ABD merkezli düşünce kuruluşu Freedom House'un raporunda, Türkiye'de geçen yıl düzenlenen genel seçimlerde eşit rekabetin olmadığı savunuldu.
Bugün yayımlanan "Dünyada Özgürlük 2024: Hileli Seçimlerin ve Silahlı Çatışmaların Artan Zararı" adlı raporda, "Seçimlerin manipüle edilmesi, 2023'te küresel özgürlükte gerilemenin önde gelen nedenlerinden biriydi" dendi.
Türkiye, Kamboçya ve Polonya'daki seçimlerin bundan etkilendiği ileri sürülen raporda şu yorumlara yer verildi:
Muhalefet için eşit olmayan bir oyun alanı yaratan ve artık kökleşmiş seçim manipülasyonu biçimleri, demokrasi adına ciddi bir tehdit olmaya devam etmiş ve Kamboçya, Polonya ve Türkiye'deki seçimleri etkilemiştir.
Mayısta düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, rakibi eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu karşısında yarışı ikinci turda az farkla kazandığı da hatırlatıldı.
Raporda, seçimde ve sonraki süreçte "ülkenin demokrasi açısından yetersizlikleri yerine muhalefetin eksikliklerine odaklandığı" savunuldu.
Amerikalı kuruluşun çalışmasında, şu iddialar paylaşıldı:
Türkiye'deki seçimler, uzun süredir muhalefet liderleri ve gazetecilere yönelik taciz, tutuklama ve cezai kovuşturmaların yanı sıra iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) medya üzerindeki hakimiyeti ve devlet kaynaklarını kötüye kullanmasına sahne oluyor.
Raporda, "Nihayetinde muhalefet güçlerinin adil olmayan bir yarışı kazanamaması, ifade özgürlüğünün kısıtlanması ve siyasi muhaliflerin cezai kovuşturmaya tabi tutulması gibi hükümet tarafından sıkça başvurulan büyük sistematik ihlalleri gölgede bıraktı" yorumu da yer aldı.
Araştırmada, 195 ülke ve 15 bölgede 2023'teki özgürlüklerin durumu değerlendirildi. Çalışmada 100 puan üzerinden ülkeler "özgür", "kısmen özgür" ya da "özgür olmayan" kategorileriyle sınıflandırıldı.
Bulgulara göre dünya nüfusunun yaklaşık 38'i "özgür olmayan" ülkelerde, yüzde 42'si "kısmen özgür" ülkelerde, yüzde 20'siyse "özgür" ülkelerde yaşıyor.
Avrupa'daki oranlara bakıldığında Finlandiya 100/100, İsveç 99/100, Norveç ise 98/100 puanla "özgür" kategorisinde. Türkiye 33/100 puanla "özgür olmayan" kategorisinin en sonunda yer alıyor. Türkiye'yi 51/100 puanla Bosna Hersek ve 57/100 puanla Sırbistan takip ediyor.
ABD'nin başkenti Washington'da 1941'de kurulan Freedom House'un CIA tarafından fonlandığı da ileri sürülmüştü. 2015'te yayımlanan bir haberde, eski ABD Başkanı Ronald Reagan'ın başkanlık kütüphanesinden çıkan belgelerde, Freedom House'un CIA'in 1980'lerde yürüttüğü propaganda çalışmalarında rol aldığı iddia edilmişti.
Independent Türkçe, AFP, Freedom House, Common Dreams
