​Analiz: İsrail’in Halep’te İran hedeflerini vurması… Neden şimdi?

Suriye hava savunma sistemi, Şam’da İsrail saldırılarına karşı mücadele ediyor (Arşiv - AFP)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), İran kuvvetlerine ait bir deponun İsrail kuvvetlerinin saldırısına uğradığını açıklarken, bu açıklamayla eş zamanlı olarak Şam, Suriye hava savunmasının, Halep’in kuzeydoğusunda İsrail hava saldırısına karşı koyduğunu açıkladı. SOHR’a göre saldırıda 2 asker hayatını kaybetti.
İsrail tarafından gerçekleştirilen, Suriye topraklarında ilk olmayan ve muhtemelen son olmayacak olan bu saldırının çok yönlü boyutları var. Tel Aviv, 21 Ocak’ta da İran’a ait bazı depolara, istihbarat ve eğitim merkezlerine saldırı düzenlediğini açıklamıştı. İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü, İsrail saldırılarında silah depolarının ve Şam Uluslararası Havalimanı’nın hedef alındığını açıkladı. Ancak dün gece düzenlenen saldırı bu alanda iki düşman ülke arasındaki ilişkiye yeni bir boyut kazandırdı.
-Daha önce Şam, Suriye’nin batısı ve merkezini hedef alan İsrail saldırıları ilk kez Suriye topraklarının bu kadar kuzeyinde meydana geldi.
-Bu saldırı, ABD Başkanı Donald Trump’ın tepkiyle karşılanan, Golan Tepeleri’nde İsrail egemenliğini tanıdığına ilişkin açıklamasından birkaç gün sonra gerçekleştirildi. Washington kararını, Golan Tepeleri yakınındaki ve Suriye'deki İran etkisinin artmasını gerekçe göstererek savundu.
-Saldırı, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in 8 yılın ardından 25 Şubat'ta İran'a yaptığı ziyaretten sonra gerçekleşti.
-Saldırı, Şam’ın İran, Irak ve Suriye Genelkurmay Başkanlarının ortak eylem planı ve Suriye-Irak sınırının açılmasını görüşmek için düzenlenen toplantısına ev sahipliği yapmasından bir hafta sonra geldi.
-Saldırı, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun Esed ile görüşmesinden ve Şoygu’nun askeri ayrıntıları görüşmek için 2 gün Şam’da kalmasından sonra meydana geldi. Görüşmelerde İdlib ve Fırat’ın doğusu dosyaları yaklaşımında Suriye hükümetinin gerçekçi olması gerektiği vurgulandı.
-İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçtiğimiz Eylül ayında bir Rus uçağının düşmesinin ardından yaşanan gerginlikten sonra ilk kez 27 Şubat’ta Moskova’yı ziyaret etti. Netanyahu, Moskova'dan S-300 füze sistemini kontrol etmesini ve ayrıca Tel Aviv ile Hmeymim Hava Üssü arasında çatışma çıkmasını önlemesini talep etti.
-Saldırı, Suriye’nin kuzeyinde ve kuzeydoğusunda İran etkisinin artmasına ve gençlerin İran’a bağlı örgütlere katılmasına ilişkin haberlerin ardından geldi.
- Ekonomik alanda ve sahada Rus-İran geriliminin yaşanması ve Dera’da Şam’a bağlı mevzilere Rus yanlısı bir örgüt tarafından saldırı düzenlenmesiyle eş zamanlı olarak gerçekleşti.
- Saldırı, DEAŞ’ın Suriye’nin doğusunda sona ermesi, Washington’un Tanf Askeri Üssü’nde ve Fırat’ın doğusunda hücreleri takip etmek ve İran etkisini kontrol etmek için 400 askerini bırakacağını açıklamasının ardından geldi.