İleriye dönük net bir yol göremiyoruz, bir anlaşmaya varılması gerekiyor ama Netanyahu yönetimi savaşı uzatıyor.

Guardian, Witkoff'un açıklamalarının ABD-İsrail arasındaki gerginliğin ne kadar arttığını gösterdiğini yazıyor. Eski İsrailli diplomat Alon Pinkas, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Trump, İsrail'e karşı değil ama onu umursamıyor. Trump'a göre Netanyahu sinir bozucu birine dönüştü, bu da banka hesabına katkı yapmadığı anlamına geliyor.

Trump, son dönemde Netanyahu'yu köşeye sıkıştıracak hamleler yaptı. Husilerle barış ilan etti, İsrail'in İran'ın nükleer tesislerine saldırı planını desteklemek yerine Tahran'la müzakere başlattı ve Suudi Arabistan'la nükleer görüşmelerin ilerlemesi için Riyad-Tel Aviv hattında normalleşme şartını askıya aldı.

Ayrıca Ortadoğu turunda da İsrail'i ziyaret etmeyecek. 

Analizde, Trump'ın bu hamlelerle ABD-İsrail ilişkilerinde oturmuş diplomatik yapıyı değiştirdiğine dikkat çekiliyor. İki devletli çözümü savunan düşünce kuruluşu İsrail Politika Çalışma Grubu'nun yöneticisi Ilan Baruch, şunları söylüyor: 

Trump açıkça yeni bir yörüngeye girdi. İsrail, Trump yönetiminin 'ortak inançlar ve karşılıklı stratejik çıkarlar' paradigması çerçevesinde yoluna devam etmesini bekliyordu. Trump bir kuşaktır bu denklemden şüphe duyulmasını sağlayan ilk başkan oldu.

Trump, 5 Ocak'ta göreve başladığında Netanyahu, Beyaz Saray'a davet edilen ilk yabancı liderdi. İsrail Başbakanı, Cumhuriyetçi liderin zaferini de ilk tebrik edenler arasındaydı. Diğer yandan analizde, Gazze savaşındaki tavrı nedeniyle Netanyahu'nun Trump'tan aldığı desteği kaybedebileceği belirtiliyor. 

Radikal sağcı kabinedeki liderlerin savaşın sürmesini istediği, Trump'ınsa tüm rehinelerin serbest bırakılması ve ateşkes için baskı yaptığına dikkat çekiliyor. Netanyahu'nun bu noktada ikileme düştüğü belirtiliyor: 

Netanyahu, tekrar Trump'ın desteğini istiyorsa koalisyonunun dağılmasına neden olacak adımlar atması lazım. Geçmişine ve deneyimine bakarsanız her şeyin farkında olması gerektiğini düşünürsünüz. Ama davranışlarına baktığınızda sanki neler olup bittiğinden haberi yok.

Independent Türkçe, Guardian, Times of Israel