Mısırlı kadınlar seçim sonuçlarında önemli bir rol oynuyor

Kahire’deki Mısırlılar, Anayasa’nın değiştirilmesine ilişkin referandumda oy kullanmak için bekliyorlar (EPA)
Kahire’deki Mısırlılar, Anayasa’nın değiştirilmesine ilişkin referandumda oy kullanmak için bekliyorlar (EPA)
TT

Mısırlı kadınlar seçim sonuçlarında önemli bir rol oynuyor

Kahire’deki Mısırlılar, Anayasa’nın değiştirilmesine ilişkin referandumda oy kullanmak için bekliyorlar (EPA)
Kahire’deki Mısırlılar, Anayasa’nın değiştirilmesine ilişkin referandumda oy kullanmak için bekliyorlar (EPA)

Hastalığım olmasına rağmen, dün erken sandık başına gitmeye karar verdim. Belediyecilik, kalkınma ve terörle mücadele sürecinin devam için oy kullandım.
Kahire'nin merkezindeki Gamra bölgesinde bir sandık başında 60’lı yaşlarda olan Lübnanlı Nebile Hasan tarafından söylenen cümleler bunlar. Nebile hanımın bu cümleleri birçok sandık merkezinin önünde sık sık tekrarlanıyor. Kadınlar, günün  ilk saatlerinde sandık başlarına gittiler.
Gözlemciler, kadınların elde ettiği kazanımlar ve katılımın önemine ilişkin artan farkındalık kadınların seçime katılımını artırdı” diyor.
Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin eşi İstisar es-Sisi, Kahire'nin doğu bölgesindeki şehit Mustafa Yusri Ebu Amira okulunda anayasa değişiklikleri için yapılan referandumda oy kullandı.
Cihan Sedat, eski Cumhurbaşkanı Enver Sedat'ın eşi. Eski first lady, Giza Valiliği'nin Dokki ilçesinde Tarım Bakanlığı komitesinde oy kullandı. Kahire Amerikan Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Neha Beker, Şarkul Avsat’a verdiği demeçte: “Kadınların seçim yararına katılım oranı, esas olarak kadınların doğası, sosyal ve aile sorumlulukları konusundaki farkındalıkları ve çocuklarının ve ailelerinin geleceğine olan ilgisinden kaynaklanmaktadır. Kadınların 25 Ocak 2011 ve 30 Haziran 2013 devrimlerine kayda değer katılımı, kadınların katılımın önemi konusundaki farkındalığını artırdı. Elbette, kadınların son yıllarda kazandıkları siyasi kazanımlar, katılımda bulunmak için güçlü bir teşvik oldu” dedi.
Mısırlı kadınlar, 25 Ocak Devrimi’nden bu yana pek çok siyasi kazanım elde ettiler; Temsilciler Meclisi'ndeki milletvekili sayısı yaklaşık 90, Mevcut hükümetteki kadın üye sayısı 8 kadın bakan mevcut.
Anayasa değişiklikleri, kadınların toplam temsilciler sayısının en az dörtte biri ile Temsilciler Meclisi'nde temsil edilmesini içeriyor.
Anayasanın 102. maddesinin birinci fıkrasına eklenen değişiklik metni şöyle:  “Millet Meclisi, kadınların sayısı, toplam sandalye sayısının en az dörtte biri olması şartıyla doğrudan, gizli, genel oyla seçilen en az dört yüz elli üyeden oluşur.”
Referandumun ilk gününde, Mısırlı kadın bakanlar oylarını kullanmaya istekliydiler. Kültür Bakanı İnas Abdul Dayem, Şeyh Zayed şehrindeki Ebu Bekir es-Sıddık Okulunda oy kullandı ve vatandaşları oy kullanma hakkını kullanmaya çağırdı.
Sağlık ve Nüfus Bakanı Dr. Hale Zayed, kadınların oylamaya katılımından övgüyle bahsetti. Bakan, Kahire'nin doğusundaki Sheraton konutlarında Mustafa Kamel Temel Eğitim Okulu'nda oy kullandığı sırada: “Mısırlı kadınlar, seçimlere veya referanduma katılarak, geleceğin inşasına katılmaya her zaman istekli olmuştur” dedi.
Bakan, bütün Mısırlıları bölgedeki bölgesel zorluklar karşısında ülkelerinin yanında durmaya ve olumlu katılıma davet etti. Dün oy kullananlar sadece bakanlar değildi; yaşlı ve kadınlar, oyuncular, parlementonun kadın temsilcileri de oylarını kullandı.
Mısır parlamentosu üyesi milletvekili Mai Mahmud, Şarkul Avsat’a: “Kadınlar tarafından yapılan siyasi kazanımlar seçimlere ve referanduma katılmaya teşvik ediyor. Fakat asıl sebep bu değil, Mısırlı kadınların genel olarak ailelerine ve topluma karşı sorumluluk duygusu vardır, Çocuklarının, ailesinin ve ülkesinin geleceği imajına katkıda bulunabilmesi ve devletin farklı düzeylerde kadınlar için hakların ve kazanımların tanınmasına yaklaşımının kadınların sesinin öneminin tanınmasına önemli katkı sağlıyor. Buda onları farklı tarihsel süreçlere katılmaya istekli hale getiriyor.



Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
TT

Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)

Sudan'ın batısındaki el-Faşir kentinde yaşayan 8 yaşındaki Muhammed, kolu şarapnel parçalarıyla delik deşik olmasına rağmen tedavi edilebildiği için şanslı kişilerden biri. Diğer savaş yaralıları ise kentin kuşatılmış olması ve tıbbi ekipman eksikliği nedeniyle tedavisi zor olan daha ciddi yaralanmalardan mustarip.

İki yıldır orduya karşı savaşan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz hafta, sağlık sisteminin de çöktüğü Kuzey Darfur'un başkenti ve çevresinde kanlı bir saldırı başlattı. HDK'nin geniş Darfur bölgesinin başkentine yönelik tekrarlanan saldırıları sivillerin her türlü hareketini riskli hale getirdi. Ayrıca tüm sağlık tesisleri bombalandı ya da saldırıya uğradı.

cdfrgt
Hartum Uluslararası Havalimanı'nda hasarlı bir uçak (AFP)

Muhammed'in babası 27 yaşındaki İsa Said, bölgedeki iletişim tamamen kesildiği için Starlink aracılığıyla AFP'ye yaptığı açıklamada, “Eski bir hemşire olan komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurduk, ancak Muhammed’in eli şişti ve ağrı nedeniyle geceleri uyuyamıyor” dedi.

Mayıs 2024'ten bu yana HDK tarafından kuşatma altında bulunan el-Faşir'in diğer sakinleri gibi İsa da oğlunu hiçbir hastanenin acil servisine götüremiyor. Bu hafta el-Faşir'e kaçan insani yardım koordinatörü Muhammed, yüzlerce yaralının şu anda şehirde mahsur kaldığını bildirdi.

Tedavi için şifalı bitkiler

Muhammed, HDK'nin el-Faşir'in 15 kilometre güneyindeki Zemzem Kampı’na düzenlediği ölümcül saldırı sırasında kalçasından vuruldu. Güvenlik nedeniyle tam adını açıklamaktan kaçınan Muhammed, “İnsanlar evlerinde özel olarak tedavi görüyor” dedi.

İnsani yardım kaynaklarına göre yüz binlerce insan Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kıtlık yaşandığı ilan edilen Zemzem Kampı’ndan kaçarak el-Faşir şehrine sığındı.

El-Faşir'de insanlar, ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle, kurşun ve mermi parçalarından kaynaklanan yanık ve yaraları tedavi etmeye ve ilk yardım sağlamaya çalışıyor.

29 yaşındaki Muhammed Ebkar, bacağından vurulduğunda ailesi için su getirmeye çalıştığını anlattı. Ebkar, “Komşularım beni evin içine taşıdı. Yine komşularım, vücudumdaki kırıkları tedavi etmesi için tahta ve bez parçaları kullanarak atel tedavisi yapan diğer komşumuzu aradı. Sorun şu ki, kırık tedavi edilse bile kurşun halen bacağımda” ifadelerini kullandı.

Muhammed, şehirde tıbbi malzeme son derece sınırlı olsa da, parası olsaydı gazlı bez veya ağrı kesici almak için birini göndermenin mümkün olabileceğini, ancak genellikle malzeme bulunmadığını, bu nedenle tedavinin mevcut imkanlarla yapıldığını söyledi.

Dezenfektan olarak tuz

Birleşmiş Milletler (BM) pazartesi günü, HDK’nin el-Faşir ve çevresindeki göçmen kamplarına yönelik son saldırılarında 400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'na (UNICEF) göre en az 825 bin çocuk dünyadaki cehennemde sıkışıp kaldı. UNICEF, el-Faşir’i kuşatmış olan HDK tarafından gerçekleştirilecek geniş çaplı bir saldırının yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini kaydetti.

dfgrthy
El-Faşir'deki insani durum felaket boyutuna ulaştı. (Arşiv – Şarku’l Avsat)

11 ay süren kuşatma ve iki yıl süren savaşın ardından el-Faşir sakinlerinin çoğu, bombardımandan korunmak için genellikle aceleyle çukurlar kazıp üzerlerini kum torbalarıyla örterek doğaçlama barınaklar inşa etti.

Çarşamba günü Hana Hamad'ın evine isabet eden bir top mermisi kocasını karnından yaraladı. AFP'ye konuşan 34 yaşındaki kadın, “Komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurmaya ve yarayı antiseptik olarak sofra tuzuyla tedavi etmeye çalıştık. Ama ertesi sabah kocam öldü” dedi.

Yatalak olan bir başka hasta ise ‘insanları kurtarabilecek herkesin acil müdahalede bulunması’ çağrısında bulundu.

Sınır Tanımayan Doktorlar, insani yardım çağrısında bulundu. Misyon Başkanı Rasmani Kabore, “El-Faşir'e giden yollar kapalı. Ne olursa olsun orada mahsur kalarak açlık çeken bir milyon insana gıda ve ilaç ulaştırmak için hava operasyonları başlatılmalıdır” şeklinde konuştu.