Bilim insanları kripto para sahiplerinin narsisist, psikopat veya sadist olabileceğini söylüyor

Araştırma dijital para yatırımcıların tartışmacı erkekler olma eğilimini gösteriyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Bilim insanları kripto para sahiplerinin narsisist, psikopat veya sadist olabileceğini söylüyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Yeni bir araştırma, kripto para sahiplerinin "karanlık dörtlü" kişilik özellikleri barındırmasının muhtemel olduğunu söylüyor.

Dijital para yatırımcılarının erkek olma, uç sosyal medya kaynaklarına inanma ve kendilerini kurban gibi hissetme ihtimalleri de daha yüksek.

Bunu öne süren araştırma, 2001 yetişkin Amerikalıya halihazırda veya daha önce kripto para birimine sahip olup olmadıklarını sordu. Yaklaşık yüzde 30'u sahip olduğunu söyledi.

Sonrasında katılımcıların siyasi, psikolojik ve sosyal özelliklerini açığa çıkarmaya yönelik soruların yanında önemli demografik bilgileri sordu.

Ardından araştırmacılar, verileri derleyip hangi özelliklerin, birinin kripto para satın alıp almadığının en iyi göstergeleri olduğunu anlamaya çalıştı.

Satın alanların, diğer önemli niteliklerle birlikte, "karanlık dörtlüyle" örtüşen kişilik özellikleri bildirme ihtimallerinin daha yüksek olduğunu tespit ettiler. Karanlık dörtlü narsisizm, Makyavelizm, psikopati ve sadizmi içeriyor.

Karanlık dörtlü, daha bilindik karanlık üçlünün üzerine kurulan ve sadizmi ekleyen bir psikoloji kuramı. Üçlü ilk kez yüzyılın başında öne sürülmüş ve araştırmacılar bu özellikteki kişilerin işleri aksatan çalışanlar olmaya, suç işlemeye veya başka sorunlar çıkarmaya yatkın olduğunu söylemişti.

Ama araştırmacılar, birinin kripto parası olup olmadığının en güçlü göstergesinin, haberler için uç sosyal medya kaynaklarına güvenip güvenmedikleri olduğunu belirtti.  

Başka önemli özellikler de dile getirdiler: erkeklik, tartışmacılık, yüksek gelir ve kurban gibi hissetmek.

Araştırmacılar, katılımcı sayısının görece kısıtlı ve araştırmaya katılanların kendi özelliklerini dile getirmelerine bağlı olduğunu kabul etti. Ama bazı özellikler arasında güçlü bir korelasyon gözlemlediler ve bunun, neden insanların kripto paralara yöneldiğinin daha fazla araştırılmasının önünü açabileceğini ileri sürdüler.

"Kripto para sahipliğinde siyasi, psikolojik ve sosyal korelasyonlar" (The political, psychological, and social correlates of cryptocurrency ownership) isimli yeni çalışma PLOS ONE dergisinde yayımlandı.

Independent Türkçe



Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
TT

Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), üretim ve ihracatı artıran Çin'in yeni bir "ticaret savaşı" başlattığını yazıyor. 

Analizde, Çin'in zayıflayan ekonomisini canlandırmak için "fabrikalara steroid bastığı" ve yabancı ülkelerdeki işletmeleri sıkıştırarak yeni bir küresel ticaret savaşı başlattığı savunuluyor. 

Avrupa Birliği, Çin'de üretilen elektrikli otomobillere sağlanan sübvansiyonlar nedeniyle başlatılan soruşturma kapsamında, ülkeden ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 38,1'e varan ilave vergi uygulama kararını temmuzda yürürlüğe koymuştu. 

ABD de Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillerin yanı sıra alüminyum ve güneş panellerine ek vergi uygulama kararı almıştı. 

WSJ, Pekin'in stratejisinin yalnızca Batı ülkelerini değil, Türkiye ve Pakistan'ı da tedbir almaya ittiğini hatırlatıyor. Türkiye, Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillere uygulanan ek vergileri yüzde 40'a yükseltmişti. 

Analizde, Çin'in "üretime yatırımı artırarak ekonomiyi canlandırıp, uluslararası alanda fazla tepki çekmeden endüstriyel direncini artırmayı hedeflediği" yorumu yapılıyor.

Haberde, Pekin yönetimine danışmanlık yapan bazı kişilerin, ülkenin üretim ve inşaat sektörüne yatırımından ziyade iç tüketimi öncelendirmesi gerektiğini söylediği aktarılıyor. 

Bunun yerinde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in "Eskiyi yıkmadan önce yeniyi kurun" anlayışıyla hareket ederek sübvansiyonlu üretime yatırımların artırılması talimatını verdiği bildiriliyor.

Şi'nin bu politikayı izlemesinin iki nedeni olduğuna dikkat çekiliyor. Analize göre bunlardan ilki, Çin'in ABD ve diğer Batılı ülkelerin ağır yaptırımları karşısında ülke ekonomisini ayakta tutabilecek endüstriyel tedarik zinciri oluşturulmasıyla ilgili. İkinci sebepse Pekin'in "savurganlık" diye nitelediği ABD tarzı tüketime kökten itiraz etmesi.

Diğer yandan analizde, Şi'nin bu stratejisinin Pekin'in kapasite fazlasını azaltmaya çalıştığı eski politikalarına kıyasla bir değişime işaret ettiğine dikkat çekiliyor. 

2015'te Şi'nin, Çin Komünist Partisi'nin eski Merkezi Mali ve Ekonomik İşler Komisyonu Direktörü Liu He'ye, özel sektördeki birçok küçük çelik fabrikasını ve diğer işletmeleri kapatma talimatı verdiği hatırlatılıyor. 

Ancak Çin'in "ABD ve AB'ye ek vergi hamlelerini gerekçelendirme fırsatı vermek istemediği" için üretim fazlasını düşürmeye yönelik bu tür politikaları etkili şekilde uygulamadığı savunuluyor.

Pekin Üniversitesi'nden finans uzmanı Michael Pettis, Çin'in halihazırda küresel üretimin üçte birine sahip olduğuna dikkat çekerek, böyle bir durumda üretimi tekrar iki katına çıkararak yabancı ülkelerin üretimdeki payını azaltmayı istediğini savunuyor ve ekliyor: 

Dünyanın geri kalanı bunun tam tersini istiyor. Kimse buna uyum sağlayamaz.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, BBC