İsrail Lübnan Cephesi’ne hazırlanıyor

İsrail aşırı sağı, Refah'ı işgal etmemesi halinde Netanyahu'yu devirmekle tehdit ediyor.

İsrail güçlerinin Han Yunus'ta neden olduğu yıkımın ortasında yürüyen Filistinliler (AFP)
İsrail güçlerinin Han Yunus'ta neden olduğu yıkımın ortasında yürüyen Filistinliler (AFP)
TT

İsrail Lübnan Cephesi’ne hazırlanıyor

İsrail güçlerinin Han Yunus'ta neden olduğu yıkımın ortasında yürüyen Filistinliler (AFP)
İsrail güçlerinin Han Yunus'ta neden olduğu yıkımın ortasında yürüyen Filistinliler (AFP)

İsrail ordusu odağını Lübnan'la olan kuzey cephesine kaydırdı ve dün (pazartesi) Batı Celile ve kuzey kıyılarında, Hizbullah'la bir savaşın patlak vermesini simüle eden askeri tatbikatlar başlattı. Bu tatbikatlar, Gazze Şeridi'ndeki kuvvetlerinin çoğunu çektikten bir gün sonra, Lübnan'da gerçekleşeceği varsayılan bir kara harekâtını da içeriyor. Söz konusu tatbikatlar, İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Komutanı Muhammed Rıza Zahidi'nin Şam'daki İran konsolosluk binasının bombalanması sonucu öldürülmesine misilleme olarak, İran'ın İsrail'e yönelik olası saldırısına karşı İsrail-ABD hazırlıkları çerçevesinde yapılıyor.

Kuzey sınırlarında artan hazırlıkların bir parçası olarak İsrail ordusu, 1960'ların sonunda Mısır'la yapılan yıpratma savaşı sırasında Genelkurmay Başkanı olan Haim Bar-Lev'e atfedilen ünlü Bar-Lev Hattı’nın bir benzerini inşa etti ve Lübnan sınırı boyunca beton bariyerleri güçlendirdi. Kuzeydeki 30 kadar kasaba ‘İç Cephe'den özel izin alınmadan bulunmanın ya da çalışmanın yasak olduğu askeri bölgeler’ ilan edildi.

Bu hazırlıkların ortasında İsrail aşırı sağı, Netanyahu'yu hükümetin devrilmesi ve ‘Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ın işgal edilmemesi halinde başbakan olarak kalmayacağı’ yönünde tehdit etti. X platformunda yer alan bir habere göre aşırı sağcı Yahudi Gücü Partisi lideri ve İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Refah'a geniş çaplı bir saldırı yapılmadan ve Hamas yenilgiye uğratılmadan İsrail hükümetinin olmayacağını söyledi.

Maliye Bakanı ve Dini Siyonizm Partisi lideri Bezalel Smotrich de Netanyahu'ya ‘savaş zamanında belirleyici kararlar almaya yetkili tek organ’ olduğu gerekçesiyle genişletilmiş hükümeti toplaması çağrısında bulunarak, Hamas üzerindeki baskının arttırılmasını istedi.



Focaccia, İtalya'dan değil Türkiye'den mi çıktı?

Bilim insanları focaccia ekmeğinin 9 bin yıllık bir geçmişi olabileceğini düşünüyor (Unsplash)
Bilim insanları focaccia ekmeğinin 9 bin yıllık bir geçmişi olabileceğini düşünüyor (Unsplash)
TT

Focaccia, İtalya'dan değil Türkiye'den mi çıktı?

Bilim insanları focaccia ekmeğinin 9 bin yıllık bir geçmişi olabileceğini düşünüyor (Unsplash)
Bilim insanları focaccia ekmeğinin 9 bin yıllık bir geçmişi olabileceğini düşünüyor (Unsplash)

İtalya'nın meşhur focaccia ekmeği, Mezopotamya'da ortaya çıkmış olabilir. 

İspanya'daki Barselona Özerk Üniversitesi, Türkiye'den Koç ve Roma'daki La Sapienza üniversiteleriyle işbirliği yaparak Cilalı Taş Devri'nden kalan seramik parçalarını inceledi. 

Şanlıurfa'daki Mezraa-Teleilat ve Akarçay Tepe höyüklerinin yanı sıra Suriye'deki arkeolojik kazı alanı Tell Sabi Abyad'da bulunan parçalar, MÖ 7 bin ila 5 bin yıl önceye tarihlendi.

Arkeologlar parçaların, Cilali Taş Devri'nde kullanılan kilden yapılmış bir tür oval tepsi kalıntısı olduğunu düşünüyor.

Çalışmalarını hakemli dergi Scientific Reports'ta detaylandıran ekip, tarih öncesi insanların yemek kültürüne ışık tuttu.

Analizler sonucu tepsi kalıntılarının, buğday ve arpa gibi tahılların izlerini taşıdığı tespit edildi. 

Ayrıca hayvansal yağ ve bitkisel çeşnilerin de kalıntılarına rastlayan ekip, Mezopotamya halkının farklı tarifler denediğini düşünüyor.
 

xuj7k
Araştırmacılar oval tepside ekmek pişirerek teorilerini test etti (Sergio Taranto)

Kullanım sonucu aşınma belirtilerinin yanı sıra organik kalıntıların 420 derecede bozunmaya uğradığı da bulundu. Araştırmacılar bütün bunların, tepsilerin foccacia gibi yassı emekler yapmada kullanıldığını "açıkça" gösterdiğini söylüyor.

Bilim insanları, tabanında oyuklar olan bu oval tepsilerde 3 kilogramlık ekmekler pişirilebileceğini ifade ediyor.

Bu da ekmeklerin muhtemelen bütün topluluk tarafından paylaşıldığna işaret ediyor. 

Araştırmacılar oval tepsinin replikasını ve Cilali Taş Devri'de kullanılanlar gibi bir ocak yaparak ekmek pişirmeyi denedi.

Deneyleri, tahminlerini destekleyerek tepsilerde büyük ekmekler yapılabildiğini gösterdi. Tepsinin tabanındaki oyuklar, pişen ekmeğin kolayca çıkarılmasını sağladı. 

Makalenin başyazarı Sergio Taranto bulguları şöyle değerlendiriyor:

Çalışmamız, yetiştirdikleri tahılları kullanarak çeşitli malzemelerle zenginleştirilmiş ve gruplar halinde tüketilen ekmekler ve 'focaccia' hazırlayan toplulukların canlı bir resmini sunuyor.

Araştırmacılar, Geç Cilalı Taş Devri'ne ait bu pişirme tekniğinin 600 yıl boyunca gelişim gösterdiğini ve Yakın Doğu'da geniş bir alana yayıldığını düşünüyor. 

Daha sonra başka bölgelere de geçen tekniğin, İtalya'ya bu şekilde ulaşmış olabilceğini söylüyorlar. 

Independent Türkçe, Popular Science, Greek Reporter, Scientific Reports