Paris Olimpiyatları: 7 milyon insanı arabasız nasıl hareket ettireceksiniz?

Fransa 2024 Olimpiyatlarına ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor (AFP)
Fransa 2024 Olimpiyatlarına ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor (AFP)
TT

Paris Olimpiyatları: 7 milyon insanı arabasız nasıl hareket ettireceksiniz?

Fransa 2024 Olimpiyatlarına ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor (AFP)
Fransa 2024 Olimpiyatlarına ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor (AFP)

Fransa'nın başkenti Paris'in Ile-de-France bölgesindeki toplu taşıma araçları 2024 Olimpiyat Oyunları sırasında yeni bir sınava tabi tutulacak. NBC'nin haberine göre organizatörler kaos ve aşırı kalabalıktan kaçınmak için genel bir seferberlik çağrısında bulunurken, yerel yetkililer 26 Temmuz- 11 Ağustos tarihleri arasında yaklaşık 7 milyon ziyaretçiyi ağırlamaya hazır olduklarını belirtti.

Işıklar Başkenti yetkililerine göre organizasyon komitesi ve yerel yetkililer binlerce otobüs, 3.000 ilave bisiklet ve 400 kilometreden fazla bisiklet yolu geliştirerek hava kirliliğini yüzde 40 oranında azaltacak.

2024 Yaz Olimpiyatları sırasında Fransa'ya gelen ziyaretçiler eskisinden tamamen farklı bir şehri ziyaret etme fırsatı bulacak ve turistler Paris’in diğer yüzünü görme fırsatı bulacak.

Belediye Başkanı Anne Hidalgo liderliğindeki Paris makamları, 2014 yılından beri araç kullanımını azaltmak, 100'den fazla caddeyi araçlara kapatmak, SUV ve spor otomobiller için park ücretlerini iki katına çıkarmak, yaklaşık 50.000 park yerini ortadan kaldırmak ve 1.300 kilometreden fazla bisiklet yolu oluşturmak gibi çeşitli girişimlerde bulunuyor.

Hidalgo mart ayında yaptığı açıklamada, “Bunu nasıl başardık? Otomobil kullanımının radikal bir şekilde ortadan kaldırılmasını varsayarak” ifadelerini kullandı.

Paris, diğer Avrupa şehirleriyle birlikte geçtiğimiz yıllarda otomobil kullanımını azaltmaya çalışan ilk şehir oldu. Ancak çabalarının başarısı beklendiği gibi olmadı. Buna karşılık Amerika Birleşik Devletleri benzer reformları benimsemekte çok daha yavaş davrandı.

Cornell Üniversitesi'nde şehir ve bölgesel planlama profesörü olan Nicholas Klein NBC'ye konuştu: “Amerika Birleşik Devletleri'nde 100 yıldır sokakları, mahalleleri ve şehirleri arabaların etrafında inşa ettik ve sonuç olarak çoğu insan arabaya bağımlı mahallelerde yaşıyor ve bunu geri almak çok zor.”

Cornell Üniversitesi'nde kentsel ve bölgesel planlama profesörü Nicholas Klein, NBC'ye şunları söyledi: "Amerika Birleşik Devletleri'nde 100 yıldır arabaların etrafında sokaklar, mahalleler ve şehirler inşa ettik ve bunun sonucunda çoğu insan ağırlıklı olarak arabalara bağımlı olan mahallelerde yaşıyor ve bunu geri almak çok zor."

Paris'in yeni kentsel manzarasının sunumu, Hidalgo'nun, özellikle de başkanlığa aday olamamasının ardından, oy yüzdesinde bir düşüşe tanık olduğu bir zamanda gerçekleşecek. Ancak 2023'te yapılan bir kamuoyu yoklaması, Parislilerin çoğunluğunun çevre reformlarını onayladığını gösterdi.

Paris'in 12. bölgesinde ikamet eden ve bir bisiklet destekçisi olan Louise Klooster NBC'ye, “Hidalgo'nun otomobil karşıtı politikalarını yüzde 100 destekliyorum ve her zaman otomobil sayısını azaltan, yürümeyi ve bisiklete binmeyi teşvik eden politikalardan yana olacağım. Bir Parisli ve küçük bir çocuk annesi olarak, daha az araba olsaydı Paris'in daha güvenli ve daha az kirli olacağına inanıyorum” dedi.

Paris 1 Panthéon-Sorbonne Üniversitesi profesörü ve Hidalgo'nun eski danışmanı Carlos Moreno, bir vatandaşın tüm temel ihtiyaçlarının kısa bir yürüme mesafesinde veya bisikletle ulaşılabileceği “15 dakikalık şehir” kavramını destekliyor.

Moreno, “İklim değişikliğine şüpheyle yaklaşanlar ve otomobil lobisi, özellikle de sürücüler karşı çıktı, ancak artık otomobiller için doğru zaman değil, düşük karbonlu bir gelecek için onlara karşı mücadele etmeliyiz” şeklinde konuştu.

Binlerce yolcunun çoğu zaman sıkışık bir trafiğin yanı sıra kazalar ve grevlerle karşı karşıya kaldığı bir zamanda, Olimpiyat Oyunlarında seyirciler tarihte ilk kez araçsız olarak ilgili mekanlara taşınacak.

Ancak sıkışıklığını önlemek için Ile-de-France Ulaşım Otoritesi, normal bir yaza göre ortalama yüzde 15 daha fazla tren ve metro hatları ile toplu taşıma hizmetlerini artırma konusunda karar aldı.

Ulaşım Otoritesi Başkanı Valerie Pecres, güzergahın kışın bir iş gününe eşdeğer olacağını ancak yoğun dönemlerde bu rakamın 28 Temmuz ve 2 Ağustos'ta en az iki gün boyunca 500.000 kişiye yükselmesinin beklendiğini açıkladı.

Parisli yetkililer, mevcut imkanlara rağmen bölge sakinlerini bu dönemde hareket etmekten kaçınmaya ve yalnızca ihtiyaç duyulduğunda dışarı çıkmaya çağıracak.

Hükümet, herkesin rotasını belirleyebileceği bir web sitesi (anticipaterlesjeux.gouv.fr) başlattı. Araç sürücülerinin ise kapalı yollardan kaçınmaları ve izinli kişilerin kullanabileceği Olimpiyat şeritlerini dikkate almaları gerekecek.



Trump Suriye'ye uygulanan yaptırımları kaldıran kararnameyi imzaladı

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Muhammed bin Selman, Riyad'da ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile tokalaşmasını izlerken, 14 Mayıs 2025 (Reuters)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Muhammed bin Selman, Riyad'da ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile tokalaşmasını izlerken, 14 Mayıs 2025 (Reuters)
TT

Trump Suriye'ye uygulanan yaptırımları kaldıran kararnameyi imzaladı

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Muhammed bin Selman, Riyad'da ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile tokalaşmasını izlerken, 14 Mayıs 2025 (Reuters)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Muhammed bin Selman, Riyad'da ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile tokalaşmasını izlerken, 14 Mayıs 2025 (Reuters)

Beyaz Saray’dan bugün yapılan açıklamada ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'ye uygulanan yaptırımları sona erdiren kararnameyi imzaladığı duyuruldu.

ABD Hazine Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili yaptığı açıklamada, “Bugünkü karar, Suriye'nin küresel finans sisteminden izolasyonunu sona erdirecek ve bölgeden ve ABD ile ticaret ve yatırım işlemlerinin önünü açacak” dedi.

Trump'ın bu hamlesi, Şam ile ABD ve genel olarak Batılı ülkeler arasındaki ilişkilerde yeni bir sayfa açan önemli bir siyasi gelişme olarak görüldü.

Şam'dan karara ilişkin ilk yorum, Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani’den geldi. Şeybani, X hesabından yaptığı açıklamada, “Trump'ın yaptırımları kaldırması Suriye'nin uluslararası topluma açılmasına yardımcı olacak ve ekonomik iyileşmenin önündeki engelleri kaldıracak” dedi.

Yaptırımların kaldırılmasının ‘uzun zamandır beklenen yeniden inşa ve kalkınmanın önünü açacağını’ vurgulayan Şeybani, bunun aynı zamanda ‘Suriye'yi yeni bir refah ve istikrar dönemine itecek bir dönüm noktası’ olacağını belirtti.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt bu sabah yaptığı günlük basın toplantısında, Trump'ın Suriye'ye yönelik ABD yaptırım programını sonlandırmak için başkanlık kararnamesi imzalayacağını söyledi. Trump, geçtiğimiz mayıs ayında, yıkıcı iç savaşın ardından Şam'ın yeniden inşasına yardımcı olmak için yaptırımları kaldırma kararı almıştı.

ABD’nin bu hamlesinin, Trump'ın geçtiğimiz mayıs ayında Suudi Arabistan'ı ziyaret ettiği sırada, Beşşar Esed rejiminin düşüşü ve yıllarca süren iç savaşın ardından Suriye'deki yeni rejime yeniden yapılanma konusunda yardım etme ve siyasi, ekonomik ve insani koşulları iyileştirme fırsatı verme sözü vermesinin ardından, bölgedeki jeopolitik manzarada geniş çaplı etkileri olacağı düşünülüyor.

yh6ju
ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman tokalaşırken (Arşiv - Reuters)

BBC News muhabiri bu haberi X platformunda ilk duyuran kişi oldu.

Beyaz Saray'daki güvenilir kaynaklar, Trump yönetiminin Suriye'ye uygulanan tüm ABD yaptırımlarını kaldırma kararı aldığını ve bu sayede ABD’li şirketlerin Şam'la ticaret yapma ve mal ve hizmet ihraç etme imkanı bulacağını belirtti. Şarku’l Avsat’a konuşan Beyaz Saray’den bir yetkili, ABD Hazine Bakanlığı'na bağlı Yabancı Varlıklar Ofisi (OFAC) ve Dışişleri Bakanlığı ile iş birliği içinde çalışan Mali Suçlarla Mücadele Ofisi'nin, Başkan Trump'a Suriye ile ilişkilerde ABD'nin uyguladığı kapsamlı yaptırımları fiilen sona erdiren ve üçüncü tarafların Suriye ile ilişkilerinde kısıtlamaları kaldıran öneriler sunduğunu belirtti.

Başkan Trump, Riyad'da Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın huzurunda Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile bir araya geldi.  ABD ve Suriye liderleri arasında 25 yılı aşkın bir sürenin ardından bir ilk olan bu görüşmede Başkan Trump, Suriye'de barışı ve refahı teşvik etmek amacıyla tüm yaptırımları kaldırmaya hazır olduğunu açıkladı.

frgthy
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ve ABD Başkanı Donald Trump Riyad’da tokalaşırken, 14 Mayıs 2025 (AP)

Beyaz Saray Sözcüsü Leavitt’e göre Trump, Şara’dan ‘İsrail ile normalleşme için İbrahim (Abraham) Anlaşması’na katılmak, tüm yabancı savaşçıları Suriye'den çıkarmak, Filistinli hareketlerden ‘terörist unsurları’ sınır dışı etmek, ABD'ye DEAŞ'ın geri dönüşünü engellemede yardımcı olmak ve Suriye'nin kuzeydoğusundaki terör örgütü unsurlarının gözaltı merkezlerinin sorumluluğunu üstlenmek’ şeklinde 5 talepte bulundu.

Şara yönetimi ABD, Avrupa ülkeleri ve uluslararası topluma, çalışanların maaşlarını ödeyebilmek, savaşın harap ettiği şehirlerin büyük bir kısmını yeniden inşa edebilmek ve sağlık sistemini yeniden kurabilmek için yaptırımların kaldırılmasını talep etmişti.

Yaptırımların kaldırılması süreci

Kararnameyle birlikte atılması gereken başka adımlar da var. Bazı yaptırımların Kongre tarafından resmi olarak kaldırılması gerekiyor. Bunların bazıları, Suriye'nin ‘terörizmi destekleyen ülke’ olarak sınıflandırıldığı 1979 yılına kadar uzanıyor.

nuu7
Başkan Trump, Temsilciler Meclisi'nde Cumhuriyetçi Parti toplantısının ardından basına konuşurken, 20 Mayıs 2025 (AFP)

ABD, insan hakları ihlalleri ve ABD'nin terör örgütü olarak sınıflandırdığı gruplara verdiği destek nedeniyle son yirmi yıldır Esed rejiminde olan Suriye’ye ağır yaptırımlar uyguladı. Eski ABD Başkanı George W. Bush 2003 yılında, Suriye'nin ABD tarafından ‘terör örgütü’ olarak sınıflandırılan Hizbullah gibi gruplara verdiği destek, Suriye'nin Lübnan'daki askeri varlığı, kitle imha silahları geliştirdiği iddiaları, petrol kaçakçılığı ve 2003 yılında ABD'nin önderlik ettiği işgalin ardından Irak'taki silahlı gruplara verdiği destek nedeniyle ‘Suriye'ye Hesap Sorma’ yasasını imzalamıştı.

Trump'ın yaptırımları hafifleteceğine dair vaatlerinin ardından ABD Hazine Bakanlığı geçtiğimiz ay bankalar ve havayolu şirketlerine uygulanan bazı yaptırımların kaldırılmasına ilişkin resmi talimatlar yayınladı. Hazine Bakanı Scott Bessent, bu talimatların Suriye'ye yatırımı teşvik etmek amacıyla tasarlandığını açıkladı.