عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

NASA'nın sismik inceleme aracı Mars'a indi

NASA, Mars'ta sismik inceleme yapacak ve kızıl gezegenin yer altı katmanlarına ilişkin veri toplayacak uzay aracının, 6 aylık yolculuktan sonra Mars'a iniş yaptığını açıkladı.

NASA'nın sismik inceleme aracı Mars'a indi
    AA
TT
TT

NASA'nın sismik inceleme aracı Mars'a indi

NASA'nın sismik inceleme aracı Mars'a indi

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay İdaresi'ne (NASA) ait "InSight" adlı uzay aracının Mars'a iniş yaptığı bildirildi.
NASA'dan yapılan açıklamada, Mars'ta sismik inceleme yapacak ve kızıl gezegenin yer altı katmanlarına ilişkin veri toplayacak uzay aracının, 6 aylık yolculuktan sonra 480 milyon kilometreden fazla mesafe katederek güvenli şekilde Mars'a indiği belirtildi.
Açıklamada, InSight uzay aracının, Mars'ın atmosferinde 6 dakika 45 saniyelik yolculuğun ardından gezegene iniş yaptığı bildirildi.
Atmosfere girmesiyle hızı giderek artan aracın, paraşütlerini açarak kızıl gezegene çarpma etkisini azalttığı belirtilen açıklamada, aracın, Mars'ın kuzey yarım küresinde bir platoya indiği kaydedildi.
Aracın ilk 6 hafta boyunca herhangi bir araştırma yapmayacağı kaydedilen açıklamada, bilim adamlarının bu süre zarfında InSight'ın genel durumunu izleyeceği ifade edildi. 
Bu süre sonrasında ise aracın robotik kolunun, aracın sismometresini Mars'ın yüzeyine bırakacağı ve sismometrenin, 40 günde gezegenin zemininin yaklaşık 2 metrelik derinliğine inerek titreşimleri kaydetmeye başlayacağı belirtildi.

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news