Hindistan ihracatı durduruyor: Küresel pirinç krizi kapıda

Hindistan’ın ihracatını yasaklamak için harekete geçmesiyle pirinç fiyatlarının küresel olarak artması bekleniyor Pirinç, dünya nüfusunun yarısı için vazgeçilmez bir gıda maddesi

Hindistan’daki pirinç hasadı (Reuters)
Hindistan’daki pirinç hasadı (Reuters)
TT

Hindistan ihracatı durduruyor: Küresel pirinç krizi kapıda

Hindistan’daki pirinç hasadı (Reuters)
Hindistan’daki pirinç hasadı (Reuters)

Pirincin dünyadaki en büyük tedarikçisi olan Hindistan’ın ihracatını yasaklamaya karar vermesi durumunda pirinç fiyatlarının küresel piyasalarda artması bekleniyor.

Şarku’l Avsat’ın Bloomberg’den aktardığı habere göre Hindistan Başbakanı Narendra Modi hükümeti, temel emtianın maliyetinin son 11 yıldaki en yüksek seviyesine ulaşmasıyla birlikte basmati türü hariç her türlü pirincin ihracatını yasaklama planını tartışıyor.

Bu uygulanırsa, Hindistan tüm pirinç ihracatında yüzde 80’lik bir kısıtlama yapacak. Bu da Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiyle yaşanan yüksek gıda fiyat enflasyonu gibi küresel piyasalardakı fiyatları yeni zirvelere çıkaracak.

asefr
Pirinç, dünya nüfusunun yaklaşık yarısı için temel bir besin (AP)

Bloomberg’a konuşan kaynaklar, bu adımın özellikle önümüzdeki seçimlerden önce Hindistan’daki yüksek enflasyon risklerini azaltmayı amaçladığını söyledi. Kaynaklar Hintli tüketicilerin yüksek fiyatlarla o kadar çok mücadele ettiğini, bazılarının daha ucuz domates almak için sınırı geçtiğini belirtti.

Pirinç ticareti Hindistan’daki iç fiyatları kontrol edebilirken, sıkı arzın ortasında küresel maliyetlerin daha da yükselmesine neden olma riski taşıyor.

Londra merkezli Enerji ve İklim İstihbarat Birimi’nden Gareth Redmond-King, “İngiltere’deki tüketiciler bu fiyat artışlarından muaf olmayacak. Geçen yıl 229,2 milyon sterlin değerinde ithal ettiğimiz pirincin üçte ikisi dünyanın hassas bölgelerinden geliyor. Bu malzemenin yarısından fazlası (127 milyon sterlin) Hindistan’dan geliyor. Kıtlığın etkileri kötüleştikçe, yurtdışından ithal ettiğimiz ve burada yetiştiremeyeceğimiz temel gıda maddelerinin maliyetinde bir artışa yol açacak. Ürünlerin fiyatlarını düşürmek iklim değişikliğini durdurmanın tek yolu” dedi.

Hindistan, dünya pirinç ihracatının yüzde 40’ından fazlasını karşılıyor. Hindistan hükümetinin çiftçiler için asgari sübvansiyon fiyatlarında bir artış açıklamasının ardından fiyatlar Haziran ayında son 5 yılın en yüksek seviyesine yükseldi.

Bu, Dünya Meteoroloji Örgütü’nün geçen hafta birkaç yılda bir doğal olarak meydana gelen El Nino olarak bilinen korkunç çalkantılı hava fenomeninin geri dönüşünü duyurmasının ardından geldi. El Nino’nun artan sıcak hava dalgalarına, kuraklıklara ve sellere yol açması muhtemel. Bu da fiyatlar üzerinde daha fazla baskı yaratabilir.

Hindistan, tarımsal üretimi etkileyen sıcak hava dalgaları ve aralıklı musonlarla mücadele ediyor. Daha kısa sürede daha fazla yağışa yol açan uzun süreli kuraklıklar ve şiddetli muson yağmurları mahsul üretimini olumsuz etkiledi.

Öte yandan pirinç kıtlığı, dünya nüfusunun yaklaşık yarısı için temel bir gıda olduğu ve yalnızca Asya’nın küresel arzın yaklaşık yüzde 90’ını tükettiği için depolama zorlukları doğurmakta.



ABD başkanlık seçimleri, batan Çinli firmayı nasıl kurtardı?

Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)
Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)
TT

ABD başkanlık seçimleri, batan Çinli firmayı nasıl kurtardı?

Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)
Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)

Çin'de mali sıkıntı içindeki Wisesoft adlı şirketin hisseleri, ABD başkanlık seçiminin de etkisiyle aniden yükseldi.  

Hava trafik kontrol yazılımları üreten Wisesoft'un hisse fiyatı, Shenzhen Menkul Kıymetler Borsası'nda geçen ay iki katına çıktı. Firma, bu yılın ilk 9 ayında 27 milyon Çin Yuanı (yaklaşık 130,5 milyon TL) zarar açıklamıştı.

Bloomberg'ün aktardığına göre firmanın Çince adı "Chuan Da Zhi Sheng" fonetik olarak "Trump farkla kazandı" ifadesine çok benziyor. 

Haberde, yatırımcıların son bir haftadır şirketin hisselerine büyük ilgi gösterdiğine dikkat çekiliyor. Chanson Holding'den Shen Meng, Cumhuriyetçi lider Donald Trump'ın kazanma ihtimalinin yüksek olduğuna dair haberlerin bunda önemli rol oynadığını belirtiyor ve ekliyor: 

Wisesoft'un adı Trump'ı ve onun olası seçim zaferini içeriyor, bu da Çinli yatırımcılar için özel bir anlam taşıyor.

Haberde, sözkonusu fonetik benzerliğin sosyal medyadaki paylaşımlarla yayılmasıyla şirkete ilginin arttığına da işaret ediliyor. Bu tür yatırımlara "mim hisse senedi" (meme stock) adı da veriliyor. 

Çin'de yatırımcıların sosyal medya paylaşımlarıyla sesteş sözcüklere sahip şirketlere yatırım yapması ilk değil. Geçen yıl da yatırımcılar, Çin takvimine göre Ejderha Yılı'na girilirken ejderhayla ilgili isimlere sahip şirketlerin hisselerine yatırım yapmıştı. 

Ayrıca Wisesoft'un hisse fiyatı, ABD Başkanı Joe Biden ve Trump arasında haziranda düzenlenen münazaranın ardından da yükselmişti. Yatırımcılar, 2015'te Trump'ın başkan adayı olacağına dair haberlerin yayılmasıyla yine firmanın hisselerine akın etmişti.

Buna ek olarak Trump'a temmuzda yapılan suikast girişiminin ardından Çinli Goertek şirketinin hisselerinde de yükseliş kaydedilmişti. Suikast girişiminde Trump kulağından yaralanmıştı. Ses cihazları üreten firmanın adı da Çincede fonetik olarak "kesik kulak" anlamına geliyor.

Frankfurt'taki Goethe Üniversitesi'nden Johannes Petry, şirket isimlerine göre hisse senedi seçmenin ekonomik açıdan mantıklı olmadığına işaret ediyor ve ekliyor:

Çin borsasının tarihi boyunca bu durum sıkça görülmüştür.

Independent Türkçe, France 24, Bloomberg