Sudan: Ordu, El Cezire eyaleti sınırına geldi… çatışmaların genişlemesinden korkuluyor

Burhan'ın yardımcısı doğu cephesindeki askeri operasyonları denetledi

Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi, dün el-Fav'da Doğu Bölge Komutanlığı subay ve askerlerini teftiş etti. (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)
Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi, dün el-Fav'da Doğu Bölge Komutanlığı subay ve askerlerini teftiş etti. (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)
TT

Sudan: Ordu, El Cezire eyaleti sınırına geldi… çatışmaların genişlemesinden korkuluyor

Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi, dün el-Fav'da Doğu Bölge Komutanlığı subay ve askerlerini teftiş etti. (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)
Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi, dün el-Fav'da Doğu Bölge Komutanlığı subay ve askerlerini teftiş etti. (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)

Sudan Egemenlik Konseyi Üyesi ve Ordu Komutanı Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi, el-Fav'daki Doğu Bölge Komutanlığı'nda ön saflarda yer alan kuvvetleri denetledi. El-Fav, aylardır ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından yoğun hazırlıklara ve aralıklı çatışmalara tanık oluyor.

El-Fav'daki Doğu Bölge Komutanlığı, HDK tarafından kontrol edilen El Cezire eyaleti sınırlarında yer alıyor. Bu bölgede çatışmaların genişlemesinden endişe ediliyor.

Ordu medyasından yapılan açıklamada, Kebaşi'nin bölgede yürütülen operasyonların gidişatı hakkında kapsamlı bir brifing aldığı belirtildi. Kebaşi, askerlerin moralinin yüksek olduğu hususunda temin edildi. Aynı zamanda Kebaşi'ye acımasız isyanın kalıntılarını yenmek, güvenlik ve istikrarı yeniden tesis etmek için halkın direnişi konusunda güvence verildi. Şarkul Avsat'a konuşan yerel kaynaklar şunları söyledi: “El-Fav ekseninde aktif bir askeri operasyon yok. Ancak zaman zaman aralıklı çatışmalar ve karşılıklı top atışları yaşanıyor.”

Aynı kaynaklara göre el-Fav, ordu güçlerinin El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni'yi geri almak için kullandığı ana eksenlerden biri. HDK'ye bağlı büyük kuvvetler ordunun olası saldırılarını püskürtmek için kırsaldaki kasaba ve köylerde konuşlanmış durumda.

Daha öncesinde el-Fav bölgesi, ordu güçleri ve müttefiki olan silahlı grupların ortak güçleri Vad Medeni'yi geri almaya çalıştığında şiddetli çatışmalara sahne olmuştu. Ancak HDK aylardır hazırlıkları yapılan saldırı dalgasını kırmayı başardı.

Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki son çatışmalar binlerce kişiyi Vad Medeni'den kaçmaya mecbur bıraktı. (AFP)Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki son çatışmalar binlerce kişiyi Vad Medeni'den kaçmaya mecbur bıraktı. (AFP)

Kebaşi'nin doğu cephesine yaptığı ziyaretin geniş çaplı bir askeri operasyonun başlangıcı olması bekleniyor. Ordunun seferberlik ilan ettiği ve ülkedeki tüm cephelerde belirleyici savaşlara hazırlandığı yönünde sık sık çıkan haberler bu beklentiyi destekliyor.

Hartum'daki çatışmalar azaldı

Başkent Hartum'da, iki taraf arasındaki operasyonların ardından çatışmaların yoğunluğu önemli ölçüde azaldı. Ordu kentin kontrolünü yeniden ele geçirmek için yüzlerce asker sevk ettikten sonra el-Mukrin bölgesinde şiddetli çatışmalar yoğunlaştı. Üç hafta önce başlayan operasyonlarda şu ana kadar ordu güçleri ağır kayıplar verdi. Orduya bağlı medya platformları, ordunun ve ona bağlı grupların el-Mukrin'deki HDK karşısında ilerleyişini ve bir dizi sivil karargâhı kurtardığını gösteren videolar yayınladı.

Buna karşılık HDK herhangi bir ordu gücünün varlığını reddetti. HDK, son birkaç gün içinde Omdurman'dan Hartum'un merkezine uzanan köprüleri geçmeye çalışan tüm güçleri ortadan kaldırdıklarını duyurdu.

Karadaki çatışmaların azalmasıyla birlikte orduya ait savaş uçakları başkent Hartum'un farklı bölgelerinde HDK'ye ait birçok noktaya hava saldırılarını yoğunlaştırdı.

Başkentin güney kesiminde bulunan Güney Acil Servis Odası, perşembe günü hava saldırılarının yerleşim bölgelerini hedef aldığını bildirdi. Saldırılar 6 kişinin ölümüne ve 28 kişinin de yaralanmasına yol açtı. Yaralılardan bazılarının durumu kritik. Acil Servis Odası, Facebook sayfasında yaptığı açıklamada, ölenler arasında 3 kadın ve 2 çocuk olduğunu kaydetti.

Acil Servis Odası'na göre, onlarca yerleşim bölgesini içeren Güney bölgesi, yüzlerce ailenin yeniden yerinden edilme dalgalarına tanık oluyor. Bu aileler daha önce Sudan'ın merkezindeki El Cezire eyaleti HDK'nin eline geçtikten sonra geri dönmüşlerdi.

Sudan, Nisan 2023'ün ortalarından bu yana Orgeneral Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu ile Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki HDK arasında şiddetli bir savaşa sahne oluyor. Birleşmiş Milletler'e (BM) göre bu savaş ardında 18 binden fazla ölü, yaklaşık 8,5 milyon yerinden edilmiş ve mülteci bıraktı.



HDK Sudan'ın Mısır'a ihracatının yasaklandığını duyurdu

 Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Şarku’l Avsat)
TT

HDK Sudan'ın Mısır'a ihracatının yasaklandığını duyurdu

 Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Şarku’l Avsat)

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) yeni bir hamleyle Mısır hükümetine ‘Sudan'ın içişlerine karışma’ olarak adlandırdığı duruma son vermesi çağrısında bulunarak, Kahire'yi iki ülke arasındaki yakın ilişkileri korumaya davet etti. Bunu, Sudanlı analistlerin Sudan-Mısır ilişkilerinde niteliksel bir gelişme olarak değerlendirdiği, Sudan mallarının HDK’nin kontrol ettiği bölgelerden Mısır'a ihracatına ticaret yasağı getiren idari kararlar izledi.

HDK Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) Mısır'ı, Mısır ordusuna ait savaş uçaklarıyla kendi güçlerini bombalamakla suçladı. Mısır Dışişleri Bakanlığı ise bu suçlamayı şiddetle reddetti. HDK, Mısır ile kapsamlı bir ‘ticaret’ boykotu ilan etti ve Sudan'ın Mısır'a ihracatını durdurma kararı aldı.

Mavi Nil bölgesindeki HDK komutanı el-Mak Ebu Şutal, sosyal medyada dolaşan bir videoda, HDK Danışma Konseyi tarafından yayınlanan bir karara göre HDK kontrolündeki bölgelerdeki tüccarları Mısır'a herhangi bir mal ihraç etmemeleri konusunda uyardı ve onları hesap vermekle tehdit etti.

Tüccarlara uyarılar

Ebu Şutal söz konusu videoda şunları söyledi: “Tüccarlar Mısır'a Arap zamkı, yer fıstığı ya da yük hayvanı ihraç ederlerse en ağır ve en şiddetli cezalara çarptırılacaklar. Tüm kaynaklarımız Mısır hariç komşu ülkelere gitmeli. Sudan Debbe Sınır Kapısı’na ya da Mısır'a giden her kamyona açık bir düşman muamelesi yapılmalıdır.”

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Sudan Mısır'a, çoğunlukla Darfur ve Kordofan'da HDK tarafından kontrol edilen bölgelerde ve Mısır'a giden kamyon ve deve kervanlarının geçtiği çölde üretilen yer fıstığı, Arap zamkı, deve ve kuzu eti gibi tarım ve hayvancılık ürünleri ihraç ediyor.

HDK Genel Danışmanı en-Nezir Yunus Ahmed, Sudan ordusu tarafından kontrol edilen bölgelere bir dizi malın geçişini yasaklayan bir kararname yayınladı. Söz konusu mallar arasında şunlar yer alıyor: “Her türlü zamk, yer fıstığı, yemeklik yağ, her türlü canlı hayvan (inek, deve, koyun, keçi), susam, darı, mısır, altın, diğer mineraller, ebegümeci, hibiskus, ambaz (hayvan yemi) ve kurutulmuş bamya.”

Görsel kaldırıldı.HDK Genel Danışmanı en-Nezir Yunus Ahmed'in saha komutanlarına gönderdiği mektubun bir kopyası

Sudan ordusu, Mısır'a ihraç mallarının geçtiği kuzeydeki Mısır sınırı bölgelerini ve çöl yollarını kontrol ediyor.

Üretim alanları ile ordu bölgeleri arasındaki çöl yollarını kontrol eden HDK'nin getirdiği yasakla birlikte Mısır'a ihracat yapmak daha zor ve karmaşık bir hal alıyor.

Gazeteci ve sivil aktivist Reşa Avad, bu kararı ‘Sudan savaşında niteliksel bir gelişme’ olarak nitelendirdi. Avad söz konusu kararın ‘tehlikeli yansımaları’ ve HDK ile Mısır arasında açık bir çatışma yaşanması konusunda uyardı. HDK'nin kararını Sudan'daki iç çatışmanın ‘bölgesel’ bir savaşa dönüşmesinin başlangıcı olarak gören Avad, buna paralel olarak Etiyopya müdahalesi olasılığına işaret etti.

Ancak Avad, HDK'nin Sudanlı üreticilere ve ihracatçılara alternatif sunma kabiliyetini sorgulayarak şu soruları sordu: “Yasaklanan malları kim satın alıyor? Mısır ihracat pazarına güvenli bir alternatif var mı?”

Kararın savaşta yeni bir askeri gerilim için bahane olup olmayacağını merak eden Avad sorduğu soruların cevabını yanıtsız bırakarak, “Bu önümüzdeki günlerin cevaplayacağı bir soru” dedi.

Diğer yandan siyasi analist Muhammed Latif, günlük analizinde Hamideti'nin konuşmasından sonraki Sudan-Mısır ilişkilerini öncesiyle karşılaştırdı. Latif, Sudan-Mısır ilişkilerinin, ‘Mısır'ın Sudan'ın içişlerine müdahalesi konusunu yeniden gündeme getiren’ konuşmadan önceki gibi olmayacağını vurguladı.

HDK'ye bağlı aktivist sayfalar, HDK Komutanı Hamideti’nin güçlerinin ve destekçilerinin fotoğraf ve video yayınlamasını yasaklamış olmasına rağmen, Mısır'a giderken geri döndüklerini iddia ettikleri mal ve hayvan yüklü kamyonların videolarını yayınladı.