Türkiye'nin CDS'indeki düşüş sürerken, yabancı yatırım bankaları TCMB'den "kararlılık" mesajı aldı

TCMB Başkanı Erkan'ın son Enflasyon Raporu sunumundaki ifadelerinin yine enflasyonla mücadele konusundaki kararlılığı ortaya koymasıyla Türkiye'nin CDS'indeki gerileme yeniden hız kazandı

(AA)
(AA)
TT

Türkiye'nin CDS'indeki düşüş sürerken, yabancı yatırım bankaları TCMB'den "kararlılık" mesajı aldı

(AA)
(AA)

Yeni ekonomi yönetiminin politikaları ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) sıkılaştırma adımlarıyla Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primindeki (CDS) düşüş sürerken, TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın Enflasyon Raporu sunumuna dair yabancı yatırım bankalarının analizlerinde, "enflasyonda kalıcı ve belirgin bir düşüş sağlanana kadar sıkılaştırmanın devam edeceğine" yönelik kararlılık vurgusu öne çıktı.

Erkan'ın son Enflasyon Raporu sunumundaki ifadelerinin yine enflasyonla mücadele konusundaki kararlılığı ortaya koymasıyla Türkiye'nin CDS'indeki gerileme yeniden hız kazandı. Mayıs ayında 700 baz puan seviyesinde olan Türkiye'nin CDS'i, 3 Kasım Cuma günü 365 baz puan civarına inerek son 2 yılın en düşük seviyesini gördü.

Türkiye'nin CDS'i, 27 Temmuz'daki Enflasyon Raporu toplantısında ilk kez basının karşısına geçen Erkan'ın açıklamalarının piyasalarda olumlu karşılanmasının ardından 2 yıl sonra ilk kez 400 seviyesinin altına gerilemişti.

TL varlıklara yabancı yatırımcı ilgisinde artışı yansıtan CDS düşüşü; devam eden jeopolitik risklere karşın TCMB'nin dezenflasyonun tesis edilmesine yönelik kararlı adımları, Türkiye'nin dış finansmana erişimi artırmayı sürdürmesi, yabancı yatırımcılarla gerçekleştirilen görüşmelerden olumlu sinyallerle birlikte devam ediyor.

"TCMB, daha fazla sıkılaştırma sinyali verdi"

Yabancı yatırım bankaları, Erkan'ın 2 Kasım'daki Enflasyon Raporu sunumuna dair analizlerinde, "enflasyonda kalıcı ve belirgin bir düşüş sağlanana kadar sıkılaştırmanın devam edeceği" kararlılığına vurgu yaptı.

Merkezi ABD'de bulunan yatırım bankası Morgan Stanley'nin CEEMEA ülkelerine yönelik haftalık raporundaki Türkiye'ye ilişkin değerlendirmede, TCMB'nin son Enflasyon Raporu'nun 2 Kasım'da Ankara'da açıklandığı hatırlatılarak, son Para Politikası Kurulu (PPK) karar metinleriyle uyumlu olarak yapılan iletişimin güçlü bir şekilde enflasyona odaklanıldığını gösterdiği kaydedildi.

Raporda, Erkan'ın "enflasyonda belirgin bir iyileşme sağlanana kadar sıkılaştırma adımlarının devam edeceği" sinyali verdiği ancak politika faizinin seviyesine ilişkin olarak ileriye yönelik spesifik bir yönlendirmede bulunmadığı belirtildi.

TCMB'nin 2023 yıl sonu enflasyon tahmininde yaptığı güncellemenin temel olarak temmuz ayından bu yana enflasyonda kaydedilen artışları yansıttığı, daha da önemlisi, petrol fiyatları ve yönetilen fiyatlardaki yukarı yönlü revizyonlar gibi dışsal faktörlerin etkisiyle TCMB'nin 2024 sonu enflasyon tahminini yüzde 36'ya revize ettiği kaydedilen raporda, şu değerlendirmelere yer verildi:

Çıktı açığı tahminleri, büyümede 2024'ün ikinci yarısından itibaren önemli bir yavaşlamaya işaret etmiştir. TCMB, kümülatif sıkılaştırma adımlarının etkilerinin görülmeye başlandığına ve aylık enflasyon eğiliminde düşüşle iç talepte yavaşlamanın ilk işaretlerine dikkati çekti. Diğer yandan TCMB, enflasyon görünümünde henüz önemli bir iyileşme göremediğini vurgulayarak, bu çerçevede daha fazla sıkılaştırma sinyali verdi. Sayın Başkan Erkan, 'TCMB'nin pozitif reel politika faizine ulaşmayı hedefleyip hedeflemediği' yönündeki soru üzerine, 'TCMB'nin politika adımlarına karar vermek için sadece reel faiz oranlarına odaklanmak yerine enflasyonun tüm belirleyicilerini aylık bazda incelediğini' ifade etmiştir. Kasım ayında politika faizinde 250 baz puanlık artış yapılacağı ve Nisan 2024'te yüzde 40'lık nihai politika faizi seviyesine ulaşılacağına ilişkin tahminimizi koruyoruz. Enflasyon görünümüne bağlı olarak politika faizinin yüzde 40 seviyesine daha erken ulaşma ihtimali de bulunuyor.

"Enflasyonda kalıcı ve belirgin bir düşüş sağlanana kadar sıkılaştırmanın devam edeceği konusu önemli"

ABD'li çok uluslu yatırım bankası ve finansal hizmetler şirketi Citibank'ın raporunda, TCMB'nin 2023 ve 2024 sonu enflasyon tahminlerini sırasıyla yüzde 65 ve yüzde 36'ya yükselttiği, revize edilen 2023 sonu enflasyon tahmininin genel olarak piyasa beklentisi (yüzde 68) ile uyumlu olduğu ancak 2024 için belirlenen tahmin patikasının üst sınırının olası enflasyon eğilimini daha gerçekçi bir şekilde temsil ettiği vurgulandı.

Raporda, şunlar kaydedildi:

Başkan Erkan'ın vurguladığı konular arasında '2024 yılının ikinci yarısında başlayacak olan dezenflasyonun TL cinsi varlıklara yönelik ilginin artışı, iç talebin dengelenmesi ve enflasyon beklentilerinin çıpalanmasıyla destekleneceği, enflasyonda kalıcı ve belirgin bir düşüş sağlanana kadar sıkılaştırmanın devam edeceği, TCMB'nin, 21 Temmuz ve 2 Kasım tarihleri arasında almış olduğu zorunlu karşılık kararları ile piyasadan 1 trilyon TL'nin üzerinde likidite çektiği, Kur Korumalı Mevduat (KKM) programından çıkış için belirli bir takvim bulunmamakla birlikte TL cinsinden varlıkların cazibesinin arttırılmasına devam edileceği' hususları önem arz etmektedir.



Amerikalılar yumurta fiyatları krizine karşı tavuk kiralıyor

 Los Angeles bölgesine yumurta sağlayan Victoria Lee, Agua Dulce'deki çiftliğinde (AFP)
Los Angeles bölgesine yumurta sağlayan Victoria Lee, Agua Dulce'deki çiftliğinde (AFP)
TT

Amerikalılar yumurta fiyatları krizine karşı tavuk kiralıyor

 Los Angeles bölgesine yumurta sağlayan Victoria Lee, Agua Dulce'deki çiftliğinde (AFP)
Los Angeles bölgesine yumurta sağlayan Victoria Lee, Agua Dulce'deki çiftliğinde (AFP)

ABD'de yumurta fiyatlarının artması ve süpermarketlerde kısıtlanması, birçok Amerikalıyı ihtiyaçlarını karşılamak için yumurtlayan tavuk kiralamaya yöneltti.

Los Angeles yakınlarındaki La Crescenta'da yaşayan Young Mi Kim, henüz tavuk satın almaya hazır olmadığı için bu geçici çözümü tercih etti.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Mi Kim, iki tavuk ve onları yetiştirmek için gerekli tüm ekipmanları teslim alırken şöyle diyor: “Yetiştirmeyi denemek istiyorum, bakalım sevecek miyim.”

Görsel kaldırıldı.Çiftlikte kümesin önünden geçen tavuk

“Tanıdığım bazı kişilerin evlerinde tavukları var, ancak bunun için çok fazla çalışma gerekiyor: Tüm bahçelerini yenilemeleri gerekti,” diyen üniversite profesörü, “Tavuk kiralamak iyi bir başlangıç” ifadesini kullanıyor.

Bunu yapmak için yaklaşık on yıl önce Pensilvanya'da başlatılan Rent the Chicken adlı projeye başvurdum. O tarihten bu yana hizmet, yerel çiftçilerle kurulan ortaklıklar sayesinde Kuzey Amerika genelinde 40'tan fazla şehre yayıldı.

Görsel kaldırıldı.Los Angeles bölgesine yumurta sağlayan Victoria Lee, Agua Dulce'deki çiftliğinde (AFP

Ancak bu durum, son kuş gribi salgını nedeniyle tavuk çiftliklerinin tamamının kapatılması ve yumurta fiyatlarının yükselmesiyle birlikte ani ve büyük bir yayılma gösterdi.

Los Angeles bölgesine, şehir dışındaki Agua Dulce'deki çiftliğinden yumurta tedarik eden Victoria Lee, “Bu yıl özellikle, geçen yılın aynı dönemine göre üç ila dört kat daha fazla ilgi görüyoruz” diyor.

Görsel kaldırıldı.Victoria Lee (sağda) Yong Mi Kim'e (solda) yumurtlayan tavukları ve taşınabilir tavuk kümesini tanıtıyor (AFP)

Yumurta krizinin doruk noktasında, Amerikalılar 12 yumurta için normal fiyatının üç katı olan 10 dolardan fazla öderken, süpermarketler de her müşteriye satabilecekleri yumurta sayısını sınırlamak zorunda kaldı.

Yumurta ile ilgili enflasyon, yaşam maliyetlerinin artmasının önemli bir göstergesi haline geldi ve bu durum son başkanlık seçim kampanyasında büyük etki yarattı.

Donald Trump, gıda fiyatlarındaki enflasyonla mücadele sözü verdi. Ancak Beyaz Saray'a döndüğünden bu yana, yumurtanın ortalama fiyatı biraz arttı. ABD Tarım Bakanlığı'na göre, mart ayı itibarıyla fiyatlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 60 daha yüksek seyrediyor.

Kalite ve protein

Lee, tavuk kiralamanın mağazadan yumurta almaktan daha ucuz olmadığını, ancak müşterilere daha kaliteli yumurta sağladığını söylüyor.

Görsel kaldırıldı.“Tavuğu Kirala” projesi (tavuk kiralama) kapsamında seyyar kümeste duran tavuklar (AFP)

"Yumurtalar orijinal kalitelerinden bağımsız olarak mağaza raflarında ne kadar uzun süre kalırsa, proteinleri de o kadar zarar görüyor" diyor ve ekliyor: "Mağazalara ulaşana kadar ortalama 48 ila 60 günlük oluyorlar."

Hizmet, tavuk sayısına ve yaşayacakları yere bağlı olarak altı ay için 500 dolardan 1.000 dolara kadar değişen çeşitli tavuk kiralama seçenekleri sunuyor.

Bu fiyatlara tavuğun yiyeceklerinin, içme kaplarının ve yemlerin yanı sıra onu yetiştirme kılavuzu ile çitlerle çevrili ve tamamen tekerleklere monte edilmiş kaliteli bir kümes dahildir.

Görsel kaldırıldı."Tavuğu Kirala" projesi (tavuk kiralama) kapsamında yeni bir çiftliğe taşındıktan sonra mobil kümesteki bir tavuk (AFP)

O bana şöyle diyor: “Her gün kiracılar tavuk kümesini kaldırıp taşıyor, böylece tavuklar taze ot yiyebiliyor.” Bu sayede tavuklar “yeni böcekleri yakalayabiliyor (...) ve yırtıcı hayvanlardan korunabiliyor.”

Bahçesinde iki tavuğu olan müşterisi Kim, haftada 14 yumurta almayı bekliyor. Bu miktar, protein kaynağı olarak yumurtayı tercih eden sporcu oğlu için çok faydalı olacak.

Ancak öğretim üyesi, kriz zamanlarında bir çözüm sağlamanın yanı sıra bu projenin "daha fazlasını" sağlayacağını umuyor. "Çocukların belli bir yaşam tarzını öğrenmelerini ve yumurtaların lezzetini karşılaştırmalarını sağlayacak bir şey sunmak istedim" diyor.