Çin, 2024'teki iddialı büyüme hedefini açıkladı

Çin'in askeri harcamaları tahminen 1,67 trilyon yuana yükselecek

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Çin, 2024'teki iddialı büyüme hedefini açıkladı

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

Çin'in 2024 için askeri harcamaları, komşularıyla gerginlikleri kızışmaya devam ederken yüzde 7,2 oranında artarak son 5 yıldaki en büyük sıçrama olacak.

Ulusal Halk Kongresi'nde açıklanan Maliye Bakanlığı'nın yıllık raporuna göre Asya devinin savunma bütçesi 1,67 trilyon yuana (yaklaşık 7 trilyon 480 milyar TL) yükselecek.

Çin'in 2023 savunma bütçesi 1,5 trilyon yuan (yaklaşık 6 trilyon 584 milyar TL) olarak belirlenmiş ve bu rakamla ABD'nin ardından dünyanın en yüksek ikinci savunma bütçesi olmuştu. Joe Biden geçen yılın sonlarında askeri harcamalarını artırmak için 858 milyar dolarlık (yaklaşık 27 trilyon 107 milyar TL)  bir savunma bütçe tasarısını imzalamıştı.

Pekin'in savunma bütçesi, Çin'in stratejik hedefleri ve silahlı kuvvetlerinin gelişimiyle ilgili temkinli olan kritik komşuları ve ABD tarafından yakından izleniyor.

Hint alt kıtasında, Çin'in bağımsız Tayvan'a yönelik hızla artan saldırganlığı ve Güney Çin Denizi'ndeki toprak hakkı iddiaları nedeniyle sık sık gerginlik yaşanıyor. Bu iddialar; Malezya, Filipinler ve Vietnam gibi komşuları tarafından düzenli olarak kınanıyor. 

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ordunun "dünya standartlarında bir güç" haline gelmesi için son tarih olarak 2027'yi belirledi ve ordudaki yolsuzluğun kökünü kazımak üzere yükselen baskının üstesinden geldi. Nikkei Asia'ya göre Şi'nin yolsuzluğa karşı açtığı savaşa rağmen 2023'te en az 1,73 milyon yolsuzluk vakası kaydedildi.

Çin Komünist Partisi geçen yıl Savunma Bakanı General Li Şangfu ve Roket Kuvvetleri'nden iki generali herhangi bir açıklama yapmadan görevden almıştı.

Çin, iki milyondan fazla aktif asker ve 510 bin yedek askeriyle aktif görevdeki askeri personel açısından dünyanın en büyük silahlı kuvvetlerine sahip. Ülke 2016'dan bu yana yıllık savunma bütçesinde tek haneli bir artış sürdürüyor.

Bugün süper noter yasama organının yıllık toplantısının açılış oturumunda açıklanan resmi bütçe rakamı, birçok yabancı uzman tarafından Halk Kurtuluş Ordusu'nun harcamalarının sadece küçük bir kısmı diye değerlendiriliyor.

14'üncü Ulusal Halk Kongresi'nin ikinci oturumunun sözcüsü Lou Çincien, Global Times'a yaptığı açıklamada, ABD gibi büyük askeri güçlerle karşılaştırıldığında Çin'in savunma harcamalarının "gerek GSYH'nın yüzdesi olarak gerekse kişi ve asker başına yapılan harcamalar açısından epey düşük" olduğunu söyledi.

Ayrı bir raporda Çin, "'Tayvan'ın bağımsızlığını' amaçlayan ayrılıkçı faaliyetlere ve dış müdahalelere kararlılıkla karşı çıkacağını" söyledi.

Çalışma raporunda ayrıca "Çin'in yeniden birleşme davasını ilerletme konusunda kararlı olacağı" belirtilerek önceki raporlarda yer alan "barışçıl yeniden birleşme" ifadesine yer verilmedi.

Independent Türkçe



ABD'nin Ukrayna'ya dayattığı "sömürge anlaşmasının" detayları sızdı

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent geçen hafta Kiev'de Zelenski'yle görüşmüştü (AFP)
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent geçen hafta Kiev'de Zelenski'yle görüşmüştü (AFP)
TT

ABD'nin Ukrayna'ya dayattığı "sömürge anlaşmasının" detayları sızdı

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent geçen hafta Kiev'de Zelenski'yle görüşmüştü (AFP)
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent geçen hafta Kiev'de Zelenski'yle görüşmüştü (AFP)

New York Times (NYT) çarşamba günü Donald Trump yönetiminden yetkililerle bir araya gelen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin, değerli maden kaynaklarının yarısının kontrolünü ABD'ye verme teklifi aldığını yeni yayımladığı haberde bildirdi. 

Müzakerelere dair bilgi sahibi 5 kişiye dayandırılan haberde Washington'ın, Ukrayna'nın grafit, lityum ve uranyum gibi madenlerinin yanı sıra petrol ve doğalgazda da söz sahibi olmak istediği belirtildi. 

ABD'nin hem madenlerden kazanılan hem de yeni maden çıkarma lisanslarının satışından elde edilecek paraların yarısını almayı hedeflediği iddia ediliyor.

Washington'ın bu madenlerin alımında öncelik istediği de öne sürülüyor. 

Ukraynalı yetkililerden biri, 61. Münih Güvenlik Konferansı (MSC 2025) için Almanya'ya giden Zelenski'nin cuma günü orada ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'yla bir araya geldiğini hatırlatarak Kiev'in konu hakkındaki karşı teklifini orada sunmuş olabileceğini söyledi. 

Konuyla ilgili görüşmelerin gerginlik içinde sürdüğü ve Washington'la Kiev arasında artan mesafeyi gösterdiği NYT'nin haberinde ifade edildi.

Ukrayna'ya yaptıkları yardımların karşılığında 500 milyar dolar değerinde nadir toprak elementi istediklerini ay başında belirten Donald Trump, Kiev'in de bunu kabul ettiğini savunsa da Volodimir Zelenski, ABD Başkanı'nı yalanlıyor.

Zelenski, Washington'ın konuyla ilgili anlaşma teklifini ABD çıkarlarına fazla odaklandığını belirterek reddettiklerini açıkladı. 

Cumartesi günü Münih'te Associated Press'e (AP) konuşan Zelenski, "Bakanların anlaşmayı imzalamasına izin vermedim çünkü kanımca bizi ve çıkarlarımızı korumaya yönelik bir hazırlık sunmuyor" dedi. 

"Sömürge anlaşması"

Ad ve görevlerinin açıklanmaması koşuluyla ajansa konuşan Ukraynalı yetkililer de ABD'nin anlaşma karşılığında kendilerine güvenlik taahhütü vermeyi reddettiğini açıkladı. 

Ukraynalılar, Washington'ın Joe Biden yönetiminde sağlanan ve gelecekte yapılacak yardımlar karşılığında bunu istediğini vurguladı. 

Kiev'e giden ABD Hazine Bakanı Scott Bessent'in çarşamba günü Ukrayna yönetimine sunduğu teklif hakkında konuşan eski bir üst düzey yetkili, "Zelenski bu sömürge anlaşmasını imzalayamaz" dedi. 

Amerikan haber ajansına konuşan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Brian Hughes, ABD'li vergi mükelleflerinin Ukrayna'ya verdiği parayı "telafi etmek" ve Rusya'yla çatışan ülkenin ekonomisini büyütmek istediklerini söyledi.

Teklifin detaylarını doğrulamayan Hughes, "Başkan Zelenski, Trump yönetiminin Ukrayna'ya sunduğu şahane fırsat konusunda dar görüşlü davranıyor" ifadesini kullandı.

Hughes, ABD'nin Ukrayna'yla ekonomik bağlarını geliştirmesinin kalıcı barış için en iyi güvence olacağını savundu. 

Zelenski, geçen hafta Reuters'a verdiği röportajda, maden anlaşmasına açık olduklarını fakat nadir toprak elementi rezervlerinin neredeyse yarısının Rus işgali altındaki topraklarda yer aldığını belirtmişti. 

Forbes'un aktardığı verilere göre Ukrayna'nın toplamda 7 milyar dolar değerindeki maden yatağı, Rus işgali altındaki bölgelerde yer alıyor. 

Havacılık, savunma ve nükleer konularında önemli olan bu madenler, ABD için Çin'e bağımlılığı azaltmak açısından da çok değerli. 

Independent Türkçe, New York Times, AP