Sudan cüneyhindeki değer kaybı durdurulamıyor

Sudan cüneyhi, ABD doları karşısında en düşük seviyesini gördü

(AA)
(AA)
TT

Sudan cüneyhindeki değer kaybı durdurulamıyor

(AA)
(AA)

Sudan'da karaborsada bugün 1020 cüneyhe kadar yükselen dolar, bankalarda ise 590 ile 760 cüneyh arasında işlem görüyor.

Döviz sıkıntısı, yüksek enflasyon, bütçe açıkları ve dış borç nedeniyle ciddi bir mali krizle karşı karşıya olan Sudan'da cüneyh, ABD doları başta olmak üzere diğer yabancı para birimleri karşısında sürekli değer kaybı yaşıyor.

Para birimi cüneyhin dolar karşısında son iki yılda 10 kattan fazla değer kaybettiği Sudan'da hükümet, yaklaşık 7 aydır memur maaşlarını düzenli ödeyemiyor.

Sudan'da ulaşım, kira maliyetleri ve temel tüketim maddelerindeki yüksek fiyat artışları nedeniyle enflasyonun yüzde 300'leri aştığı tahmin edilirken hükümet, mart ayından bu yana enflasyon oranlarını paylaşmıyor.

İşsizlik ve yoksulluğun giderek arttığı ülkede uzmanlar, hükümetin, mali ve parasal sistemin reformu, döviz kurunun serbestleştirilmesi, vergi kaçakçılığı ve kaçakçılıkla mücadele, yerli üretim ve ihracatın teşvik edilmesi gibi hususlarda kararlı ve kapsamlı adımlar atması gerektiğini belirtiyor.

IMF, Sudan'ın kamu borcunun gayrisafi yurt içi hasılaya oranının bu yıl sonunda yüzde 151'e yükseleceğini öngörüyor.

Güney Sudan'ın 2011'de referandumla bağımsızlığını ilan etmesinin ardından petrol gelirlerinin yaklaşık yüzde 80'ini kaybeden Sudan'da, hayat pahalılığı nedeniyle artan gösteriler sonrası ordunun 11 Nisan 2019'daki müdahalesiyle rejim ve hükümet değişikliğine gidilmişti.

25 Ekim 2021'deki askeri darbenin ardından ilan edilen olağanüstü hal ile başbakanın istifa ettiği ve siyasi krizin baş gösterdiği Sudan'da, son olarak 15 Nisan 2023'te ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında iç savaş patlak vermişti.

Sudan'da 8. ayına giren iç savaş nedeniyle özellikle altın ve petrol gibi doğal kaynaklardan elde edilen ihracat gelirlerinin azalması ve özellikle akaryakıt ve gıda gibi temel malzemelerinin tedarik giderlerinin artması da kuru olumsuz etkiledi. Bu durum bütçe açığının kötüleşmesine ve döviz rezervlerinin azalmasına yol açtı.



Burger King, Hint restoranına yenildi

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Burger King, Hint restoranına yenildi

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

Amerikalı fast food zinciri Burger King, aynı isimli Hint restoranına karşı 13 yıllık hukuk mücadelesini kaybetti.

Hindistan'da bir mahkeme, Burger King'in, Hindistan'ın batısındaki Maharaştra eyaletinin Pune şehrinde marka hakkı ihlali iddiasıyla açtığı davayı düşürdü ve Pune'deki restoranın 1992'de, çok uluslu şirket ülkede iş yapmaya başlamadan çok önce işletilmeye başlandığını vurguladı.

Burger King, 1953'te Insta-Burger King adıyla kurulmuş ve 1959'da Burger King olarak isim değiştirmişti. Hindistan pazarına Kasım 2014'te girerek ilk satış noktasını başkent Delhi'de açmış ve bir sonraki yıl Pune'ye gelmişti.

Şirket, Parsi çift Anahita İrani ve Shapoor İrani'nin Pune'deki restoranlarına Burger King ismini verdiğini öğrendikten sonra onlara 2009'da bir ihtarname gönderdiğini belirtmişti.

İraniler, o dönemde Hindistan'da işletilen bir Burger King restoranı bulunmadığı için şirketin hukuken bir hak talep edemeyeceğini belirterek yanıt vermişti.

Burger King, 2011'de telif haklarının ihlal edildiğini öne sürerek Pune'deki restorana dava açmış ve tazminat da talep etmişti.

İraniler bu ismi 1992'den beri, Amerikalı zinciri Hindistan'a gelmeden 10 yıldan fazla süredir kullandığını savunmuştu. Logoları farklı olduğu için Pune'deki restoranın küresel zincirle karıştırılması mümkün olmadığını eklemişti.

İranilerin itirazında "Sanıklar Burger King kelimeleri arasında Burger King (Burger Kralı) kelimelerini tasvir etmek için bir taç kullanıyor ama görünüşe göre davacılar bunu hiç kullanmamış. Bu sebeple görsel yanıltma noktasında bir sorun bulunmuyor" diye belirtilmişti

Fakat dava uzayınca İraniler, restoranlarının ismini Burger olarak değiştirmişti.

İraniler de dava sebebiyle işlerinin zarar gördüğünü ileri sürerek fast food devine bir karşı dava açmış ve 2 milyon Hindistan rupisi (yaklaşık 805 bin TL) tazminat talep etmişti. Davaları "gerçekten zarara yol açıldığını destekleyen delil bulunmadığı" gerekçesiyle mahkeme tarafından reddedilmişti.

Mahkeme, Burger King'in davası hakkında şirketin ticari marka ihlalini kanıtlamakta "son derece başarısız olduğunu" belirtti. Bu yüzden tazminat hakkı bulunmadığını ve Pune'deki restoranın ismi kullanmakta özgür olduğunu ifade etti.

Davaya bakan bölge yargıcı Sunil Vedpathak "Dolayısıyla, ikna edici delil yokluğu sebebiyle, davacının tazminat veya zararın karşılanması için hak sahibi olmadığına ve ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına hükmediyorum" dedi.
Independent Türkçe