Körfez ülkelerinden Trump’a İran uyarısı: Saldırı istemiyoruz

İran, Buşehr Nükleer Santrali'ne yeni yatırım çekmeyi planlıyor (Reuters)
İran, Buşehr Nükleer Santrali'ne yeni yatırım çekmeyi planlıyor (Reuters)
TT

Körfez ülkelerinden Trump’a İran uyarısı: Saldırı istemiyoruz

İran, Buşehr Nükleer Santrali'ne yeni yatırım çekmeyi planlıyor (Reuters)
İran, Buşehr Nükleer Santrali'ne yeni yatırım çekmeyi planlıyor (Reuters)

Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE), İran'ın nükleer tesislerine saldırıya karşı çıktığını ABD Başkanı Donald Trump'a ilettiği aktarılıyor.

İsrail medyasındaki haberlere göre üç ülkenin liderleri, 13-16 Mayıs'ta Ortadoğu turuna çıkan Trump'la yaptığı görüşmelerde, İran'a askeri operasyon seçeneğine karşı olduklarını söyledi.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Muhammed bin Selman, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ve BAE Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid Al Nahyan'ın, Trump'tan nükleer anlaşma için İran'la çalışmayı sürdürmesini istediği belirtiliyor.

Ayrıca üç ülkenin de İran'a İsrail tarafından saldırı düzenlenmesi durumunda kendilerinin de hedef alınabileceğinden endişelendiği aktarılıyor.

New York Times'ın çarşamba günü yayımladığı haberde, ABD ve İran arasında anlaşma sağlansa bile İsrail'in nükleer tesisleri hedef alabileceği belirtilmişti. Trump da haberi doğrulayarak, geçen hafta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yla telefon görüşmesinde, İran'la müzakereleri sekteye uğratacak bir saldırı yapmamasını istediğini belirtmişti.

Diğer yandan ABD Başkanı, İran'la nükleer müzakerelerin olumsuz sonuçlanması durumunda İsrail'in saldırılarına destek verileceği tehdidini de savurmuştu.

Müzakerelerdeki en tartışmalı konulardan biri İran'ın uranyum zenginleştirme kapasitesinin sınırlandırılması. Netanyahu, İran'ın uranyum zenginleştirmesini ve nükleer silah elde etmesini engelleyecek her türlü anlaşmaya saygı duyacağını söylemişti. Tahran ise uranyum zenginleştirme seviyelerinin değiştirilebileceğini fakat süreci tamamen durdurmaya yanaşmayacaklarını bildirmişti.

Wall Street Journal'ın haberinde, İsrail'in Trump yönetiminin müzakerelerde uranyum zenginleştirmeme şartını kaldırabileceğinden endişelendiği ifade ediliyor. Washington'ın, Tahran'ın belirli seviyede uranyum zenginleştirmesini kabul etmesi halinde Tel Aviv'in bir açmaza gireceğine dikkat çekiliyor. Böyle bir senaryoda İsrail hem İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin tamamen sonlandırılmasını sağlayamamış olacak hem de nükleer tesislere saldırı seçeneği kısıtlanacak.

İsrail, 1981'de Irak'a ait bir nükleer reaktörü, 2007'de Suriye'ye ait bir nükleer reaktörü imha etmişti. Netanyahu'nun eski ulusal güvenlik danışmanı Yaakov Amidror, İsrail'in yine bağımsız hareket edebileceğini söylüyor:

İyi bir anlaşma yapılmasını tercih ederiz. Kötü bir anlaşma yapılırsa ABD karşı çıksa bile İsrail, İran'ın nükleer programını yok etmek için güç kullanmalıdır.

İran ve ABD, nükleer anlaşma için son dönemde yoğun diplomasi trafiği yürütüyor. Taraflar toplamda 5 kez bir araya geldi: 12 Nisan'da Umman'ın başkenti Muskat'ta, 19 Nisan'da İtalya'nın başkenti Roma'da, 26 Nisan ve 11 Mayıs'ta Muskat'ta, son olarak da 23 Mayıs'ta Roma'da görüşme yapıldı.

Independent Türkçe, Times of Israel, Wall Street Journal



Rusya, "İran nükleer" çıkmazının çözümüne katkıda bulunmaya hazır olduğunu dile getirdi

 İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 17 Ocak 2025'te Moskova'daki görüşmelerinin ardından imza töreni için bir araya geldi, (AP)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 17 Ocak 2025'te Moskova'daki görüşmelerinin ardından imza töreni için bir araya geldi, (AP)
TT

Rusya, "İran nükleer" çıkmazının çözümüne katkıda bulunmaya hazır olduğunu dile getirdi

 İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 17 Ocak 2025'te Moskova'daki görüşmelerinin ardından imza töreni için bir araya geldi, (AP)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 17 Ocak 2025'te Moskova'daki görüşmelerinin ardından imza töreni için bir araya geldi, (AP)

Rusya, İran ve ABD'nin diplomatik ilişkilerinde çıkmaza girmesinin ardından, özellikle uranyum zenginleştirme konusunda tarafların kırmızı çizgilerini korumaya devam etmeleri üzerine, bu çıkmazdan çıkılması için belirleyici bir rol oynamaya hazır olduğunu açıkladı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Donald Trump arasında yapılan son telefon görüşmesi, Moskova ve Washington'un İran'ın nükleer silaha sahip olmasını engelleyecek bir formül bulmaya önem verdiğini gösterdi.

Gelecekteki herhangi bir nükleer anlaşma, Rusya'nın daha önce 2015 nükleer anlaşmasında üstlendiği ve tekrarlayabileceği bir görev olan İran'ın fazla uranyumunun elden çıkarılması gibi teknik çözümler gerektiriyor. Tahran ayrıca anlaşmayı güvence altına almak ve gelecekte ABD'nin çekilmesini önlemek için Moskova ve diğer ülkeleri de sürece dahil etmeye çalışıyor.

Putin'in yakında Tahran'ı ziyaret etmesi planlanıyor. Analistlere göre bu ziyaret, gelecekteki herhangi bir nükleer anlaşmada Rusya'nın tutumunu koordine etmek için fırsat oluşturacak.