Trump'ın Iowa'da kazandığı açık ara zafer ne anlama geliyor?

Bir başkan adayı yarıştan çekildi

Trump'ın toplam 2,6 milyar dolar serveti olduğu tahmin ediliyor (Reuters)
Trump'ın toplam 2,6 milyar dolar serveti olduğu tahmin ediliyor (Reuters)
TT

Trump'ın Iowa'da kazandığı açık ara zafer ne anlama geliyor?

Trump'ın toplam 2,6 milyar dolar serveti olduğu tahmin ediliyor (Reuters)
Trump'ın toplam 2,6 milyar dolar serveti olduğu tahmin ediliyor (Reuters)

ABD'de başkanlık seçim yarışının geleneksel olarak başladığı Iowa eyaletinde Cumhuriyetçi aday adaylarını karşı karşıya getiren ön seçimler tamamlandı.

AP haber ajansının duyurduğu ve resmi olmayan sonuçlara göre Donald Trump, rakipleri Florida Valisi Ron DeSantis ile ABD'nin eski BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley'i geride bırakarak Iowa'da ipi göğüsledi.

Parti toplantıları şeklinde (caucus) yapılan ön seçimlerde kesin olmayan sonuçlara göre Trump, oyların yüzde 51'ini alarak rahat bir galibiyet elde etti.

DeSantis yüzde 21'in biraz üzerindeki oy oranıyla ikincilik koltuğunu kazanırken, Haley ise yüzde 19 düzeyinde kalarak üçüncü oldu.

Oyların yüzde 8'ini alan teknoloji girişimcisi Vivek Ramaswamy dördüncü sırada kaldı. Kendini Trump'ın MAGA hareketinin varisi olarak gören Ramaswamy, sonuçların ardından seçim yarışından çekildiğini ve Trump'ı destekleyeceğini açıkladı.

Trump direksiyonda kalmayı sürdürüyor

ABD'de şu ana kadar yapılan tüm büyük anketler Trump'ın Cumhuriyetçilerin adayı olacağını ortaya koyuyordu.

Anketlerde edilen bu bulgular Iowa'daki ön seçimlerle birlikte kanıtlanmış oldu.

Iowa'da seçim kampanyasına çok az zaman harcayan, hiçbir adaylık münazarasına katılmayan ve geçen yılı mahkemelerde geçiren Trump'ın rahat zaferi, eski ABD liderinin adaylık yolununun açık olduğunu gösterdi.

Iowa'daki seçimlerin sonucu ayrıca New Hampshire'da yapılacak sıradaki ön seçim ve Cumhuriyetçilerin başkan adaylığı için de güçlü bir işaret.

Haley'nin gerçek sınavı New Hampshire'da

Trump, Iowa'da açık ara bir zafer kazansa bile ikincilik yarışı hâlâ çok yakın.

Ron DeSantis'in Iowa'da yaptığı kampanya onu küçük bir farkla ikinci sıraya taşısa da, Nikki Haley'nin de bu ön seçimden sağ çıktığını söylemek mümkün.

Zira ABD'nin eski BM Büyükelçisi, son haftaları New Hampshire'a odaklanarak geçirmişti. Dolayısıyla Haley'nin sıradaki ön seçimde atağa geçebileceği düşünülüyor.

Yine de DeSantis ve Haley arasındaki rekabetin başabaş gitmesi Trump'ı alternatifsiz bırakan unsurlardan biri.

DeSantis yolun sonuna yaklaşıyor

Florida Valisi Ron DeSantis, Iowa'daki seçimlerde Haley'i geride bırakarak ufak bir zafer kazansa da, adaylığının ne kadar daha devam edeceği ve kampanyanın ilerleyen süreçleri için gerekli mali kaynakları nasıl sağlayacağı soru işareti.

DeSantis, Iowa'da güçlü bir kampanya yapmış ve birden fazla kez ön seçimi kazanacağını söylemişti.

Florida Valisi'nin Iowa'yı kazanmak için yapılması gereken her şeyi yaptığını söylemek mümkün. DeSantis kampanya sürecinde eyaletteki 99 ilçeyi de ziyaret etti, küçük kasabalara uğradı, barlara girdi ve halkın sorularını yanıtladı.

Ancak buna karşın Iowa'daki Cumhuriyetçileri Trump'tan vazgeçmeye ikna edemedi. Bundan sonraki süreçteyse ideolojik avantajını kaybettiği bazı bölgelere gidecek.

Anketler onun New Hampshire'da üçüncü olacağını, Nevada'daysa Trump'a açık farkla kaybedeceğini söylüyor.

DeSantis bu noktada hâlâ yarışta kalırsa, sıradaki durak Trump'ın çok sevildiği ve Haley'nin eski vali olduğu Güney Carolina olacak.

Iowa başkanlık seçimi için önemsiz

Trump, Iowa'daki ön seçimi açık ara farkla kazansa da, eyaletteki seçimin kasımdaki başkanlık seçimleriyle ilgili ipuçları sunduğunu söylemek mümkün değil. 

Zira 1980'den bu yana Iowa'daki önseçimleri kazanan 7 isimden sadece ikisi başkan adayı olmayı başarmıştı.

Ayrıca ön seçimlerin sadece Cumhuriyetçi Parti üyeleri için yapıldığını ve onların da yüzde 15'inin dün oy kullandığını hatırlatmak gerekiyor.

Yani Trump başkan adayı seçilse bile, Cumhuriyetçi seçmenlerin daha az muhafazakar olanlarını ikna etmek için Iowa'da kampanya yürütmesi şart.

Independent Türkçe



ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
TT

ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York Ceza Mahkemesi’ndeki jürinin, pornografik film oyuncusu Stormy Daniels ile yaşadığı iddia edilen kısa süreli ilişkiyi gizlemek için 2016 seçimleri sırasında iş kayıtlarında tahrifat yaptığına dair iddialarla ilgili kritik bir karar vermek üzere dün (Çarşamba) görüşmelere başlamasıyla, seleflerinin hiçbirine benzemeyen bir kader anıyla karşı karşıya.

‘Sus parası’ davasında haftalarca süren tanık çağırma ve incelemeler sunma sürecinin ardından Trump'ın kaderi, New York'tan 12 üye ve 6 yedek üyeden oluşan ve her an karar verebilecek olan jürinin elinde. ABD'nin eski başkanının cezai suçlamalarla yargılanmasıyla sonuçlanacak bu tarihi görev haftalar da sürebilir.

dferrfbfrtb
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü (çarşamba) duruşmaya katılırken çizilmiş bir resmi (Reuters)

Trump, 2016 seçimleri sırasında gerçek adı Stephanie Clifford olan Daniels'ı susturmak için kendisine yapılan 130 bin dolarlık ödemeyi gizlemek amacıyla şirketi Trump Organization'ın kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçlamayla karşı karşıya. O yıl Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'ı mağlup etmişti.

7 erkek ve 5 kadın

Yargıç Juan Merchan'ın 7 erkek ve 5 kadından oluşan jüriye müzakerelerle ilgili talimatlar ve usul kuralları hakkında bilgi vermesinin ardından, jüri, dün yerel saatle 11:30'dan kısa bir süre önce kararı değerlendirme sürecine başlamak üzere özel bir odaya girdi. Jürinin tartışmaları gizli olacak, ancak Yargıç Merchan'a ifadeleri yeniden dinlemek veya kanıtları görmek için not gönderebiliyorlar. Ayrıca karara varmaları ya da varamamaları halinde mahkemeyi bu şekilde bilgilendirecekler. Diğer yandan Merchan jüriye, “Buradaki kanıtları değerlendirmek benim sorumluluğum değil, bu sizin işiniz” mesajını verdi.

Manhattan'da ikamet eden ve profesyonel geçmişleri olan jüri üyeleri, Avukat Cohen ve Daniels'ın ifadeleri de dahil olmak üzere sık sık duruşmadaki ifadelerle meşgul görünüyorlardı. Birçoğu notlar aldı ve tanıkların, Manhattan savcılarının ve Trump'ın avukatlarının sorularını yanıtlamalarını dikkatle izledi.

sdfvbgrntyhumı
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçileri dün (çarşamba) Manhattan'daki adliye binasının önünde toplandı. (AFP)

Trump'ın mahkûm edilebilmesi için jüri üyelerinin makul bir şüphenin ötesinde, ticari kayıtlarda tahrifat yaptığına ya da bu kayıtların yanlış girilmesine neden olduğuna ve bunu aldatma niyetiyle ve başka bir suç işleme ya da gizleme niyetiyle yaptığına kanaat getirmeleri gerekiyor. Yasaya göre, savcıların bu unsurlardan birini ya da ikisini kanıtladığını tespit edemezlerse, Trump'ı beraat ettirmeleri gerekiyor.

Savcılar, Trump'ın kampanya finansmanı yasası ihlallerini gizlemek için ticari kayıtlarda tahrifat yaptığını ve seçimi teşvik etmek veya engellemek için komplo kurduğunu iddia ederek eyalet seçim yasasını ihlal ettiğini iddia ediyor.

‘Aşağılayıcı’ koşullar

Müzakerelerin başlamasına saatler kala Trump, dün sabah adliyeye gitmek üzere Trump Tower'dan ayrılmadan önce sosyal medya ağında duruşma, Yargıç Merchan ve eski avukatı Michael Cohen hakkında kapsamlı bir konuşma daha yayınladı.

New York Ceza Mahkemesi’ni ‘Kanguru Mahkemesi!’ olarak adlandıran Trump, Yargıç Merchan'ın, iddia edilen eylemlerinin o zamanki avukatı Cohen'in tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiği gerekçesiyle kendisini savunmasını engellediğini iddia etti. Trump'ın avukatları Mart ayında mahkemeye bu savunmaya itibar etmeyeceklerini söylemişlerdi. Trump ayrıca, Cohen'i kastederek “Benden çalarken yakalanan evsiz adam dışında ortada bir suç yoktu!” dedi.

Anayasa uzmanları, herhangi bir mahkûmiyet kararının Trump'ın seçimlere adaylığını koymasını ya da seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyeceğini söyledi.

Herhangi bir jüri kararının oybirliğiyle alınması gerekiyor. Müzakereler sırasında, duruşmanın her dakikasında mahkeme salonunda oturan altı yedek jüri üyesi, hasta ya da başka bir şekilde müsait olmayan bir jüri üyesinin yerine geçmeleri gerekmesi ihtimaline karşı ayrı bir odada tutulacak. Böyle bir durumda, yedek jüri üyesi yerine oturduktan sonra müzakereler yeniden başlayacak.

Trump'ın olası mahkumiyeti, başkanlığa adaylığını koymasını veya seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyecek. (Anayasa uzmanları)

Trump suçlu bulunursa, New York Şehri Denetimli Serbestlik Dairesi'nin zorunlu mahkûm incelemesi de dahil olmak üzere, kendisi için ‘aşağılayıcı’ kabul edilen koşullarla karşı karşıya kalabilir. Mahkemenin denetimli serbestlik bürosu hakimler için sunum raporları hazırlıyor. Burada Trump'la kişisel geçmişi, akıl sağlığı ve mahkumiyetine yol açan koşullar hakkında mülakat yapılacak.

Hapse girecek mi?

Eski savcılar, Trump'ın davadaki herhangi bir suçlamadan suçlu bulunması halinde, New York'un ceza adaleti sisteminde hüküm giymiş suçlulara yapılan rutin muamele ve olası bir temyiz için zaman çizelgesi hakkında bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere, Trump için olası deneyimlerin bir karışımını çizdiler. Trump'ın eski bir başkan ve 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinin muhtemel Cumhuriyetçi adayı olması nedeniyle, cezaevine gönderilmesi halinde Gizli Servis'in kendisini nasıl koruyacağı ve ev hapsine mahkûm edilmesi halinde kampanya etkinliklerine seyahat etmesine izin verilip verilmeyeceği gibi olağanüstü hususlar da söz konusu olacak.

trhyju
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (Çarşamba) oturumun bitiminden sonra gazetecilere seslendi. (AP)

Merchan, Trump'ın 4 Nisan 2023'te çağrılmasının ilk gününden itibaren, Trump'ın seçim kampanyasını yürütme becerisine müdahale etmekten hoşlanmadığını söylemişti. Merchan, “O ABD Başkanlığı’na aday. Açıkçası, ABD Anayasası Birinci Değişikliği hakları çok önemli” ifadelerini kullanmıştı.

Merchan, 6 Mayıs'ta olası bir hapis cezası verme konusundaki isteksizliğini dile getirmiş ve suçlu bulunması halinde Trump'ın hapsedilmesinin yükünü taşıyacak diğer kişilerle ilgili endişelerini ifade ederek hapishaneyi ‘gerçekten son çare’ olarak tanımlamıştı. “Bu cezayı uygulamak zorunda kalacak insanlar için endişeleniyorum: Mahkeme memurları, infaz koruma memurları, Gizli Servis görevlileri ve diğerleri” şeklinde konuşan Merchan, ‘hapishanenin söz konusu olmadığı’ uyarısında bulundu.

Merchan duruşma sırasında Trump'a, “Eğer gerekli ve uygunsa bunu yapacağımı anlamanızı istiyorum” dedi.

Ancak hukuk uzmanları, sabıka kaydı bulunmayan 77 yaşındaki Trump için hapis cezasının pek olası görünmediğini söyledi. E sınıfı ağır suçlar 16 aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Trump'ın suçlu bulunması halinde belirlenecek en önemli husus, bir devlet tesisinde ya da özel bir ortamda bir tür hapis cezasıyla mı yoksa şartlı tahliye yoluyla daha az kısıtlayıcı bir deneyimle mi karşı karşıya kalacağı.