İsrail ve İran arasında karşılıklı hava saldırıları düzenlendi… İsfahan'daki nükleer tesis hedef alındıhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5156749-i%CC%87srail-ve-i%CC%87ran-aras%C4%B1nda-kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1kl%C4%B1-hava-sald%C4%B1r%C4%B1lar%C4%B1-d%C3%BCzenlendi%E2%80%A6-i%CC%87sfahandaki
İsrail ve İran arasında karşılıklı hava saldırıları düzenlendi… İsfahan'daki nükleer tesis hedef alındı
İsrail'in 14 Haziran'daki hava saldırılarının ardından İsfahan'daki uranyum zenginleştirme tesisini gösteren uydu görüntüsü (AP)
İran ve İsrail, Tahran'ın tehdit altındaki nükleer programı konusunda müzakere etmeyeceğini açıklamasından bir gün sonra, bu sabah erken saatlerde karşılıklı saldırılarda bulundu. Avrupa ise barış görüşmelerini canlı tutmaya çalıştı.
İran haber ajansları İsrail'in cuma gecesi İran'ın orta kesimlerindeki İsfahan'da bulunan bir nükleer tesise saldırı düzenlediğini, ancak herhangi bir hasar ya da halk için bir risk olmadığını bildirdi.
Yerel bir yetkili Mehr ve Fars haber ajanslarına yaptığı açıklamada, “Bu sabah erken saatlerde İsfahan’daki uranyum zenginleştirme tesisine yapılan saldırıda patlamaların çoğu hava savunmasıyla ilgiliydi. Herhangi bir tehlikeli madde sızıntısı tespit edilmedi” ifadelerini kullandı.
Mehr haber ajansının İran Yol ve Şehircilik Bakanlığı Sözcüsü Mecid Ahvan'dan aktardığına göre hava sahasının kapatılması bugün yerel saatle 14:00'e kadar uzatıldı. Sözcü, bu kararın ‘son gelişmeler ışığında ve yolcuların güvenliği ile uçuşların emniyetini sağlamak amacıyla’ alındığını belirtti. Ahvan tüm vatandaşlara şu an için havalimanlarına seyahat etmekten kaçınmaları çağrısında bulunarak, sadece resmi kaynaklar aracılığıyla en son uçuş güncellemelerini takip etmeleri gerektiğini vurguladı.
Ahvan, hava sahası kısıtlamalarının ülkedeki durum normale dönene kadar yürürlükte kalacağını söyledi.
Kudüs Gücü komutanları öldürüldü
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, ordunun İran'ın Kum kentindeki bir apartman dairesine düzenlediği saldırıda İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun (DMO) dış kolu olan Kudüs Gücü'nün kıdemli bir komutanını öldürdüğünü açıkladı. İsrail Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, öldürülen kıdemli komutanın Kudüs Gücü'nün Filistin Birimi Komutanı Said İzadi olduğu ifade edildi.
Daha sonra İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, İsrail'in Kudüs Gücü Muharebe Nakliye Birimi Komutanı Behnam Şehriyari'yi ortadan kaldırdığını duyurdu.
İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “İstihbarat direktörlüğünün talimatıyla İsrail Hava Kuvvetleri'ne ait uçaklar Kudüs Gücü Muharebe Nakliye Birimi Komutanı Behnam Şehriyari'yi bombalayarak öldürdü. Şehriyari, İran'ın batısında seyahat ederken İsrail'den bin kilometreden daha uzakta arabasının içinde öldürüldü” denildi.
İsrail ordusu İran'daki füze depolama ve fırlatma alanlarına bir dizi saldırı düzenlediğini açıkladı. İran medyası DMO’ya dayandırdığı haberinde İsrail'in bugün Hürremabad'da düzenlediği saldırılarda beş kişinin öldüğünü duyurdu.
Yeni İran füze dalgası
İsrail'de saat 02:30'dan kısa bir süre sonra İsrail ordusu İran'dan bir füze saldırısı uyarısında bulundu ve Tel Aviv de dahil olmak üzere İsrail'in orta kesimlerinde ve işgal altındaki Batı Şeria'da siren sesleri duyuldu.
İsrail'in hava savunma sistemleri saldırılara karşı koyarken, Tel Aviv semalarında füzeler görüldü ve şehir genelinde patlama sesleri işitildi.
İsrail acil yardım servisi Kızıl Davut Yıldızı’na göre İsrail'in güneyinde de siren sesleri duyuldu. İsrailli bir askeri yetkili İran'ın beş balistik füze attığını ve şu ana kadar füzelerin herhangi bir hasara yol açtığına dair belirti olmadığını ifade etti. İlk belirlemelere göre ölen ya da yaralanan olmadı.
Acil yardım servisi, İsrail'in orta kesiminde bir apartmanın çatısında çıkan yangını gösteren görüntüler yayınladı. Yerel medya yangının önlenen bir füzenin enkazından kaynaklandığını bildirdi.
Cumhuriyetçiler Trump'ın İran'ın nükleer tesislerini vurmasını övüyor… Demokratlar bunu ‘anayasaya aykırı’ olarak değerlendiriyorhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5157053-cumhuriyet%C3%A7iler-trump%C4%B1n-i%CC%87ran%C4%B1n-n%C3%BCkleer-tesislerini-vurmas%C4%B1n%C4%B1-%C3%B6v%C3%BCyor%E2%80%A6-demokratlar
Cumhuriyetçiler Trump'ın İran'ın nükleer tesislerini vurmasını övüyor… Demokratlar bunu ‘anayasaya aykırı’ olarak değerlendiriyor
Başkan Donald Trump, ABD ordusunun İran'a ait 3 nükleer tesisi vurmasının ardından Washington'daki Beyaz Saray'da konuşuyor. (AP)
Cumhuriyetçiler Başkan Donald Trump'ın İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesislerini vurmasını överken, Demokrat temsilcilerin itirazları artmaya başladı. Demokratlar, Başkan Trump'ın anayasaya aykırı hareket ettiğini ve askeri güç kullanımı için Kongre'den yetki almadığını savundular. Bazıları İran rejiminin bölgedeki ABD çıkarlarına, tesislerine ve askerlerine yönelik risklere kapı açan bir misilleme tepkisi verebileceği konusunda uyarıda bulunurken, bazıları da bunu Ortadoğu'da tehlikeli bir adım olarak değerlendirdi.
İki taraftan (Cumhuriyetçiler-Demokratlar) gelen tepkiler, ABD'nin Ortadoğu'da yeni bir savaşa girip girmemesi gerektiği, ABD'nin bölgedeki müdahalesinin kapsamı ve Trump'ın kongre onayı olmadan saldırı emri verme yetkisi konusunda derin bölünmeler olduğunu gösterdi.
Üst düzey Cumhuriyetçiler saldırılara destek verirken Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson X platformunda şunları yazdı: “Başkan'ın kararlı eylemi, ‘Amerika'ya Ölüm’ sloganları atan dünyanın en büyük terör destekçisi devletinin dünyanın en ölümcül silahlarını edinmesini engelliyor. İşte ‘Önce Amerika’ budur.” Güney Carolina Senatörü Lindsey Graham da X üzerinden yaptığı açıklamada, “Güzel... Bu doğru bir karardı. Rejim bunu hak ediyor” dedi.
Senato Silahlı Hizmetler Komitesi Başkanı Mississippi Senatörü Roger Wicker, Trump'ın ‘İran rejiminin yarattığı varoluşsal tehdidi ortadan kaldırmak için düşünceli ve sağlam bir karar’ verdiğini söyledi. Cumhuriyetçi çoğunluğun lideri Senatör John Thune da ABD'nin saldırısını överek, İran'ın nükleer silah geliştirme hevesini engellemek için söz konusu adımın gerekli olduğunu ifade etti. Thune, ‘Amerika'ya ölüm’ ve İsrail'i haritadan silme taahhüdünde bulunan İran'daki rejimin, barış için tüm diplomatik yolları reddettiğini belirtti.
Anayasa ihlali
Pensilvanya'dan Demokrat Senatör John Fetterman da saldırıları destekleyerek diğer Demokratların aksine bir tutum sergileyen tek Demokrat oldu. Kentucky'den Cumhuriyetçi Temsilci Thomas Massie ise X hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda “Bu anayasaya aykırı” dedi. Connecticut'tan Demokrat Temsilci Jim Himes yaptığı açıklamada, saldırıların Anayasa'nın açık bir ihlali olduğunu söyledi ve “Bunun bölgede daha fazla gerilime, askerlerimize karşı saldırılara yol açıp açmayacağını bilmiyoruz. Durumu yakından izlemeye ve yönetimden cevaplar talep etmeye devam edeceğim” ifadelerini kullandı.
Vermont bağımsız Senatörü Bernie Sanders, Oklahoma eyaletinin Tulsa kentinde düzenlenen bir miting sırasında ABD'nin İran'a yönelik saldırılarını yorumladı ve kalabalığın ‘Savaşa hayır’ sloganları atması üzerine bu saldırıları ‘anayasaya tamamen aykırı’ olarak nitelendirdi. Temsilciler Meclisi Demokrat Azınlık Lideri Hakeem Jeffries ise şunları söyledi: “Başkan Trump niyetleri konusunda ülkeyi yanlış yönlendirmiş, askeri güç kullanımı için Kongre'den yetki alamamış ve ABD'yi Ortadoğu'da felaketle sonuçlanabilecek bir savaşa sokma riskini almıştır. Trump, tek taraflı askeri eyleminden kaynaklanabilecek her türlü ciddi sonucun tam ve eksiksiz sorumluluğunu taşımaktadır.”
Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığına göre ABD yönetimi, İran'daki saldırıları gerçekleştirmeden önce Kongre'deki üst düzey Cumhuriyetçilere bilgi verdi, ancak Demokrat liderlere bilgi vermedi.
Yüksek alarm
Ortadoğu'daki ABD üsleri İran'ın misillemede bulunacağı beklentisiyle yüksek alarm durumuna geçirildi. Yönetim yetkilileri, bölgedeki yaklaşık 40 bin ABD askerini korumak için önlemler alındığını ve İran'ın zayıflayan kabiliyetlerine rağmen insansız hava araçlarını (İHA) kullanarak bir şekilde karşılık vermesinin beklendiğini söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump'ı ABD'nin İran'ın nükleer tesislerini bombalamasıyla ilgili bir konuşma yaparken takip eden muhabirler (AFP)
İranlı yetkililer ise üç nükleer tesislerinin saldırıya uğradığını kabul ederek, ABD ve İsrail'e karşı geniş çaplı bir yanıt sözü verdi. İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) tarafından yapılan açıklamada, “Şimdi gerçek savaş başladı” denildi. ABD'nin İran'ı vurmasından önceki günlerde İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney, ABD'nin herhangi bir askeri müdahalesinin ‘şüphesiz telafisi mümkün olmayan zararlara yol açacağı’ uyarısında bulundu.
İran nasıl karşılık verecek?
Bazı İran ve İsrail merkezli internet siteleri, İran'ın İsrail'deki Ben Gurion Havaalanı'nı, gaz platformlarını ya da Hayfa ve Aşdod limanları gibi İsrail limanlarını, Nevatim, Horov ve Tel Nof'taki hava üslerini ya da enerji üretim tesislerini hedef alabileceğini öne sürdü. Körfez ülkelerindeki 12 ABD askeri üssünün hedef alınmasını ise, bu ülkelerin İsrail'in İran'a yönelik saldırısını başından beri kınadıklarını açıklamış olmaları ve herhangi bir hedef almanın Körfez ülkelerini düşmanlaştıracağı gerekçesiyle ihtimal dışı bıraktılar. Uzmanlar, İran'ın Hürmüz Boğazı'nda deniz seyrüseferine karşı bubi tuzağı kurabileceği, Körfez ve Kızıldeniz arasındaki Avrupa filosunu hedef alabileceği, Husileri gemilere saldırmaya teşvik edebileceği ve geri kalan vekil güçlerini ABD ve Batı çıkarlarına karşı niteliksel bir operasyon yürütmeye itebileceği, bunun da ABD'nin geniş tepkisine ve Avrupalılar ile NATO'nun İran'a karşı birleşmesine yol açabileceği yönündeki korkularını dile getirdiler.
Trump, Fordo Nükleer Tesisi’nin bombalandığını duyurdu
Başkan Trump bu sabah sürpriz bir hamleyle ABD'nin İran'daki üç nükleer tesisi bombaladığını açıkladı. Truth Social üzerinden açıklamalarda bulunan Trump, “İran'daki Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerine yönelik son derece başarılı saldırımızı tamamladık” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı, saldırıyı gerçekleştiren uçakların İran hava sahasını güvenli bir şekilde terk ettiklerini ve ülkelerine dönüşe geçtiklerini belirtti. Şimdi barış zamanı olduğunu ilan eden Trump, bir başka paylaşımında da İran'ın ABD'ye vereceği herhangi bir misilleme yanıtına daha büyük bir güçle karşılık verileceği uyarısında bulundu.
Beyaz Saray'da üç buçuk dakikalık kısa bir konuşma yapan ABD Başkanı, ‘barışın hızlı bir şekilde sağlanmaması’ halinde İran'a yönelik ABD saldırılarını sürdürme tehdidinde bulundu. Trump, Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Savunma Bakanı Pete Hegseth ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile birlikte yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Amacımız İran'ın uranyum zenginleştirme kabiliyetini yok etmek ve dünyanın bir numaralı terör destekçisi devletinin yarattığı tehdidi durdurmaktı. Bu gece dünyaya, saldırıların askerî açıdan büyük bir başarı olduğunu bildirebilirim. İran'ı misilleme yapmaması konusunda uyarıyor ve barış çağrısına kulak vermesini istiyorum. Bu durum devam edemez; ya barış sağlanacak ya da İran için son sekiz günde tanık olduklarımızdan çok daha büyük bir trajedi yaşanacak.”
Maxar Technologies tarafından çekilen uydu görüntüsü, İran'ın Fordo Nükleer Tesisi ve erişim yolunun genel bir görünümünü gösteriyor. (AFP)
Beyaz Saray perşembe günü Trump'ın İran'ı bombalama kararını iki hafta içinde vereceğini açıklamıştı, ancak B-2 bombardıman uçakları dün öğleden sonra Pasifik Okyanusu’nu geçmeye başladı. Bazı ABD medya kuruluşları Fordo Nükleer Tesisi’ne yönelik saldırıda her biri iki GBU-57 bombası taşıyan üç B-2 bombardıman uçağının kullanıldığını bildirdi. Fordo Nükleer Tesisi’ne toplam 6 bomba atıldı ve Natanz ve İsfahan'a 30 Tomahawk füzesi ateşlendi.
New York Times, ABD Hava Kuvvetleri'ne ait birkaç B-2 bombardıman uçağının Missouri'deki Whiteman Hava Kuvvetleri Üssü'nden havalandığını ve Pasifik Okyanusu'nu geçerek Guam'daki ABD üssüne gittiğini ve kesintisiz uçuş sırasında yakıt ikmali yaptığını belirtti. Beyaz Saray, Başkan Trump'ın Durum Odası'nda Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Savunma Bakanı Pete Hegseth, CIA Direktörü John Ratcliffe, Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Susie Wiles ve ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine ile birlikte çekilmiş fotoğraflarını yayınladı.
ABD saldırılarından önce İsrail, İran'daki füze mevzilerine yönelik bir hava saldırısı dalgası başlattı ve İsrail ordusu, İran'ın güneybatısındaki Ahvaz bölgesinde füze rampaları ve radarların bulunduğu askeri altyapıyı vurmak üzere 30 savaş uçağı gönderdiğini duyurdu. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth ve Genelkurmay Başkanı Dan Caine'in bugün saldırılarla ilgili bir basın toplantısı düzenlemesi planlanıyor.
