Sudan cüneyhindeki değer kaybı durdurulamıyor

Sudan cüneyhi, ABD doları karşısında en düşük seviyesini gördü

(AA)
(AA)
TT

Sudan cüneyhindeki değer kaybı durdurulamıyor

(AA)
(AA)

Sudan'da karaborsada bugün 1020 cüneyhe kadar yükselen dolar, bankalarda ise 590 ile 760 cüneyh arasında işlem görüyor.

Döviz sıkıntısı, yüksek enflasyon, bütçe açıkları ve dış borç nedeniyle ciddi bir mali krizle karşı karşıya olan Sudan'da cüneyh, ABD doları başta olmak üzere diğer yabancı para birimleri karşısında sürekli değer kaybı yaşıyor.

Para birimi cüneyhin dolar karşısında son iki yılda 10 kattan fazla değer kaybettiği Sudan'da hükümet, yaklaşık 7 aydır memur maaşlarını düzenli ödeyemiyor.

Sudan'da ulaşım, kira maliyetleri ve temel tüketim maddelerindeki yüksek fiyat artışları nedeniyle enflasyonun yüzde 300'leri aştığı tahmin edilirken hükümet, mart ayından bu yana enflasyon oranlarını paylaşmıyor.

İşsizlik ve yoksulluğun giderek arttığı ülkede uzmanlar, hükümetin, mali ve parasal sistemin reformu, döviz kurunun serbestleştirilmesi, vergi kaçakçılığı ve kaçakçılıkla mücadele, yerli üretim ve ihracatın teşvik edilmesi gibi hususlarda kararlı ve kapsamlı adımlar atması gerektiğini belirtiyor.

IMF, Sudan'ın kamu borcunun gayrisafi yurt içi hasılaya oranının bu yıl sonunda yüzde 151'e yükseleceğini öngörüyor.

Güney Sudan'ın 2011'de referandumla bağımsızlığını ilan etmesinin ardından petrol gelirlerinin yaklaşık yüzde 80'ini kaybeden Sudan'da, hayat pahalılığı nedeniyle artan gösteriler sonrası ordunun 11 Nisan 2019'daki müdahalesiyle rejim ve hükümet değişikliğine gidilmişti.

25 Ekim 2021'deki askeri darbenin ardından ilan edilen olağanüstü hal ile başbakanın istifa ettiği ve siyasi krizin baş gösterdiği Sudan'da, son olarak 15 Nisan 2023'te ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında iç savaş patlak vermişti.

Sudan'da 8. ayına giren iç savaş nedeniyle özellikle altın ve petrol gibi doğal kaynaklardan elde edilen ihracat gelirlerinin azalması ve özellikle akaryakıt ve gıda gibi temel malzemelerinin tedarik giderlerinin artması da kuru olumsuz etkiledi. Bu durum bütçe açığının kötüleşmesine ve döviz rezervlerinin azalmasına yol açtı.



Enflasyon etkisi: Arjantinliler alışverişi komşu ülkelerden yapıyor

Arjantin lideri Milei, uyguladığı radikal adımların uzun vadede ekonomik gidişatı düzelteceğini savunuyor (Reuters)
Arjantin lideri Milei, uyguladığı radikal adımların uzun vadede ekonomik gidişatı düzelteceğini savunuyor (Reuters)
TT

Enflasyon etkisi: Arjantinliler alışverişi komşu ülkelerden yapıyor

Arjantin lideri Milei, uyguladığı radikal adımların uzun vadede ekonomik gidişatı düzelteceğini savunuyor (Reuters)
Arjantin lideri Milei, uyguladığı radikal adımların uzun vadede ekonomik gidişatı düzelteceğini savunuyor (Reuters)

Yüksek enflasyonla boğuşan Arjantinliler, elektronik ve giyim alışverişleri için Şili ya da Brezilya'ya gidiyor.

Arjantin'in mücadele ettiği ekonomik kriz ve Devlet Başkanı Javier Milei'nin uyguladığı "şok terapisi" enflasyonu azaltsa da fiyatlar artmaya devam ediyor. 

Arjantin'in kendisini "anarko-kapitalist" diye niteleyen lideri Milei'nin Nisan 2024'te yüzde 300'ü bulan yıllık enflasyonu düşürmek için aldığı önlemler halkı vurdu. 

Arjantin Pesosu geçen yıl yaklaşık yüzde 22 değer kaybederken, enflasyon yüzde 118 civarında. Bu da restoranların, mağazaların ve yakıtın dolar bazında birkaç yıl öncesine göre çok daha pahalanmasına yol açtı. Güncel kurda 1 ABD doları yaklaşık 1034 Arjantin Pesosu ediyor. 

Reuters'ın haberinde özellikle Nike, Apple ve Lancome gibi markaların ürünlerini almak isteyen Arjantinlilerin, Şili ve Brezilya'ya gittiği yazılıyor. 

Noel zamanı Arjantinlilerin, Levi's kot pantolon ve Nike ayakkabı almak için Şili'deki mağazalara akın ettiği belirtiliyor. 

Arjantinli Melanie Galarza, Şili'nin başkenti Santiago'daki bir alışveriş merkezinde Nike ayakkabıları çok daha ucuza aldığını söylüyor: 

Çocuklarımdan birine Nike'tan bir çift bot aldım, yaklaşık 25 dolar ödedim. Kendi ülkemde aynı ayakkabılar 100 ila 150 dolara satılıyor.

Reuters'ın aktardığına göre, Santiago'da 55 bin Şili Pesosu'na (yaklaşık 56 dolar) satılan Stanley marka bir termos, Buenos Aires'te 140 bin Arjantin Pesosu'na (yaklaşık 135 dolar) satılıyor. Lancome marka makyaj ve yüz kremi, Şili'de yaklaşık 160 dolarken Arjantin'de 726 dolar.

"Arjantin pahalılaştı" diyen Buenos Airesli ekonomist Marina Dal Poggetto, şunları ekliyor: 

Bu yıl Arjantinliler Brezilya'da tatil yapacak.

Independent Türkçe, Reuters, Buenos Aires Times