ABD İsrail’in yeni yerleşim birimleri politikasından rahatsız

Washington, Homeş yerleşim biriminin yasallaştırılmasından rahatsız

Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)
Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)
TT

ABD İsrail’in yeni yerleşim birimleri politikasından rahatsız

Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)
Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)

Fransa, İsrail makamlarının Siyonist yerleşimcilerin Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş yerleşim birimine yerleşimine izin veren kararını kınadı.

Fransa Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesi üzerinden yapılan açıklamada, kararın uluslararası hukuka aykırı olduğu ve İsrail'in Akabe ve Şarm eş-Şeyh görüşmelerinde verdiği taahhütlerle de çeliştiği belirtildi. Zikredilen iki görüşmede, sakinleşmeyi sağlamak için yerleşim yerlerinde veya Batı Şeria topraklarındaki inşaatların durdurulması kararlaştırılmıştı.

Aşırı sağ çizgideki İsrail hükümeti, Batı Şeria'nın kuzeyindeki bazı yerleşim birimlerinin ve Gazze Şeridi'nden çıkışın boşaltılmasını öngören Çekilme Yasası’nın iptali için oy kullandı.

Perşembe günü İsrail Ordusu Merkez Komutanlığı Başkanı Tümgeneral Yehuda Fuchs, İsraillilerin Homeş yerleşim biriminin bulunduğu bölgeye girmesine izin veren ve burada bir yerleşimin resmi olarak inşa edilmesinin önünü açan kararnameyi imzaladı.

as

İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir'in geçen Pazar günü Mescid-i Aksa yerleşkesine yaptığı provokatif ziyaretten duyduğu endişeyi de dile getiren Fransa, ‘Kudüs'teki kutsal mekanlarda tarihi statükonun korunması’ gerektiğini ve bu bağlamda Ürdün'ün oynadığı rolün önemini vurguladı.

Açıklamanın devamında, Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna'nın Almanya, Ürdün ve Mısırlı meslektaşlarıyla birlikte 11 Mayıs'ta Berlin'de “İsrail-Filistin çatışması için iki devletli çözüm temelinde inandırıcı bir siyasi ufkun yeniden yaratılması gerekiyor” açıklamasına atıfta bulunularak, tüm taraflara ‘özellikle sivillere karşı’ gerilimi ve şiddeti körükleyecek tek taraflı eylem ve provokasyonlardan kaçınmaları çağrısında bulunuldu.

SA

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, İsrail'i Yahudi yerleşimcilerin Batı Şeria'daki bir yerleşim alanında kalıcı varlık kurmalarına izin veren karar nedeniyle eleştirdi ve yerleşim birimini resmileştirmeme çağrısında bulundu.

ABD Dışişleri Bakanlığı defalarca İsrail'i, başta Homeş bölgesi olmak üzere yerleşim yerlerini resmileştirmek gibi Filistinlilerle gerilimi artıracak herhangi bir eyleme geçmekten kaçınmaya çağırdı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığına göre ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller Pazar günü yaptığı açıklamada şunları söyledi: “İsrail hükümetinin, vatandaşlarına, İsrail yasalarına göre özel Filistin arazisi üzerine yasadışı bir şekilde inşa edilmiş olan Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş yerleşim biriminde kalıcı mevcudiyet kurmalarına izin vermesinden derin endişe duyuyoruz.”

Miller, kararın İsrail hükümetinin 2004'teki taahhütlerinin yanı sıra son zamanlarda Biden yönetimindeki yetkililere verdiği taahhütlerle tutarsız olduğunu da sözlerine ekledi.

İsrail'in Washington Büyükelçiliği konu hakkındaki yorum talebine hemen yanıt vermedi. İsmini vermek istemeyen bir İsrailli yetkili, söz konusu kararın İsraillilerin Homeş'teki bir dini okulda okumaya devam etmelerine izin vermeyi amaçladığını ve hükümetin yerleşimi yeniden inşa etmeye veya özel Filistin topraklarında İsrail varlığına izin verme niyetinde olmadığını söyledi.

ABD'nin eleştirisi, ‘Washington ile Ortadoğu'daki ana müttefiki arasındaki ilişkiler için bir sınav’ anlamına gelen İsrailliler ve Filistinliler arasında aylardır artan şiddet olaylarının ardından geldi.



İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
TT

İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)

İran’la ateşkesin ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun bir sonraki adımı merak ediliyor.

CNN’in analizinde, İran’la 12 gün süren çatışmaların ardından gözlerin yeniden Gazze savaşına çevrildiği belirtiliyor.

Tel Aviv yönetimi, Gazze’de 20’si hayatta 50 rehinenin olduğunu belirtiyor. Rehine krizi ve uluslararası tepkilerin Netanyahu hükümetini zorlamaya başladığı ifade ediliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, 24 Nisan’da İsrail ve İran arasında ateşkes anlaşmasına varıldığını duyurmuştu. Aynı gün Han Yunus’ta 7 İsrail askeri patlayıcıyla öldürülmüştü.

Netanyahu’nun kabinesindeki radikal sağcılar savaşın sürdürülmesini isterken, bazı yetkililer İran’a düzenlenen “başarılı saldırıların” diplomatik fırsat yarattığını ve Gazze’de kapsamlı bir çözüm için zemin oluşturduğunu savunuyor.

Haberde, 12 günlük savaşta İsrail'de oluşan maddi hasarın 1,3 milyar doları aştığına işaret ediliyor. Buna karşılık 7 Ekim 2023’te başlayan Gazze savaşı İsrail’de yaklaşık 730 milyon dolar zarar yarattı.

İsrailli medya kuruluşu Kanal 12’nin mayıs sonunda yayımladığı ankette, katılımcıların yüzde 55’i Netanyahu’nun Gazze savaşını iktidarını korumak için sürdürdüğünü söylemişti. Katılımcıların yüzde 60’tan fazlası da rehinelerin iadesi karşılığında ateşkesi desteklediğini belirtmişti.  

Analizde, Netanyahu’nun önünde iki seçenek olduğuna dikkat çekiliyor. İsrail lideri ya İran çatışmalarının yarattığı diplomatik ivmeyle Gazze savaşını bitirecek ya da iç politik dengeler uğruna çatışmaları sürdürecek.

Washington Post’un (WP) analizinde de Netanyahu’nun kendi kabinesinden baskı gördüğüne dikkat çekiliyor.  

Koalisyon ortağı Ultra Ortodoks Yahudi Şas Partisi’nin lideri Aryeh Deri, bu hafta İsrail medyasına yaptığı açıklamada, “Gazze’deki savaşı bitirmek için daha önce hiç olmadığı kadar uygun koşullar oluştu” dedi.

Radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise çarşamba günkü açıklamasında “Şimdi geçici bir anlaşmaya gitmek büyük bir hata olur. Savaş devam etmeli ve Gazze toprakları alınmalı” ifadelerini kullandı.

WP’nin haberinde, ABD ve Katar arabuluculuğunda Kahire’de ateşkes müzakerelerinin yeniden başlatıldığı, Mısır’ın İsrail heyetini Kahire’ye davet ettiği fakat Tel Aviv yönetiminin buna resmi yanıt vermediği aktarılıyor.

Hamas yetkilisi Tahir Nunu, Netanyahu’nun tavrının süreci belirleyeceğini söylüyor:

Gazze’deki savaşı sonlandırmak mümkün. Bu Netanyahu’nun siyasi iradesine bağlı. Biz savaşın sonlanması, İsrail’in Gazze’den çekilmesi, kuşatmanın kaldırılması ve ciddi bir esir takası anlaşması için hazırız.

Hamas’a yakın Filistinli analist İbrahim Medhun, Hamas’ın Tahran’a bağlı diğer gruplara kıyasla daha bağımsız hareket ettiğini belirterek, İran’la çatışmaların örgütün tavrında ciddi bir değişikliğe yol açmadığını savunuyor:

Hamas’ın Gazze’deki ateşkes müzakerelerine ilişkin tutumu geçici bölgesel gelişmelere bağlı değil.

Independent Türkçe, Washington Post, CNN